Οι ΗΠΑ σκότωσαν τον Ιρανό υποστράτηγο Κασέμ Σολεϊμανί, επικεφαλής της επίλεκτης Δύναμης Κουντς και «αιχμή του δόρατος» της εξάπλωσης της ιρανικής στρατιωτικής επιρροής στη Μέση Ανατολή, την Παρασκευή σε αεροπορικό πλήγμα στο αεροδρόμιο της Βαγδάτης, ανέφεραν το Πεντάγωνο και το Ιράν.
Στην επίθεση σκοτώθηκε και Αμπού Μαχντί αλ Μουχάντις, κορυφαίος Ιρακινός διοικητής πολιτοφυλακών και σύμβουλος του Σολεϊμανί, όπως είπε εκπρόσωπος πολιτοφυλακής.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Ποιος ήταν ο στρατηγός Κασέμ Σολεϊμανί- κείμενο της HuffPost Greece από το 2015
Οι φόνοι αυτοί αναμένεται να αποτελέσουν μεγάλο πλήγμα για το Ιράν, που έχει εμπλακεί σε μια μακρά αντιπαράθεση με τις ΗΠΑ η οποία κλιμακώθηκε απότομα την προηγούμενη εβδομάδα με μια επίθεση στην αμερικανική πρεσβεία στο Ιράκ από μέλη φιλοϊρανικής πολιτοφυλακής, μετά από αμερικανική αεροπορική επίθεση στην πολιτοφυλακή Καταΐμπ Χεζμπολά, που είχε ιδρυθεί από τον Μουχάντις.
«Με εντολή του προέδρου, οι αμερικανικές ένοπλες δυνάμεις ανέλαβαν αποφασιστική δράση για να προστατέψουν το αμερικανικό προσωπικό στο εξωτερικό σκοτώνοντας τον Κασέμ Σολεϊμανί» ανέφερε σε ανακοίνωσή του το Πεντάγωνο. «Το πλήγμα αυτό είχε στόχο να αποτρέψει μελλοντικά ιρανικά επιθετικά σχέδια» προστίθεται.
Αμερικανοί αξιωματούχοι, μιλώντας υπό καθεστώς ανωνυμίας, είπαν ότι ο Σολεϊμανί σκοτώθηκε σε πλήγμα drone. Οι Φρουροί της Επανάστασης του Ιράν είπαν ότι σκοτώθηκε σε επίθεση αμερικανικών ελικοπτέρων. Εικόνες δείχνουν φλεγόμενα συντρίμμια σε δρόμο κοντά στο αεροδρόμιο.
Ο Ανώτατος Ηγέτης του Ιράν, Αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ, ορκίστηκε εκδίκηση σε βάρος των «εγκληματιών» που σκότωσαν τον υποστράτηγο, και είπε ότι ο θάνατός του, αν και πικρός, θα διπλασιάσει τη θέληση για αντίσταση στις ΗΠΑ και το Ισραήλ. «Όλοι οι εχθροί θα έπρεπε να ξέρουν ότι η τζιχάντ της αντίστασης θα συνεχιστεί με διπλή θέληση, και μια ξεκάθαρη νίκη περιμένει τους μαχητές του ιερού πολέμου» είπε σε δήλωσή του που μετέδωσε η κρατική τηλεόραση- κατά την οποία ζήτησε τρεις ημέρες εθνικού πένθους.
Ο Ιρανός υπουργός Εξωτερικών Τζαβάντ Ζαρίφ είπε ότι η δολοφονία του Σολεϊμανί θα ενισχύσει την αντίσταση απέναντι στις ΗΠΑ και το Ισραήλ στην περιοχή και τον κόσμο, μετέδωσε η ιρανική κρατική τηλεόραση.
«Η κτηνωδία και ανοησία των αμερικανικών τρομοκρατικών δυνάμεων στη δολοφονία του στρατηγού Σολεϊμανί...αναμφίβολα θα κάνει το δέντρο της αντίστασης στην περιοχή και τον κόσμο ποιο ανθηρό» δήλωσε ο Ζαρίφ.
Ο Αχμέντ αλ Ασάντι, εκπρόσωπος των Δυνάμεων Λαϊκής Κινητοποίησης του Ιράκ- οργάνωση- ομπρέλα για υποστηριζόμενες από το Ιράν πολιτοφυλακές- κατηγόρησε τις ΗΠΑ και το Ισραήλ για τους θανάτους του Σολεϊμάνι και του Μουχάντις. Ιρακινές παραστρατιωτικές ομάδες ανέφεραν ότι τρεις πύραυλοι έπεσαν στο Διεθνές Αεροδρόμιο της Βαγδάτης, σκοτώνοντας πέντε μέλη ιρακινών παραστρατιωτικών ομάδων και δύο «καλεσμένους».
