Συνεχείς είναι τις τελευταίες δύο εβδομάδες οι εμφανίσεις drones σε αεροδρόμια και πάνω από στρατιωτικές βάσεις και πυρηνικές εγκαταστάσεις στο Βέλγιο, προκαλώντας αυξανόμενη ανησυχία για την ασφάλεια των κρίσιμων υποδομών της χώρας. Ωστόσο, αίσθηση προκαλεί η αποκάλυψη ότι, ενώ υπάρχει ειδική μονάδα αντιμετώπισης μη επανδρωμένων αεροσκαφών, αυτή δεν ενεργοποιήθηκε την περασμένη εβδομάδα, όταν η εμφάνιση drone ανάγκασε το αεροδρόμιο των Βρυξελλών (Zaventem) να διακόψει προσωρινά τη λειτουργία του και να εκτρέψει πτήσεις.
Drones πάνω από πυρηνικό εργοστάσιο
Το βράδυ της Κυριακής, τρεις νέες θεάσεις drones σημειώθηκαν πάνω από τον πυρηνικό σταθμό του Ντοέλ του Βελγίου, σύμφωνα με την εκπρόσωπο της εταιρείας ενέργειας Engie, η οποία διευκρίνισε ότι «δεν υπήρξε καμία επίπτωση στη λειτουργία του εργοστασίου», ενώ οι αρμόδιες υπηρεσίες «συνεχίζουν να παρακολουθούν την κατάσταση».
Λίγο νωρίτερα, η εναέρια κυκλοφορία στο αεροδρόμιο της Λιέγης είχε διακοπεί για δεύτερη φορά μέσα στο Σαββατοκύριακο, μετά από νέες αναφορές για ύποπτα drones, σύμφωνα με τη βελγική εφημερίδα Le Soir.
Η χώρα διαθέτει ειδική μονάδα που δεν ενημερώθηκε
Η ένταση γύρω από τα περιστατικά έφερε στο προσκήνιο ένα ζήτημα που προκάλεσε έκπληξη: το Βέλγιο διαθέτει εδώ και τέσσερα χρόνια μια ειδική μονάδα αντιμετώπισης μη επανδρωμένων αεροσκαφών, αλλά αυτή δεν ενεργοποιήθηκε κατά τη διάρκεια της πρόσφατης κρίσης στο αεροδρόμιο των Βρυξελλών.
Σύμφωνα με ρεπορτάζ των The Brussels Times και άλλων βελγικών μέσων ενημέρωσης, η ομοσπονδιακή αστυνομία δεν κάλεσε την ομάδα C-UAS (Counter Unmanned Aerial Systems) την Τρίτη 4 Νοεμβρίου, όταν το αεροδρόμιο Zaventem αναγκάστηκε να κλείσει προσωρινά λόγω ύποπτου drone.
Η μονάδα C-UAS, που ιδρύθηκε το 2021, αποτελείται από περίπου 30 εξειδικευμένους αστυνομικούς. Διαθέτει δύο κεραίες ανίχνευσης, τέσσερις παρεμβολείς (jammers) για να διακόπτουν τον έλεγχο των drones και τρεις εκτοξευτές διχτυών (net launchers) για την ακινητοποίησή τους.
«Η ομάδα είναι υπεύθυνη για την ανίχνευση, την αναγνώριση και την εξουδετέρωση εχθρικών drones κατά τη διάρκεια εκδηλώσεων υψηλού κινδύνου», ανέφερε εσωτερική πηγή της αστυνομίας στη φλαμανδική εφημερίδα Nieuwsblad. «Ακόμα κάνουμε εικασίες γιατί δεν μας κάλεσαν. Ίσως βασίστηκαν στο στοιχειώδες σύστημα ανίχνευσης του αεροδρομίου ή απλώς δεν γνωρίζουν ότι υπάρχουμε», πρόσθεσε η ίδια πηγή με εμφανή απογοήτευση.
Μετά το περιστατικό, η μονάδα εγκατέστησε κεραίες ανίχνευσης στο Zaventem και στο κέντρο των Βρυξελλών, επεκτείνοντας τις επιχειρήσεις και στα αεροδρόμια Οστάνδης, Σαρλερουά και Λιέγης.
Σημειώνεται ότι την περασμένη εβδομάδα έπειτα από έκτακτη συνεδρίαση του συμβουλίου ασφαλείας του Βελγίου ο Υπουργός ‘Αμυνας, Τέο Φράνκεν ανακοίνωσε μεταξύ άλλων ότι αποφασίστηκε να καταστεί πλήρως λειτουργικό ως την 1η Ιανουαρίου το Εθνικό Κέντρο Ασφάλειας Εναέριου Χώρου (NASC) στην αεροπορική βάση Beauvechain, ενώ θα απαγορευτεί η πτήση μη εξουσιοδοτημένων επανδρωμένων αεροσκαφών πάνω από ευαίσθητες περιοχές. Ο Τ. Φράνκεν ανέφερε, επίσης, ότι θα υποβάλει συγκεκριμένο σχέδιο για την αντιμετώπιση των drones, το οποίο εκτιμάται ότι θα κοστίσει περί τα 50 εκατομμύρια ευρώ. Ο ίδιος τότε είχε κάνει λόγο για μια συντονισμένη επιχείρηση που πραγματοποιήθηκε από «επαγγελματίες» για να σπείρουν «πανικό» και να «αποσταθεροποιήσουν» το Βέλγιο.
