Υπόνοιες περί επαναφοράς της θανατικής ποινής περιέχουν τα όσα είπε το βράδυ της Δευτέρας ο πρόεδρος της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, ο οποίος δήλωσε μάλιστα ότι εντός των επόμενων ωρών θα ανακοινωθεί μία «σημαντική» απόφαση, μετά τις συνεδριάσεις του Συμβουλίου Εθνικής Ασφάλειας και του υπουργικού συμβουλίου, χωρίς να κατονομάσει την απόφαση αυτή.
«Δεν μπορείτε να παραβλέψετε το λαό και τα αιτήματά του σε ένα δημοκρατικό κράτος δικαίου. Εάν ο λαός έχει τέτοιο αίτημα, αυτό μπορεί να συζητηθεί μόνο στο κοινοβούλιο» είπε ο Ερντογάν και συνέχισε: «Πιστεύω ότι τα κόμματα θα πάρουν την πιο σωστή απόφαση. Και στην περίπτωση αυτή, δηλώνω από τώρα ότι θα εγκρίνω την απόφαση αυτή. Διότι εάν εμείς οι πολιτικοί μείνουμε θεατές σε μια χώρα όπου δολοφονούνται οι νέοι μας με τανκς και βόμβες, τότε δεν θα μπορέσουμε να λογοδοτήσουμε στον αιώνιο κόσμο».
Ο Τούρκος πρόεδρος αναφερόταν στην επαναφορά της θανατικής ποινής σχετικά με την οποία είπε πως αυτή εφαρμόζεται σε διάφορες χώρες του κόσμου «όπως οι ΗΠΑ, η Ρωσία και η Κίνα. Μόνο στην Ευρωπαϊκή Ένωση δεν υπάρχει» και προφανώς αναφερόμενος στην κατάργηση της θανατικής ποινής στην Τουρκία είπε: «Εμείς το υπογράψαμε αυτό, ή μάλλον το υπέγραψαν πριν από μας. Αλλά οι υπογραφές αυτέ μπορούν και να αποσυρθούν. Αρκεί να αποφασίσει το κοινοβούλιό μας».
Παράλληλα με τις δηλώσεις του Ερντογάν έρχονται και οι δηλώσεις του πρωθυπουργού Μπιναλί Γιλντιρίμ, αλλά και των ηγετών της αντιπολίτευσης κατά τις συνεδριάσεις της κοινοβουλευτικής ομάδας των κομμάτων τους.
Ο Γιλντιρίμ είπε ότι «θα επιβληθεί η πιο βαριά υπάρχουσα ποινή για την φονική αυτή πρωτοβουλία. Κι αν δεν αρκεί η υπάρχουσα ποινή, να είναι ήσυχο το έθνος, δεν θα διστάσουμε να κάνουμε την αναγκαία ρύθμιση».
Ο ηγέτης του Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος (αξιωματική αντιπολίτευση) Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου είπε «ας το φέρουν στη βουλή και θα δούμε», ενώ ο αρχηγός του ακροδεξιού Κόμματος Εθνικιστικού Κινήματος Ντεβλέτ Μπαχτσελί είπε «αν το Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης είναι έτοιμο για τη θανατική ποινή, είμαστε κι εμείς».
Ανησυχεί ο ΟΗΕ
Εν τω μεταξύ ο ανώτατος αξιωματούχος των Ηνωμένων Εθνών για τα ανθρώπινα δικαιώματα κάλεσε σήμερα την Τουρκία να υπερασπιστεί το κράτος δικαίου μετά το αποτυχημένο πραξικόπημα και εξέφρασε «σοβαρή ανησυχία» για τις μαζικές διαθεσιμότητες δικαστών και εισαγγελέων.
Ο Ύπατος Αρμοστής του ΟΗΕ για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα Ζέιντ Ρα'αντ Αλ Χουσέιν ζήτησε επίσης ανεξάρτητοι ερευνητές να επισκεφθούν χώρους κράτησης στην Τουρκία προκειμένου να ελέγξουν τις συνθήκες κράτησης, και οι κρατούμενοι να έχουν πρόσβαση σε δικηγόρους και στις οικογένειές τους.
«Έπειτα από μια τέτοια τραυματική εμπειρία, είναι ιδιαίτερα κρίσιμο να διασφαλίσουμε ότι τα ανθρώπινα δικαιώματα δεν παραμερίζονται στο όνομα της ασφάλειας και στη σπουδή να τιμωρηθούν εκείνοι που θεωρούνται υπεύθυνοι», ανέφερε σε δήλωσή του ο Ζέιντ.