Ο Αμπού Μουνταθάρ αλ Χουσαΐνι, τοπικός διοικητής πολιτοφυλακής, είπε στο Reuters πως «ο Σολεϊμανί και ο Αμπού Μαχντί αλ Μουχάντις ήταν σε ένα όχημα όταν επλήγη από δύο διαδοχικούς κατευθυνόμενους πυραύλους, οι οποίοι εκτοξεύτηκαν ενώ ήταν καθ’οδόν από τον χώρο αφίξεων στον δρόμο που οδηγεί μακριά από το αεροδρόμιο της Βαγδάτης». Όπως είπε, το δεύτερο όχημα είχε σωματοφύλακες και δέχτηκε έναν πύραυλο. «Οι Αμερικανοί εγκληματίες είχαν λεπτομερείς πληροφορίες για τις κινήσεις του κονβόι» είπε σχετικά.
Η Δύναμη Κουντς του Σολεϊμανί, μαζί με τις παραστρατιωτικές της δυνάμεις, από τη Χεζμπολά του Λιβάνου μέχρι τις Δυνάμεις Λαϊκής Κινητοποίησης στο Ιράκ- εμπειροπόλεμες πολιτοφυλακές εξοπλισμένες με πυραύλους- έχουν τα μέσα για να προβούν σε αντίποινα.
Ο φόνος Σολεϊμανί σηματοδοτεί δραματική κλιμάκωση στον «σκιώδη πόλεμο» μεταξύ Ιράν και ΗΠΑ και των συμμάχων τους στην περιοχή. Τον Σεπτέμβριο Αμερικανοί αξιωματούχοι είχαν κατηγορήσει το Ιράν για επίθεση με πυραύλους και drones σε πετρελαϊκές εγκαταστάσεις της Saudi Aramco. Η κυβέρνηση Τραμπ δεν είχε απαντήσει, πέρα από από «σκληρή» ρητορική και απειλές.
Το Ιράν, από πλευράς του, έχει δεχτεί δεκάδες αεροπορικά και πυραυλικά πλήγματα σε δυνάμεις του- κυρίως από το Ισραήλ εναντίον μαχητών του στη Συρία και στο Ιράκ. Ωστόσο, αναλυτές εκτιμούν ότι το Ιράν πιθανότατα θα απαντήσει σκληρά στη στοχοποίηση του υποστρατήγου.
Ο Σολεϊμανί, που ήταν επικεφαλής του βραχίονα των Φρουρών της Επανάστασης για επιχειρήσεις στο εξωτερικό, είχε ρόλο- κλειδί στις επιχειρήσεις στη Συρία και το Ιράκ, και ήταν διάσημος τόσο εντός όσο και εκτός του Ιράν. Ο ίδιος είχε επιζήσει από αρκετές απόπειρες δολοφονίας του από ξένες υπηρεσίες μέσα στα τελευταία 20 χρόνια.
Η Δύναμη Κουντς, που είναι επιφορτισμένη με επιχειρήσεις πέρα από τα σύνορα του Ιράν, στήριξε τον Σύριο πρόεδρο Μπασάρ αλ Άσαντ όταν βρισκόταν στα πρόθυρα της ήττας στον συριακό εμφύλιο που μαίνεται από το 2011, ενώ επίσης βοήθησε να ηττηθεί το ISIS στο Ιράκ. Ο Σολεϊμανί έγινε επικεφαλής της Δύναμης Κουντς το 1998 και συνέβαλε στην ενίσχυση των δεσμών του Ιράν με τη Χεζμπολά στον Λίβανο, με την κυβέρνηση της Συρίας και με σιιτικές πολιτοφυλακές στο Ιράκ.
Ο πρόεδρος Τραμπ ανέβασε μια αμερικανική σημαία στον λογαριασμό του στο Twitter, χωρίς άλλο σχόλιο.
O Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών, Μάικ Πομπέο, ανέβασε στο Twitter βίντεο με «Ιρακινούς που χορεύουν στον δρόμο για την ελευθερία, ευτυχείς για το τέλος του στρατηγού Σολεϊμανί».
Ο πρωθυπουργός του Ιράκ Αντέλ Αμπντούλ Μάχντι καταδίκασε τη «δολοφονία» του Σουλεϊμανί και του Αμπού Μαχντί αλ Μουχάντις.
Η αεροπορική επιδρομή στο αεροδρόμιο της Βαγδάτης είναι μια πράξη επίθεσης εναντίον του Ιράκ και αποτελεί παραβίαση της κυριαρχίας του, η οποία «θα πυροδοτήσει έναν καταστροφικό πόλεμο στο Ιράκ, την περιοχή και τον κόσμο», αναφέρει σε δήλωση που εξέδωσε.
Η αμερικανική επίθεση παραβίασε επίσης τους όρους για την αμερικανική στρατιωτική παρουσία στο Ιράκ και θα πρέπει να αντιμετωπιστεί με νομοθεσία που να διαφυλάσσει την ασφάλεια και την κυριαρχία του Ιράκ, προσθέτει.
«Το ξεκαθάρισμα λογαριασμών εναντίον ηγετικών προσωπικοτήτων του Ιράκ ή μιας φίλης χώρας στο ιρακινό έδαφος (...) αποτελεί κατάφωρη παραβίαση των όρων που διέπουν την παρουσία των αμερικανικών στρατευμάτων», αναφέρεται στη δήλωση του Μάχντι.
