Οι παλαιοντολόγοι ανακοίνωσαν πρόσφατα την ανακάλυψη ενός «εξαιρετικά καλά διατηρημένου» αρχαίου ζώου κοντά στην ανατολική όχθη της λίμνης Σιμκόε στο νότιο Οντάριο του Καναδά, σε ένα λατομείο πέτρας που είναι τέτοια εστία για θαλάσσια απολιθώματα που οι επιστήμονες ονόμασαν την περιοχή «Παλαιά Πομπηία».
Με το όνομα Tomlinsonus dimitrii, το είδος που αντιπροσωπεύεται από το δείγμα είναι μέρος μιας εξαφανισμένης ομάδας αρθρόποδων γνωστών ως marellomorphs* που έζησαν περίπου 450 εκατομμύρια χρόνια πριν, κατά τη διάρκεια της Ορδοβίκιας περιόδου, ανέφερε η ερευνητική ομάδα σε μια νέα μελέτη. Άλλα απολιθώματα εχινόδερμων που είναι άφθονα στην περιοχή περιέχουν συνήθως ανοργανοποιημένα μέρη του σώματος που είναι πιο πιθανό να διατηρηθούν με την πάροδο του χρόνου, αλλά αυτό το είδος είναι εντελώς μαλακό, καθιστώντας την ανακάλυψη ακόμη πιο εκπληκτική.
«Δεν περιμέναμε να βρούμε ένα είδος με μαλακό σώμα σε αυτή την τοποθεσία», δήλωσε ο επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης Τζόσεφ Μοίσιουκ, υποψήφιος διδάκτορας στην οικολογία και την εξελικτική βιολογία στο Πανεπιστήμιο του Τορόντο και ερευνητής στο Βασιλικό Μουσείο του Οντάριο του Τορόντο (ROM).
«Όταν σκεφτόμαστε απολιθώματα, συνήθως σκεφτόμαστε πράγματα όπως οστά και κοχύλια δεινοσαύρων. Ωστόσο, η διατήρηση των μαλακών ιστών είναι πολύ σπάνια και υπάρχουν μόνο λίγες τοποθεσίες σε όλο τον κόσμο όπου έχουν βρεθεί οργανισμοί με μαλακό σώμα», είπε ο Μοίσιουκ στο Livescience.
Με διαστάσεις 6 εκατοστά - λιγότερο από το μήκος του δείκτη και μπορεί να χωρέσει στην παλάμη ενός χεριού - το δείγμα διαθέτει μια περίτεχνη ασπίδα κεφαλής που περιέχει δύο κυρτά κέρατα καλυμμένα με ράχη που μοιάζουν με πούπουλα. Το τμηματοποιημένο σώμα του ζώου μοιάζει με αυτό άλλων αρθρόποδων, όπως τα έντομα και οι αράχνες, και περιέχει πολλαπλά σύνολα τμηματικών άκρων - συμπεριλαμβανομένου ενός πολύ ασυνήθιστου ζεύγους.
«Κάτω από το κεφάλι, υπάρχει αυτό το εκπληκτικό ζευγάρι άκρων που είναι εξαιρετικά μακριά και έχουν προεξοχές που μοιάζουν με το πόδι στα τερματικά άκρα, τα οποία πιστεύουμε ότι πιθανότατα χρησιμοποίησε για να στηριχτεί στον πυθμένα της θάλασσας», είπε ο Μοίσιουκ. «Επίσης φαίνεται να είναι τυφλό, αφού δεν έχει καθόλου μάτια».
Οι ερευνητές ανακάλυψαν το παράξενο αρθρόποδο το περασμένο καλοκαίρι κατά τη διάρκεια μιας ανασκαφής σε ένα ενεργό λατομείο που ανήκει στον Όμιλο Tomlinson, μια εταιρεία υπηρεσιών υποδομής με έδρα τον ανατολικό Καναδά.
Σύμφωνα με τους παλαιοντολόγους, το πρόσφατα περιγραφόμενο δείγμα μοιάζει με ένα άλλο είδος εξαφανισμένου αρθρόποδου με μαλακό σώμα που ονομάζεται Marrella splendens, που βρέθηκε στο Burgess Shale**.
Παρόμοια με το Burgess Shale, το λατομείο της Λίμνης Σιμκόε βυθίστηκε κάποτε στο νερό και ήταν μέρος μιας ρηχής τροπικής θαλάσσιας θάλασσας που κάλυπτε μεγάλο μέρος αυτού που είναι σήμερα ο σύγχρονος Καναδάς. Κατά τη διάρκεια εκατομμυρίων ετών, ο πυθμένας της θάλασσας καλύφθηκε από ιζήματα που προκλήθηκαν από καταιγίδες.
«Αυτό που βλέπουμε είναι η ταχεία ταφή αυτών των οργανισμών που ζούσαν σε αυτόν τον επίπεδο, ρηχό βυθό του ωκεανού και πνίγονταν επανειλημμένα από μεγάλες υποθαλάσσιες λασποροές που προέρχονταν από καταιγίδες», είπε ο Μοίσιουκ. «Μπορείτε να φανταστείτε τυφώνες να χτυπούν αυτή τη ρηχή περιοχή του ραφιού και να θάβουν ολόκληρη την κοινότητα των οργανισμών, γι′ αυτό ονομάσαμε το παρατσούκλι «Παλαιά Πομπηία.» Αυτοί οι οργανισμοί θάφτηκαν ακριβώς στο σημείο που ζούσαν και αυτό που βλέπουμε είναι παγωμένοι σε χρόνος.»
Ο Μοίσιουκ και οι συνεργάτες του ερευνητές ελπίζουν ότι αυτή η ανακάλυψη θα βοηθήσει να «καλύψουμε το χάσμα» στο αρχείο απολιθωμάτων για αυτήν την ομάδα αρθρόποδων, έγραψαν στη μελέτη.
Το δείγμα Tomlinsonus dimitrii βρίσκεται τώρα στη συλλογή της ROM και αυτή τη στιγμή εκτίθεται στην γκαλερί Willner Madge ως μέρος της έκθεσης «Dawn of Life» του μουσείου.
The findings were published March 24 in the Journal of Paleontology.
..............
*Τα Marrellomorphs είναι μια ομάδα αρθρόποδων γνωστών από τον Καμπριανό έως τον Πρώιμο Ντέβον. Δεν είχαν μεταλλικά σκληρά μέρη, επομένως είναι γνωστά μόνο από περιοχές εξαιρετικής συντήρησης, περιορίζοντας την κατανομή των απολιθωμάτων τους. Μοιάζουν με τη Marrella, από το Burgess Shale.
** Το Burgess Shale είναι μια αποθήκη απολιθωμάτων που εκτίθεται στο Canadian Rockies της Βρετανικής Κολομβίας του Καναδά. Είναι διάσημο για την εξαιρετική συντήρηση των μαλακών τμημάτων των απολιθωμάτων του.