Μας τελειώνουν οι πατάτες

Το καυτό καλοκαίρι συρρίκνωσε την σοδειά πατάτας στην Ευρώπη.
Thierry Roge via REUTERS

Το ιδιαίτερα καυτό καλοκαίρι της Ευρώπης προβλέπεται να οδηγήσει στη μικρότερη σοδειά πατάτας εδώ και χρόνια, απειλώντας περαιτέρω αυξήσεις των τιμών σε δημοφιλή τρόφιμα όπως οι τηγανιτές πατάτες την ώρα που οι καταναλωτές αντιμετωπίζουν ολοένα αυξανόμενο πληθωρισμό.

Οι πατάτες, βασικό προϊόν για τα νοικοκυριά, είτε αγοράζονται φρέσκες είτε ως προπαρασκευασμένα είδη, όπως τα τσιπς, συγκαταλέγονται στις καλοκαιρινές καλλιέργειες που έχουν υποφέρει φέτος από θερμοκρασίες-ρεκόρ και τη χειρότερη ξηρασία της Ευρώπης τα τελευταία 500 χρόνια.

Οι αποξηραμένες συνθήκες στη Γερμανία, τη Γαλλία, την Ολλανδία και το Βέλγιο - τη βορειοδυτική ζώνη που αντιπροσωπεύει το μεγαλύτερο μέρος της καλλιέργειας πατάτας στην Ευρωπαϊκή Ένωση - θα μπορούσαν να ωθήσουν την παραγωγή της ΕΕ στο χαμηλότερο ιστορικό της, κάτω από αυτό που παρατηρήθηκε στο παρόμοιο πλήγμα από την ξηρασία το 2018, σύμφωνα με αναλυτές της World Potato Markets.

Η άνοδος των τιμών της ενέργειας και των τροφίμων έχει πυροδοτήσει μια απότομη άνοδο του πληθωρισμού, ο οποίος στη ζώνη του ευρώ έχει ανέλθει στο 9%, επίπεδα που δεν έχουν παρατηρηθεί εδώ και μισό αιώνα.

Οι Ευρωπαίοι παραγωγοί προειδοποιούν ότι οι εκτιμήσεις των σοδειών είναι προσωρινές πριν ξεκινήσει η βασική συγκομιδή τον Σεπτέμβριο και ότι οι βροχοπτώσεις και οι πρόσφατες χαμηλότερες θερμοκρασίες μπορεί να φέρουν έστω και αργά ανακούφιση. Αλλά σε ορισμένες φάρμες, υπάρχει ελάχιστη ελπίδα.

20 Ιουλίου 2022, Κάτω Σαξονία, Wendeburg: Ένα χωράφι κοντά στον μύλο του Zweidorf (πίσω) ποτίζεται ενώ ένας αγρότης μαζεύει πατάτες με τους βοηθούς του.
20 Ιουλίου 2022, Κάτω Σαξονία, Wendeburg: Ένα χωράφι κοντά στον μύλο του Zweidorf (πίσω) ποτίζεται ενώ ένας αγρότης μαζεύει πατάτες με τους βοηθούς του.
picture alliance via Getty Images

Στο Γιούελιχ της δυτικής Γερμανία, ο καλλιεργητής Eριχ Γκούσεν λέει ότι η μισή σοδειά του μπορεί να χαθεί λόγω της ξηρασίας και ότι οποιαδήποτε βροχή συμβεί τώρα, θα έρθει πολύ αργά. «Τίποτα δεν θα συνεχίσει να αναπτύσσεται εδώ», είπε, κοιτάζοντας ένα αποξηραμένο χωράφι.

LUDOVIC MARIN via Getty Images

Το υπουργείο Γεωργίας της Γερμανίας δεν έκανε πρόβλεψη συγκομιδής τον Αύγουστο στην έκθεσή του για τις καλλιέργειες, αλλά είπε ότι οι προοπτικές για την καλλιέργεια της πατάτας είχαν «επιδεινωθεί δραστικά».

Η υπηρεσία παρακολούθησης των καλλιεργειών της ΕΕ αυτή την εβδομάδα μείωσε τις μηνιαίες προβλέψεις της για την σοδειά της πατάτας κατά 2,5%, αν και οι αναθεωρημένες προοπτικές της αντιστοιχούσαν στον μέσο όρο των τελευταίων πέντε ετών.

Η Γαλλία είναι πιθανό να πληγεί σκληρά. Οι σοδειές εκεί μπορεί να είναι τουλάχιστον 20% κάτω από τον μέσο όρο των 20 ετών, σύμφωνα με την ομάδα γαλλικών παραγωγών UNPT, με βάση τις τελευταίες έρευνες.