«Η επαναφορά της θανατικής ποινής θα ήταν μια παραβίαση των υποχρεώσεων της Τουρκίας βάσει της διεθνούς νομοθεσίας για τα ανθρώπινα δικαιώματα – ένα μεγάλο βήμα στη λάθος κατεύθυνση», είπε.
Η στάση της ΕΕ
Την πλήρη τήρηση της συνταγματικής τάξης στην Τουρκία έχουν ζητήσει με κοινή ανακοίνωσή τους οι 28 υπουργοί Εξωτερικών της ΕΕ, επισημαίνοντας τη ανάγκη για πλήρη σεβασμό του κράτους δικαίου στη χώρα. Υπενθυμίζουν δε πως «η κατηγορηματική κατάργηση της θανατικής ποινής αποτελεί βασικό στοιχείο του κεκτημένου της Ένωσης». Καταλήγοντας, η ανακοίνωση αναφέρει πως «η Τουρκία είναι υποψήφια χώρα και βασικός εταίρος για την Ευρωπαϊκή Ένωση» και πως «η ΕΕ παραμένει προσηλωμένη στη συνεργασία με μια δημοκρατική, χωρίς αποκλεισμούς και σταθερή Τουρκία για την αντιμετώπιση των κοινών μας προκλήσεων».
Επίσης και η καγκελάριος της Γερμανίας σε τηλεφωνική της επικοινωνία με τον πρόεδρο της Τουρκίας και του επισήμανε ότι εάν επανέλθει σε ισχύ η ποινή του θανάτου στη χώρα αυτή μετά την αποτυχημένη απόπειρα στρατιωτικού πραξικοπήματος, αυτό θα σημάνει το τέλος κάθε προοπτικής εισδοχής της χώρας του στην ΕΕ, αλλά και για να εκφράσει την ανησυχία της για τις εκκαθαρίσεις οι οποίες βρίσκονται σε εξέλιξη.
Τον χαβά του
Παρά τις προειδοποιήσεις από τους Ευρωπαίους, ο πρόεδρος της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν μέχρι χθες επέμενε λέγοντας: «Γιατί να ταΐζω τρομοκράτες; Ο λαός πιστεύει ότι αυτοί οι τρομοκράτες πρέπει να εκτελεστούν. Γιατί να τους κρατήσω και να τους ταΐζω στις φυλακές για τα επόμενα χρόνια -αυτό λέει ο κόσμος».
Επιμένουν για τον Γκιουλέν
Η Τουρκία μετά το πραξικόπημα δεν έχει ανησυχήσει μόνο την ΕΕ αλλά και τις ΗΠΑ αφού η κυβέρνηση του Ερντογάν τις κατηγόρησε ότι μπορεί να εμπλέκεται στο πραξικόπημα κάτι που προκάλεσε την αντίδραση του αμερικανού ΥΠΕΞ που ζήτησε αυτοσυγκράτηση. Ωστόσο ο Ερντογάν επιμένει πως ο πρώην μέντοράς του, ο Φετουλάχ Γκιουλέν που ζει στην Πενσιλβανία, υποκίνησε το πραξικόπημα και ζήτησε από την αμερικανική κυβέρνηση να τον εκδώσουν, λέγοντας πως σε περίπτωση που δεν το κάνουν θα είναι σαν να υποθάλπουν ένα τρομοκράτη.
Όπως έγινε γνωστό σήμερα από τον υπουργό Δικαιοσύνης Μπεκίρ Μποζντάγ, η Τουρκία έχει ζητήσει από τις Ηνωμένες Πολιτείες να συλλάβουν τον ιεροκήρυκα Φετουλάχ Γκιουλέν, επειδή όλα τα στοιχεία δείχνουν πως είναι ο ιθύνων νους της απόπειρας στρατιωτικού πραξικοπήματος.
«Έχουμε περισσότερα από αρκετά στοιχεία, περισσότερα απ' όσα θα μπορούσατε να ζητήσετε, για τον Γκιουλέν. Δεν χρειάζεται να αποδείξουμε [ότι είναι υπεύθυνος για] την απόπειρα πραξικοπήματος, όλα τα στοιχεία δείχνουν πως η απόπειρα πραξικοπήματος διοργανώθηκε με τη βούληση και τις εντολές του», δήλωσε ο Μποζντάγ στους δημοσιογράφους έξω από το κοινοβούλιο.
(Με επιπλέον πληροφορίες από ΑΠΕ - ΜΠΕ)