Κανένα πρόβλημα συνταγματικότητας, λένε συνταγματολόγοι για τον υποχρεωτικό εμβολιασμό

Ευάγγελος Βενιζέλος και Αντώνης Μανιτάκης.
via Associated Press

«Δεν υπάρχει κανένα πρόβλημα συνταγματικότητας» με την απόφαση της κυβέρνησης για τον υποχρεωτικό εμβολιασμό στους πολίτες άνω των 60 ετών, τόνισε ο Ευάγγελος Βενιζέλος σε συνέντευξή του στον ΣΚΑΙ, εξηγώντας ταυτόχρονα πως «όταν έχεις τέτοια οξύτατα προβλήματα, παγκόσμια προβλήματα δημόσιας υγείας, τότε υπάρχει επιτακτικό δημόσιο συμφέρον το οποίο εξειδικεύεται και από το Σύνταγμά μας και από την Ευρωπαϊκή Σύμβαση Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και από το Διεθνές Σύμφωνο Ατομικών και Πολιτικών Δικαιωμάτων και από όλο το σύστημα ρυθμίσεων του Διεθνούς Δικαίου που επιβάλλει τη λήψη, δικαιολογεί και από ένα σημείο και μετά επιβάλλει τη λήψη παρόμοιων μέτρων τα οποία σέβονται την Αρχή της αναλογικότητας».

Ο κ. Βενιζέλος χαρακτήρισε «αναγκαίο» το μέτρο λέγοντας πως με αφορμή και την μετάλλαξη Όμικρον, «δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι το μέτρο του υποχρεωτικού εμβολιασμού στον άνω των 60 είναι αναγκαίο και πρόσφορο και, εν στενή εννοία, ανάλογο». Μάλιστα έκανε λόγο και για σχεδιασμό «για σταδιακή επέκταση της υποχρεωτικότητας και σε άλλες ηλικίες», θεωρώντας πως είναι κάτι που τελικώς θα γίνει. «Βλέπετε ότι σε πάρα πολλές χώρες πλέον συζητείται η επέκταση της υποχρεωτικότητας και μην ξεχνάτε ότι τις μεγαλύτερες ηλικίες, ιδίως αυτούς που δεν βγαίνουν από το σπίτι, τους φέρνουν σε επαφή με την πανδημία οι νεότεροι συγκάτοικοι, συγγενείς, οι οποίοι κυκλοφορούν και μετά πηγαίνουν στους γονείς τους, πηγαίνουν στους παππούδες και τις γιαγιάδες και υπάρχει αυτή η όσμωση», είπε χαρακτηριστικά.

Ο κ. Βενιζέλος σημείωσε επίσης ότι η υποχρεωτικότητα πρέπει να επεκταθεί και σε άλλες, ειδικές κατηγορίες. «Εργαζομένων στην εστίαση για παράδειγμα. Είναι δυνατόν όσοι πηγαίνουν στα εστιατόρια να είναι υποχρεωτικά εμβολιασμένοι, αλλά οι εργαζόμενοι και οι ιδιοκτήτες να μην είναι;» είπε και συμπλήρωσε: «Οι εκπαιδευτικοί, οι δικαστικοί λειτουργοί, τα ελεγκτικά όργανα του κράτους, τα στελέχη της Αρχής Διαφάνειας, το προσωπικό της ας πούμε που κάνει ελέγχους. Δεν θα ήταν παράδοξο να σε δικάσει για την παράβαση αυτών των διατάξεων ένας ανεμβολίαστος δικαστικός λειτουργός;».

Σε ό,τι αφορά στο τυχόν πολιτικό κόστος που μπορεί να έχει μια τέτοια απόφαση: «Όταν έχεις να κάνεις με τη δημόσια υγεία, με ζητήματα ζωής και θανάτου, με ζητήματα λειτουργίας του σκληρού πυρήνα του ΕΣΥ, είναι δυνατόν να σκέφτεσαι το πολιτικό κόστος; Έχεις υποχρέωση απέναντι στην πατρίδα, απέναντι στο Σύνταγμα και απέναντι στην κοινωνία να αναλάβεις το κόστος των αποφάσεων αυτών» είπε.

