Τέλος του 2023 θα ολοκληρωθεί το έργο της «Στερέωσης, συντήρησης, αναστήλωσης και ανάδειξης του ανακτόρου των Αιγών», το οποίο υλοποιείται από το 2007, από την Εφορεία Αρχαιοτήτων Ημαθίας.
Το έργο έχει συνολικό προϋπολογισμό 20.000.000 ευρώ, με διαδοχικές εντάξεις, σε δύο χρηματοδοτικές περιόδους του ΕΣΠΑ 2007-2013 και 2014-2020.
Όπως αναφέρεται σε σχετική ανακοίνωση του ΥΠΠΟ, το μνημείο αποδίδεται στο κοινό, εντός του έτους, με αναστηλωμένο το μεγάλο περιστύλιο, το πρόπυλο και τις στοές της πρόσοψης, αναταγμένους τους τοιχοβάτες και συντηρημένα τα ψηφιδωτά των τεράστιων ανδρώνων, των χώρων, δηλαδή, που φιλοξένησαν τα συμπόσια των Μακεδόνων βασιλέων.
Η υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη, ξεναγήθηκε στο πλαίσιο αυτοψίας που πραγματοποίησε, από την Έφορο Αρχαιοτήτων Αγγελική Κοτταρίδη, συζήτησε με την ομάδα των επιβλεπόντων και έδωσε κατευθύνσεις για την μελέτη των βέλτιστων λύσεων της πρόσβασης και εξυπηρέτησης των επισκεπτών στον χώρο του μνημείου, η έκταση του οποίου ξεπερνά τα 30 στρέμματα.
«Ο στόχος του σχεδιασμού των έργων στις Αιγές, ήταν εξαρχής, η συστηματική και καθολική αποκατάσταση και ανάδειξη του ιδιαίτερα εκτεταμένου αρχαιολογικού χώρου, ώστε να εξελιχθεί σε ένα τεράστιο αρχαιολογικό πάρκο, με σύγχρονες και υψηλού επιπέδου υποδομές και υπηρεσίες, ώστε να προσφέρει στους επισκέπτες πλήρη, ενιαία και ολοκληρωμένη γνώση και εμπειρία της ιστορίας της πόλης των Αιγών, των βασιλέων της και της ευρύτερης Μακεδονίας», δήλωσε η κ. Μενδώνη. Και πρόσθεσε: «Η αναστήλωση του ανάκτορου του Φιλίππου Β΄, που ολοκληρώνεται το Δεκέμβριο, μαζί με τη νεκρόπολη και την ταφική συστάδα των Τημενιδών, έκτασης σχεδόν 550 στρεμμάτων, που το 2021 αποδόθηκε στο κοινό, ως επισκέψιμος δενδροφυτεμένος χώρος, αρχαιολογικής και φυσιολατρικής περιήγησης, το Μουσείο των Βασιλικών Τάφων, το αρχαίο θέατρο, η κατάγραφη εκκλησία του Αγίου Δημητρίου, και το Κεντρικό Μουσείο, το οποίο εγκαινιάστηκε το 2022 από τον πρωθυπουργό, συγκροτούν το Πολυκεντρικό Μουσείο των Αιγών. Στο σύνολο αυτό προστίθενται και όποια μνημεία ή τμήματα του αρχαιολογικού χώρου συντηρούνται, ώστε να είναι σύντομα επισκέψιμα».
«Ο Παρθενώνας της Μακεδονίας», το μεγαλύτερο οικοδόμημα της κλασικής Ελλάδας
Το ανάκτορο χτισμένο, στα μέσα του 4ου αι. π.Χ., από τον Φίλιππο Β΄, το ‘βασίλειον καθίδρυμα’ των Αιγών, το μεγαλύτερο οικοδόμημα της κλασικής Ελλάδας, σχεδιάστηκε έτσι, ώστε να συναρμόζει την Αγορά, τον τόπο συνάθροισης των πολιτών της Μητρόπολης των Μακεδόνων, με την βασιλική παρουσία και εξουσία.
Στο μέγα περιστύλιο του ανακτόρου, το φθινόπωρο του 336 π.Χ. ανακηρύχθηκε βασιλιάς των Μακεδόνων ο Αλέξανδρος και ξεκίνησε η μεγάλη πορεία, που μετασχημάτισε τον τότε κόσμο σε Οικουμένη.
Το ανάκτορο των Αιγών, ένα απολύτως πρωτοποριακό για την εποχή του οικοδόμημα, έγινε πρότυπο και αρχέτυπο, γνώρισε χιλιάδες επαναλήψεις καθορίζοντας, για πολλούς αιώνες, την εικόνα της δημόσιας αρχιτεκτονικής, σε ανατολή και δύση.
Σύμβολο της Μακεδονικής ηγεμονίας, το μνημείο καταστράφηκε από τους Ρωμαίους το 148 π.Χ., κάηκε και λιθολογήθηκε για να χαθεί από προσώπου γης. Τώρα, καθώς οι εργασίες αναστήλωσής του ολοκληρώνονται, παραπέμπει ξανά στην αρχική του εικόνα.
Οι επισκέπτες του αρχαιολογικού χώρου των Αιγών, σύντομα θα μπορούν να έχουν μια ολοζώντανη εικόνα «του Παρθενώνα της Μακεδονίας» -όπως είχε χαρακτηρίσει το μνημείο ο Wolfram Hoepfner, ένας από τους σπουδαιότερους μελετητές της αρχαίας ελληνικής αρχιτεκτονικής- το οποίο με πολύ κόπο, επιμονή και υπομονή αναδύεται από την λήθη των αιώνων.
Ένα μέρος, μήκους 30μ., του άνω ορόφου του κεντρικού τμήματος της πρόσοψης του ανακτόρου, της οποίας η αναστήλωση στο μνημείο δεν κατέστη δυνατή, για λόγους στατικούς καθώς δεν διασώθηκε το ενδιάμεσο αρχαίο υλικό, εκτίθεται ανατεταγμένο στο Κτήριο του Κεντρικού Μουσείου.