Ανταπόκριση- Βρυξέλλες
Η κρίση στη Μέση Ανατολή θα κυριαρχήσει, μεταξύ άλλων θεμάτων (όπως ο πόλεμος στην Ουκρανία, η κατάσταση στο Σαχέλ, οι σχέσεις Πρίστινας-Βελιγραδίου και ο Νότιος Καύκασος και η αναθεώρηση του προϋπολογισμού της ΕΕ), στη Σύνοδο Κορυφής των «27»που θα διεξαχθεί την Πέμπτη και την Παρασκευή (26 και 27 Οκτωβρίου) στις Βρυξέλλες. Οι ηγέτες της ΕΕ θα προσπαθήσουν να βρουν κοινό βηματισμό και να συμφωνήσουν σε μια «ανθρωπιστική παύση» ή «ανθρωπιστικές παύσεις» στον πόλεμο μεταξύ του Ισραήλ και της Χαμάς, ώστε να επιτραπούν οι ασφαλείς παραδόσεις ανθρωπιστικής βοήθειας στη Γάζα. Όμως το εγχείρημα δεν είναι καθόλου εύκολο.
Η Σύνοδος έρχεται έπειτα από τουλάχιστον μιας εβδομάδας διαφωνιών, διπλών μηνυμάτων και μια άνευ προηγουμένου έλλειψη συντονισμού μεταξύ των θεσμικών οργάνων. Ελπίδα του προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σάρλ Μισέλ είναι να επιδειχθεί μια ενότητα μεταξύ των κρατών μελών. Ωστόσο ήδη έχει ξεσπάσει «πόλεμος» διατυπώσεων και οι λέξεις είναι οι «σφαίρες» ο ήχος των οποίων αυξάνει την ήδη υπάρχουσα σύγχυση.
Διαβάστε επίσης
Η ΕΕ σαστισμένη κοιτά τον κόσμο να αλλάζει
Χαμένοι στη μετάφραση
«Κατάπαυση του πυρός», «εκεχειρία», «ανθρωπιστικό παράθυρο», «ανθρωπιστική παύση» ή «ανθρωπιστικές παύσεις», ο πόλεμος των διατυπώσεων κυριαρχεί την ώρα που χιλιάδες άνθρωποι χάνουν τη ζωή τους και το Ισραήλ ετοιμάζεται για μια χερσαία επιχείρηση που μπορεί να προκαλέσει «διαρροή» της κρίσης με ανυπολόγιστες συνέπειες.
Οι τεχνικές συζητήσεις που προηγήθηκαν της Συνόδου απέδειξαν πόσο δύσκολο είναι να συμφωνήσουν οι 27 σε μια έκκληση για πιθανή εκεχειρία ή «ανθρωπιστική κατάπαυση». Διάφορα κράτη μέλη, όπως για παράδειγμα η Αυστρία και η Γερμανία, επιμένουν ότι είναι πρόωρο κάτι τέτοιο και επιμένουν στο δικαίωμα του Ισραήλ στην αυτοάμυνα, σεβόμενο παράλληλα το διεθνές και ανθρωπιστικό δίκαιο. Ωστόσο, η Γερμανία τάχθηκε υπέρ των «ανθρωπιστικών παραθύρων», χωρικών και χρονικών, για να δίνεται η δυνατότητα να περνάει η ανθρωπιστική βοήθεια στη Γάζα.
Από την πλευρά του ο Σάρλ Μισέλ φαίνεται να συμφωνεί, βάσει του προσχέδιου συμπερασμάτων που είδε η HuffPost, σε μια «ανθρωπιστική παύση» ώστε να φτάσει απρόσκοπτα η βοήθεια σε όσους την έχουν ανάγκη. Αυτό θα είναι και το επιθυμητό κοινό ανακοινωθέν των 27.
Επίσης, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο θα επιχειρήσει να περάσει στο κοινό ανακοινωθέν την απερίφραστη καταδίκη κάθε βίας και εχθροπραξίας κατά των αμάχων, εννοώντας τους αμάχους τόσο από την πλευρά των Παλαιστινίων όσο και των Ισραηλινών.
