Το φουά γκρα, το γαστρονομικό έδεσμα της Γαλλίας που είναι τόσο νόστιμο όσο και αμφιλεγόμενο, αποτελεί βασικό στοιχείο των πολυτελών εστιατορίων σε όλη τη χώρα.
Αλλά τώρα εξαφανίζεται από τα μενού κατά τη διάρκεια μιας «πρωτοφανούς» κρίσης που έχει οδηγήσει ορισμένους παραγωγούς να αρχίζουν να σκέφτονται να μειώσουν τις μερίδες.
Στο επίκεντρο του προβλήματος βρίσκεται μια επιδημία γρίπης των πτηνών που σαρώνει τη χώρα - και την Ευρώπη - εδώ και μήνες. Εχει ήδη καταστρέψει τη βιομηχανία πουλερικών της χώρας, αλλά τώρα απειλεί έναν από τα μεγαλύτερα προπύργιά της: τα βραβευμένα με αστέρια Michelin εστιατόρια.
«Εχει περάσει ένας μήνας από τότε που αρχίσαμε να έχουμε λιγότερο φουά γκρα και στη συνέχεια αυτή την εβδομάδα δεν πήραμε καθόλου», λέει ο Πασκάλ Λομπάρντ, ο σεφ και ιδιοκτήτης του Le 1862, εστιατορίου βραβευμένου με αστέρι Michelin στη νοτιοδυτική Γαλλία.
Καθώς οι παραδόσεις του πολυτελούς πατέ από συκώτι χήνας έχουν μειωθεί δραματικά, οι εστιάτορες έχουν προγραμματίσει έκτακτες συναντήσεις με τοπικούς παραγωγούς.
Δεν είναι, ωστόσο, η πρώτη φορά η περίφημη λιχουδιά περνάει κρίση.
Η παραδοσιακή παραγωγή του, που περιλαμβάνει την αναγκαστική εκτροφή σε χήνες και πάπιες, έχει καταγγελθεί εδώ και καιρό από τους ακτιβιστές για τα δικαιώματα των ζώων, οι οποίοι κατάφεραν να απαγορεύσουν τέτοιες μεθόδους σε άλλη μέρη.
Ωστόσο, ενώ η γαλλική όρεξη για το φουα γκρα έχει σε μεγάλο βαθμό αμβλυνθεί από τις ανησυχίες για τη βαναυσότητα εναντίον των ζώων, μια άλλη απειλή για την ευημερία των πτηνών περιορίζει τώρα την κατανάλωση.
Επίκεντρο της επιδημίας
Η πόλη Les Eyzies, όπου βρίσκεται το εστιατόριο Lombard’s, βρίσκεται στην καρδιά του Περιγκόρ, ένα από τα επίκεντρα της τελευταίας επιδημίας γρίπης των πτηνών.
Η χώρα αναγκάστηκε να σκοτώσει 16 εκατομμύρια πουλερικά από τότε που ξεκίνησε η επιδημία για πρώτη φορά τον Νοέμβριο του 2021 για να προσπαθήσει να ελέγξει την ασθένεια.
«Αυτός ο αριθμός είναι άνευ προηγουμένου για τη Γαλλία, η οποία ποτέ δεν είχε εκτεθεί σε κρίση τέτοιας κλίμακας», δήλωσε η διευθύντρια της γαλλικής διεπαγγελματικής επιτροπής για τους παραγωγούς φουά γκρα, Μαρί-Πιερ Πε.
Η παραγωγή φουά γκρα στη Γαλλία αναμένεται να μειωθεί έως και 50% φέτος, καθώς η επιδημία επηρεάζει το 80% των παραγωγών στη χώρα.
Οπως συμβαίνει με τα εποχικά ξεσπάσματα στον ανθρώπινο κόσμο, η γρίπη των πτηνών πλήττει την Ευρώπη σχεδόν κάθε χρόνο όταν τα πουλιά μεταναστεύουν από και προς την Αφρική.
Φέτος η επιδημία εμφανίστηκε την άνοιξη και έφτασε στην περιοχή Παϊς ντε λα Λουάρ στα δυτικά και στην περιοχή Περιγκόρ στα νοτιοδυτικά - δύο κρίσιμες περιοχές παραγωγής πουλερικών στη Γαλλία.
Μόνο το Παϊς ντε λα Λουάρ αντιπροσωπεύει το 72% από τις πάπιες και τις χήνες που εκκολάπτονται στη βιομηχανία φουά γκρα της Γαλλίας.
Απομόνωση και εμβολιασμός
Σε μια περαιτέρω επιδείνωση της κατάστασης, άλλες μεγάλες χώρες παραγωγής φουά γκρα στην Ευρώπη αντιμετωπίζουν επίσης παρόμοια κρίση, γεγονός που καθιστά δύσκολο να καλυφθεί το έλλειμμα μέσω εισαγωγών.
Η γρίπη των πτηνών έχει ανιχνευθεί σε ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ενωση από τον Οκτώβριο του 2021, συμπεριλαμβανομένης της Ευρωπαϊκής Ομοσπονδίας των κρατών-μελών του φουά γκρα - Ισπανία, Βέλγιο, Βουλγαρία και Ουγγαρία - σύμφωνα με την τελευταία έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την επιδημία.
Για να τερματιστεί η κρίση και να βοηθηθεί η παραγωγή ώστε να επανέλθει στα φυσιολογικά επίπεδα το 2023, οι παραγωγοί φουά γκρα βασίζονται σε δύο λέξεις που η πανδημία του κορονοϊού τις έχει κάνει πολύ γνωστές: απομόνωση και εμβολιασμός.
Σε περιοχές όπου ανιχνεύεται γρίπη των πτηνών, οι παραγωγοί προστατεύουν πάπιες και χήνες για να διασφαλίσουν ότι δεν υπάρχει μόλυνση με αποδημητικά πτηνά.
Αυτό απαιτεί από τους παραγωγούς να μειώσουν τον αριθμό των πουλερικών στη φάρμα τους, ώστε να έχουν αρκετό χώρο σε εσωτερικούς χώρους για να τα φιλοξενήσουν.
Την ίδια ώρα, δύο υποψήφια εμβόλια βρίσκονται σε στάδιο κλινικής δοκιμής, αν και δεν θα είναι διαθέσιμα μέχρι το 2023 το νωρίτερο.
Πίσω στο Les Eyzies στη νοτιοδυτική Γαλλία, ο σεφ Λομπάρντ εργάζεται πάνω σε νέα πιάτα για να καλύψει το κενό που αφήνει η έλλειψη φουά γκρα.
«Μεταξύ της γρίπης των πτηνών, του πολέμου στην Ουκρανία και όλων αυτών, θα ξεμείνουμε από πολλά προϊόντα και θα πρέπει να προσαρμοστούμε με τα προϊόντα που έχουμε», εξηγεί.
«Το 2022 θα είναι η χρονιά με περισσότερα πιάτα λαχανικών και λιγότερο κρέας» λέει.
(με πληροφορίες από CNN)