Μικρές ζωγραφιές 50x70 cm και μικρότερα σχέδια Α4 σαν προετοιμασία ενός ταξιδιού, ελπίζοντας ατέρμονου, παρουσιάζει ο γνωστός ΄Ελληνας εικαστικός καλλιτέχνης, Μιχάλης Μανουσάκης στην ατομική έκθεση ζωγραφικής που εγκαινιάστηκε πρόσφατα με τίτλο Τόποι αλμύρας σε χρόνους εσπέρας και θα διαρκέσει ως τις 21 Μαρτίου 2020 στην αίθουσα τέχνης «ε κ φ ρ α σ η – γιαννα γραμματοπουλου».
Ο Μιχάλης Μανουσάκης έρχεται ξανά να μας παρουσιάσει εικόνες οικίες που ζούμε, ή χάσαμε ή ξεχάσαμε. Εικόνες απαραίτητες για την συνέχεια του βίου μας, εφόσον η λαχτάρα για τον άλλον είναι κοινός τόπος.
Μεγαλώνοντας, αυτό που αντιλαμβάνεται κι επεξεργάζεται ο καλλιτέχνης είναι ό, τι ο ίδιος κρατά στην καρδιά του: μικρές στιγμές για μελλοντικά πλάνα που τον ανησυχούν. Ο χρόνος θα δείξει το πόσο αυτές οι, μικρές και ίσως ασήμαντες, καταστάσεις θα διαγράψουν πορεία ουσιαστική για τις αγωνίες του, όπως ο ίδιος λέει.
Κι όλα αυτά, έχων σώας τας φρένας και τα μάτια σχεδόν κλειστά για να μπορεί να φαντάζεται την αιωνίως άλλη διάσταση του κόσμου και με τα σώματα των ανθρώπων πάντα γυμνά..
Με αφορμή αυτή του την έκθεση ο Μιχάλης Μανουσάκης μας είπε:
- Τι ακριβώς περιλαμβάνουν οι «Τόποι αλμύρας σε χρόνους εσπέρας» που παρουσιάζετε στην γκαλερί ΄Εκφραση;
Εδώ και δύο χρόνια δουλεύω σε ένα μικρό δωμάτιο λόγω προσωπικών θεμάτων. Το αναφέρω αυτό γιατί έχει σημασία το μέγεθος των έργων που έχω δουλέψει, 50χ70cm με ακρυλικό και κάρβουνο το μεγαλύτερο και σχέδια με μολύβι σε Α4. Η διάταξη στο χώρο είναι τέτοια που βοηθά τον επισκέπτη να αντιληφθεί μέσα από την πορεία του την αφήγηση μου. Μην ξεχνάτε ότι οι ζωγραφιές μου αφηγούνται ιστορίες.
- Πόσο καιρό εργάζεστε πάνω στη συγκεκριμένη έκθεση; Γιατί επιλέξατε τη συγκεκριμένη χρονική στιγμή για να παρουσιάσετε τα έργα σας;
Όπως ανέφερα και παραπάνω, δύο χρόνια περίπου δουλεύω τα συγκεκριμένα έργα όμως αυτό δεν σημαίνει τίποτα. Η δουλειά αυτή έχει αναφορές και εμμονές σε παλιότερες ιστορίες που είναι αδύνατον να τις διαγράψω. Σαν βιωματικός ζωγράφος που είμαι αναφέρομαι συνέχεια σε προσωπικές αγωνίες μόνον όταν αυτές συναντούν και τους άλλους γύρω μου, μια και η ζωγραφική γενικώς μοιάζει να είναι μια καταγραφή του κόσμου, του αθέατου κόσμου που μας καθορίζει. Πάντα η στιγμή που εκθέτεις τις σκέψεις σου δεν είναι και η πιο ιδανική. Ίσως και να μην είναι ποτέ. Μια σύμβαση με τους χώρους τέχνης που συνεργαζόμαστε προσδιορίζει και την στιγμή, αρκεί βέβαια να έχει κατά την γνώμη του καλλιτέχνη ολοκληρωθεί το έργο στη συνείδηση του όσο γίνεται.
- Ποιο το μήνυμα που θέλετε να περάσετε μέσα από την έκθεση αυτή και μέσα από τα έργα σας;
Κανένα μήνυμα. Τα έργα μου όσο πιο υπαινικτικά γίνονται και όσο πιο μυστήρια ή ποιητικά τόσο το καλύτερο... Άλλωστε τα έργα διαβάζονται ανάλογα με τον θεατή που τα παρακολουθεί. Ο καλλιτέχνης δεν είναι δημοσιογράφος που οφείλει και πρέπει να δείξει τα γεγονότα και να τα σχολιάζει αντικειμενικά. Ο καλλιτέχνης είναι αυτός που θα εμφανίσει την κρυμμένη πραγματικότητα. Θα σκάψει ακόμα πιο βαθειά τα γεγονότα, να ανακαλύψει κόσμους και να δώσει στον αποδέκτη ίσως και την πιο ουσιαστική διάστασή τους. Ο καλλιτέχνης είναι αυτός που γίνεται ηγέτης της ψυχής, του πνεύματος όταν και εφόσον διαθέτει αυτό το δώρο, το δώρο του δημιουργού.
