Οι εντάσεις μεταξύ Ινδίας και Πακιστάν – χωρών με πυρηνικά οπλοστάσια- ήταν στα ύψη την Πέμπτη, καθώς το Νέο Δελχί επιδιδόταν σε μια διπλωματική επίθεση εναντίον του Ισλαμαμπάντ, το οποίο κατηγορεί για τη φονική επίθεση με 26 νεκρούς στο Κασμίρ.
Όπως σημειώνει το Associated Press, η επίθεση «γκρέμισε» το ινδικό αφήγημα περί ηρεμίας στη διαφιλονικούμενη περιοχή, όπου αντάρτικο είναι σε εξέλιξη εδώ και δεκαετίες. Η σπάνια επίθεση κατά αμάχων- κυρίως τουριστών- προκάλεσε οργή στην Ινδία, πυροδοτώντας εκκλήσεις για δράση εναντίον του Πακιστάν, που αποτελεί τον μεγάλο αντίπαλο της χώρας στην περιοχή. Η ινδική κυβέρνηση δεν παρουσίασε στοιχεία που να συνδέουν την επίθεση με το Πακιστάν, μα έκανε λόγο για «διασυνοριακή σύνδεσή» της με τη γειτονική χώρα. Το Πακιστάν αρνείται οποιαδήποτε σχέση με την επίθεση, την ευθύνη για την οποία ανέλαβε μια μέχρι πρότινος άγνωστη οργάνωση, που αυτοαποκαλείται «Αντίσταση του Κασμίρ».
Ινδία και Πακιστάν ελέγχουν από ένα τμήμα του Κασμίρ, μα και οι δύο διεκδικούν το σύνολό του. Η Ινδία χαρακτηρίζει όλες τις δραστηριότητες ανταρτών στο Κασμίρ ως υποστηριζόμενη από το Πακιστάν τρομοκρατία, κάτι που το Πακιστάν αρνείται.
Πίεση εκ των έσω και στις δύο πλευρές
Η επίθεση αύξησε επίσης την πίεση στην εθνικιστική κυβέρνηση του Ινδού πρωθυπουργού Ναρέντρα Μόντι για επιθετική απάντηση. Η κυβέρνησή του ανακοίνωσε μια σειρά διπλωματικών ενεργειών κατά του Ισλαμαμπάντ, υπαινισσόμενη ότι υπάρχουν σχέδια για επιπλέον τιμωρητικά μέτρα.
Το Πακιστάν απάντησε ότι δεν έχει καμία σχέση με την επίθεση, τονίζοντας ότι θα ετοιμάσει απάντηση στις ενέργειες της Ινδίας. Δεκάδες διαδηλωτές στο Ισλαμαμπάντ και άλλες πόλεις του Πακιστάν διαμαρτυρήθηκαν για το «πάγωμα» μια συνθήκης διαμοιρασμού νερού με την Ινδία, απαιτώντας η κυβέρνηση να προβεί σε αντίποινα. «Η Ινδία έκανε ανεύθυνα βήματα και εξαπέλυσε ισχυρισμούς» είπε ο υπουργός Εξωτερικών, Ισάκ Νταρ, στον τηλεοπτικό σταθμό Dunya News, προσθέτοντας πως οποιαδήποτε ενέργεια της Ινδίας θα έχει αντίστοιχη απάντηση, θυμίζοντας την κατάσταση τον Φεβρουάριο του 2019, που οι δύο χώρες βρέθηκαν στα πρόθυρα πολέμου μετά από επίθεση αυτοκτονίας με αυτοκίνητο στο Κασμίρ.
Ο Μόντι είχε ανατρέψει το status quo στο Κασμίρ τον Αύγουστο του 2019, όταν η κυβέρνησή του ανακάλεσε το καθεστώς ημιαυτονομίας στην περιοχή και την έθεσε υπό άμεσο ομοσπονδιακό έλεγχο. Αυτό όξυνε τις εντάσεις στην περιοχή, μα η κατάσταση σταθεροποιήθηκε καθώς οι δύο χώρες ανανέωσαν το 2021 μια προηγούμενη συμφωνία κατάπαυση πυρός στα σύνορα, η οποία άντεξε παρά τις επιθέσεις κατά ινδικών δυνάμεων από αντάρτες στο Κασμίρ.
