Τίποτα τις τελευταίες δεκαετίες δεν έχει αλλάξει τη ζωή στις πόλεις όσο ο κορονοϊός. Από το κλείσιμο των γραφείων στα κέντρα των πόλεων μέχρι τη χρήση μάσκας και τους περιορισμούς, έχουν μεταμορφώσει το τοπίο των πόλεων σε όλο τον κόσμο, πιθανότατα μακροπρόθεσμα, αναφέρει το BBC. Στην πραγματικότητα, η πανδημία είναι η πρώτη τέτοιας κλίμακας που συμβαίνει στους ανθρώπους ως «αστικοποιημένα« όντα. Στην ισπανική γρίπη στις αρχές του 1900, μόνο το 14% των ανθρώπων ζούσε σε πόλεις, αλλά σήμερα το ποσοστό αυτό έχει αυξηθεί στο 57%, σύμφωνα με εκτιμήσεις της Διεύθυνσης Πληθυσμού του ΟΗΕ.
Το Economist Intelligence Unit δημοσίευσε πρόσφατα τον δείκτη Safe Cities Index για το 2021, ο οποίος κατατάσσει 60 πόλεις με βάση 76 δείκτες ασφάλειας σε υποδομές, ψηφιακή ζωή, προσωπική ασφάλεια, περιβαλλοντικούς παράγοντες και, φυσικά, την υγεία - όπου φέτος συμπεριέλαβε την ετοιμότητα για πανδημίες και τη θνησιμότητα Covid-19.
Αυτές που κατατάσσονται στην κορυφή του δείκτη -συμπεριλαμβανομένων της Κοπεγχάγης, του Τορόντο, της Σιγκαπούρης, του Σίδνεϊ και του Τόκιο- είχαν όλες παράγοντες που καταδεικνύουν πώς η συνολική ασφάλεια σχετίζεται με μια ισχυρή αίσθηση κοινωνικής συνοχής, ένταξης του πληθυσμού και κοινωνικής εμπιστοσύνης.
Το BBC μίλησε με τους κατοίκους αυτών των πόλεων
Κοπεγχάγη
Η πρωτεύουσα της Δανίας κατατάσσεται στην κορυφή του δείκτη και σε αυτό έπαιξε ρόλο ο νέος πυλώνας περιβαλλοντικής ασφάλειας του δείκτη, ο οποίος μετρά τη βιωσιμότητα (συμπεριλαμβανομένων των κινήτρων για ανανεώσιμες πηγές ενέργειας), την ποιότητα του αέρα, τη διαχείριση των αποβλήτων και την κάλυψη των αστικών δασών. Το τελευταίο είχε απόλυτο αντίκτυπο στο πόσο καλά η πόλη και οι κάτοικοί της μπόρεσαν να αντιμετωπίσουν τους περιορισμούς της πανδημίας, οι οποίοι έχουν αρθεί πλήρως από τον Σεπτέμβριο του 2021.
«Τα πάρκα και οι χώροι πρασίνου, καθώς και οι υδάτινες διαδρομές ήταν εξαιρετικά δημοφιλείς κατά τη διάρκεια της πανδημίας. Οι κάτοικοι της Κοπεγχάγης έκαναν βόλτες, αγόραζαν takeaway και απολάμβαναν τους πολλούς χώρους πρασίνου της πόλης», για μια πιο «ανθρώπινη καραντίνα», λέει ο Asbjørn Overgaard, κάτοικος της πόλης και διευθύνων σύμβουλος της μη κερδοσκοπικής εταιρείας Copenhagen Capacity.
Η Κοπεγχάγη εφάρμοσε επίσης ένα μαζικό πρόγραμμα ελέγχου του κορονοϊού, με δωρεάν τεστ για όλους, συμπεριλαμβανομένων των τουριστών. Τα δεδομένα που συλλέγονται επιτρέπουν τη λεπτομερή παρακολούθηση των κρουσμάτων.
Τορόντο
Η μεγαλύτερη πόλη του Καναδά κατέλαβε τη δεύτερη θέση στον δείκτη στη συνολική ασφάλεια, με υψηλή βαθμολογία στις υποδομές και την περιβαλλοντική ασφάλεια. Οι κάτοικοι αναγνωρίζουν μια κουλτούρα χωρίς αποκλεισμούς που εκτιμά τη στοχευμένη επικοινωνία μεταξύ των κοινοτήτων, ιδίως όσον αφορά στα εμβόλια.
Η Farida Talaat που ζει στο Τορόντο λέει πώς η πόλη ξεκίνησε μια σειρά από προγράμματα εμβολιασμού ειδικά για τις κοινότητες, προκειμένου να συμβάλει στην αύξηση της ασφάλειας της πόλης. Για παράδειγμα, το σχέδιο εμβολιασμού Homebound Sprint εργάστηκε για την ολοκλήρωση των πρώτων δόσεων για τους κατοίκους που δεν μπορούσαν να βγουν από τα σπίτια τους.
