Η ποιητική «Βιαστική περιπλάνηση» του Λεονάρδου Χατζηανδρέου

«Στην αρχή του συλλογισμού» με 44 ποιήματα.
εκδόσεις Στοχαστής

Η ποιητική συλλογή «Βιαστική περιπλάνηση» του Λεονάρδου Π. Χατζηανδρέου (εκδόσεις Στοχαστής) θέτει το μέτρο άμα τη εμφανίσει: Ποίηση (αναζήτηση) και βιασύνη είναι -και θα είναι στο διηνεκές- σε αυτονόητη αντίθεση. Περιπλάνηση και βιασύνη επίσης, θα μπορούσε να ισχυριστεί κανείς, σε δεύτερο χρόνο, αν και ο ποιητής εξηγείται αμέσως «… Τι είναι λοιπόν, σε αυτή τη συλλογιστική, η ζωή; Ένα σύντομο πέρασμα, γρήγορο, φευγαλέο, με τον άνθρωπο πρωταγωνιστή να κινείται σε μία διαρκή εναγώνια αναζήτηση, των μικρών και των μεγάλων περιδιαβαίνοντας μέσ’ από τόπους και καταστάσεις σαν εκείνον τον πλανόδιο ιππότη του Θερβάντες…»

Τα ανάλογα προκύπτουν και με την προμετωπίδα, στην οποία ο Χατζηανδρέου επιλέγει ένα από τα (μικρά διαμάντια) ποιήματα του Μπέρτολτ Μπρεχτ: «Το μικρό σπίτι στη λιμνούλα κάτω από τα δέντρα. / Καπνός από τη στέγη του βγαίνει. / Αν έλειπε αυτός ο καπνός / πόσο μόνα τους κι απαρηγόρητα θα φαίνονταν / το σπίτι, τα δέντρα και το νερό της λίμνης». Διόλου τυχαίο το στίγμα, άλλωστε στην πορεία επανέρχεται στον Μπρεχτ.

Με αυτές τις λέξεις και έχοντας αποσαφηνίσει προθέσεις, ο δημιουργός ανοίγει την πόρτα στον αναγνώστη, που με τη σειρά του ξεκινά τη δική του περιπλάνηση στα 44 ποιήματα που συγκροτούν την πρώτη συλλογή του, στα οποία συναντάται επίσης και μεταξύ άλλων, με τον Ηράκλειτο αλλά και με τον Μανόλη Αναγνωστάκη.

«Το ίχνος της μέρας»

Περασμένα μεσάνυχτα / ψάχνω την έμπνευση / ενός τίτλου θεμέλιου / να χτίσω πάνω του / αυτές τις σκόρπιες σκέψεις / που συμπλέκονται μέσα μου / στον απολογισμό της μέρας./ Τις λέξεις πρώτα να βάλω σε τάξη / να πειθαρχήσουν σε γραμμή συντονισμού / και στοιχισμένες να χαράξουν/ το συνολικό αποτύπωμα. / Πολύχρωμο ψηφιδωτό / το ίχνος της μέρας μου.

Η ποίηση του Χατζηανδρέου είναι λιτή και ως εκ τούτου ευγενής. Προσεγγίζει με συνέπεια τα μεγάλα ερωτήματα -«Η σχετικότητα», «Ομορφιά», «Σε αναζήτηση της ευτυχίας», «Ελευθερία και αναγκαιότητα», «Η θλίψη του παλιού», «Τίποτα δεν χάνεται»- φιλτράροντας το βίωμα μέσα από την παραδοχή των αέναων αντιθέσεων και κυρίως, την αφοπλιστική δύναμη της αμεσότητας. Με απλά λόγια, τα ποιήματα του είναι στέρεα, προσβάσιμα χωρίς την ανάγκη προπαίδειας ή διαμεσολάβησης και γι’ αυτό ακριβώς διαπερνούν και συγκινούν.

«Αμφισβήτηση των υπολογισμών»

Όλα έχουν ρυθμιστεί, / τακτοποιηθεί / με ακρίβεια. / Στη ζωή παραμονεύει / ανερμήνευτο / το τυχαίο.

Εξαιρετικό ενδιαφέρον έχει δε, ο τρόπος με τον οποίον ο ποιητής συστήνεται -εν πολλοίς, αυτοπροσδιορίζεται- στο μικρής έκτασης βιογραφικό: «Ο Λεονάρδος Π. Χατζηανδρέου είναι νομικός. Θα προτιμούσε δάσκαλος, συμβουλευτικός ψυχολόγος ή μαθηματικός. Το απωθημένο τον συνοδεύει. Διορίζεται καθηγητής παράλληλα με τη δικηγορία. Αργά πια -δεν μπορεί όλα να τα συμβιβάσει- μένει στα γνωστά του. Τα χρόνια περνούν σε βιαστική περιπλάνηση από την Αθήνα στο Δερβένι Κορινθίας, το Αίγιο των πρώτων μαθητικών αναμνήσεων και πάλι στην Αθήνα. Επιλέγει ως καταγωγή του τη Νάξο, τόπο γέννησης του πατέρα του».

«Δίκαιο και ηθική»

«Όπως κυλάει / μέσ’ από το παραμύθι / η ιστορία / αισθήματα άγουρα / και σκέψεις ώριμων χρόνων / ανταμώνουν στην αναζήτηση / της δικαίωσης του καλού. / Στον κύκλο / που χάραξε η κιμωλία του Μπρεχτ / αντιδικούν σκληρά / αξίες ετερόκλητες. / Με την ετυμηγορία απονέμεται / συνταγματική υπεροχή / στην αγάπη της αφοσίωσης.

Το εξώφυλλο της έκδοσης κοσμεί η λιθογραφία του Ανρί Ματίς με τίτλο «Πασιφάη, Το τραγούδι του Μίνωα» (1944).

Δημοφιλή