Ο στρατός και οι διεθνείς εταίροι μπαίνουν στο παιχνίδι
Εν τω μεταξύ σύμφωνα με τη De Standaard, ο βελγικός στρατός αναπτύχθηκε «διακριτικά» για να συνδράμει στην προστασία των αεροδρομίων από τα drones, σε συνεργασία με την αστυνομία και διεθνείς εταίρους. «Το Υπουργείο Άμυνας εργάζεται από κοινού με τις αρχές και με συμμάχους για την επιστροφή στην κανονικότητα το συντομότερο δυνατό», δήλωσε στρατιωτική πηγή.
Παράλληλα, η βρετανική κυβέρνηση ανακοίνωσε την αποστολή στρατιωτικού προσωπικού και εξοπλισμού στο Βέλγιο, ύστερα από αίτημα του Βέλγου αρχηγού των Ενόπλων Δυνάμεων. Ο Βρετανός αρχηγός, Richard Knighton, δήλωσε στο BBC ότι η υποψία των βελγικών αρχών πως πίσω από τη δραστηριότητα των drones μπορεί να βρίσκεται η Ρωσία είναι μια «εύλογη θεωρία».
Η ανακοίνωση της Βρετανίας ήρθε μετά από παρόμοιες δεσμεύσεις της Γερμανίας και της Γαλλίας, οι οποίες επίσης προσφέρουν τεχνική και επιχειρησιακή συνδρομή για την ενίσχυση της αντιαεροπορικής επιτήρησης και της ανίχνευσης μη επανδρωμένων αεροσκαφών στον βελγικό εναέριο χώρο.
Ο Υπουργός Εξωτερικών του Ηνωμένου Βασιλείου John Healey υπογράμμισε πως «καθώς η υβριδική απειλή αυξάνεται, η δύναμή μας βρίσκεται στις συμμαχίες μας και στη συλλογική μας αποφασιστικότητα να προστατεύσουμε κρίσιμες υποδομές».
Με ανάρτησή του στο Χ (Twitter), ο Βέλγος Υπουργός Άμυνας εξέφρασε «ευγνωμοσύνη προς τους Βρετανούς φίλους για την άμεση υποστήριξη και αλληλεγγύη τους», σημειώνοντας ότι «η ανάπτυξη μιας βρετανικής ομάδας καταπολέμησης drones ενισχύει τη συλλογική μας ασφάλεια και αναδεικνύει την ενότητά μας απέναντι στις υβριδικές απειλές».
Μήνυμα από τη Ρωσία;
Αναλυτές εκτιμούν ότι οι επαναλαμβανόμενες θεάσεις drones ενδέχεται να αποτελούν υβριδικό μήνυμα από τη Ρωσία, καθώς η ένταση μεταξύ Μόσχας και Βρυξελλών κορυφώνεται με αντικείμενο τα «παγωμένα» ρωσικά κεφάλαια που φυλάσσονται στο Βέλγιο.
Την ίδια ώρα, το Βέλγιο και ο πρωθυπουργός Μπαρτ Ντε Βέβερ βρίσκονται υπό έντονη πολιτική και διεθνή πίεση τόσο από συμμάχους όσο και από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να συναινέσουν στην απελευθέρωση των “παγωμένων” ρωσικών κρατικών κεφαλαίων που βρίσκονται στη Euroclear των Βρυξελλών.
Τα κεφάλαια αυτά, ύψους περίπου 140 δισ. ευρώ, παραμένουν «παγωμένα» στη Euroclear των Βρυξελλών και αποτελούν σημείο αιχμής στις ευρωπαϊκές συζητήσεις. Η Κομισιόν και χώρες όπως η Γερμανία επιμένουν στην απελευθέρωσή τους προκειμένου να χρησιμοποιηθούν για τη χρηματοδότηση δανείου προς την Ουκρανία, ενώ το Βέλγιο εμφανίζεται πιο επιφυλακτικό, επικαλούμενο νομικές και πολιτικές επιπλοκές.
Η συγκυρία των περιστατικών με τα drones, μέσα σε αυτό το εύφλεκτο πολιτικο-οικονομικό πλαίσιο, εντείνει τις υποψίες ότι η Βόρεια Ευρώπη αντιμετωπίζει πλέον μια νέα μορφή πίεσης, λιγότερο ορατή, αλλά εξαιρετικά στοχευμένη.
Η επανειλημμένη εμφάνιση drones πάνω από κρίσιμες εγκαταστάσεις, από πυρηνικά εργοστάσια μέχρι αεροδρόμια, επαναφέρει με ένταση το ζήτημα της υβριδικής ασφάλειας στην Ευρώπη. Το Βέλγιο, κέντρο των ευρωπαϊκών θεσμών και του ΝΑΤΟ, αλλά και κομβικό σημείο μεταφορών, φαίνεται πλέον να βρίσκεται κυριολεκτικά στον αστερισμό των drones.
