Πέντε τρόποι που το κρύο επηρεάζει - κι αλλάζει - το σώμα μας

Και τι να κάνουμε για να προστατευθούμε.
Delivery man on a bike in a snowy day, checking the right direction on a snowy day in the city center
Pyrosky via Getty Images
Delivery man on a bike in a snowy day, checking the right direction on a snowy day in the city center

Τα πρωινά είναι κρύα και πεντακάθαρα, μπορούμε να δούμε τους ατμούς που κάνει η αναπνοή μας και τα δέντρα να γίνονται πιο «φαλακρά» ανά λεπτό – είναι σαφές ότι ο καιρός άλλαξε, αλλά πώς επηρεάζει αυτή η πτώση της θερμοκρασίας το σώμα μας;

Μύτη που τρέχει

Εάν έχουμε μόνιμη καταρροή αλλά δεν παρουσιάζουμε άλλα συμπτώματα κρυολογήματος, ήρθε η ώρα να κατηγορήσουμε τον καιρό. Η μύτη έχει στην πραγματικότητα έναν μηχανισμό για να ζεσταίνει τον αέρα που αναπνέουμε κατά τη διάρκεια του χειμώνα – και περιλαμβάνει πολλή βλέννα.

Όταν ο κρύος, ξηρός αέρας εισέρχεται στα ρουθούνια μας διεγείρει τα νεύρα στη μύτη μας, σύμφωνα με τον Ντέιβιντ Κινγκ, ανώτερο λέκτορα στο Πανεπιστήμιο του Κουίνσλαντ.

Αυτά τα νεύρα στέλνουν ένα μήνυμα στον εγκέφαλό μας, ενημερώνοντάς τον ότι είναι πραγματικά πολύ ενοχλητικά εκεί έξω και ο εγκέφαλός μας ανταποκρίνεται στη συνέχεια αυξάνοντας τη ροή του αίματος στη μύτη μας, η οποία βοηθά στη θέρμανση του αέρα που περνάει προς τους πνεύμονές μας.

Κάνει επίσης τη μύτη μας πιο υγρή - ή με βλέννα - για να αυξήσει την υγρασία του αέρα που εισέρχεται στο σώμα μας. Το φαινόμενο είναι επίσης γνωστό ως «ρινίτιδα που προκαλείται από το κρύο» ή «μύτη του σκιέρ» και μερικοί άνθρωποι είναι πιο ευαίσθητοι από άλλους

Ασχημη μέση

Όταν ο καιρός είναι κρύος, η αυτόματη ανταπόκρισή μας είναι συχνά να καμπουριάζουμε και να συσπώμεθα – και αυτό μάλλον δεν είναι τα καλύτερα νέα για τους ώμους και την πλάτη μας.

Η επιστήμη προτείνει ότι ο κρύος καιρός μπορεί να επηρεάσει τα επίπεδα πόνου - αλλά δεν είναι απολύτως σαφές γιατί. Μια σουηδική μελέτη εξέτασε εάν η εργασία σε ψυχρό περιβάλλον αύξανε τον κίνδυνο μυοσκελετικών συμπτωμάτων στον αυχένα και στο κάτω μέρος της πλάτης. Αποκάλυψε ότι ο επιπολασμός του πόνου στον αυχένα και τη μέση ήταν υψηλότερος μεταξύ των εργαζομένων στις κατασκευές που εργάζονταν σε εξωτερικούς χώρους στο κρύο παρά στους επιβλέποντες και τους υπαλλήλους γραφείου.

Συνολικά, έδειξε αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης πόνου στη μέση και τον αυχένα με μειωμένη εξωτερική θερμοκρασία. Εν τω μεταξύ, μια ξεχωριστή μελέτη σε ανθρώπους στη Φινλανδία διαπίστωσε επίσης ότι οι χαμηλότερες θερμοκρασίες συσχετίστηκαν με μεγαλύτερα επίπεδα μυοσκελετικού πόνου.

Ξηρό δέρμα, με «λέπια»

Ο δρ Μπαβ Σέργκιλ, της Βρετανικής Ένωσης Δερματολόγων, λέει στη HuffPost UK ότι ο κρύος και ο άνεμος μπορεί να αφαιρέσει την υγρασία από το δέρμα, με αποτέλεσμα να γίνει ξηρό, σκασμένο και επιρρεπές σε ξεφλούδισμα. «Η ξηροδερμία είναι ένα κοινό πρόβλημα στον κρύο καιρό που μπορεί να επηρεάσει οποιονδήποτε», λέει ο δρ. Σέργκιλ. «Ωστόσο, ορισμένες δερματικές παθήσεις όπως το έκζεμα και η ψωρίαση μπορεί να επιδεινωθούν κατά τους χειμερινούς μήνες, καθώς οι μεταβαλλόμενες θερμοκρασίες και ο ξηρός αέρας προκαλούν εξάρσεις».

