Η σκιά του πολέμου στη Γάζα «βάρυνε» το κλίμα της Μεγάλης Παρασκευής των Καθολικών στην Ιερουσαλήμ με λιγοστούς χριστιανούς προσκυνητές να περπατούν το μονοπάτι μέσα από την περιτειχισμένη Παλιά Πόλη που πιστεύεται ότι ο Χριστός ακολούθησε προς την σταύρωσή του.
Μόλις μερικές εκατοντάδες χριστιανοί συμμετείχαν στην καθιερωμένη πομπή της Μεγάλης Παρασκευής μέσα από τα ασβεστολιθικά τείχη της Παλιάς Πόλης της Ιερουσαλήμ, τιμώντας μια από τις πιο ιερές ημέρες της πίστης με αισθητά αραιότερο πλήθος εν μέσω του συνεχιζόμενου πολέμου Ισραήλ-Χαμάς.
Στις καθιερωμένες πομπές της ημέρας, που συνήθως προσελκύουν χιλιάδες ξένους επισκέπτες, οι περισσότεροι προσκυνητές ήταν Παλαιστίνιοι χριστιανοί, μαζί με μερικούς ξένους που ζουν μόνιμα στην Ιερουσαλήμ και ελάχιστους απτόητους τουρίστες.
Τα μέτρα ασφαλείας ήταν αυστηρά στα στενά σοκάκια όπου χιλιάδες Παλαιστίνιοι που παρακολουθούσαν τον ισλαμικό μήνα νηστείας του Ραμαζανιού συνέρρευσαν για την προσευχή της Παρασκευής στο τζαμί Αλ Άκσα, επίσης στην ανατολική Ιερουσαλήμ, που βρίσκεται υπό ισραηλινή κατοχή.
«Είναι βαθιά συγκινητικό να βρίσκομαι εδώ τη Μεγάλη Παρασκευή. Υπάρχει μια βαθιά θλίψη που αισθάνεσαι στον αέρα, η οποία πιθανώς ενισχύεται από όσα συμβαίνουν (στη Γάζα)”, δήλωσε ο Αυστραλός Τζον Τίμονς, ο οποίος σημείωσε ότι το σκέφτηκε καλά πριν ταξιδέψει στους Αγίους Τόπους.
Η επίσημη πομπή που ελίσσεται κατά μήκος της Via Dolorosa για τους Καθολικούς, «Οδός του Μαρτυρίου» για τους Ορθόδοξους, ξεκίνησε από το σημείο όπου οι Χριστιανοί πιστεύουν ότι ο Πόντιος Πιλάτος καταδίκασε τον Ιησού σε θάνατο. Σύμφωνα με την παράδοση είναι η διαδρομή που ακολούθησε ο Ιησούς μεταφέροντας τον Σταυρό από το Πραιτώριο προς το σημείο της σταύρωσής του στον Γολγοθά
Λιγότερο από 200 μέτρα μακριά, στο τέμενος Αλ Άκσα, τον τρίτο ιερότερο χώρο του Ισλάμ, οι πιστοί συνευρέθηκαν επίσης να αναλογιστούν τον πόνο, αυτή τη φορά των βομβαρδισμένων στη Γάζα.
«Ο Θεός να είναι με τους ανθρώπους μας στη Γάζα», είπε ο ιμάμης καθώς απαγγέλθηκε μια ισλαμική προσευχή για τους νεκρούς.
Καθώς τα λόγια του ιεροκήρυκα αντηχούσαν στους στενούς δρόμους από ένα μεγάφωνο, ο Ιταλός καθολικός Mάριο Tιότι, 64 ετών, δήλωσε ότι η ιερότητα της Ιερουσαλήμ διαπερνά όλες τις εντάσεις.
«Είναι ένα πολύ ιδιαίτερο μέρος. Μπορείς να αισθανθείς τον Θεό και τον Χριστό εδώ. Αυτός περπάτησε εδώ».
Μια ομάδα νεαρών Παλαιστίνιων προσκόπων ηγήθηκε της πομπής της ημέρας, περνώντας τελετουργικά από τις 14 ενδιάμεσες στάσεις της Via Dolorosa, καθεμία από τις οποίες σηματοδοτεί τα Αγια Πάθη του Ιησού στο τελευταίο του ταξίδι. Εκατοντάδες Παλαιστίνιοι χριστιανοί ακολούθησαν το πέρασμά τους. Πίσω τους ακολουθούσε μια μικρή παρέλαση του θρησκευτικού τάγματος των Φραγκισκανών, που αποτελείται κυρίως από αλλοδαπούς που ζουν στην Ιερουσαλ
«Το περιμένουμε αυτό κάθε χρόνο», δήλωσε η Mουνίρα Kαμάρ, μια Παλαιστίνια χριστιανή από την Παλιά Πόλη, η οποία παρακολουθούσε την πομπή να περνά, χαιρετώντας τους συμμετέχοντες, οι οποίοι σταμάτησαν για να δώσουν ένα φιλί στη μικρή της κόρη στο μάγουλο. «Φυσικά, φέτος είμαστε δυσαρεστημένοι λόγω της κατάστασης με τον συνεχιζόμενο πόλεμο».
