Σε διεθνές επίπεδο, ένας διαρκώς αυξανόμενος αριθμός παιδιών διαγιγνώσκεται με Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής και Υπερκινητικότητας (ΔΕΠΥ), σύμφωνα με πρόσφατη έκθεση από το Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (CDC).
Οι διαγνώσεις ΔΕΠΥ αυξάνονται εδώ και δεκαετίες, με τα στοιχεία του CDC να δείχνουν ότι το ποσοστό των παιδιών με την εν λόγω πάθηση από 8% το 2000 έφτασε στο 10% το 2018 και στο 11% το 2022.
Τι φταίει
Δεν υπάρχει κανένας σαφής λόγος πίσω από αυτή την αύξηση των παιδιών με ΔΕΠΥ, δηλώνουν οι ειδικοί στον τομέα της υγείας.
Ωστόσο, ερμηνεύουν την άνοδο των δεικτών με δύο τρόπους:
1. Αφενός με βάση το γεγονός ότι πλέον έχουμε συνειδητοποιήσει τι σημαίνει ΔΕΠΥ και ως γονείς το ψάχνουμε περισσότερο.
2. Αφετέρου, με βάση το δεδομένο ότι εξαιτίας της Covid-19 έκλεισαν τα σχολεία και περιορίστηκε ένα μεγάλο εύρος δραστηριοτήτων και αυτό, παίζει ρόλο στη δυνατότητα συγκέντρωσης των παιδιών από την άρση των lockdown και ύστερα.
Έτσι τουλάχιστον αντιλαμβάνεται την κατάσταση η Μελίσα Ντάνιελσον, στατιστικολόγος στο Εθνικό Κέντρο Γεννητικών Ανωμαλιών και Αναπτυξιακών Αναπηριών του CDC, που βοήθησε στη σύνταξη της πρόσφατα δημοσιευμένης έκθεσης.
Πλέον, επιστημονικές πληροφορίες και tips αντιμετώπισης της ΔΕΠΥ κατακλύζουν τις κοινωνικές πλατφόρμες, με το hashtag #adhd (#δεπυ) στο Χ (πρώην twitter), να συγκεντρώνει 11,4 δισεκατομμύρια χτυπήματα.
Βέβαια, όπως συμβαίνει με τα περισσότερα θέματα, η παραπληροφόρηση σχετικά με τη ΔΕΠΥ στο διαδίκτυο δίνει και παίρνει. Για τον λόγο αυτό, η Λάρα Λιτβίνοβ, ψυχολόγος στο Κέντρο Διαταραχών στο Child Mind Institute, μας προτρέπει να μην αποδεχόμαστε όλα όσα λέγονται για τη ΔΕΠΥ στα social media ως πραγματικότητα.
Τα συμπτώματα της ΔΕΠΥ δεν είναι κοινά για όλους και μπορεί να εμφανίζονται διαφορετικά σε αγόρια και κορίτσια, σύμφωνα με τον Τζωρτζ Σαχς, κλινικό ψυχολόγο που ειδικεύεται στις δοκιμές και τη θεραπεία της ΔΕΠΥ.
Ενώ τα περισσότερα παιδιά με ΔΕΠΥ μπορεί να εμφανίσουν υπερκινητικότητα ανεξάρτητα από το φύλο, στα αγόρια με ΔΕΠΥ, αυτό συνήθως έχει ως αποτέλεσμα να γίνονται ενοχλητικά στην τάξη, ενώ τα κορίτσια, μπορεί να είναι απλώς εξαιρετικά ομιλητικά.
Ακόμη, τα κορίτσια με ΔΕΠΥ είναι πιο πιθανό να εμφανίσουν συμπτώματα όπως:
Απροσεξία: Τα κορίτσια με ΔΕΠΥ συχνά δυσκολεύονται να συγκεντρωθούν, αλλά αυτό μπορεί να εκληφθεί λανθασμένα ως ονειροπόληση ή έλλειψη ενδιαφέροντος.
Αποδιοργάνωση: Τα κορίτσια μπορεί να δυσκολεύονται με την οργάνωση, να τοποθετούν αντικείμενα σε «λάθος» θέσεις ή να αδυνατούν να ολοκληρώσουν τις εργασίες τους.
