Παιδιά και οθόνες: Μπορούν να χτίσουν μια υγιή σχέση;

Μην απορρίπτετε την τεχνολογία, αλλά καθοδήγηστε τα παιδιά να το κάνουν σωστά. Να είστε δίπλα τους και να τους δείξετε το δρόμο.
Riska via Getty Images

Όλη μέρα, με το κινητό στο χέρι (!), παλεύουμε να βάλουμε όρια στις οθόνες των παιδιών. Να μη δουν πολλή τηλεόραση, να μην παίξουν PlayStation, να μη φτιάξουν TikTok και δεν ξέρουμε τι να πρωτοτσεκάρουμε!

Δεν είμαι από τις μαμάδες που είναι αρνητικές με την τεχνολογία. Ίσα ίσα. Έχει πολλά να μας δώσει, αλλά πρέπει να είμαστε, σαν γονείς, δίπλα στα παιδιά μας και όσο ενημερωμένοι μπορούμε, τελοσπάντων.

Γιατί ΝΑΙ στις οθόνες

Τα παιδιά, σήμερα, μπορούν να δουν το μάθημα της ιστορίας animated στο YouTube ή να ακούσουν μια δασκάλα που εξηγεί αναλυτικά πώς κάνουμε τα δυο κλάσματα ομώνυμα.

Εμείς ψάχναμε να βρούμε στην κιτρινισμένη «Υδρόγειο» της μάνας μας δυο λόγια για τη ζωή του Καρκαβίτσα, αλλά για τις λίμνες του κόσμου δε βρίσκαμε όσα θέλαμε.

Πλέον, μπορούν να κατεβάσουν μια εφαρμογή με κουίζ, να απαντήσουν online σε ερωτήσεις επανάληψης στη φυσική, να βρουν πληροφορίες για οποιαδήποτε σχολική εργασία, να πάρουν έμπνευση από το έργο κάποιου επιστήμονα ή συγγραφέα που «πέτυχαν» στο Ίντερνετ.

Μπορούν να μιλάνε με βιντεοκλήση με τη γιαγιά και να της δείχνουν το νέο τους κούρεμα και τη ζωγραφιά που έφτιαξαν στο σχολείο και να στέλνουν στο συμμαθητή τους τα μαθήματα που έχασε όταν αρρώστησε.

Πότε να πούμε ΟΧΙ

Όταν ξοδεύουν όλο τους το απόγευμα μπροστά στον υπολογιστή ή στο τάμπλετ είναι η βασική απάντηση.

Δε θα κοιμηθούν καλά, δε θα κάνουν φυσικές δραστηριότητες, ίσως και αναπτυξιακά δε θα βοηθηθούν.

Μπορεί να δούμε ακόμα και αλλαγές στη συμπεριφορά τους, «περίεργες» αντιδράσεις, μυστικές συνομιλίες και «συνομωσίες».

Όταν τα θετικά είναι περισσότερα από τα αρνητικά, θα υπάρχει και ισορροπία στη χρήση τους και τα παιδιά θα μπορούν να αξιοποιούν τα καλά της τεχνολογίας.

Τι ζορίζει τους γονείς

Όσο πιο νωρίς τα παιδιά «μπουν στο παιχνίδι» των κινητών, τόσο πιο πολύ, πιστεύω, θα ζοριστούν οι γονείς.

Πρέπει, από την αρχή, να βάλουμε όρια, αλλά πώς να βάλεις όρια σε ένα παιδί που έχει μάθει να έχει το κινητό μπροστά του σε όλες τις δύσκολες καταστάσεις;

Σε μια πρόσφατη παρουσίαση βιβλίου του δάσκαλου και συγγραφέα, Μάριου Μάζαρη (@schoolmarius) στο Αγρίνιο, είπε κάτι που αποτυπώνει ακριβώς την κατάσταση.:

«Έχουμε κάνει τα τάμπλετ και τα κινητά μηχανισμούς καταστολής συναισθημάτων.

- Κλαις; Πάρε το τάμπλετ.

- Θύμωσες; Δες λίγο κινητό.

- Βαριέσαι; Βάλε ένα παιχνίδι στο τάμπλετ να παίξεις.

Και φτάνουν τα παιδιά γυμνάσιο και λύκειο και δεν ξέρουν πώς να διαχειριστούν όσα νιώθουν. Και μπορεί να κάνουν ξεσπάσματα, δύσκολες συμπεριφορές».

Και μεγαλώνοντας, ζητάνε δικό τους κινητό κι εσύ θες να δείξεις ότι τα εμπιστεύεσαι. Αλλά πώς θα βάλουν, σε αυτή την ηλικία, όρια στη χρήση, όταν ακόμα κι εμείς οι γονείς δυσκολευόμαστε να μειώσουμε το χρόνο μας στο κινητό;

Ναι, εσύ ίσως δουλεύεις κιόλας με το κινητό σου. Όμως, στα παιδιά μένει η εικόνα του γονιού που δεν το κοιτάζει στα μάτια, που πρέπει να φωνάξει δέκα φορές για να σηκώσει το βλέμμα του, του γονιού που θα νευριάσει που το παιδί θα του τραβήξει το πρόσωπο «για να δει επιτέλους!».

Το να (μάθεις να) αφήνεις το κινητό στην άκρη, στο άλλο δωμάτιο, θα δώσει πολλές ευκαιρίες για επικοινωνία. Θα εμφανιστούν νέοι τρόποι «καταπολέμησης βαρεμάρας».

Και σε μια βόλτα, ας τραβηχτούν λιγότερες φωτογραφίες. Θα αξίζει τον κόπο σίγουρα.

Αποδοχή της νέας πραγματικότητας

Δεν μπορείς να κάνεις τα στραβά μάτια στην τεχνολογία. Υπάρχει. Είναι εδώ και πορεύεσαι με αυτή.

Δε θα γυρίσει ποτέ η καθημερινότητα του παιδιού στο παιχνίδι στην αλάνα και σε μοναδική συσκευή την τηλεόραση κάθε πρωί Σαββατοκύριακου, όπως ήμασταν εμείς κάποτε.

Πρέπει να το δεχτείς και να κάνεις ό,τι περνά από το χέρι σου για να θωρακίσεις τα παιδιά σου.

Να βάλεις τα σωστά όρια και να τους δείξεις το σωστό τρόπο. Δεν έχεις άλλη επιλογή. Οι απαγορεύσεις και οι τιμωρίες δε θα αλλάξουν την πορεία των πραγμάτων.

Μην απορρίπτεις την τεχνολογία, αλλά καθοδήγησε τα παιδιά να το κάνουν σωστά. Να είσαι δίπλα τους και να τους δείξεις το δρόμο.