Οι ντόπιοι αισθάνονται επίσης ασφαλείς λόγω της μακράς ιστορίας πολυπολιτισμικότητας της πόλης. «Στο Τορόντο είναι φυσιολογικό να έχει γεννηθεί κάποιος εκτός Καναδά. Διαπίστωσα ότι οι διαφορετικές εθνικές και πολιτιστικές ομάδες αλληλεπιδρούν πραγματικά μεταξύ τους και δεν ζουν σε απομόνωση», λέει ο Filipe Vernaza, ο οποίος ζει στην πόλη από το 1998. «Το Τορόντο είναι μια εξαιρετικά ανοιχτόμυαλη πόλη όπου μπορείς να νιώθεις ασφαλής με το να είσαι αυτός που είσαι».
Σιγκαπούρη
Στη δεύτερη θέση στην ψηφιακή ασφάλεια, την ασφάλεια της υγείας και την ασφάλεια των υποδομών, η Σιγκαπούρη χρησιμοποίησε αυτά τα πλεονεκτήματα για να κινηθεί γρήγορα κατά τις πρώτες ημέρες της πανδημίας, αναπτύσσοντας γρήγορα την ψηφιακή τεχνολογία και την ιχνηλάτηση επαφών. Η χώρα διαθέτει επίσης ένα από τα υψηλότερα ποσοστά εμβολιασμού παγκοσμίως (επί του παρόντος στο 80%), αλλά εξακολουθεί να απαιτεί αυστηρή παρακολούθηση και εντοπισμό επαφών ενόψει νέων παραλλαγών.
«Πριν μπουν σε κτίρια ή εγκαταστάσεις, όλοι οι κάτοικοι πρέπει να σαρώσουν το TraceTogether ή την εφαρμογή του τηλεφώνου τους για τον έλεγχο SafeEntry», λέει ο Sam Lee, κάτοικος της Σιγκαπούρης ο οποίος διατηρεί ένα ομώνυμο ταξιδιωτικό blog. «Αυτό επιτρέπει στις [αρχές] να εντοπίσουν γρήγορα τα άτομα που μπορεί να έχουν αναμειχθεί ή αλληλεπιδράσει με κρούσματα, ώστε να μπορεί να εκτελεστεί εντολή καραντίνας για τον περιορισμό ή τη διακοπή του συνδέσμου μετάδοσης του ιού».
Οι ταξιδιώτες πρέπει, πριν εισέλθουν στη χώρα, να εγκαταστήσουν το διακριτικό TraceTogether ή να νοικιάσουν ένα τηλέφωνο στο οποίο είναι εγκατεστημένο.
Η εργασία από το σπίτι έχει γίνει πρότυπο στους περισσότερους χώρους εργασίας για τη μείωση των αλληλεπιδράσεων, γεγονός που, όπως σημειώνει ο Lee, έχει οδηγήσει σε λιγότερο συνωστισμό στα μέσα μαζικής μεταφοράς. Τα τουριστικά αξιοθέατα και τα εμπορικά κέντρα έχουν περιορισμένη είσοδο και οι «Πρεσβευτές Ασφαλούς Απόστασης» παρακολουθούν τον κόσμο για να διασφαλίσουν ότι το κοινό συμμορφώνεται με τους υγειονομικούς κανόνες -τα άτομα που τις παραβιάζουν αντιμετωπίζουν βαριά πρόστιμα.
Σίντνεϊ
Η μεγαλύτερη πόλη της Αυστραλίας σημείωσε την πέμπτη θέση συνολικά στον δείκτη και βρίσκεται στην πρώτη δεκάδα όσον αφορά την ασφάλεια της υγείας. Η Αυστραλία ήταν μία από τις πρώτες χώρες που έκλεισε εντελώς τα σύνορά της κατά τη διάρκεια της πανδημίας και διατήρησε αυστηρά μέτρα αποκλεισμού ενόψει της αύξησης των κρουσμάτων - με θετικό αποτέλεσμα. Το κατά κεφαλήν ποσοστό θανάτου από το Covid στην Αυστραλία εξακολουθεί να είναι ένα από τα χαμηλότερα στον κόσμο. Καθώς οι εμβολιασμοί φτάνουν το 70% στη Νέα Νότια Ουαλία, πολλοί από αυτούς τους περιορισμούς αναμένεται να αρθούν και τα διεθνή σύνορα θα ανοίξουν τον Νοέμβριο.