Όπως θα περίμενε κανείς, οι περιοχές του σώματος που εκτίθενται συχνά (στο κρύο) είναι πιο ευάλωτες στις αρνητικές επιπτώσεις του χειμερινού καιρού. Αυτό περιλαμβάνει το πρόσωπο και τα χέρια, καθώς και τα χείλη, όπου το δέρμα είναι πιο λεπτό από ό,τι σε άλλα μέρη του σώματος.

Λοιπόν, υπάρχει κάτι που μπορούμε να κάνουμε για αυτό; Πρώτον, ενυδατώνουμε τακτικά το δέρμα και τα χείλη μας ανανεώνοντας όλη την ημέρα, όπως χρειάζεται. «Ας τυλιχθούμε με ζεστά (ρούχα) όταν περνάμε χρόνο σε εξωτερικούς χώρους, καθώς όταν το δέρμα προστατεύεται είναι λιγότερο πιθανό να ”στεγνώσει”», συμβουλεύει ο δρ. Σέργκιλ.

«Αν το δέρμα μας όντως ερεθιστεί το χειμώνα, ας αποφύγουμε να φοράμε ρούχα με πιο ”σκληρά” υφάσματα όπως μαλλί, καθώς θα μπορούσε να επιδεινώσει την κατάσταση και το πρόβλημα. Η επιλογή για κάτι σαν φλις έχει επίσης το πλεονέκτημα ότι είναι ζεστό και απαλό».

Ας βεβαιωθούμε ότι πίνουμε πολύ νερό για να διατηρήσουμε το δέρμα μας ενυδατωμένο και, τέλος, ας αποφύγουμε προϊόντα που έχουν βάση το αλκοόλ και περιέχουν άρωμα, ειδικά εάν είμαστε επιρρεπείς σε ξηρό, ερεθισμένο δέρμα.

Χέρια και πόδια που πονούν

Μερικοί άνθρωποι μπορεί να αισθάνονται ιδιαίτερα επώδυνα χέρια και πόδια σε πολύ κρύο καιρό - αυτό μπορεί να είναι σημάδι της νόσου της Raynaud.

Η πάθηση πιστεύεται ότι επηρεάζει έναν στους πέντε ανθρώπους, λέει η δρ Ρέιτσελ Μπινγκ Μάντικ, σύμβουλος - ρευματολόγος στο νοσοκομείο Lister. Ωστόσο, ένας μεγάλος αριθμός ανθρώπων δεν την έχει ακούσει ποτέ. «Η ευαισθητοποίηση του κοινού για την νόσο Raynaud και τις ασθένειες με τις οποίες μπορεί να συσχετιστεί είναι χαμηλή»...

Θρομβώσεις

Το σώμα μας προσπαθεί συνεχώς να παραμείνει στη βέλτιστη εσωτερική του θερμοκρασία – περίπου 37,5°C – έτσι ώστε τα κύτταρα και τα όργανά μας να προστατεύονται από βλάβες.

Οι ξαφνικές αλλαγές στη θερμοκρασία προκαλούν θερμικό στρες στο σώμα, το οποίο πρέπει να «εργαστεί» σκληρότερα για να διατηρήσει τη σταθερή του θερμοκρασία, σύμφωνα με την δρ. Νιαμχ Ο′ Κένεντι, ερευνήτρια στην καρδιαγγειακή υγεία. «Αυτό το είδος στρες έχει μια βαθιά, άμεση επίδραση στο ιξώδες του αίματός μας, καθιστώντας το πιο παχύρρευστο, πιο κολλώδες και πιο πιθανό να πήξει», προσθέτει.

Η πήξη μπορεί να προκαλέσει προβλήματα υγείας σε μερικούς – περισσότερες καρδιακές προσβολές και εγκεφαλικά αναφέρονται τις ημέρες μετά από ένα κρυολόγημα, σύμφωνα με το Public Health England, που προτρέπει τους ανθρώπους να αυξάνουν τη θέρμανση στους 18°C τουλάχιστον όταν κάνει κρύο έξω.

«Αυτή είναι η θερμοκρασία στην οποία αρχίζουμε να βλέπουμε αλλαγές στο σώμα, όταν το αίμα αρχίζει να πυκνώνει», συμβουλεύει. «Έτσι, οι θερμοκρασίες πάνω από αυτό είναι οι καλύτερες για την προστασία της υγείας μας». Θα πρέπει επίσης να βεβαιωθούμε ότι κινούμαστεε όλη την ημέρα για να διατηρήσουμε το αίμα στο σώμα και να φοράμε ζεστά ρούχα.