Σε εορταστικούς ρυθμούς κινείται η εβραϊκή κοινότητα, τιμώντας μία από τις σημαντικότερες και πιο κατανυκτικές περιόδους της θρησκευτικής παράδοσης: το Χανουκά, ευρέως γνωστό ως η «Γιορτή των Φώτων». Πρόκειται για ένα οκταήμερο φεστιβάλ που συνδυάζει ιστορική μνήμη, πλούσιους συμβολισμούς, οικογενειακή θαλπωρή, το οποίο εκμεταλλεύτηκαν ένοπλοι δράστες στην Αυστραλία, σκορπίζοντας τον θάνατο.
Ωστόσο, η φετινή γιορτή σημαδεύτηκε από τραγωδία. Την Κυριακή, 14 Δεκεμβρίου, η συγκεκριμένη ένοπλη επίθεση στοίχισε τη ζωή σε τουλάχιστον 12 ανθρώπους, βυθίζοντας στο πένθος την χώρα της Αυστραλίας.
Το Χανουκά ξεκινά κάθε χρόνο την 25η ημέρα του μήνα Κισλέβ, τον ένατο μήνα του εβραϊκού ημερολογίου. Στο Γρηγοριανό ημερολόγιο, οι ημερομηνίες αυτές αντιστοιχούν συνήθως στο διάστημα από τις 7 έως τις 15 Δεκεμβρίου.
Τι είναι το Χανουκά
Η λέξη «Χανουκά» στα Εβραϊκά σημαίνει «αφιέρωση», αντανακλώντας τον πυρήνα της εορτής που χρονολογείται στον 2ο αιώνα π.Χ., κατά την ιστορική εξέγερση των Μακκαβαίων. Τότε, οι Εβραίοι κατάφεραν να επανακτήσουν τον έλεγχο του Ναού του Σολομώντα, σημειώνοντας μια απρόσμενη νίκη απέναντι στην πανίσχυρη δυναστεία των Σελευκιδών.
Το πιο γνωστό «θαύμα» της γιορτής αφορά το λάδι που βρέθηκε στον Ναό μετά τη νίκη. Παρά το γεγονός ότι η ποσότητα ήταν τόσο μικρή που θα έφθανε μόλις για μία ημέρα, η φλόγα της Μενορά παρέμεινε αναμμένη για οκτώ ολόκληρα μερόνυχτα.
Αυτό το γεγονός προσδίδει στη γιορτή τον βαθύ συμβολισμό της: την επικράτηση του φωτός απέναντι στο σκοτάδι. Ταυτόχρονα, υπενθυμίζει ότι ακόμη και μια μικρή προσπάθεια, ενάντια σε όλες τις πιθανότητες, μπορεί να φέρει σπουδαία αποτελέσματα — όπως συνέβη με τους Μακκαβαίους, οι οποίοι κατόρθωσαν να νικήσουν τον καλύτερα οργανωμένο στρατό των Σελευκιδών.
Η οικογένεια σε κεντρικό ρόλο
Στο επίκεντρο του Χανουκά βρίσκεται η οικογένεια και η σύσφιξη των σχέσεων με φίλους και συγγενείς. Κάθε βράδυ, για οκτώ ημέρες, οι πιστοί συγκεντρώνονται για το άναμμα του χαρακτηριστικού κηροπηγίου με τις εννέα θέσεις, γνωστού ως Χανουκιγιά.
Η τελετουργία διέπεται από συγκεκριμένους κανόνες. Αρχικά ανάβει το ειδικό κερί, ο Σαμάς, το οποίο καταλαμβάνει την κεντρική θέση στο κηροπήγιο. Το πρώτο βράδυ, χρησιμοποιώντας τη φλόγα του Σαμάς, ανάβει ένα κερί στο δεξί άκρο της Χανουκιγιά. Τη δεύτερη ημέρα προστίθεται ένα ακόμη κερί δίπλα στο προηγούμενο και η διαδικασία συνεχίζεται με τον ίδιο τρόπο τις υπόλοιπες μέρες: πρώτα ανάβει το νέο κερί και κατόπιν τα προηγούμενα.
Η παράδοση υπαγορεύει τη χρήση μεγάλων κεριών παραφίνης ή ελαιολάδου, ώστε η φλόγα να καίει για τουλάχιστον μισή ώρα κάθε βράδυ. Σε ορισμένες περιπτώσεις, για λόγους ασφαλείας, επιτρέπεται και η χρήση ηλεκτρικών κεριών. Η Μενορά τοποθετείται συνήθως σε σημείο ορατό από τον εξωτερικό χώρο, όπως κοντά σε παράθυρο, καθώς η βασική αρχή της εορτής είναι το θέλημα του Θεού να διαδίδεται και να γίνεται γνωστό σε όλους.