Μαζί με το αίσθημα προστασίας από την πανδημία, οι κάτοικοι αισθάνονται εδώ και καιρό μια ισχυρή αίσθηση προσωπικής ασφάλειας στους δρόμους του Σίδνεϊ. «Πραγματικά δεν έχω νιώσει ποτέ τόσο ασφαλής σε μια χώρα όσο ζώντας στο Σίδνεϊ», δήλωσε η Chloe Scorgie, ιδρύτρια του αυστραλιανού ταξιδιωτικού ιστότοπου Passport Down Under, η οποία μετακόμισε για πρώτη φορά στο Σίδνεϊ το 2018. «Ταξίδεψα στο Σίδνεϊ μόνη μου και ποτέ δεν ένιωσα ότι κινδύνευα».
Η πόλη κατέλαβε επίσης την πρώτη θέση στην ψηφιακή ασφάλεια, η οποία περιλαμβάνει την πολιτική απορρήτου, την προστασία από απειλές στον κυβερνοχώρο και το συνολικό σχέδιο έξυπνης πόλης. Το Σίδνεϊ ηγήθηκε αυτής της προσπάθειας εν μέρει με το στρατηγικό του πλαίσιο για την έξυπνη πόλη, το οποίο περιγράφει ορισμένες από τις καινοτομίες που συνιστώνται για πιο συνδεδεμένες και ασφαλείς πόλεις. Για παράδειγμα, το σχέδιο περιγράφει πώς θα μπορούσαν να τοποθετηθούν έξυπνοι αισθητήρες σε κάδους απορριμμάτων, φανάρια και παγκάκια για τη συλλογή πληροφοριών σχετικά με τη συνολική χρήση, τις ροές μεταφορών και τη δραστηριότητα των πεζών. Ομοίως, ο έξυπνος φωτισμός και τα δίκτυα CCTV θα μπορούσαν να βελτιώσουν την ασφάλεια τη νύχτα.
Τόκιο
Η πρωτεύουσα της Ιαπωνίας κατέλαβε την πέμπτη θέση στο συνολικό δείκτη και την κορυφή του δείκτη ασφάλειας της υγείας, ο οποίος μετρά παράγοντες όπως η καθολική υγειονομική περίθαλψη, η ετοιμότητα για πανδημίες, το προσδόκιμο ζωής, η ψυχική υγεία και η θνησιμότητα Covid-19. Αν και τα κρούσματα αυξήθηκαν κατά τη διάρκεια των Ολυμπιακών Αγώνων, τα ποσοστά μειώθηκαν κατά πολύ, καθώς οι εμβολιασμοί έχουν φθάσει σχεδόν στο 60% του πληθυσμού. Υπό το πρίσμα των θετικών ειδήσεων, η Ιαπωνία ανακοίνωσε τον τερματισμό της ομοσπονδιακής κατάστασης έκτακτης ανάγκης και τη σταδιακή άρση των περιορισμών από τα τέλη Σεπτεμβρίου 2021. Στη θέση τους, η χώρα σκοπεύει να ενθαρρύνει τη χρήση του διαβατηρίου εμβολίων για την είσοδο σε ιατρικές εγκαταστάσεις και μεγάλες εκδηλώσεις, και μάλιστα να ενθαρρύνει τις επιχειρήσεις να προσφέρουν εκπτώσεις ή κουπόνια στους κατόχους του διαβατηρίου.
Το Τόκιο βρέθηκε επίσης στην πρώτη πεντάδα για την ασφάλεια των υποδομών του, η οποία περιλαμβάνει την ασφάλεια των μεταφορών, τη φιλικότητα προς τους πεζούς και τα δίκτυα μεταφορών. Ως μια πόλη με δυνατότητα περιπάτου που συνδέεται με σιδηροδρομική γραμμή, το Τόκιο χτίστηκε για να ενθαρρύνει το περπάτημα - γεγονός που με τη σειρά του οδήγησε σε μια ισχυρότερη συμμετοχή των πολιτών στην ασφάλεια με τη μορφή της πρόληψης του εγκλήματος στις γειτονιές, καθώς και σε μια κοινή αίσθηση ευθύνης για την πρόληψη του εγκλήματος.
«Από τα διάφορα κέντρα απολεσθέντων στους σιδηροδρομικούς σταθμούς μέχρι τις σχεδόν περιττές κλειδαριές ποδηλάτων, υπάρχει ένας τεράστιος σεβασμός προς τους άλλους», λέει η Sena Chang, κάτοικος του Τόκιο και ιδρύτρια του περιοδικού The Global Youth Review.
Θυμάται μια φορά που έχασε την τσάντα με τα ψώνια της στην καρδιά της πόλης, αλλά την βρήκε στο ίδιο σημείο που την είχε αφήσει, μαζί με ένα ευγενικό σημείωμα. «Μια κουλτούρα συλλογικότητας αιώνων και ένας μεγάλος σεβασμός ο ένας για τον άλλον κάνουν το Τόκιο την ασφαλέστερη πόλη στην οποία έχω ζήσει», λέει.
Πηγή: BBC