Καθώς τα νοσοκομεία σε όλο τον πλανήτη προετοιμάζονται για ένα νέο σφοδρό κύμα κρουσμάτων κορονοϊού, που πυροδοτείται από την ραγδαία εξάπλωση της παραλλαγή Ομικρον, οι γιατροί προειδοποιούν για άλλη μια πρόκληση: τα δύο φάρμακα που έχουν χρησιμοποιήσει όσο κανένα άλλο για την καταπολέμηση των λοιμώξεων μοιάζουν να μην λειτουργούν ενάντια στο νέο στέλεχος.
Για περισσότερο από ένα χρόνο, τα φάρμακα αντισωμάτων από τη Regeneron και την Eli Lilly ήταν οι θεραπείες για την πρώιμη Covid-19, χάρη στην ικανότητά τους να αποτρέπουν σοβαρές ασθένειες και να κρατούν τους ασθενείς εκτός νοσοκομείου.
Αλλά και οι δύο εταιρείες προειδοποίησαν πρόσφατα ότι οι εργαστηριακές δοκιμές δείχνουν πως οι θεραπείες αυτές θα είναι αισθητά λιγότερο ισχυρές έναντι της Ομικρον, η οποία περιέχει δεκάδες μεταλλάξεις που δυσκολεύουν τα αντισώματα να επιτεθούν στον ιό. Και ενώ οι εταιρείες λένε ότι μπορούν γρήγορα να αναπτύξουν νέα φάρμακα με αντισώματα κατά της νέας παραλλαγής, αυτά δεν αναμένεται να είναι έτοιμα για διάθεση τους αμέσως επόμενους μήνες.
Ενα τρίτο φάρμακο αντισωμάτων από τη βρετανική φαρμακοβιομηχανία GlaxoSmithKline, που ονομάζεται sotrovimab, φαίνεται να είναι το πιο αποτελεσματικό για την καταπολέμηση της Ομικρον. Αλλά το φάρμακο αυτό δεν είναι ευρέως διαθέσιμο, ούτε το έχουν όλες οι χώρες.
Τα αντισώματα που χορηγούνται με ένεση ή έγχυση είναι εργαστηριακές εκδόσεις ανθρώπινων πρωτεϊνών, οι οποίες βοηθούν το ανοσοποιητικό σύστημα να καταπολεμήσει τους ιούς και άλλες λοιμώξεις.
Το φάρμακο της Glaxo, που αναπτύχθηκε με τη Vir Biotechnology, σχεδιάστηκε ειδικά για να συνδέεται με ένα μέρος του ιού που είναι λιγότερο πιθανό να μεταλλαχθεί, σύμφωνα με τις εταιρείες. Οι πρώιμες μελέτες για την αποτελεσματικότητά του απέναντι στην Ομικρον είναι πολλά υποσχόμενες.
Η προμήθεια του φαρμάκου, ωστόσο, είναι «εξαιρετικά περιορισμένη. Οπου είναι διαθέσιμο, οι αρχές συνιστούν να χορηγείται σε ασθενείς με υψηλότερο κίνδυνο, οι οποίοι είναι πιο πιθανό να έχουν λοίμωξη από Ομικρον.
Στους ασθενείς υψηλού κινδύνου περιλαμβάνονται ηλικιωμένους και άτομα με σοβαρά προβλήματα υγείας, όπως παχυσαρκία, καρδιακές παθήσεις, διαβήτη και διαταραχές του ανοσοποιητικού συστήματος.
Η Glaxo, με έδρα το Λονδίνο, λέει ότι βρίσκεται σε καλό δρόμο για την παραγωγή 2 εκατομμυρίων δόσεων έως τον Μάιο, στο πλαίσιο συμβάσεων με τις ΗΠΑ, τον Καναδά, το Ηνωμένο Βασίλειο, την Ιαπωνία και πολλές άλλες χώρες. Η εταιρεία αγωνίζεται για να αυξήσει την παραγωγική ικανότητά της το επόμενο έτος.
Η διαφαινόμενη «εξουδετέρωση» δύο εκ των κορυφαίων θεραπειών αντισωμάτων εστιάζει την προσοχή της επιστημονικής κοινότητας ακόμη περισσότερο σε ένα ζευγάρι πολυαναμενόμενων αντιικών χαπιών.
Τα χάπια της Pfizer και της Merck θα είναι οι πρώτες θεραπείες που μπορούν να ληφθούν δια στόματος από τους ασθενείς στο σπίτι τους και θα αποτρέπουν την βαριά νόσηση. Ειδικότερα, το φάρμακο της Pfizer έχει επιδείξει ισχυρό αποτέλεσμα, περιορίζοντας τις εισαγωγές στο νοσοκομείο και τους θανάτους κατά σχεδόν 90% σε ασθενείς υψηλού κινδύνου.
Ωστόσο, οι αρχικές προμήθειες και των δύο φαρμάκων αναμένεται να είναι περιορισμένες.
Το συρρικνούμενο «οπλοστάσιο» των θεραπειών είναι μια οδυνηρή υπενθύμιση ότι ο ιός εξακολουθεί να έχει το πάνω χέρι, ακόμη και σε χώρες με μεγάλη εμβολιαστική κάλυψη.
Οι επιστήμονες σε όλο τον κόσμο προσπαθούν να κατανοήσουν την Ομικρον, εάν δηλαδή προκαλεί ήπια ή σοβαρή ασθένεια και πόσο εύκολα αποφεύγει την προστασία από προηγούμενη μόλυνση, εμβολιασμό και φάρμακα αντισωμάτων.