NULL
                            

Με ένα αφιέρωμα στο έργο του, που θα πραγματοποιηθεί στις 24-27 Απριλίου, τιμά η Ταινιοθήκη της Ελλάδος τον αξέχαστο Λάκη Παπαστάθη.

Θα προβληθούν και οι 4 ταινίες μυθοπλασίας του σκηνοθέτη, συγγραφέα και  διανοούμενου που υπήρξε ένας απο τους σημαντικότερους εκπροσώπους του Νέου Ελληνικού Κινηματογράφου: Τον Καιρό των Ελλήνων, Θεόφιλος, Το μόνον της ζωής του ταξείδιον και Ταξίδι στη Μυτιλήνη. 

Μαζί, μια επιλογή μικρού μήκους του σπουδαίου δημιουργού, επτά επεισόδια από το θρυλικό «Παρασκήνιο» της ΕΡΤ, και ένα επεισόδιο από την σειρά ιστορικών ντοκιμαντέρ «Αναζητώντας τη χαμένη εικόνα».

Το αφιέρωμα, που τιτλοφορείται Λάκης Παπαστάθης – Σε πρώτο πλάνο, «συνομιλεί» με την έκθεση «Λάκης Παπαστάθης – Αναζητώντας τη χαμένη εικόνα» σε επιμέλεια του Γιώργου Σκεύα, που συνεχίζεται έως τις 20 Ιουλίου στο Μουσείο Μπενάκη -Πειραιώς 138, με αφορμή την συμπλήρωση 2 χρόνων από τον θάνατο του.

Η έκθεση επιχειρεί να φωτίσει την πολυσχιδή καλλιτεχνική προσωπικότητα του σκηνοθέτη και αποτελεί ταυτόχρονα τη «βιογραφία» μιας εποχής ανήσυχων δημιουργών του Νέου Ελληνικού Κινηματογράφου και των προσπαθειών για μια διαφορετική τηλεόραση, που διέσωσε σε ζωντανή εικόνα, μια κιβωτό μεγάλων προσωπικοτήτων του ελληνικού πολιτισμου, μέσα από τη δουλειά των εκατοντάδων συνεργατών της εκπομπής «Παρασκήνιο». Ο σκηνοθέτης Ηλίας Γιαννακάκης ανέλαβε την πραγματοποίηση έξι πρωτότυπων οπτικοακουστικών έργων για τον δημιουργό, ενώ η Κατερίνα Ευαγγελάκου, στενή συνεργάτιδα του σκηνοθέτη, επιμελήθηκε τον αφιερωματικό τόμο με τίτλο Λάκης Παπαστάθης. Γενικό πλάνο, που συνοδεύουν την έκθεση.

Η τελετή έναρξης του κινηματογραφικού αφιερώματος στον Λάκη Παπαστάθη θα πραγματοποιηθεί την Πέμπτη 24 Απριλίου (20:00), στην Ταινιοθήκη της Ελλάδος.

Θα προβληθεί η ταινία Τον καιρό των Ελλήνων (1981, 98’). Το αφιέρωμα θα προλογίσουν η πρόεδρος του Δ.Σ της Ταινιοθήκης της Ελλάδος, Μαρία Κομνηνού και ο σκηνοθέτης Ηλίας Γιαννακάκης. Την ταινία θα προλογίσει ο σκηνοθέτης Μάνος Ευστρατιάδης.

Λάκης Παπαστάθης

Ο Λάκης Παπαστάθης (1943–2023), γεννήθηκε στον Βόλο. Σπούδασε στο Κέντρο Σπουδών Κινηματογράφου (1963). Το 1972 πρωτοσκηνοθετεί τη μικρού μήκους ταινία, Γράμματα από την Αμερική, η οποία βραβεύεται στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης. Την περίοδο 1968–1971 εργάστηκε ως βοηθός σκηνοθέτη, κυρίως στην Ευδοκία του Αλέξη Δαμιανού. Παιδί του Νέου Ελληνικού Κινηματογράφου,  εργάστηκε σκληρά σε όλη του τη ζωή προσπαθώντας να δημιουργήσει νήματα που ενώνουν τις τέχνες μεταξύ τους και φωτίζουν το μυστικό της ελληνικής δημιουργίας στον 19ο και στον 20ο αιώνα.

