Υπάρχουν πολλές αλήθειες στον κόσμο και υπάρχει και η μεγάλη, αδιαμφισβήτητη, καθολική αλήθεια πως η Αθήνα κατά τη διάρκεια του «βαριού» καλοκαιριού είναι ένας βάναυσος μικρός πλανήτης. Υποθέτω πως αυτό συμβαίνει και σε άλλες μεγάλες πόλεις που ερημώνουν μεταξύ τέλη Ιουλίου με τέλη Αυγούστου, εδώ όμως θα μιλήσουμε για αυτό που ξέρουμε. Και αυτό που ξέρουμε όλοι όσοι έχουμε ξεμείνει έστω και μια φορά στην Αθήνα μέσα στο κατακαλόκαιρο και ιδιαίτερα κατά τη διάρκεια του Αυγούστου, είναι πως η πόλη φορά ένα άγριο και κάπως παρανοϊκό προσωπείο εκείνες τις ημέρες. Θες η αποπνικτική ζέστη που σκάει πάνω στο μπετόν και τις λαμαρίνες και διαχέεται παντού γύρω και μέσα σου, θες η ερημιά, θες πως, τελικά, δεν θέλει και πολύ ο άνθρωπος για να «λυγίσει», το καλοκαίρι στην Αθήνα δεν είναι εύκολη υπόθεση, παρά τις όποιες καλές προθέσεις.
Αυτή η «αθηναϊκή καλοκαιρινή φρίκη» έχει αποτυπωθεί αρκετές φορές στην μεγάλη οθόνη από διάφορους Έλληνες δημιουργούς, πότε υστερικά, πότε ακραία, πότε με χιούμορ και γλυκό ρομαντισμό, πότε με θράσος και άβολο ρεαλισμό, πάντα όμως σε ταινίες που σχεδόν νιώθεις τον ιδρώτα να στάζει από το πανί και την, μικρότερη ή μεγαλύτερη, ταραχή του αθηναϊκού θέρους να έρχεται και να σε χτυπά κατακούτελα.
Παρακάτω συγκεντρώσαμε τις πιο χαρακτηριστικές από αυτές. Δείτε τις με έναν κουβά γεμάτο πάγο δίπλα σας, για καλό και για κακό.
Δεκαπενταύγουστος
του Κωνσταντίνου Γιάνναρη
Η «ναυαρχίδα» της λίστας και σίγουρα η πρώτη ταινία που έρχεται στο μυαλό όλων όταν ακούει «καλοκαίρι στην Αθήνα». Τρεις οικογένειες που ζουν στην ίδια πολυκατοικία και που η κάθε μία κουβαλά τους δικούς της δαίμονες, φεύγουν από την Αθήνα ανήμερα του Δεκαπενταύγουστου. Στο ταξίδι τους, κάθε μία οικογένεια θα έρθει αντιμέτωπη με τα προβλήματά της, ενώ την ίδια στιγμή ένας έφηβος διαρρήκτης θα εισβάλλει στα σπίτια τους και, με τη σειρά του, θα ανακαλύψει τα κρυμμένα μυστικά τους.
Ήσυχες Μέρες του Αυγούστου
του Παντελή Βούλγαρη
Τρεις (ξανά) ιστορίες που διαδραματίζονται σε μια άδεια και πυρωμένη Αθήνα κατά τη διάρκεια του Αυγούστου, με πρωταγωνιστές έναν συνταξιούχο ναυτικό που περιθάλπει μια δυστυχισμένη γυναίκα που λιποθύμησε στον ηλεκτρικό, δύο αγνώστους που ερωτοτροπούν τηλεφωνικά κάθε μέρα και μια ηλικιωμένη κυρία που γίνεται φίλη με μια νεότερη γειτόνισσά της, η οποία όμως δεν είναι αυτή που δείχνει.
