Μια ομάδα φαλαινών-δολοφόνων στον βόρειο Ειρηνικό φαίνεται να χρησιμοποιεί φύκια για να φροντίζει η μία την άλλη – μια συμπεριφορά που για πρώτη φορά παρατηρείται σε θαλάσσια ζώα και θυμίζει τη χρήση εργαλείων από πρωτεύοντα όπως οι άνθρωποι.

Οι όρκες κόβουν κομμάτια από bull kelp, ένα είδος μεγάλου και παχιού φύκους, και τα τοποθετούν ανάμεσα στα σώματά τους, τρίβοντας η μία την άλλη, αναφέρει ο Guardian.

Οι ερευνητές θεωρούν πως αυτή η πρακτική βοηθά στην απομάκρυνση νεκρού δέρματος ή παρασίτων, αλλά και στην ενίσχυση των κοινωνικών δεσμών μεταξύ τους.

Η συμπεριφορά αυτή, που οι επιστήμονες ονόμασαν allokelping, καταγράφηκε στη Θάλασσα Salish, στα σύνορα ΗΠΑ και Καναδά, σε μια κλειστή ομάδα 73 όρκων που μελετάται εδώ και δεκαετίες. Αρχικά θεωρήθηκε μεμονωμένο περιστατικό, όμως η επανειλημμένη παρατήρησή της έδειξε ότι πρόκειται για διαδεδομένη και εδραιωμένη πρακτική στην ομάδα.

«Ξαφνικά καταλάβαμε ότι βλέπουμε κάτι καινούργιο, μια νέα συμπεριφορά», δηλώνει ο Michael Weiss, επικεφαλής της έρευνας και διευθυντής του Center for Whale Research. «Δεν περιμένεις να ανακαλύψεις κάτι τέτοιο όταν μελετάς τα πλέον παρατηρημένα θαλάσσια θηλαστικά στον κόσμο».

Οι όρκες που συμμετείχαν στο allokelping ήταν συχνά συγγενικές ή κοντά ηλικιακά, ενώ αρκετές εμφάνιζαν σημάδια απολέπισης στο δέρμα – γεγονός που ενισχύει την άποψη ότι πρόκειται για μορφή «κοινωνικής περιποίησης», παρόμοια με το grooming που παρατηρείται στα πρωτεύοντα: καθαρισμός του δέρματος μεταξύ συντρόφων που ενδυναμώνει τους μεταξύ τους δεσμούς.

«Στους ανθρώπους και σε άλλα κοινωνικά είδη, η επαφή μέσω της αφής μειώνει το στρες και ενισχύει τη σύνδεση», εξηγεί ο Darren Croft από το Πανεπιστήμιο του Exeter. «Γνωρίζουμε ότι οι όρκες συχνά αγγίζουν η μία την άλλη με τα σώματά τους ή τα πτερύγιά τους. Η χρήση φυκιών ίσως προσθέτει λειτουργικότητα και ένταση σε αυτή την επαφή».

Αν και έχει ήδη παρατηρηθεί το φαινόμενο kelping – η τάση των φαλαινών να παίζουν ή να τυλίγονται με φύκια – η νέα συμπεριφορά διαφέρει σημαντικά, καθώς περιλαμβάνει συνειδητή επιλογή, κοπή, μεταφορά και συνεργατική χρήση του φυκιού ανάμεσα σε δύο όρκες.

Η ανακάλυψη κατέστη δυνατή μέσω drones εξοπλισμένων με κάμερες υψηλής ανάλυσης, που επέτρεψαν στους ερευνητές να παρατηρήσουν λεπτομερώς τη συμπεριφορά των ζώων από αέρος.

 

 

Η Monika Wieland Shields, διευθύντρια του Orca Behavior Institute, η οποία δεν συμμετείχε στη μελέτη, δήλωσε πως τα ευρήματα είναι εντυπωσιακά. Αν η συμπεριφορά αυτή συνδέεται με την υγεία του δέρματος ή την κοινωνική συνοχή, τότε είναι πιθανό να υφίσταται εδώ και καιρό, απλώς να μην είχε εντοπιστεί μέχρι τώρα.

Το μεγάλο ερώτημα πλέον είναι αν το allokelping είναι μοναδικό φαινόμενο της ομάδας της Θάλασσας Salish ή αν εμφανίζεται και σε άλλους πληθυσμούς όρκων. Ωστόσο, το μέλλον αυτής της συγκεκριμένης ομάδας είναι αβέβαιο: οι 73 όρκες δεν διασταυρώνονται με άλλους πληθυσμούς και εξαρτώνται σχεδόν αποκλειστικά από τον σολομό Chinook, του οποίου οι πληθυσμοί έχουν σημειώσει δραματική μείωση τα τελευταία χρόνια.

Ακόμα και τα ίδια τα bull kelp απειλούνται από την υπερθέρμανση των ωκεανών, η οποία καταστρέφει μεγάλες εκτάσεις τους στον βορειοδυτικό Ειρηνικό.

«Αν χαθεί αυτή η ομάδα, δεν θα χαθούν μόνο 73 ζώα», προειδοποιεί ο Weiss. «Θα χαθεί και μια συμπεριφορά που εξελισσόταν επί χιλιάδες χρόνια. Και δεν θα την ξαναδούμε ποτέ».