Ο Ιρακινός πρωθυπουργός κάλεσε επίσης το κοινοβούλιο να συνεδριάσει εκτάκτως.
Σημειώνεται πως η αμερικανική πρεσβεία στη Βαγδάτη κάλεσε τους Αμερικανούς υπηκόους να εγκαταλείψουν «αμέσως» το Ιράκ.
Η πρεσβεία καλεί τους Αμερικανούς στο Ιράκ να φύγουν «αεροπορικώς, εφόσον αυτό είναι δυνατό», καθώς η επιδρομή πραγματοποιήθηκε μέσα στο αεροδρόμιο της Βαγδάτης, «διαφορετικά προς άλλες χώρες δια χερσαίας οδού».
Αντιδράσεις από το εξωτερικό
Το υπουργείο Εξωτερικών της Ρωσίας δήλωσε ότι ο φόνος του Σολεϊμανί θα αυξήσει τις εντάσεις στη Μέση Ανατολή, μετέδωσε νωρίτερα το πρακτορείο ειδήσεων RIA.
«Θεωρούμε τον φόνο του Σουλεϊμανί από αμερικανικό πυραυλικό πλήγμα στα προάστια της Βαγδάτης ένα παράτολμο βήμα που θα οδηγήσει στην αύξηση των εντάσεων σε όλη την περιοχή. Ο Σουλεϊμανί υπηρετούσε πιστά τον σκοπό της προστασίας των ιρανικών εθνικών συμφερόντων», δήλωσε ένας αξιωματούχος του υπουργείου Εξωτερικών στο Sputnik.
«Εκφράζουμε τα θερμά μας συλλυπητήρια προς τον ιρανικό λαό», τόνισε ο αξιωματούχος.
Η Κίνα είναι σταθερά αντίθετη στη χρήση βίας στις διεθνείς σχέσεις, ανακοίνωσε το υπουργείο Εξωτερικών της χώρας.
Το Πεκίνο καλεί τις εμπλεκόμενες πλευρές -και κυρίως τις ΗΠΑ -να παραμείνουν ψύχραιμες και να επιδείξουν αυτοσυγκράτηση για να αποφύγουν την περαιτέρω κλιμάκωση της έντασης, δήλωσε ο Γκενγκ Σουάνγκ, ένας εκπρόσωπος του υπουργείου, στη διάρκεια της τακτικής ενημέρωσης των δημοσιογράφων στο Πεκίνο, προσθέτοντας ότι η ειρήνη και η σταθερότητα στη Μέση Ανατολή πρέπει να διατηρηθούν.
Η προτεραιότητα της Γαλλίας είναι να σταθεροποιήσει τη Μέση Ανατολή, δήλωσε η Γαλλίδα υφυπουργός Ευρωπαϊκών Υποθέσεων Αμελί ντε Μονσαλέν. «Αυτό που συμβαίνει είναι αυτό που φοβόμασταν: η ένταση ανάμεσα στις ΗΠΑ και στο Ιράν αυξάνεται», δήλωσε η Μονσαλέν στον ραδιοφωνικό σταθμό RTL. «Προτεραιότητα είναι η σταθεροποίηση της περιοχής».
Η Βρετανία αύξησε την ασφάλεια και την ετοιμότητα στις στρατιωτικές της βάσεις στη Μέση Ανατολή, μετέδωσε το δίκτυο Sky News χωρίς να επικαλεστεί πηγή.
Ο Βρετανός ΥΠΕΞ Ντομινίκ Ράαμπ κάλεσε όλες τις ενδιαφερόμενες πλευρές να αποκλιμακώσουν την ένταση. «Αναγνωρίζαμε ανέκαθεν την επιθετική απειλή που συνιστούσε η ιρανική Δύναμη Κουντς υπό τον Κασέμ Συλεϊμανί. Μετά τον θάνατό του καλούμε όλες τις πλευρές να αποκλιμακώσουν την ένταση. Η περαιτέρω σύγκρουση δεν είναι προς το συμφέρον μας», δήλωσε.
Από την πλευρά του εκπρόσωπος του βρετανικού υπουργείου Άμυνας, κληθείς να σχολιάσει το ρεπορτάζ του Sky News, απάντησε ότι «η ασφάλεια του προσωπικού μας είναι ύψιστης σημασίας και επαναξετάζουμε διαρκώς τα μέτρα προστασίας των Δυνάμεών μας. Δεν σχολιάζουμε συγκεκριμένα μέτρα προστασίας».
Η Συρία καταδικάζει απερίφραστα την «δόλια, εγκληματική αμερικανική επιθετικότητα», μετέδωσε το κρατικό πρακτορείο ειδήσεων SANA επικαλούμενο μια πηγή του υπουργείου Εξωτερικών.
Η πηγή είπε ότι η επίθεση συνιστά μια «σοβαρή κλιμάκωση» και επιβεβαιώνει την ευθύνη που έχουν οι ΗΠΑ για την αστάθεια στο Ιράκ, σύμφωνα με το SANA.
(με πληροφορίες από Reuters, AFP, Sputnik, ΑΠΕ-ΜΠΕ)