Δυσκολία με την αυτορρύθμιση: Η συναισθηματική δυσλειτουργία, συμπεριλαμβανομένων των έντονων συναισθηματικών αντιδράσεων ή των εναλλαγών της διάθεσης, μπορεί να αποτελεί σύμπτωμα της ΔΕΠΥ στα κορίτσια.
Γενικότερα στο κορίτσια η ΔΕΠΥ εμφανίζεται με συμπτώματα που είναι πιο δύσκολο να παρατηρήσουν οι ενήλικες.
Αντίθετα στα αγόρια, η διάσπαση προσοχής εκδηλώνεται με πιο «χτυπητά» συμπτώματα:
Ανησυχία και υπερκινητικότητα: Τα αγόρια συχνά εμφανίζουν σωματικά σημάδια υπερκινητικότητας, όπως το τρέξιμο, η νευρικότητα ή η άρνηση να παραμείνουν ακίνητα.
Παρορμητικότητα: Τα αγόρια με ΔΕΠΥ σε ορισμένες περιπτώσεις ενεργούν χωρίς να σκέφτονται, παρουσιάζοντας παρορμητικές συμπεριφορές, όπως το να διακόπτουν τους άλλους, να δυσκολεύονται να περιμένουν τη σειρά τους και να βγαίνουν συχνά εκτός εαυτού.
Δυσκολία συγκέντρωσης: Τα αγόρια ενδέχεται να δυσκολεύονται να παραμείνουν αφοσιωμένα στο έργο τους και να φαίνονται αφηρημένοι ή ξεχασιάρηδες.
Πώς συνδέεται η Covid-19 με την αύξηση των διαγνώσεων παιδιών με ΔΕΠΥ
Κατά τη διάρκεια της πανδημίας, εκατομμύρια παιδιά ξαφνικά περνούσαν το μεγαλύτερο μέρος, αν όχι το σύνολο των ημερών τους, μέσα στo σπίτι, παρακολουθώντας τα σχολικά μαθήματα μέσω πλατφορμών βιντεοκλήσης. Και είναι πιθανό τα συμπτώματα της ΔΕΠΥ, σε ορισμένες περιπτώσεις να χειροτέρεψαν εξαιτίας της διαδικτυακής μάθησης.
Ωστόσο, ο εγκλεισμός ανάγκασε και πολλούς από εμάς τους γονείς να μείνουμε σπίτι με τα μικρά μας και να παρατηρήσουμε καλύτερα τα συμπτώματα της ΔΕΠΥ. Βέβαια μαζί με τα συμπτώματα της ΔΕΠΥ, πολλοί παρατηρήσαμε στα μικρά μας και συμπτώματα μεγαχολίας, στρες, μοναξιάς, σε κάποιες περιπτώσεις ακόμα και κατάθλιψης.
Για αυτό και ορισμένοι ειδικοί πιστεύουν ότι η αύξηση των διαγνώσεων παιδιών με ΔΕΠΥ προήλθε εν μέρει από τους γονείς, που προσπαθούσαμε να θεραπεύσουμε άλλες καταστάσεις, από τις οποίες υπέφεραν τα παιδιά μας, όπως η κατάθλιψη και το άγχος.
Οι ειδικοί πιστεύουν επίσης ότι οι διαρκώς αυξανόμενες διαγνώσεις ΔΕΠΥ προέρχονται εν μέρει από την αυξημένη πίεση στα σχολεία και τους μαθητές για μεγαλύτερη απόδοση.
Από τότε που τα παιδιά επέστρεψαν στις αίθουσες και τα δια ζώσης μαθήματα, οι μαθητές αντιμετωπίζουν σφοδρή πίεση να αναπληρώσουν τη γνώση που «έχασαν» κατά τη διάρκεια της πανδημίας, με πολλούς από αυτούς να δυσκολεύονται να αναπληρώσουν το κενό.
Αυτή η πίεση έχει αναγκάσει γονείς και εκπαιδευτικούς να επικεντρωθούν στο να καταλάβουν γιατί οι μαθητές δεν τα πάνε καλά στα μαθήματα. Αυτό σημαίνει ότι σήμερα, όλο και περισσότερα παιδιά ελέγχονται για νευρολογικές διαφορές όπως η ΔΕΠΥ.
(Mε πληροφορίες από thehill).