Σκηνοθέτησε τέσσερις κινηματογραφικές ταινίες μεγάλου μήκους: Τον καιρό των Ελλήνων (1981), Θεόφιλος (1987), Το μόνον της ζωής του ταξείδιον (2001) και Ταξίδι στη Μυτιλήνη (2010), που απέσπασαν πλήθος βραβείων και του εξασφάλισαν τον τίτλο του πιο λόγιου ίσως από τους έλληνες κινηματογραφιστές. Εκτός από τον κινηματογράφο, υπήρξε ένας από τους θεμελιωτές του πολιτιστικού ντοκιμαντέρ στην ελληνική τηλεόραση ιδρύοντας την εκπομπή Παρασκήνιο μαζί με τον σκηνοθέτη Τάκη Χατζόπουλο και σκηνοθετώντας πάνω από 200 θέματα της σειράς.

Ο Παπαστάθης δοκιμάστηκε επίσης με επιτυχία στο απαιτητικό πεδίο της πεζογραφίας, εκδίδοντας τέσσερεις συλλογές διηγημάτων (Η νυχτερίδα πέταξε, Η Ήσυχη, Το καλοκαίρι θα παίξει την Κλυταιμνήστρα και Ο δάσκαλος αγαπούσε το βωβό σινεμά), αλλά και μια μονογραφία για τα γυρίσματα της ταινίας Ευδοκία του Αλέξη Δαμιανού (Όταν ο Δαμιανός γύριζε την Ευδοκία). Επιπλέον, υπήρξε συλλέκτης και σχολιαστής βραχύβιων λογοτεχνικών περιοδικών του 19ου και των αρχών του 20ου αιώνα, φωτογραφιών και καρτ ποστάλ. Όλα αυτά τα σπάνια τεκμήρια του παρελθόντος αποκτούσαν ζωή μέσα από τις ταινίες, τα ντοκιμαντέρ και τα βιβλία του. 

Το πρόγραμμα

 

Πέμπτη 24/4

 

20:30 Τον καιρό των Ελλήνων (1981, 98’)

Σενάριο-Σκηνοθεσία: Λάκης Παπαστάθης

Ηθοποιοί: Αλέξης Δαμιανός, Κώστας Αρζόγλου, Γιώργος Σαμπάνης, Σταύρος Μερμήγκης, Μιχαήλ Μαρμαρινός, Μίμης Χρυσομάλλης, Μάνος Ευστρατιάδης

Στα 1900, μια ομάδα ληστών απάγει έναν νεαρό αστό και καταφεύγει στο βουνό, περιμένοντας τα λύτρα για την απελευθέρωσή του. Ο νεαρός αναπτύσσει μια σχέση φιλίας με τον αρχηγό των ληστών και συνειδητοποιεί ότι η ζωή αυτών των παρανόμων είναι πολύ πιο αυθεντική απ’ τη δική του. Ταινία με αναφορές στον Βιζυηνό, τον Παπαδιαμάντη, τον λαϊκό πολιτισμό: οι παλιές φυλλάδες, τα πρόσωπα μύθοι, οι ρωμέικες παραδόσεις και τελετουργίες, η βαθιά θρησκευτικότητα, όλα αυτά με φόντο πάντα το σκληρό ορεινό ελληνικό τοπίο. Ο Παπαστάθης, σκιαγραφώντας κι αυτός την αντίθεση ανάμεσα στη ληστεία ως λαϊκή εξέγερση και τη συγκρότηση του νεωτερικού αστικού κράτους, δείχνει τελικά πως παλιότερες μορφές λαϊκής κουλτούρας πάντοτε συνυπήρχαν, κατά κάποιο τρόπο, με νεωτερικές μορφές πολιτισμού.