Φόβοι κλιμάκωσης
Το νέο αυτό περιστατικό αυξάνει για άλλη μια φορά τους φόβους περί σύγκρουσης μεταξύ των δύο γειτονικών πυρηνικών δυνάμεων, που αλληλοκατηγορούνται πως υποστηρίζουν δυνάμεις οι οποίες αποσταθεροποιούν την περιοχή. Σε συγκέντρωση την Πέμπτη ο Μόντι είπε πως η Ινδία «θα ταυτοποιήσει, θα εντοπίσει και θα τιμωρήσει κάθε τρομοκράτη, τους χειριστές τους και τους υποστηρικτές τους…θα τους κυνηγήσουμε ως τα πέρατα της Γης». Αργότερα μέσα στην ημέρα θα είχε συνάντηση με εκπροσώπους των κομμάτων της αντιπολίτευσης για να τους ενημερώσει σχετικά με την απάντηση της κυβέρνησης στην επίθεση.
Ο υπουργός Εξωτερικών της Ινδίας, Βίκραμ Μίσρι, ανακοίνωσε το βράδυ της Τετάρτης πως ένας αριθμός από Πακιστανούς διπλωμάτες είχαν κληθεί να εγκαταλείψουν το Νέο Δελχί και Ινδοί διπλωμάτες ανακλήθηκαν από το Πακιστάν. Οι διπλωματικές αποστολές και στις δύο χώρες θα μειώσουν το προσωπικό τους από τα 55 άτομα στα 30 ως την 1η Μαΐου και το μοναδικό λειτουργικό χερσαίο πέρασμα μεταξύ των δύο χωρών θα έκλεινε.
Η Ινδία επίσης ανέστειλε μια συνθήκη διαμοιρασμού νερού η οποία είχε αντέξει δύο πολέμους μεταξύ των δύο χωρώ, το 1965 και το 1971 και μια μεγάλη συνοριακή σύγκρουση το 1999. Κάποιοι ειδικοί λένε ότι η Ινδία ίσως πάει ακόμα παραπέρα από τις διπλωματικές κυρώσεις, καθώς τα ΜΜΕ της χώρας και στελέχη του κόμματος του Μόντι ζητούν στρατιωτική δράση.
Νωρίτερα την Τετάρτη ο υπουργός Άμυνας Ραζνάθ Σινγκ δεσμεύτηκε «όχι μόνο να εντοπίσει τους αυτουργούς της επίθεσης, μα να βρει επίσης εκείνους που συνωμότησαν για να διαπράξουν αυτή την αισχρή πράξη στο έδαφός μας» υπαινισσόμενος ενδεχόμενα στρατιωτικά πλήγματα.
Ο Ασόκ Μαλίκ, πρώην σύμβουλος πολιτικής στο υπουργείο Εξωτερικών της Ινδίας, είπε ότι οι αντιδράσεις από το Νέο Δελχί υποδεικνύουν ένα υψηλό επίπεδο οργής στην κυβέρνηση και η κίνηση της Ινδίας σχετικά με τη συνθήκη για το νερό «θα έχει κόστος για την οικονομία του Πακιστάν».
«Το Ισλαμαμπάντ θα πρέπει να αντιμετωπίσει τις συνέπειες» είπε ο Μαλίκ, προσθέτοντας πως οι Ινδοί ηγέτες θεωρούν τις στρατιωτικές επιλογές βιώσιμες.
«Οι στρατιωτικοί στρατηγιστές (της Ινδίας) θεωρούν ότι υπάρχει περιθώριο για κινητική συμβατική δράση κάτω από την πυρηνική “ομπρέλα”. Το περιθώριο δεν είναι απεριόριστο, μα δεν είναι και ασήμαντο» ανέφερε.
Με πληροφορίες από Associated Press