Ολόκληρες δεκαετίες έχουν περάσει από τη μέρα που ο τελευταίος κρατούμενος περνούσε τις πύλες της φυλακής του Αλκατράζ. Το παγκοσμίως γνωστό σωφρονιστικό ίδρυμα λειτουργούσε έκτοτε ως τουριστικός προορισμός, που απαριθμεί άνω του ενός εκατομμυρίου επισκέπτες ετησίως, σύμφωνα με το Sky news.
Πλέον, με διαταγή του Αμερικανού προέδρου, Ντόναλντ Τραμπ, οι φυλακές θα ανοικοδομηθούν και θα να επαναλειτουργήσουν, προκειμένου να «φιλοξενήσουν» τους πιο «βιαίους» και «υποτρόπους» κακοποιούς. Στόχος του Τραμπ είναι να χρησιμοποιήσει ως «σύμβολο νόμου, τάξης και δικαιοσύνης» το εν λόγω σωφρονιστικό ίδρυμα, από το οποίο δεν έχει καταφέρει να αποδράσει ποτέ κανένας κρατούμενος, με ίσως μόνο μια εξαίρεση.

Η πιθανώς μοναδική απόδραση στην ιστορία
Οι φυλακές βρίσκονται στο νησί Αλκατράζ, στον κόλπο του Σαν Φρανσίσκο, περίπου 2 χιλιόμετρα από την πόλη. Χρονολογούνται από τα μέσα του 19ου αιώνα. Πρόκειται για ένα τριώροφο κτίριο, με 4 πτέρυγες κελιών. Στο προαύλιο υπάρχει φάρος, ο οποίος έχει θέα σε όλο τον κόλπο.
Τα ισχυρά ρεύματα στα νερά γύρω από το νησί, καθώς και η χαμηλή τους θερμοκρασία, καθιστούσαν ανέκαθεν σχεδόν αδύνατη την απόδραση από τις φυλακές. Ωστόσο, όπως έχει ειπωθεί, κάποιοι κατάφεραν να επιβιώσουν κολυμπώντας μέχρι την ακτή.

Σύμφωνα με τη φυλακή, κανείς κρατούμενος ποτέ δεν κατάφερε να δραπετεύσει ή δεν επέζησε κατά τη διάρκεια της απόδρασης του, προκειμένου να απολαύσει την ελευθερία του.

Στην πιο ιστορική απόπειρα όλων των εποχών, ο Τζον Άνγκλιν, ο αδελφός του Κλάρενς και ο Φρανκ Μόρις κατάφεραν να βγουν από τη φυλακή και να βουτήξουν στο νερό. Αν και πιστεύεται ότι εν τέλει δεν τα κατάφεραν και πνίγηκαν, τα πτώματα τους δεν βρέθηκαν ποτέ, γεγονός που δημιουργεί βάσιμες υποψίες ότι επέζησαν. Η ιστορία τους έχει γυριστεί σε ταινία, με τίτλο: «Escape From Alcatraz».
Η ζωή στις φυλακές Αλκατράζ
Το μεγαλύτερο μέρος των κρατουμένων που στέλνονταν στο Αλκατράζ, προέρχονταν από άλλες φυλακές. Ο λόγος μετακίνησης τους ήταν η ανυπακοή στους κανόνες των σωφρονιστικών ιδρυμάτων ή η ανησυχία των Αρχών ότι οι εν λόγο φυλακισμένοι θεωρούνταν βίαιοι και πρόθυμοι να οργανώσουν την απόδραση τους. Μεταξύ των διασημότερων ονομάτων τους, συγκαταλέγονται ο Αλ Καπόνε και ο Τζορτζ «Machine Gun» Κέλλυ.

Ο πληθυσμός της φυλακής υπολογιζόταν σε 260-275, δηλαδή λιγότερο από το 1% του πληθυσμού των ομοσπονδιακών φυλακών. Οι κρατούμενοι διέμεναν σε ατομικά κελιά και ακολουθούσαν μια αυστηρή ρουτίνα, που αποσκοπούσε στη διδαχή της υπακοής στους κανόνες των φυλακών.
Τα δικαιώματα των φυλακισμένων στο Αλκατράζ ήταν 4: τροφή, ένδυση, στέγη και ιατρική περίθαλψη. Οτιδήποτε περισσότερο, όπως εργασία ή αποστολή γραμμάτων σε συγγενείς, θεωρούταν προνόμιο και έπρεπε να κερδηθεί.

Η αιτία σφραγίσματος των φυλακών του Αλκατράζ
Η διαβόητη φυλακή λειτούργησε για 29 χρόνια και έκλεισε τον Μάρτιο του 1963. Η κύρια αιτία για την εν λόγω απόφαση ήταν το υψηλό κόστος συντήρησης και λειτουργίας.
Συγκεκριμένα, χρειάζονταν 3-5 εκατομμύρια δολάρια (31-52 εκατομμύρια δολάρια σε σημερινά χρήματα) για την κάλυψη των εργασιών αποκατάστασης και συντήρησης, ώστε το ίδρυμα να παραμείνει σε λειτουργία. Ταυτόχρονα, το κόστος λειτουργίας ξεπερνούσε κατά πολύ τον μέσο όρο των άλλων φυλακών. Για την ακρίβεια, το ημερήσιο κόστος λειτουργίας του Αλκατράζ ήταν 3 φορές παραπάνω από μια φυλακή στην Ατλάντα. Το γεγονός αυτό εξηγείται εύκολα, εάν αναλογιστεί κανείς πως τρόφιμα, καύσιμα και πόσιμο νερό έπρεπε να μεταφέρονται με πλοίο στο νησί.

Η απόφαση του Τραμπ
Η επαναλειτουργία του Αλκατράζ φαίνεται να είναι το κερασάκι στη τούρτα, στην ευρύτερη προσπάθεια να αναθεωρήσει τον τρόπο και το μέρος φυλάκισης ομοσπονδιακών κρατουμένων και παράνομων μεταναστών.
Η εκ νέου λειτουργία του Αλκατράζ μπορεί να αποτελεί πολύπλοκη και δαπανηρή επιχείρηση. Ο Αμερικανός πρόεδρος φαίνεται όμως να έλαβε την εν λόγω απόφαση περισσότερο για τη θεωρία ότι η επαναλειτουργία θα αποτελέσει «σύμβολο νόμου, τάξης και δικαιοσύνης», παρά για την πρακτικότητα της εν λόγω πρωτοβουλίας.
(με πληροφορίες από Sky news)