- Κύριε Μανουσάκη, η τέχνη πόσο μας βοηθά να εξασφαλίσουμε ένα καλύτερο μέλλον;
Δεν ξέρω κάτι που γεννήθηκε απ’τό πουθενά. Όλα είναι μια συνέχεια και οι μεγαλύτερες επαναστάσεις κουβαλούν έντονα το παρελθόν και μάλιστα όσο πιο πίσω πάμε ακόμα περισσότερο... Η τέχνη έχει κοινούς τόπους σε όλη την πορεία της από τα πρώτα δείγματα που έχουμε σήμερα. Το μεγαλύτερο πρόσφατο (1907) παράδειγμα είναι τα κορίτσια της Αβινιόν του Πικάσο. Δεν είναι τυχαίο έργο όταν την ίδια εποχή λίγοι διανοούμενοι ψάχνουν την άλλη διάσταση της τέχνης και με την σκέψη τους στραμμένη στο πνευματικό και το conceptual όπως και του Πικάσο εξερευνούν δυναμικά τις πρωτόγονες μορφές. Όσο για το καλύτερο μέλλον δεν ξέρω αν η τέχνη το εξασφαλίζει. Συνήθως λέω και θα το ξαναπώ. Αν η τέχνη από τα σπήλαια του Lasko και της Altamyra μέχρι σήμερα είχε αυτόν τον ρόλο θα έπρεπε να είχαμε αγιάσει. Η τέχνη έχει το στοιχείο της επικοινωνίας πρώτα με τον εαυτό μας και έπειτα με τους άλλους. Η τέχνη γεφυρώνει τους ανθρώπους, τους λαούς τους ενώνει τους κάνει παρόντες στην μαγεία της αιωνιότητας. Μας γνωρίζει μιαν άλλη διάσταση του κόσμου που ζούμε.
- Πιστεύετε ότι στο χώρο της τέχνης η κρίση έχει παρέλθει;
Για ποια κρίση μιλάμε . Κάθε εποχή έχει τις αξίες της που σπάνια δικαιώνονται την εποχή που εκδηλώνονται. Κάθε εποχή είναι σημαντική για μένα γιατί είναι η πραγματικότητα του κόσμου. Είναι τα έργα των ανθρώπων. Η τέχνη είναι ανάγκη του ανθρώπου άρα δεκτή σε κάθε μορφή της!
- Τι είναι αυτό που σας εμπνέει και τι αυτό που σας ανησυχεί σήμερα;
Όπως είπα πριν, οι ιστορίες των ανθρώπων με γοητεύουν. Κυκλοφορώ στους δρόμους και κλεφτά σκανάρω τους πάντες. Συμπεριφορές, γκριμάτσες , χειρονομίες, πόζες, βλέμματα. Αυτά είναι ο κόσμος μου και βέβαια οι άνθρωποι που συγκατοικώ και μου επιβεβαιώνουν και δικαιώνουν τις όποιες αξίες μου, την ίδια μου την ζωή! Αυτό που με ανησυχεί είναι η ταπείνωση των άλλων. Όποιοι και αν είναι αυτοί που το κάνουν ας μην θεωρούν ότι οι ζωές των άλλων είναι βότσαλα στην λίμνη.
- Τι θα θέλατε να ειπωθεί για εσάς στην ιστορία της νεοελληνικής τέχνης;
Οι επιθυμίες των καλλιτεχνών που εκτιμούν τον αέρα που αναπνέουν είναι σαν το χιόνι που έλειωσε από κάποια κορυφή ψηλού βουνού, κύλισε ανάμεσα σε βράχους, πέρασε από άλλα ρυάκια και κατάφερε να καταλήξει σε κάποιο ποτάμι που και αυτό με την σειρά του μεγάλωσε τη θάλασσα όπου εκεί μαζί με άλλες τέτοιες μικρές χιονόμπαλες δημιούργησαν την μαγεία του υδάτινου κόσμου. Ναι κάτι τέτοιο θα ήθελα να ειπωθεί ότι ταξίδεψα σαν γλυκιά αλμύρα πάνω στα σώματα των ανθρώπων όμοια με την αλμύρα του ιδρώτα τους. Αυτό επιθυμώ και ίσως γι’αυτό έχω εμμονές με τα σώματα των ανθρώπων.
Info:
εκφραση γιαννα γραμματοπουλου
Βαλαωρίτου 9α
info@ekfrasi-art.gr
*Την Παρασκευή 20 Μαρτίου 2020 θα πραγματοποιηθεί Gallery Night στο πλαίσιο της Νύχτας Πολιτισμού του Athens Culture Net και η γκαλερί θα παραμείνει ανοικτή έως τα μεσάνυχτα.