Προλογίζουν η Μαρία Κομνηνού, πρόεδρος της Ταινιοθήκης της Ελλάδος, και οι σκηνοθέτες Ηλίας Γιαννακάκης και Μάνος Ευστρατιάδης

Είσοδος με προσκλήσεις – Θα διατεθεί περιορισμένος αριθμός εισιτηρίων

 

Παρασκευή 25/4

 

19:00

Παρασκήνιο:

Μανόλης Αναγνωστάκης (1983, 52’)

Παναγιώτης Φειδάκης – Το ανθισμένο χέρι (2006, 51’)

Είσοδος ελεύθερη

 

21:00

Γράμματα από την Αμερική (1972, 19’)

Σενάριο-Σκηνοθεσία: Λάκης Παπαστάθης

 

Προλογίζει η σκηνοθέτρια Εύα Στεφανή, καθηγήτρια κινηματογράφου στο τμήμα Επικοινωνίας και ΜΜΕ στο ΕΚΠΑ

 

Το μόνον της ζωής του ταξείδιον (2001, 87’)

Σκηνοθεσία: Λάκης Παπαστάθης

Σενάριο: Μαριάννα Κουτάλου, Έλενα Πέγκα, Λάκης Παπαστάθης

Ηθοποιοί: Ηλίας Λογοθέτης, Λάζαρος Ανδρέου, Υβόννη Μαλτέζου, Φραγκίσκη Μουστάκη, Ντίνος Αυγουστίδης, Περικλής Μουστάκης.

Στα τέλη του 19ου αιώνα, ο Γεώργιος Βιζυηνός κλείνεται σε ένα ψυχιατρείο των Αθηνών κατατρεγμένος από το ερωτικό του πάθος για ένα 12χρονο κορίτσι. Στη διάρκεια του εγκλεισμού του θα βυθιστεί σε μνήμες από την παιδική του ηλικία στην  Κωνσταντινούπολη και τη Θράκη, αλλά κυρίως σε αφηγήσεις του ηλικιωμένου παππού του, ο οποίος έζησε τα πρώτα χρόνια της ζωής του ντυμένος κορίτσι για να γλιτώσει τη στρατιωτική θητεία. Μια σύντομη αλλά πλουσιότατη σε εικόνες και συναισθήματα αναδρομή στη ζωή του Βιζυηνού, βασισμένη στο ομότιτλο διήγημα του συγγραφέα, την οποία ο Λάκης Παπαστάθης μελετά μέσα από ένα καθαρά ονειρικό βλέμμα που τιμά δεόντως τον ιδιαίτερο ψυχισμό του λογοτέχνη, ηθογραφώντας παράλληλα μια μεταβατική για τον ελληνισμό ιστορική περίοδο.

Προλογίζει η δημοσιογράφος Βένα Γεωργακοπούλου

 

 

Σάββατο 26/4

 

19:00

Παρασκήνιο:

Αλέξης Δαμιανός (1993, 50’)

Ο δράκος του Νίκου Κούνδουρου (2012, 66’)

Είσοδος ελεύθερη

 

21:15

Περιπτώσεις του Όχι (1965, 11’)

Σενάριο-Σκηνοθεσία: Λάκης Παπαστάθης, Δημήτρης Αυγερινός

 

Θεόφιλος (1987, 115’)

Σκηνοθεσία: Λάκης Παπαστάθης

Σενάριο: Φραγκίσκη Αμπατζοπούλου, Βασίλης Λουλές, Λάκης Παπαστάθης

Ηθοποιοί: Δημήτρης Καταλειφός, Σταμάτης Φασουλής, Ειρήνη Χατζηκωνσταντή, Δημήτρης Καμπερίδης, Υβόννη Μαλτέζου, Θέμης Μάνεσης.