Σε ερώτηση αν συμφωνεί με το πρόστιμο των 100 ευρώ σε όσους εξακολουθούν να μην εμβολιάζονται, ο κ. Βενιζέλος σημείωσε πως το ποσό είναι μεγάλο για τους μικροσυνταξιούχους και μικρό για κάποιον με μεγαλύτερο εισόδημα. «θέλει μία κλιμάκωση η διοικητική κύρωση με βάση το εισόδημα από ένα σημείο και μετά» είπε και εξήγησε πως το πρόστιμο των 100 ευρώ, να αφορά εισοδήματα μέχρι τα 1.200 ευρώ το μήνα και μετά θα μπορούσε να υπάρχει μία κλιμάκωση. Ωστόσο, «κυρίως πρέπει να υπάρξει ταυτόχρονα ο έλεγχος της αποτελεσματικότητας του μέτρου» και πως «πρέπει να συνεχίζεται η καμπάνια ταυτοχρόνως, αλλά από εκεί και πέρα η κύρωση νομίζω ότι είναι η αναγκαία, η ελάχιστη αναγκαία και δικαιολογημένη πίεση, ώστε η υποχρεωτικότητα να λειτουργήσει και όταν λέμε υποχρεωτικότητα, εννοούμε υποχρεωτικότητα, όχι καταναγκαστικότητα. Δεν θα σε πάρει κανείς με το ζόρι να κάνεις στο μπράτσο σου μία ιατρική πράξη».

Επισήμανε επίσης πως τα μέτρα έπρεπε να ληφθούν νωρίτερα, αλλά και πως στη χώρα μας κηρύχθηκε πολύ νωρίς το τέλος της πανδημίας με αποτέλεσμα να υπάρξει υπερβολική χαλάρωση.

Από πλευράς του ο ομότιμος καθηγητής Συνταγματικού Δικαίου Αντώνης Μανιτάκης είπε την Τρίτη πως δεν τίθεται θέμα αντισυνταγματικότητας του μέτρου των υποχρεωτικών εμβολιασμών για τους άνω των 60 ετών, επικαλούμενος σχετικές νομολογίες του ΣτΕ για κατηγορίες εργαζομένων που ο εμβολιασμός έγινε υποχρεωτικός, αλλά και των περισσότερων ευρωπαϊκών δικαστηρίων, περιλαμβανομένου του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Δικαιωμάτων του Ανθρώπου.

Όπως είπε χαρακτηριστικά, ο καθηγητής «δεν θίγεται η ελευθερία τους, ιδίως όταν πρόκειται με αυτόν τον τρόπο να σωθούν δεκάδες ανθρώπινες ζωές την ημέρα». Aν δεν ληφθούν μέτρα, τόνισε, θα εξακολουθήσουν να χάνονται σε μεγάλο ποσοστό άνθρωποι αυτής της ηλικίας. Δικαιολογείται, επομένως, η προσβολή κάποιου άλλου αγαθού όταν πρόκειται να σωθούν οι ζωές ανθρώπων προκειμένου να αυξηθεί το ποσοστό ανοσίας. Η προστασία της ζωής, εξήγησε ο συνταγματολόγος είναι το υπέρτατο αγαθό.

Ο κ. Μανιτάκης χαρακτήρισε δε το μέτρο της επιβολής των οικονομικών κυρώσεων ως απόλυτα αναγκαίο και κατάλληλο. Κανείς δεν μπορεί να ισχυριστεί ότι 100 ευρώ είναι μέτρο εξαναγκαστικό, αν υποθέσουμε ότι οι χαμηλομισθοι δεν μπορούν να ανταποκριθούν οικονομικά έχουν δυνατότητα εμβολιασμού.

«Στην προκειμένη περίπτωση η πολιτεία έχει εξαντλήσει όλα τα μέτρα, απέφυγε από τον Απρίλιο και το Μάρτιο το σύνολο του υποχρεωτικού εμβολιασμού, προκρίνοντας τη στρατηγική της πειθούς και την προαιρετικότητα εμβολιασμού όταν η αντιπολίτευση ζητούσε εμβολιασμό για το σύνολο του πληθυσμού» παρατήρησε ακόμα.

Με πληροφορίες από ΑΠΕ-ΜΠΕ, ΣΚΑΙ

Δημοφιλή