«Είναι νόμιμο διότι το θέλω».
Φράση που αποδίδεται στον Λουδοβίκο ΙΣΤ’, τον τελευταίο βασιλιά της Γαλλίας που στη διάρκεια της Γαλλικής Επανάστασης καταδικάστηκε σε θάνατο και εκτελέστηκε στην γκιλοτίνα στις 21 Ιανουαρίου του 1793 σε ηλικία 38 ετών
AdvertisementAdvertisementΒρισκόμαστε σε ένα νηπιαγωγείο. Θεωρείστε τα ονόματα τυχαία. Κάθε Παρασκευή τα παιδιά τρώνε γλυκά. Η νηπιαγωγός βλέπει τον Γιωργάκη να έχει ανοίξει το κουτί με τα γλυκά και να τα έχει φάει σχεδόν όλα. Φυσικά τον μαλώνει, γιατί στερεί από τους συμμαθητές του κάτι που δικαιούνται. Ο Γιωργάκης έχει πιαστεί επ’ αυτοφώρω, αλλά είναι σε μια ηλικία στην οποία δεν μπορεί να κατανοήσει επαρκώς την αίσθηση της ευθύνης.
«Μα, κυρία, πριν έναν μήνα και η Ναταλία άνοιξε το κουτί με τα γλυκά και έφαγε!», είναι πολύ πιθανό να πει αγανακτισμένος που κατηγορήθηκε και που διακόπηκε τόσο ξαφνικά η απόλαυσή του.
Θα ήθελα πραγματικά να ξέρω σε τι διαφέρει η αντίδραση του Γιωργάκη, από επιχειρήματα μετά την αποκάλυψη του σκανδάλου του ΟΠΕΚΕΠΕ, σε σχέση με το τι έκανε το αντίπαλο κόμμα τις δεκαετίες του 1980 και του 1990.
Προφανώς δεν θα έχει σκεφτεί κανείς ότι οι Έλληνες πολίτες κάπου στα μέσα της οικονομικής κρίσης συνειδητοποίησαν τι έκανε το αντίπαλό κόμμα τις προηγούμενες δεκαετίες και γι’ αυτό το συγκεκριμένο κόμμα σταμάτησε να βγαίνει πανηγυρικά.
Ο Γιωργάκης όμως αφότου φάει τα γλυκά και τον μαλώσει η νηπιαγωγός μπορεί να γίνει ακόμη πιο έξαλλος και να συνεχίζει να ξεφωνίζει υποδεικνύοντας άλλους ενόχους.
«Κυρία, ο Πέτρος μου είπε να τα φάω κι έφαγε κι αυτός!»
AdvertisementΕίναι ακόμη ένας τρόπος απάντησης των πολιτικών, όταν αποκαλύπτονται σκάνδαλα όπως αυτό του ΟΠΕΚΕΠΕ, που συνοψίστηκε και στη διάσημη φράση του Θεόδωρου Πάγκαλου «μαζί τα φάγαμε», που σημάδεψε την εποχή της οικονομικής κρίσης.
Το σκάνδαλο του ΟΠΕΚΕΠΕ υποδεικνύει ακόμη μια φορά την αναγκαιότητα της εύρυθμης λειτουργίας του κράτους, που θα λειτουργεί όπως ορίζουν οι νόμοι αποτρέποντας την παρανομία του ατόμου. Η πολιτεία οφείλει να θέτει τα όρια μέσα στα οποία κινούνται οι πολίτες. Δεν νοείται η ατομική ανεντιμότητα να λειτουργεί ως επιχείρημα που δικαιολογεί την κρατική ασυδοσία.
Είναι τόσο παράλογο αυτό σαν σκέψη. Αν θέλουμε να φέρουμε ένα υπερβολικό παράδειγμα, είναι σαν να λέμε ότι σε κάποια πόλη αν κάποιος πάρει ένα όπλο και πάει να ληστέψει μια τράπεζα, ο δήμαρχος, που είναι φίλος του, μπορεί να πάει στην τράπεζα, να πάρει τα χρήματα χρησιμοποιώντας την εξουσία του και να τα μοιραστεί με τον ληστή.
AdvertisementΑυτό δεν σημαίνει φυσικά ότι το κάθε άτομο δεν έχει ευθύνες. Δεν νοείται να λειτουργήσει μια δημοκρατία, όταν ο πολίτης δεν κατανοεί την προσωπική του ευθύνη. Τα ατομικά παραπτώματα όμως πρέπει να εξετάζονται ξεχωριστά και όχι όταν εξετάζουμε το τι κάνει η πολιτεία.
«Μα, κυρία, ήθελα οπωσδήποτε να φάω τα γλυκά!», μπορεί απελπισμένος να πει στο τέλος ο Γιωργάκης σαν ένας μικρός Λουδοβίκος, που θεωρεί ότι η επιθυμία είναι μια συνθήκη επαρκής, ώστε να ορίζει πλήρως τη συμπεριφορά του ατόμου. Σε μια τέτοια περίπτωση, αν η νηπιαγωγός και οι γονείς του Γιωργάκη δεν φροντίσουν με λόγια και ενέργειες να τον βοηθήσουν να καταλάβει τη σημασία της εγκράτειας και του σεβασμού στην ομάδα, είναι πολύ πιθανό ως ενήλικας να το συνειδητοποιήσει με σκληρό τρόπο όταν θα καταστρέφει άλλους ανθρώπους και μαζί και τον εαυτό του.
Ας ευχηθούμε όμως το καλύτερο στον Γιωργάκη, είναι απλώς ένα παιδί.
AdvertisementΣτην Ελλάδα, ωστόσο, τι μπορούμε να ευχηθούμε;
Η Ευρωπαϊκή Ένωση δείχνει να είναι μια σκληρή δασκάλα, που δεν χάνει χρόνο με λόγια, αλλά απλώς επιβάλλει τα μεγάλα της πρόστιμα. Άλλωστε δεν είναι η πρώτη φορά που η χώρα μας ήταν μαθητής που έκανε φοβερές ατασθαλίες.
Τελικά, η μία αδιανόητη αποκάλυψη διαδέχεται την άλλη και μαζί με αυτές έρχονται και οι αδιανόητες δηλώσεις. Ακούμε για αποστήματα που θέλουν να σπάσουν τον εαυτό τους. Ή άλλα αποστήματα παλαιότερων εποχών μας παρουσιάζονται ως ελεγκτές που θα διαφυλάξουν τη δικαιοσύνη. Και τη στιγμή που η ακρίβεια δίνει στο σούπερ μάρκετ μια διάσταση τρομακτική για τον μέσο Έλληνα, μένουμε να συνειδητοποιούμε με έκπληξη ότι τα γλυκά αλλού δεν τελειώνουν!
Advertisement