Ο Θεόφιλος Χατζημιχαήλ, παρότι γεννήθηκε αρκετές δεκαετίες μετά την επανάσταση του 1821, μια μέρα εγκατέλειψε το ευρωπαϊκό στυλ ντυσίματος και υιοθέτησε την παραδοσιακή φορεσιά, την φουστανέλα. Ταυτίστηκε με τον ελληνικό μύθο ενός κόσμου ηρώων, τρεφόταν από τις καθημερινές μορφές του λαϊκού πολιτισμού και το ελληνικό φως, φορούσε τα ρούχα των ανθρώπων που ζωγράφιζε, ζούσε μέσα από τους μύθους και την ιστορία των συμβόλων αυτού του τόπου. Η ταινία του Λάκη Παπαστάθη συνιστά μια ξεχωριστή ματιά στον βίο και το έργο του κορυφαίου λαϊκού ζωγράφου, που αντανακλά με τον δικό της μοναδικό τρόπο την ελληνικότητα και την παράδοση που εκπροσωπούσε ο ναϊφ καλλιτέχνης, τον οποίο ενσαρκώνει εκπληκτικά ο Δημήτρης Καταλειφός.

 

Προλογίζει ο Δημήτρης Καταλειφός, ηθοποιός

 

Κυριακή 27/4

17:00

Παρασκήνιο:

Η αναβίωση του αρχαίου δράματος – Οι Δελφικές Γιορτές του 1927 (1998, 51’)

Βασίλης Μάρος – Ο εθνικός καταγραφέας (2005, 50’)

Είσοδος ελεύθερη

 

19:00

Παρασκήνιο:

Σπαράγματα ελληνικής ιστορίας από την Ταινιοθήκη της Ελλάδας (2006, 50’)

 

Αναζητώντας τη χαμένη εικόνα:

Ο ελληνικός κινηματογράφος του μεσοπολέμου (1995, 27’)

Προλογίζει η Μαρία Κομνηνού, πρόεδρος της Ταινιοθήκης της Ελλάδος

Είσοδος ελεύθερη

 

21:30

Ταξίδι στη Μυτιλήνη (2010, 105’)

Σενάριο-Σκηνοθεσία: Λάκης Παπαστάθης

Ηθοποιοί: Χρήστος Χατζηπαναγιώτης, Μαρία Ζορμπά, Δημήτρης Καταλειφός, Λουκία Μιχαλοπούλου, Θεόδωρος Κατσαδράμης, Υβόννη Μαλτέζου, Χρήστος Στέργιογλου, Μυρτώ Παράσχη. 

Η μνήμη και η τρέλα, θέματα κυρίαρχα στο σινεμά του Παπαστάθη, επανέρχονται σε τούτη την αυτοβιογραφικού χαρακτήρα ταινία του, που είναι και η τελευταία μεγάλου μήκους δουλειά του. Μοιρασμένη ανάμεσα στο παρόν και το παρελθόν, η αφήγηση εναλλάσσει το βλέμμα ενός μεσήλικα κινηματογραφιστή που μετά από πολλά χρόνια στη Γαλλία επιστρέφει στη γενέτειρά του Μυτιλήνη με αφορμή μια κληρονομιά, με τις μνήμες του από τα παιδικά του χρόνια, κάθε φορά που συναντά έναν γερασμένο συγγενή ή γνωστό, έναν οικείο χώρο ή αντικείμενο. Οι αναπαραστάσεις των άλλοτε χαρούμενων κι άλλοτε τραγικών βιωμάτων αποπνέουν θέρμη και συγκίνηση δια της ηθελημένα απλοϊκής οπτικής του σκηνοθέτη, όπως και της ερμηνευτικής φυσικότητας των πρωταγωνιστών.

Προλογίζουν οι ηθοποιοί Μαρία Ζορμπά και Χρήστος Χατζηπαναγιώτης.