Γιατί οι στεγνωτήρες χεριών πιθανόν να είναι επικίνδυνοι για εξάπλωση ιών

Οι «ηλεκτρικές πετσέτες» υποτίθεται ότι θα εμποδίζαν την εξάπλωση μιας μεταδοτικής νόσου. Μήπως, όμως, κάνουν ακριβώς το αντίθετο;
Στεγνωτήρας χεριών σε δημόσιες τουαλέτες.
Nicholas Free via Getty Images
Στεγνωτήρας χεριών σε δημόσιες τουαλέτες.

Η εξάπλωση του Covid-19 μας έχει μετατρέψει σε εμμονικούς όσον αφορά το πλύσιμο των χεριών, άτομα που μπλέκουμε τα δάχτυλά μας και στριφογυρίζουμε τους αντίχειρες με ένταση καθώς τους τρίβουμε με σαπούνι - και αυτό που προέρχεται από άγχος. Ωστόσο, η διαδικασία πλυσίματος των χεριών δεν τελειώνει όταν κλείσει η βρύση: το στέγνωμα είναι επίσης σημαντικό, γιατί το υγρό δέρμα προσφέρει ένα φιλόξενο περιβάλλον για μικροοργανισμούς και έτσι μπορεί να αυξήσει την πιθανότητα μετάδοσης παθογόνων σε άλλους.

Τώρα που αντιμετωπίζουμε την έκρηξη μιας νόσου που αλλάζει τις κοινωνίες σε παγκόσμιο επίπεδο, φαίνεται ότι αξίζει να ρίξουμε μια προσεκτικότερη ματιά στους ιδιαίτερα κακοχαρακτηρισμένους αλλά πανταχού παρόντες (ηλεκτρικούς) στεγνωτήρες χεριών. Είναι πιο υγιεινοί από τις χαρτοπετσέτες όπως υποστηρίζουν οι κατασκευαστές τους, ή αποτελούν πηγή μετάδοσης του ιού μέσω του αέρα, όπως υποπτεύονται μερικοί;

Σύμφωνα με μελέτη που δημοσιεύτηκε το 1989 στην ιατρική πλατφόρμα Europe PMC, οι παλαιού τύπου στεγνωτήρες χεριών εκτόξευαν βακτήρια σε ακτίνα ενός μέτρου πάνω στα ρούχα του χρήστη. Μια μελέτη της Αμερικανικής Εταιρείας Μικροβιολογίας από το 2018 έδωσε ακόμα πιο ανησυχητικά αποτελέσματα, διαπιστώνοντας ότι «τα πιθανά παθογόνα και τα σπορίδια» θα μπορούσαν να διασκορπιστούν σε ολόκληρα κτίρια και να καταλήξουν στα χέρια, από στεγνωτήρες χεριών. Μετά από έλεγχο σε μοντέλα με φίλτρα και χωρίς φίλτρα, διαπιστώθηκε ότι τα φίλτρα «πιθανότατα μειώνουν τον αριθμό των παθογόνων βακτηρίων που μπορούν να εγκατασταθούν στα χέρια, αλλά δεν περιορίζουν πλήρως τον κίνδυνο».

Ερευνα του 2015 από την αμερικανική Κοινότητα Εφαρμοσμένης Μικροβιολογίας, έδειξε ότι οι δυνατοί στεγνωτήρες χεριών, όπως αυτοί που κατασκευάζει η βρετανική εταιρεία τεχνολογίας Dyson, «παράγουν σημαντικά μεγαλύτερη αερόλυση του ιού στα χέρια» από ότι οι παραδοσιακού τύπου στεγνωτήρες. Οι χαρτοπετσέτες, εν τω μεταξύ, βρέθηκαν πιο υγιεινές και από τους δύο τύπους στεγνωτήρων.

Θα μπορούσαν λοιπόν οι στεγνωτήρες χεριών να διαδώσουν έναν ιό όπως ο Covid-19; «Συγγνώμη, βιομηχανία στεγνωτήρων χεριών. Η προσωπική μου άποψη είναι ότι δεν θα πρέπει να χρησιμοποιούνται», δήλωσε ο Πίτερ Σέτλοου, βιοχημικός στο Πανεπιστήμιο του Κονέκτικατ και ένας από τους συγγραφείς της μελέτης του 2018, στο Wired.

Πολίτες που ανησυχούν ότι πάσχουν από λοίμωξη του αναπνευστικού (πυρετό ή/και βήχα ή/και δύσπνοια) και ήρθαν σε επαφή με πιθανό ή επιβεβαιωμένο κρούσμα ή έχουν ιστορικό ταξιδιού σε πληττόμενες χώρες θα πρέπει να επικοινωνούν με τον ΕΟΔΥ στο τηλ. 1135.

Προσοχή: Δεν θα πρέπει να επισκέπτονται ιδιωτικά ιατρεία, εφημερεύοντα νοσοκομεία, εξωτερικά ιατρεία κ.λπ. Ο ΕΟΔΥ θα μεριμνήσει για την διακομιδή τους σε νοσοκομεία αναφοράς του κορονοϊού. Χρήσιμες πληροφορίες εδώ

Δεν πρόκειται μόνο για ζήτημα δημόσιας υγείας: διακυβεύονται περιουσίες στον επιστημονικό πόλεμο μεταξύ των βιομηχανιών χαρτοπετσετών και στεγνωτήρων χεριών. Ωστόσο, είναι δύσκολο να διαβάσουμε τα επιστημονικά άρθρα χωρίς να καταλήξουμε στο συμπέρασμα ότι θα πρέπει να προχωρήσουμε χρησιμοποιώντας χαρτί. Εάν όμως η επιστήμη κλίνει προς αυτή την κατεύθυνση, γιατί συνέχισαν να αυξάνονται οι πωλήσεις ηλεκτρικών στεγνωτήρων; Αρχικά γιατί έχουν αναμφισβήτητα πλεονεκτήματα. Σε αντίθεση με τις χαρτοπετσέτες, οι στεγνωτήρες χεριών δεν δημιουργούν απόβλητα και είναι πιο οικονομικοί σε βάθος χρόνου. Το ετήσιο κόστος για τις χαρτοπετσέτες σε μια δημόσια τουαλέτα μπορεί εύκολα να ξεπεράσει τα χίλια δολάρια, ενώ η ηλεκτρική ενέργεια που απαιτείται για τη λειτουργία ενός στεγνωτήρα χεριών εκτιμάται ότι κοστίζει περίπου το ένα πέμπτο.

Είμαστε σε μια περίοδο που το πλύσιμο των χεριών πρέπει να ληφθεί πολύ σοβαρά. Το ίδιο ισχύει και για το στέγνωμα. Οι ηλεκτρικοί στεγνωτήρες χεριών φαίνεται να είναι μια σύγχρονη, πιο υπεύθυνη λύση σε ένα καθημερινό πρόβλημα που δεν ανταποκρίνεται όμως στις προσδοκίες. Υπάρχει επιπλέον λόγος ανησυχίας, γιατί οι κατασκευαστές αυξάνουν περεταίρω την ισχύ των ήδη δυνατών κινητήρων των συσκευών τους, επιδεινώνοντας έτσι την κατάσταση.

Πηγή: WIRED