Τι είναι ευτυχία; Γιατί κάποιοι άνθρωποι δείχνουν χαρούμενοι και ικανοποιημένοι από τη ζωή τους κι άλλοι φαίνονται απογοητευμένοι και στεναχωρημένοι; Υπάρχει η ορμόνη της ευτυχίας; Είναι κληρονομική συμπεριφορά ή μπορούμε να ανακαλύψουμε το κλειδί για μια πιο χαρούμενη ζωή;
Ο Γερμανός φιλόσοφος Ιμάνουελ Καντ υποστήριζε ότι η εξασφάλιση της ευτυχίας του κάθε ανθρώπου είναι προσωπικό του καθήκον. Ο ίδιος εξηγούσε ότι η ευτυχία εξαρτάται από τον χαρακτήρα και την ηθική του καθενός, τον τρόπο που σκέφτεται και αντιμετωπίζει τις καταστάσεις και τους γύρω του. Ναι, η ευτυχία είναι προσωπική υπόθεση, αλλά για να την αποκτήσουμε θα πρέπει να την κατακτήσουμε.
Η κα Στεφανία Τσαουσίδου, σύμβουλος θετικής ψυχολογίας, μας εξήγησε ότι ο ανθρώπινος εγκέφαλος είναι προγραμματισμένος εδώ και χιλιάδες χρόνια να κάνει αρνητικές σκέψεις. Η ανάγκη επιβίωσης του ανθρώπου, από την εποχή του χαλκού μέχρι σήμερα, «προγραμμάτισε» το μυαλό του να σκέφτεται αρνητικά προκειμένου να είναι έτοιμος να ανταποκριθεί σε δυσάρεστες καταστάσεις. Το … κατασκευαστικό αυτό όμως θέμα που μεταφέρεται από γενιά σε γενιά, μπορεί να αλλάξει. Τα τελευταία είκοσι χρόνια έχουν μελετηθεί οι συμπεριφορές των ευτυχισμένων ανθρώπων και όλοι οι επιστήμονες έχουν καταλήξει στο συμπέρασμα ότι ένας σωστά εκπαιδευμένος εγκέφαλος μπορεί να είναι ευτυχισμένος. Τι σημαίνει αυτό; Μαθαίνουμε να σκεφτόμαστε θετικά, να αντιμετωπίζουμε ήρεμα τις δυσάρεστες καταστάσεις, να μην επιρρίπτουμε ευθύνες σε άλλους, αλλά αντιθέτως να ελέγχουμε τον εαυτό μας υιοθετώντας καλύτερες συμπεριφορές.
Σύμφωνα με την κα Τσαουσίδου, υπάρχουν κάποιες κοινές συνήθειες που χαρακτηρίζουν τους θετικούς ανθρώπους, που αν τις ακολουθήσουμε θα μπορούμε σταδιακά να αισθανόμαστε ευτυχισμένοι.
Τι κάνουν οι χαρούμενοι άνθρωποι;
-Ασκούνται συστηματικά. Η σωματική άσκηση μας δίνει χαρά, ικανοποίηση και παράλληλα μας βοηθάει ώστε να παράξουμε τις ορμόνες που φέρνουν ηρεμία. Η ψυχολογική αρμονία σε συνδυασμό με τη σωματική υγεία οδηγούν σε συναισθηματική ισορροπία. Επιστημονικά υπάρχει ο όρος συναισθηματική ομοιόσταση και αναφέρεται στην ικανότητα του οργανισμού να διατηρεί μια συναισθηματική κατάσταση στο πλαίσιο των προκλήσεων και των αλλαγών του περιβάλλοντος.
-Επαρκής ύπνος. Απαραίτητος για να επαναφορτιστεί ο εγκέφαλος μας, να ξεκουραστεί το σώμα μας και να μας δώσει ενέργεια, ώστε να ανταποκριθούμε στις υποχρεώσεις της ημέρας. Είναι σημαντικό να υπάρχει ένα πρόγραμμα στις ώρες που κοιμόμαστε. Οι ευτυχισμένοι άνθρωποι είναι χορτασμένοι από ύπνο. Μπορεί για κάποιον να αρκούν έξι, εφτά ή οκτώ ώρες, δεν έχει σημασία. Σημασία έχει να ξεκουράζεται ο οργανισμός και να επαναφορτίζεται.