Εντονες διαφοροποιήσεις και για τις χερσαίες επιχειρήσεις του Ισραήλ
Και ενώ είχε αρχίσει να διαφαίνεται ότι μπορεί να υπάρξει μια συμφωνία στον όρο «ανθρωπιστική παύση», ο υπηρεσιακός πρωθυπουργός της Ισπανίας Πέδρο Σάντσεθ συντάχθηκε με τον ΓΓ του ΟΗΕ για ανθρωπιστική κατάπαυση του πυρός ώστε να επιτραπεί η επείγουσα μεταφορά ανθρωπιστικής βοήθειας στη Γάζα με τρόπο συστηματικό, μόνιμο και ανάλογο προς τις έκτακτες ανάγκες του παλαιστινιακού λαού.
Λίγες ώρες αργότερα ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν δήλωσε από το Κάιρο, έπειτα από τη συνάντηση που είχε με τον Αιγύπτιο ομόλογό του ’Αμπντελ Φάταχ αλ-Σίσιότι μια ”μαζική” χερσαία επιχείρηση του Ισραήλ στη Λωρίδα της Γάζας θα ήταν ”λάθος”, κάνοντας παράλληλα λόγο για πιθανή παραβίαση του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου.
«Εάν πρόκειται για μια μαζική επέμβαση που θέτει σε κίνδυνο τη ζωή του άμαχου πληθυσμού, τότε νομίζω ότι αυτό είναι λάθος για το Ισραήλ επίσης γιατί αυτό δεν προστατεύει μακροπρόθεσμα το Ισραήλ και γιατί δεν συνάδει με τον σεβασμό του άμαχου πληθυσμού, του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου, ακόμη με τους κανόνες του πολέμου» είπε ο Μακρόν διευκρινίζοντας ωστόσο ότι «η επέμβαση σε χερσαίο επίπεδο, εάν πρόκειται για τη στοχοθέτηση των τρομοκρατικών οργανώσεων κατά τρόπο απόλυτα προσδιορισμένο, είναι μια επιλογή που του ανήκει, που ανταποκρίνεται στον ορισμό (του διεθνούς δικαίου).
Φόβος για επέκταση της κρίσης, τρομοκρατία και μεταναστευτικό
Εν τω μεταξύ, όπως ανέφερε ήδη ο Σαρλ Μισέλ με επιστολή του προς τους Ευρωπαίους ηγέτες, θα πρέπει να υπάρξει συνεργασία και ένα ενωμένο και συνεκτικό μέτωπο, με τους εταίρους της ΕΕ προκειμένου να αποτραπεί μια επικίνδυνη περιφερειακή κλιμάκωση της σύγκρουσης.
Σημαντικό είναι ότι θα ζητηθεί και η επανεκκίνηση της ειρηνευτικής διαδικασίας με βάση τη λύση των δύο κρατών, η οποία αποτελεί τη μόνη διέξοδο, όπως αναφέρει ο Σαρλ Μισέλ, άποψη άλλωστε που αποτελεί πάγια θέση της ΕΕ.
Ο Σαρλ Μισέλ στην επιστολή του προς τους Ευρωπαίους ηγέτες σημειώνει ότι θα πρέπει να αξιολογήσουν τις συνέπειες της σύγκρουσης αυτής στην Ευρωπαϊκή Ένωση, μεταξύ άλλων εξετάζοντας τις επιπτώσεις της στη συνοχή των κοινωνιών μας, την ασφάλειά μας και τα μεταναστευτικά ρεύματα.
Το ζήτημα της ασφάλειας θα απασχολήσει . Είναι βέβαιο ότι οι ηγέτες της ΕΕ θα ασχοληθούν με τον άμεσο αντίκτυπο του πολέμου στην Ευρώπη, καθώς ο πόλεμος Ισραήλ-Χαμάς θεωρείται ”πιο διχαστικός” στο εσωτερικό των ευρωπαϊκών κοινωνιών σε σχέση με αυτόν στην Ουκρανία.
