Το COP26 (η σύνοδος κορυφής των ηγετών του κόσμου στη Διάσκεψη της Γλασκώβης για την κλιματική αλλαγή) σημαίνει ότι η κλιματική αλλαγή κυριαρχεί στα πρωτοσέλιδα (του Τύπου) αυτή την εβδομάδα. Και είναι πιθανό να έχει αντίκτυπο στα συναισθήματά μας.
Η κλιματική κρίση είναι ένα περίπλοκο ζήτημα – και συνοδεύεται από ένα πλήθος συναισθημάτων, τα οποία μπορεί να κυμαίνονται από απάθεια έως θυμό.
Το ότι είδαμε ηγέτες σε παγκόσμιο επίπεδο να προσπαθούν να αντιμετωπίσουν (το ζήτημα) κατά τη διάρκεια της διάσκεψης μπορεί επίσης να μας έκανε να νιώθουμε απογοήτευση, απόγνωση ή απελπισία.
Δεν βοηθάει όταν βλέπουμε ηγέτες σε παγκόσμιο επίπεδο να φαίνονται πώς τους παίρνει ο ύπνος σ′ αυτό το εξαιρετικά σημαντικό γεγονός, ή όταν διαβάζουμε για δισεκατομμυριούχους που συμβάλλουν με δυσανάλογο τρόπο στο πρόβλημα.
Το άγχος μας απέναντι στην οικολογική καταστροφή μπορεί να εκδηλώνεται με διάφορους τρόπους ή με έναν εμφανή τρόπο. Πώς μπορούμε, λοιπόν, να διαχειριστούμε τα πολυάριθμα συναισθήματά μας κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου ή οποιαδήποτε στιγμή του έτους που μας αφήνει με ανησυχία περί των οικολογικών ζητημάτων;
Η δρ. Νιχάρα Κράουζε, σύμβουλος κλινική ψυχολόγος και ιδρύτρια πολλών φιλανθρωπικών οργανώσεων ψυχικής υγείας για νέους, λέει ότι υπάρχουν διάφοροι τρόποι αντιμετώπισης αντικρουόμενων συναισθημάτων γύρω από την κλιματική αλλαγή.
Αλλά, όπως είδαμε στην πανδημία, δεν θα πρέπει να είμαστε πολύ σκληροί με τον εαυτό μας για το ότι έχουμε αυτά τα ανάμεικτα συναισθήματα, γιατί δεν είναι απλό να αντιμετωπίζουμε (τέτοια) γεγονότα που αλλάζουν τη ζωή.
«Όταν απειλείται η αίσθηση της ασφάλειάς μας, η φυσική μας αντίδραση είναι να νιώθουμε ανήσυχοι και αβοήθητοι (όπως είδαμε πολύ καθαρά με την πανδημία), καθώς η ασφάλεια είναι βασική ανθρώπινη ανάγκη», εξηγεί η δρ. Κράουζε.
«Ενώ το άγχος μας σε σχέση με τα οικολογικά ζητήματα αυξάνεται, ο σημερινός πληθυσμός είναι πιο ανήσυχος μετά την πανδημία, και έτσι οποιαδήποτε ανησυχητική είδηση για έναν ήδη, σε εγρήγορση, και ανήσυχο πληθυσμό θα έχει επίσης μεγαλύτερο αντίκτυπο.
«Ενώ η ανησυχία ως προς τα οικολογικά ζητήματα είναι μια ρεαλιστική ανησυχία, είναι σημαντικό να προσπαθήσουμε και να μάθουμε να την διαχειριζόμαστε όσο καλύτερα μπορούμε».
Η δρ Krause αναφέρει ότι ορισμένες πιθανές στρατηγικές για την αντιμετώπιση του άγχους ως προς τα οικολογικά ζητήματα περιλαμβάνουν:
1. Να λαμβάνουμε μέτρα για να κάνουμε αυτό που βρίσκεται στον έλεγχό μας και μπορούμε να το κάνουμε με ασφάλεια.
2. Να δραστηριοποιηθούμε. Ας σκεφτούμε ποια βήματα θα θέλαμε να κάνουμε για μια αλλαγή για να αντιμετωπίσουμε τις ανησυχίες που έχουμε. Αυτό θα μας βοηθήσει να αισθανθούμε λιγότερο αβοήθητοι. (Αυτό) θα μπορούσε να σημαίνει να γράψουμε στον βουλευτή μας, να ξεκινήσουμε μια αναφορά ή να αλλάξουμε (προς) έναν πιο «πράσινο» τρόπο ζωής.
3. Συχνά το άγχος τείνει να είναι συσσωρευτικό, οπότε αν υπάρχουν άλλα πράγματα που μας προκαλούν άγχος, ας προσπαθήσουμε να τα αντιμετωπίσουμε κι αυτά.
4. Να αναζητήσουμε υποστήριξη για να αποκτήσουμε προοπτική ή διαφορετική άποψη.
5. Να κάνουμε ένα διάλειμμα από τις ειδήσεις για το κλίμα. Μερικές φορές όταν είμαστε ανήσυχοι αναζητούμε υπερβολικά (πολλές) πληροφορίες.
6. Να μάθουμε να διαχειριζόμαστε τις σκέψεις μας ορίζοντας συγκεκριμένες ώρες σκέψης κι έχοντας (στο νου) πράγματα που μας βοηθούν να χαλαρώσουμε.
7. Να συνεργαστούμε με άλλους ώστε να μην νιώθουμε τόσο μόνοι.
8. Να εστιάσουμε στα θετικά βήματα που γίνονται – το άγχος μπορεί να μας δίνει μια πολύ αρνητική, μονόπλευρη προοπτική.
Εάν βρισκόμαστε στο στρατόπεδο των «απαισιόδοξων» ή «απαθών», μπορεί να αντιμετωπίζουμε παράλυση ως προς την δράση απέναντι σε οικολογικά ζητήματα και να νιώθουμε ότι δεν μπορούμε να κάνουμε τίποτα για να κάνουμε την διαφορά, οπότε ποιο είναι το νόημα;
«Αν αισθανόμαστε πολύ ανήμποροι και είναι δύσκολο να κινηθούμε προς δράση, ας αντιληφθούμε ότι αυτό αποτελεί μια τρίτη αντίδραση από τον φόβο ή το άγχος, κι αυτό είναι το ”πάγωμα” της απόκρισης στην μάχη ή η φυγή», εξηγεί η ίδια.
«Ας κάνουμε κάποια πράγματα που θεωρούμε ότι μας καταπραΰνουν και μας ηρεμούν, ας μιλήσουμε με φίλους που μας κάνουν να αισθανόμαστε ασφαλείς και στη συνέχεια ας αυτο-ενισχυθούμε για να δοκιμάσουμε μία ή περισσότερες από τις παραπάνω προτάσεις».