Οι τελευταίοι σταθμοί της πομπής βρίσκονται μέσα στην εκκλησία του Παναγίου Τάφου, όπου πιστεύεται ότι ο Ιησούς σταυρώθηκε και αναπαύθηκε πριν από την Aνάστασή του το Πάσχα. Εκεί, ο αντίκτυπος του πολέμου ήταν σαφής: αντί για τα πλήθη που συνήθως σχηματίζουν ουρές για ώρες στο προαύλιο της εκκλησίας, η είσοδος στον χώρο ήταν πολύ άνετη.
Στους δρόμους της πόλης ήταν αισθητή η απουσία Παλαιστίνιων χριστιανών από τη Δυτική Όχθη, οι οποίοι συνήθως συρρέουν στην Αγία Πόλη για τις εορταστικές εκδηλώσεις του Πάσχα. Από τις 7 Οκτωβρίου, οι Παλαιστίνιοι πιστοί χρειάζονται ειδική άδεια για να περάσουν τα σημεία ελέγχου στην Ιερουσαλήμ.
Παρά τα αραιωμένα πλήθη, οι καταστηματάρχες, των οποίων οι βαριές μεταλλικές πόρτες είναι συνήθως κλειστές κατά τη Μεγάλη Παρασκευή, τις άνοιξαν για τους τουρίστες που αναζητούσαν καθολικά σουβενίρ. Αλλά οι ενδιαφερόμενοι αγοραστές ήταν ελάχιστοι.
«Η σύγκριση των περσινών πασχαλινών εκδηλώσεων με τις φετινές είναι σαν τη μέρα με τη νύχτα. Κανείς δεν είναι εδώ. Οι περισσότεροι άνθρωποι είναι ντόπιοι», δήλωσε ο Φαγιάζ Ντακάκ, ένας Παλαιστίνιος καταστηματάρχης του οποίου η οικογένεια άνοιξε για πρώτη φορά το κατάστημα το 1942. Το κατάστημά του στεκόταν άδειο.
«Συνήθως οι άνθρωποι είναι χαρούμενοι σήμερα και τα παιδιά είναι ενθουσιασμένα. Αλλά όταν συγκρίνεις τα παιδιά εδώ που έχουν νερό και φαγητό και την οικογένειά τους με αυτό που συμβαίνει στη Γάζα, πώς μπορείς να είσαι χαρούμενος;».
Υπολογίζεται ότι 50.000 χριστιανοί Παλαιστίνιοι ζουν στη Δυτική Όχθη και την Ιερουσαλήμ, σύμφωνα με την έκθεση του αμερικανικού υπουργείου Εξωτερικών για τη διεθνή θρησκευτική ελευθερία το 2022. Περίπου 1.300 χριστιανοί ζούσαν στη Γάζα, σύμφωνα με την έκθεση. Ορισμένοι χριστιανοί είναι επίσης πολίτες του Ισραήλ. Πολλοί Παλαιστίνιοι χριστιανοί ζουν σε κοινότητες της διασποράς.
Λίγοι τουρίστες τόλμησαν να έρθουν. Η Κάρμεν Ρος, μια δικηγόρος που ζει στην Ιερουσαλήμ, είχε καταφέρει να συγκεντρώσει μια ομάδα προσκυνητών από την Ισπανία για να επισκεφθούν τη χώρα για μια θρησκευτική περιήγηση.
«Στην αρχή φοβήθηκαν την όλη κατάσταση», είπε η ίδια, «αλλά τους είπα ότι εδώ στην Ιερουσαλήμ είναι ασφαλές, δεν έχουμε βία. Είμαστε κοντά στη Γάζα, αλλά ο χριστιανικός λαός δεν είναι στόχος της τρομοκρατίας».
«Την τελευταία φορά που ήρθα, υπήρχε τεράστιο πλήθος ανθρώπων που προσπαθούσαν να μπουν στον τάφο (του Χριστού). Ήταν σαν τη Ντίσνεϊλαντ”, δήλωσε ο Τίμοθι Κέρτις από το Τέξας. Φέτος μπαίνεις κατευθείαν μέσα».
Ρωμαιοκαθολικοί και προτεστάντες γιoρτάζουν τη Μεγάλη Εβδομάδα αυτή την εβδομάδα. Για τις Ορθόδοξες εκκλησίες, η Μεγάλη Παρασκευή είναι στις 3 Μαΐου.
Πηγή: Associated Press, RFI