Wasted Youth
των Αργύρη Παπαδημητρόπουλου και Jan Vogel
Με χαμηλό προϋπολογισμό αλλά τεράστια ουσία πίσω από την κεντρική ιστορία του, ο Παπαδημητρόπουλος και ο Vogel δημιουργούν μια άκρως ρεαλιστική ταινία που αφορά τον καθένα μας, καθώς σκιαγραφεί στην πραγματικότητα της Αθήνας και τη σχέση ανάμεσα στις ατομικές ελευθερίες και την οικονομική πραγματικότητα. Ένας έφηβος skate-ας ξεκινά για μια βόλτα, μια συνηθισμένη ημέρα του Αυγούστου με τους φίλους του, την ίδια στιγμή που ένας μεσήλικας προσπαθεί να ζήσει την οικογένειά του μέσα από μια δουλειά που μισεί και ενώ βρίσκεται στα όρια ενός νευρικού κλονισμού, σε μια πόλη που βράζει, κυριολεκτικά και μεταφορικά.
Σπιρτόκουτο
του Γιάννη Οικονομίδη
Ή, η πιο «άβολη» ταινία του ελληνικού σινεμά. Εν μέσω καλοκαιρινού καύσωνα, στο σπίτι ενός μικρομεσαίου 50άρη, όλα τα μέλη της οικογένειας αρχίζουν να ξεσπούν βίαια ο ένας πάνω στον άλλο με τρομακτική λεκτική βία και για διάφορους λόγους, μέχρι που μια απρόοπτη εξομολόγηση εκτινάσσει την ένταση σε άλλα επίπεδα. Αξίζει να αντέξετε την υστερία για να δείτε τη «μεγαλύτερη εικόνα» που αποτυπώνει περίτεχνα ο Οικονομίδης.
Τσίου
του Μάκη Παπαδημητράτου
Ο Τσίου είναι εθισμένος στην ηρωίνη και ψάχνει απεγνωσμένα να βρει τη δόση του ανήμερα Δεκαπενταύγουστου σε μια «νεκρή» Αθήνα. Στην αναζήτησή τους συναντά γκάνγκστερ, κοκαϊνομανείς, μπράβους, την Τζένη («έχεις κόκα; έχεις Τζένη») και κάπως έτσι δημιουργείται μια καλτ και άκρως διασκεδαστική -παρά το φαινομενικά «βαρύ» περιεχόμενό της- ταινία που έχει αποκτήσει φανατικό κοινό και έχει αφήσει τη δική της ιστορία στον νέο ελληνικό κινηματογράφο.
Φτηνά Τσιγάρα
του Ρένου Χαραλαμπίδη
Μπορεί στην πορεία της καριέρας του ο Ρένος Χαραλαμπίδης να μας απογοήτευσε λιγάκι (πολύ), κάποτε όμως είχε γράψει, σκηνοθετήσει και πρωταγωνιστήσει στα «Φτηνά Τσιγάρα» και αυτό, όσο να πεις, είναι ένα μεγάλο συγχωροχάρτι. Μια αυγουστιάτικη Αθήνα, ένας σύγχρονος μποέμ φλερτάρει με μια κοπέλα που γνώρισε σε ένα τηλεφωνικό θάλαμο. Ταυτόχρονα, βλέπουμε διάφορες τραγελαφικές στιγμές από την καθημερινότητά του, σε μια ταινία που «στιγμάτισε» μια ολόκληρη γενιά (μια κάπως δήθεν γενιά είναι η αλήθεια, αλλά και ποιος από εμάς δεν ήταν για λίγο δήθεν κάποτε -ή ακόμα κατά στιγμές).
Οι Απέναντι
του Γιώργου Πανουσόπουλου
Και κάτι από τα τιμημένα '80s. Ένας εικοσάχρονος που γλιτώνει το στρατιωτικό εξαιτίας ελαφράς σχιζοφρένειας και κυκλοφορεί μόνο το βράδυ ανάμεσα σε καμικάζι μηχανάκηδες, εντοπίζει με το τηλεσκόπιό του μια 35χρονη γυναίκα που ζει στην απέναντι πολυκατοικία από αυτόν.