Η άρδευση έχει περιορίσει την επίδραση της ξηρασίας σε εξοπλισμένες φάρμες, αλλά τα φυτά έχουν επίσης μαραθεί λόγω διαδοχικών θερμών περιόδων.

«Το άγχος για το νερό μπορούμε να χειριστούμε, αλλά με τη θερμική καταπόνηση δεν μπορούμε να κάνουμε τίποτα», είπε ο Ζοφρί ντ’Eβρί, ένας καλλιεργητής βόρεια του Παρισιού και επικεφαλής της UNPT. «Είχαμε ζέστη στο παρελθόν, αλλά όσον αφορά τις κορυφές της θερμοκρασίας και τη διάρκειά τους, δεν έχουμε ξαναδεί κάτι ανάλογο».

via Associated Press

Ακριβότερες πατάτες

«Θα κοστίσει περισσότερο για τη βιομηχανία, περισσότερο για τον καταναλωτή, αλλά το μεγαλύτερο κόστος θα είναι για τους αγρότες», δήλωσε ο Κριστόφ Βερμιούλεν, διευθύνων σύμβουλος του βελγικού βιομηχανικού ομίλου Belgapom, εκτιμώντας ότι η σοδειά της χώρας του μπορεί να μειωθεί έως και 30%.

Ο Πασκάλ Βιλέρτ, συν-διευθυντής του Maison Antoine, ενός από τα πιο διάσημα σποτ των Βρυξελλών που πωλούν τις φημισμένες πατάτες του Βελγίου, λέει ότι η λιγότερη διαθεσιμότητα ποιοτικών πατατών πιθανότατα θα ανεβάσει περαιτέρω τις τιμές.

«Είναι πολύ νωρίς για να πούμε πόσο, αλλά το σίγουρο είναι ότι δεν θα έχουμε φθηνότερες τιμές», είπε.

Ένας μάγειρας ρίχνει αλάτι στις πατάτες σε μια καφετέρια στο Frietmuseum στο Μπριζ, 27 Σεπτεμβρίου 2011. REUTERS / Thierry Roge
Ένας μάγειρας ρίχνει αλάτι στις πατάτες σε μια καφετέρια στο Frietmuseum στο Μπριζ, 27 Σεπτεμβρίου 2011. REUTERS / Thierry Roge
Thierry Roge via REUTERS

Το κατάστημά του αύξησε ήδη τις τιμές κατά περίπου 10% φέτος λόγω του κόστους ενέργειας.

Διεθνείς εταιρείες τροφίμων όπως η McDonald’s αύξησαν επίσης τις τιμές τους φέτος ως απάντηση στο αυξανόμενο κόστος των βασικών προϊόντων, με τις πατάτες να είναι μεταξύ των ειδών που αυξήθηκαν στη Βρετανία αυτό το καλοκαίρι.

Ούτε η McDonald’s ούτε η McCain Foods, ένας σημαντικός παραγωγός κατεψυγμένων πατατών στην Ευρώπη για τα McDonald’s και τα δικά της εμπορικά σήματα λιανικής, ανταποκρίθηκαν στα αιτήματα του Reuters για σχόλια σχετικά με τον πιθανό αντίκτυπο της ευρωπαϊκής συγκομιδής.

Οι Γάλλοι αγρότες το 2018 έπρεπε να επαναδιαπραγματευτούν συμβόλαια με αγοραστές όπως η McCain για να επιτρέψουν φθηνότερες πατάτες μετά την ξηρασία εκείνου του έτους. Ο Μπερνάρ Ουγιόν, διευθύνων σύμβουλος του γαλλικού φορέα του τομέα της πατάτας GIPT, δήλωσε ότι ενδέχεται να υπάρξουν παρόμοια ζητήματα φέτος.

Οποιαδήποτε άνοδος των τιμών λιανικής είναι απίθανο να μειώσει τη ζήτηση για προσιτά βασικά προϊόντα όπως οι κατεψυγμένες πατάτες, παρά την πίεση του πληθωρισμού στα νοικοκυριά, πρόσθεσε ο Ουγιόν.

Στις Βρυξέλλες, πελάτες του Maison Antoine, όπως η εργαζόμενη στις υπηρεσίες πληροφορικής, Ελέν Σονγιάνς, είπαν ότι είναι απίθανο να αποθαρρύνθουν από τις τιμές μιας περιστασιακής λιχουδιάς.

Ωστόσο, στην αλυσίδα εφοδιασμού, τα αγροκτήματα και οι εταιρείες μπορεί να χρειαστεί να εργαστούν σκληρά για τις καλλιέργειες, σε αντίθεση με πριν από δύο χρόνια, όταν τα lockdown του κορονοϊού συσσώρευσαν τα αποθέματα πατάτας στη βόρεια Ευρώπη.

Δημοφιλή