Με ανοιχτά χαρτιά και κρύο αίμα

Ούτε αγκαλιές αλλά ούτε και Ψυχρός Πόλεμος.
Mikhail Metzel via Getty Images

Η πρώτη συνάντηση του Αμερικανού Προέδρου, Τζο Μπάιντεν, με τον Ρώσο ομόλογό του, Βλαντιμίρ Πούτιν, ήταν κυριολεκτικά μία… ρώσικη σαλάτα. Είχε τα πάντα και σε μεγάλο βαθμό. Ανοικτές τοποθετήσεις, συζητήσεις διαρκείας, χαοτικές διαφωνίες, αλλά και… πολιτισμένες καχυποψίες.

Η καλή μέρα φάνηκε από νωρίς το μεσημέρι βεβαίως, όταν οι φωτορεπόρτερ και οι δεκάδες δημοσιογράφοι σπρώχτηκαν και σχεδόν πιάστηκαν στα χέρια, προσπαθώντας να καλύψουν την πρώτη συνάντηση των δύο κορυφαίων αξιωματούχων του πλανήτη.

Η συνάντηση έλαβε χώρα στη Γενεύη, σε μία αριστοκρατική έπαυλη που βρίσκεται σε ένα κτήμα 300 στρεμμάτων. Από πολύ νωρίς χιλιάδες αστυνομικοί, άνδρες των μυστικών υπηρεσιών και αντιπρόσωποι από τις δύο αποστολές είχαν «σκανάρει» όλη την περιοχή.

Η επιλογή της πάντα ουδέτερης Ελβετίας προφανής. Οικοδεσπότης ο νυν πρόεδρος της χώρας, Γκι Παρμελέν, ο οποίος υποδέχθηκε τους δύο υψηλούς προσκεκλημένους το μεσημέρι της Τετάρτης 16 Ιουνίου.

Μπάιντεν και Πούτιν κατευθύνθηκαν προς μία αίθουσα βιβλιοθήκης με σπάνια έργα. Κάθισαν απέναντι ο ένας στον άλλο και ανέμεναν την ολοκλήρωση των πρώτων φλας προκειμένου να αρχίσουν τις συνομιλίες τους.

Στο σημείο εκείνο είναι χαρακτηριστικό το «ξύλο» που έπαιξαν οι άνθρωποι των ΜΜΕ προκειμένου να βρεθούν όσο εγγύτερα γινόταν στους δύο προέδρους. Πράκτορες της ασφάλειας, δημοσιογράφοι και άλλοι εμπλεκόμενοι έγιναν προς στιγμήν ένα «κουβάρι», προσφέροντας μερικά σπάνια φωτογραφικά στιγμιότυπα με φόντο τους Μπάιντεν και Πούτιν σε χαλαρό στυλ.

Οι συνομιλίες διήρκεσαν πολλές ώρες, όπως αναμενόταν εξαρχής. Επί τάπητος τέθηκαν όλα τα θέματα που εμπεριείχαν οι ατζέντες των δύο ηγετών.

Μετά το πέρας της συνάντησης οι δύο άνδρες χαρακτήρισαν θετική και εποικοδομητική τη συζήτηση που είχαν, σημειώνοντας ωστόσο ότι μένουν πολλά ακόμη να γίνουν προκειμένου να αποκατασταθούν οι σχέσεις των δύο χωρών.

Ο Αμερικανός πρόεδρος υπογράμμισε ότι η μελλοντική σχέση ΗΠΑ και Ρωσίας θα εξαρτηθεί από τις επόμενες ενέργειες των Ρώσων. Ήδη από τη σύνοδο του ΝΑΤΟ ο Μπάιντεν είχε δηλώσει ότι υπάρχουν πεδία συνεργασίας με τη Ρωσία, τα οποία ο ίδιος σκόπευε να παρουσιάσει στον Πούτιν. Συνέχισε, όμως, για να τονίσει ότι αν ο Πούτιν συμφωνήσει, αυτό θα είναι προς το συμφέρον όλων και το δικό του. Αν όμως αρνηθεί τη συνεργασία, οι ΗΠΑ προτίθενται να απαντήσουν αναλόγως σε κάθε μελλοντική πρόκληση.

