Και ξαφνικά όλοι σήμερα ξυπνήσαμε στον Μεσαίωνα. Σταθμοί του Μετρό -17 στο σύνολο- με μια αφίσα με ένα έμβρυο στη μήτρα, μας λένε ότι πρέπει να επιλέγουμε τη ζωή του αγέννητου παιδιού, ότι την 18η ημέρα της ζωής του κτυπά η καρδιά του, ότι από την 42η μέρα ανιχνεύονται εγκεφαλικά κύματα, ότι από την 8η εβδομάδα όλα τα όργανά του έχουν δημιουργηθεί και ότι από την 10η εβδομάδα νοιώθει πόνο.
Προσπαθώντας να επηρεάσουν συναισθηματικά μια γυναίκα που επιλέγει -για οποιοδήποτε λόγο- να τερματίσει μια εγκυμοσύνη, η πλειοψηφία των οποίων με μεγάλο πόνο ψυχής που οι συνθήκες ή θέματα υγείας ή οτιδήποτε, τις φέρνει αντιμέτωπες με μια τέτοια απόφαση. Εξασκώντας παρόλα αυτά ένα δικαίωμα που της δίνει ο νόμος (στην Ελλάδα Νόμος 1609/1986, που τέθηκε σε ισχύ από τις 3 Ιουλίου του 1986).
Η ίδια η οργάνωση πάντως που πλήρωσε για την εν λόγω αφίσα, η Πανελλήνια Ένωση Φίλων των Πολυτέκνων, μιλώντας στη HuffPost Greece είπε ότι «η αφίσα δεν γράφει κάποια λέξη ανεπίτρεπτη που να αντιβαίνει στο νόμο» (δηλαδή την έκτρωση). Βέβαια να πούμε ότι στην σελίδα τους, ο τομέας των «ειδήσεων» είναι σχεδόν μονοθεματικός, με τις εκτρώσεις να βρίσκονται στο επίκεντρο.
Όπως ήταν αναμενόμενο, η εν λόγω αφίσα, που είναι άμεσα και όχι έμμεσα κατά των αμβλώσεων, το συνταγματικό δικαίωμα δηλαδή κάθε γυναίκας στην αυτοδιάθεση, προκάλεσε πολλές αντιδράσεις. Τόσο έντονες, που ακόμη και αν ήταν προγραμματισμένο η αφίσα να κατέβει στις 26 Ιανουαρίου, το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών, με παρέμβασή του, κάλεσε τη διοίκηση της ΣΤΑΣΥ να εξηγήσει το σκεπτικό με το οποίο επέτρεψε μια τέτοια καμπάνια και ζήτησε να εξαντληθεί κάθε περιθώριο για να κατέβουν το συντομότερο οι αφίσες από τους χώρους του Μετρό. Με ανακοίνωση της ΣΤΑΥ, η αφίσα κατεβαίνει σήμερα (Δευτέρα) το βράδυ και αύριο θα ξυπνήσουμε όλοι ξανά στο έτος 2020.
Η ανακοίνωση του υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών
Μετά τον σάλο που ξέσπασε, το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών, σε ανακοίνωσή του, τονίζει ότι οι καμπάνιες που γίνονται στους δημόσιους χώρους δεν πρέπει να διχάζουν την κοινή γνώμη ούτε ασφαλώς να προσβάλουν γυναίκες που έχουν αναγκαστεί να κάνουν μια τέτοια δύσκολη επιλογή στη ζωή τους.
Χαρακτηριστικά αναφέρει η ανακοίνωση:
«Ο έλεγχος και η έγκριση του περιεχομένου των διαφημίσεων που αναρτώνται στους χώρους του Μετρό, είναι αποκλειστική αρμοδιότητα της διοίκησης της ΣΤΑΣΥ. Την αρμοδιότητα αυτή οφείλει να την ασκεί με υπευθυνότητα και κοινωνική συνείδηση.
Η καμπάνια που ξεκίνησε σήμερα εναντίον των αμβλώσεων για την οποία το αρμόδιο Υπουργείο και η Κυβέρνηση δεν είχαν την παραμικρή ενημέρωση, ανεξάρτητα από την προσωπική άποψη που δικαιούται ο καθένας να έχει, στρέφεται εναντίον ενός απολύτως κατοχυρωμένου και αναμφισβήτητου δικαιώματος των γυναικών. Οι καμπάνιες που γίνονται στους δημόσιους χώρους δεν πρέπει να διχάζουν την κοινή γνώμη ούτε ασφαλώς να προσβάλουν γυναίκες που έχουν αναγκαστεί να κάνουν μια τέτοια δύσκολη επιλογή στη ζωή τους.
Για το λόγο αυτό, το Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών κάλεσε τη διοίκηση της ΣΤΑΣΥ να εξηγήσει το σκεπτικό με το οποίο επέτρεψε μια τέτοια καμπάνια και ζήτησε να εξαντληθεί κάθε περιθώριο για να κατέβουν το συντομότερο οι αφίσες από τους χώρους του Μετρό».