Όμως η τρομοκρατία είναι αυτό που τους ανησυχεί περισσότερο, καθώς υπάρχει η απειλή για κύμα τρομοκρατικών επιθέσεων στην Ευρώπη. Έτσι είναι δεδομένο ότι οι πρόσφατες τρομοκρατικές επιθέσεις στις Βρυξέλλες και τη Γαλλία θα συζητηθούν στη Σύνοδο και αναμένεται να τεθεί ο τρόπος ενίσχυσης της εσωτερικής ασφάλειας και η συνεργασία μεταξύ των κρατών για τον σκοπό αυτό.
Μάλιστα θα εξεταστεί και ο άμεσος αντίκτυπος της κρίσης στη Μέση Αναστολή με τις μεταναστευτικές ροές και σε σχέση πλέον με την ασφάλεια των Ευρωπαίων πολιτών.
Το στίγμα έδωσε προ ημερών η Επίτροπος Εσωτερικών και Μετανάστευσης της ΕΕ, Ιλβα Γιόχανσον, η οποία δήλωσε στη Σύνοδο των υπουργών Εσωτερικών και Δικαιοσύνης πως «Είναι σημαντικό τα άτομα που θα μπορούσαν να αποτελέσουν απειλή για την ασφάλεια των πολιτών μας και την ασφάλεια της ΕΕ να επαναπροωθούνται δια της βίας και άμεσα».
Το θέμα έθεσε προς συζήτηση με επιστολή της προς τους Ευρωπαίους ηγέτες, ενόψει του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, και η πρόεδρος της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν.
Απελάσεις και συμφωνία με την Αίγυπτο
«Η επιστροφή των παράτυπων μεταναστών παραμένει μια πρόκληση που πρέπει να αντιμετωπίσουμε μαζί...οι πρόσφατες τρομοκρατικές επιθέσεις στη Γαλλία και το Βέλγιο αποκάλυψαν την ανάγκη να ενισχυθεί η διασυνοριακή συνεργασία επιβολής του νόμου και η ανταλλαγή πληροφοριών, καθώς και να ενταθούν οι προσπάθειες για να διασφαλιστεί η ταχεία και αποτελεσματική επιστροφή των παράτυπων μεταναστών» τονίζει μεταξύ άλλων η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και προτείνει μια συμφωνία με την Αίγυπτο στα πρότυπα της Τυνησίας.
«Ο ρόλος της Αιγύπτου είναι ζωτικής σημασίας για την ασφάλεια και τη σταθερότητα της Μέσης Ανατολής, φιλοξενεί αυξανόμενο αριθμό προσφύγων και έχουμε την ευθύνη να την υποστηρίξουμε», τονίζει η Φον ντερ Λάιεν στην επιστολή της προς τους «27»,
Οι «πράκτορες» του Πούτιν
Εν τω μεταξύ στο ήδη δύσκολο κλίμα που επικρατεί εκκρεμεί και η υπόθεση του Ούγγρου πρωθυπουργού Βίκτωρ Ορμπάν, ο οποίος προ ημερών φωτογραφήθηκε να κάνει θερμή χειραψία με τον Πούτιν στη συνάντηση που είχαν οι δύο τους στην Κίνα. Εκτιμάται ότι θα εκφραστούν αντιδράσεις στη Σύνοδο, ωστόσο το πιο σημαντικό είναι ότι υπάρχει έλλειμμα εμπιστοσύνης καθώς από πολλούς εκλαμβάνεται ως «πράκτορας» του Πούτιν.
Στη σύνοδο θα παραστεί για πρώτη φορά και ο νέος φιλορώσος λαϊκιστής πρωθυπουργός της Σλοβακίας Ρόμπερ Φίτσο, ο οποίος σύμφωνα με αναλυτές αναμένεται να γίνει σύμμαχος του Ορμπαν. Άλλωστε ο Φίτσο έχει δηλώσει ότι θαυμάζει τον Ούγγρο πρωθυπουργό, απλά αναμένεται να φανεί κατά πόσο θα ακολουθήσει τα βήματά του. Η Σύνοδος αυτή θα αποκαλύψει μέρος των προθέσεών του.