- Σωστή διατροφή. Η ισορροπημένη διατροφή με όλα τα θρεπτικά συστατικά και χωρίς στερήσεις, εκτός του ότι προσφέρει στον οργανισμό μας όλες τις απαραίτητες βιταμίνες μας δίνει ενέργεια για να φέρνουμε εις πέρας τις δραστηριότητες της ημέρας. Η ολοκλήρωση κάθε προσπάθειας μας γεμίζει χαρά ότι τα καταφέραμε.
-Απολαμβάνουν την κάθε στιγμή. Μπορεί να είναι μια βόλτα δίπλα στη θάλασσα, μια κουβέντα με ένα φιλικό πρόσωπο ή η ανάγνωση ενός καλού βιβλίου. Το μήνυμα είναι απλό. Είναι σημαντικό να επικεντρωνόμαστε σε όποια δραστηριότητα κάνουμε χωρίς να στρέφεται η προσοχή μας σε άλλους εξωτερικούς παράγοντες. Οι ευτυχισμένοι άνθρωποι είναι παρόντες σε κάθε στιγμή.
- Αισθάνονται ευγνωμοσύνη για όσα έχουν. Η σκέψη μας είναι η πιο μεγάλη μας δύναμη. Οι χαρούμενοι άνθρωποι δεν συγκρίνονται με τους γύρω τους, ούτε σκέφτονται πόσα διαθέτουν οι άλλοι και δεν έχουν οι ίδιοι. Αντιθέτως, σκέφτονται όσα έχουν κι αισθάνονται πλούσιοι και ικανοποιημένοι με αυτά. Είναι ευγνώμονες για την υγεία, την οικογένεια ή τους φίλους τους. Είναι ικανοποιημένοι που μπορούν να απολαμβάνουν την κάθε μέρα.
-Σκέφτονται πάντα με αισιοδοξία και βλέπουν το ποτήρι μισογεμάτο. Δυσάρεστα γεγονότα συμβαίνουν σε όλους, αλλά οι ευτυχισμένοι άνθρωποι βρίσκουν τρόπους να τα αντιμετωπίσουν και να προχωρήσουν στη ζωή. Η απαισιοδοξία χτίζει τη δυστυχία και αντιθέτως η αισιοδοξία την ευτυχία.
- Κύκλος ανθρώπων. Υπάρχουν άνθρωποι που μας φορτίζουν συναισθηματικά αρνητικά και άνθρωποι που μας αποφορτίζουν. Είναι σημαντικό να διαλέγουμε τον κύκλο των ανθρώπων με τους οποίους συναναστρεφόμαστε. Οι θετικοί και αισιόδοξοι άνθρωποι μας δίνουν χαρά. Αντιθέτως οι αρνητικοί και απαισιόδοξοι μας ρίχνουν συναισθηματικά και ενεργειακά. Σύμφωνα με μελέτες όταν ερχόμαστε σε επαφή με ευχάριστους και χαμογελαστούς ανθρώπους βελτιώνεται και η δική μας διάθεση κατά 33%, ενώ όταν βρισκόμαστε ανάμεσα σε γκρινιάρηδες και πεσιμιστές η διάθεση μας πέφτει κατά 15%.
Για να βελτιώσουμε τη διάθεση μας, εξηγεί η κα Τσαουσίδου, τα πρώτα βήματα που μπορούμε να κάνουμε είναι να μάθουμε να κατευθύνουμε την προσοχή μας προς τα θετικά γεγονότα. Όλα είναι μέσα στο μυαλό μας και το πως θα αντιδράσουμε σε κάθε κατάσταση είναι επιλογή μας. Όπως η ίδια τονίζει ο διαλογισμός είναι επίσης ένα βοηθητικό στάδιο για συναισθηματική ισορροπία, μια και μας μαθαίνει να επικεντρωνόμαστε στα σημαντικά, σε αυτά που έχουν πραγματική ουσία και νόημα στη ζωή. Ας προσπαθήσουμε να μην κατηγορούμε τους άλλους για όλα όσα μας συμβαίνουν, να μην σχολιάζουμε αρνητικά προκειμένου να ικανοποιήσουμε τη δική μας ανασφάλεια ή άρνηση για τα πάντα. Αντιθέτως ας ελέγξουμε τον εαυτό μας κι ας υιοθετήσουμε καλύτερες συμπεριφορές. Τώρα τις γνωρίζουμε!