Η δικαιολογία της ΣΤΑΣΥ
Σύμφωνα με πληροφορίες της HuffPost Greece, οι αφίσες ανέβηκαν στο Μετρό στο πλαίσιο διαφημιστικής καμπάνιας μη κερδοσκοπικής οργάνωσης, της Πανελλήνιας Ένωσης Φίλων Πολυτέκνων, έναντι αμοιβής, που θα έτρεχε από σήμερα και για τις επόμενες 14 ημέρες (μέχρι τις 26 Ιανουαρίου), σε 17 διαφορετικούς σταθμούς. Η απόφαση για να επιτραπεί η αφίσα ελήφθη από το εμπορικό τμήμα της ΣΤΑΣΥ και όχι από τη διοίκηση
Νωρίτερα, η HuffPost είχε μιλήσει με κύκλους της ΣΤΑΣΥ για τους λόγους που επετράπη μια τέτοια αφίσα, και η απάντηση ήταν ότι κρίθηκε πως δεν προκαλεί το δημόσιο αίσθημα.
«Ανεξάρτητα αν συμφωνεί ή διαφωνεί κανείς με το περιεχόμενο μια διαφήμισης, δεν μπορεί να την απαγορεύσει παρά μόνο αν αυτή προσβάλει και προκαλεί το δημόσιο αίσθημα. Η συγκεκριμένη αφίσα κρίθηκε ότι δεν προκαλεί καθώς σε αυτή δεν αναφέρεται άμεσα στο θέμα των αμβλώσεων», ανέφεραν.
Αρνήθηκαν ωστόσο να απαντήσουν στη ερώτηση μας, εάν ακόμη και η έμμεση αναφορά στις αμβλώσεις, μπορεί να δημιουργεί πρόβλημα στο δημόσιο αίσθημα.
Αντίθετα, οι ίδιοι κύκλοι θύμιζαν ότι ανάλογες αντιδράσεις υπήρξαν στο παρελθόν τόσο με αφίσα του Pride όσο και με το κίνημα των vegan, οι οποίες κρίθηκε και τότε ότι δεν προκαλούσαν και παρέμειναν στα διαφημιστικά ταμπλό.
Πάντως, όπως μας επιβεβαίωσαν οι ίδιοι κύκλοι, αντίστοιχο αίτημα για διαφήμιση είχε γίνει πριν από έναν περίπου χρόνο, από τον ίδιο σύλλογο, αλλά τότε είχε απορριφθεί, καθώς στην αφίσα αναγραφόταν το σύνθημα «Όχι στις αμβλώσεις», κάτι που το εμπορικό τμήμα είχε κρίνει ότι προσβάλλει το «δημόσιο αίσθημα».
Σε επίσημη ανακοίνωση, μετά την εντολή του υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών για άμεση απόσυρση της αφίσας, η Διοίκηση της ΣΤΑΣΥ τονίζει ότι, «κατόπιν εντολής του υπουργού Υποδομών και Μεταφορών Κων. Αχ. Καραμανλή και λαμβάνοντας υπόψη τις αντιδράσεις της κοινής γνώμης, έκρινε ότι η καμπάνια κατά των αμβλώσεων στο δίκτυο του Μετρό μπορεί να θεωρηθεί υπαινικτική για τα δικαιώματα των γυναικών και αποφάσισε να αποσυρθεί η εν λόγω αφίσα από τα διαφημιστικά πλαίσια των σταθμών του δικτύου της. Η αφίσα θα αποσυρθεί το βράδυ της Δευτέρας 13 Ιανουαρίου προς Τρίτη 14 Ιανουαρίου μετά το πέρας της λειτουργίας του Μετρό».
Τι λέει η Πανελλήνια Ένωση Φίλων Πολυτέκνων
Η ίδια η οργάνωση που πλήρωσε για την εν λόγω αφίσα, μιλώντας στη HuffPost Greece είπε ότι η αφίσα δεν γράφει κάποια λέξη ανεπίτρεπτη που να αντιβαίνει στο νόμο (δηλαδή την έκτρωση) και ότι αποφάσισαν να χρηματοδοτήσουν την καμπάνια με το ίδιο σκεπτικό που άλλοι χρηματοδοτούν άλλες αφίσες με διάφορα θέματα.
Παρέμβαση Νεολαία ΣΥΡΙΖΑ: «Τα σώματα μας, μας ανήκουν»
Να σημειωθεί ότι μεταξύ των αντιδράσεων ήταν και εκείνη της Νεολαίας του ΣΥΡΙΖΑ, που με παρέμβαση στο Μετρό του Μεταξουργείου, κάλυψε την επίμαχη αφίσα με μια άλλη με το σύνθημα: «Τα σώματα μας, μας ανήκουν»