Μετά το πέρας της συνάντησης της Γενεύης οι δύο πρόεδροι έδωσαν ξεχωριστές συνεντεύξεις Τύπου. Αμφότεροι σημείωσαν ότι συνομίλησαν με ειλικρίνεια.

Ο Μπάιντεν τόνισε ότι ήταν σημαντικό το γεγονός ότι συναντήθηκαν εκ του σύνεγγυς, προκειμένου να μην υπάρχουν παρερμηνείες στα μηνύματα που ο ίδιος ήθελε να περάσει στην άλλη πλευρά.

Ο Πούτιν δήλωσε ότι «ο ένας κοίταξε τον άλλο στα μάτια», παρουσιάζοντας θέσεις και διαφορές.

Ο Τζο Μπάιντεν ανέφερε ότι πρέπει να υπάρχουν κοινοί κανόνες, τους οποίους πρέπει να ακολουθούν όλοι, ενώ φάνηκε ικανοποιημένος από την πρόθεση του ομολόγου του να συνεργαστεί για να μην αποκτήσει το Ιράν πυρηνικά όπλα.

Συζήτησαν επίσης για το ενδεχόμενο μιας νέας αιματοχυσίας στο Αφγανιστάν μετά την αποχώρηση των Αμερικανών τον ερχόμενο Σεπτέμβριο, ενώ από την ατζέντα δεν έλειψε η αναφορά στην Ουκρανία και φυσικά τη Λευκορωσία, για την οποία ο Αμερικανός πρόεδρος έδειξε ιδιαίτερο ενδιαφέρον.

Φλέγον θέμα αποτελεί ως γνωστόν και η υπόθεση παραβίασης του αμερικανικού κυβερνοχώρου στις εκλογές του 2016. Ο Μπάιντεν το έθεσε ευθέως στον Πούτιν και τόνισε ότι δεν θα ανεχθεί καμία τέτοια παραβίαση στο μέλλον και θα αντιδράσει δυναμικά σε ανάλογη περίπτωση. Ο ίδιος σημείωσε ότι με τον ομόλογό του θα επανεξετάσουν την πρόοδο των διμερών σχέσεων σε διάστημα τριών έως έξι μηνών από σήμερα.

Από την πλευρά του ο Βλαντιμίρ Πούτιν εμφανίστηκε αρκετά ικανοποιημένος από τις συζητήσεις. Δήλωσε - στη συνέντευξη που προηγήθηκε εκείνης του Μπάιντεν - ότι ο ίδιος δεν ένιωσε «καμία πίεση» κατά τη διάρκεια του διαλόγου και έσπευσε να σημειώσει ότι οι πρεσβευτές των δύο κρατών θα επιστρέψουν σε Ουάσιγκτον και Μόσχα, αντίστοιχα.

Δεν παρέλειψε να αναφερθεί και εκείνος στον κυβερνοχώρο, λέγοντας ότι οι δύο χώρες θα ξεκινήσουν διαβουλεύσεις για το θέμα των παραβιάσεων στο διαδίκτυο.

Ως προς την Ουκρανία αρνήθηκε να κάνει κάποιο σχόλιο, ενώ τέλος σχετικά με τον χαρακτηρισμό «δολοφόνος», που του είχε αποδώσει προ καιρού ο Μπάιντεν, αρκέστηκε να σημειώσει ότι δόθηκαν οι απαραίτητες εξηγήσεις.

Η συνάντηση των δύο ηγετών ΗΠΑ και Ρωσίας ήταν η πρώτη μετά από πολύ καιρό ψυχροπολεμικού κλίματος και εντάσεων.

Είναι χαρακτηριστικό ότι ουσιαστική διακοπή των διπλωματικών σχέσεων των δύο κρατών είχε να συμβεί εδώ και δεκαετίες, όταν το σοσιαλιστικό σύστημα αντιπαρατίθετο στο καπιταλιστικό και οι δύο υπερδυνάμεις βρίσκονταν σε διαρκή και ανειρήνευτο ανταγωνισμό.

Όπως προβλήθηκε από πολλά διεθνή μέσα, το τετ α τετ Μπάιντεν και Πούτιν δεν ήταν «ούτε αγκαλιές» αλλά «ούτε και Ψυχρός Πόλεμος». Θα μπορούσε να ειπωθεί ότι επρόκειτο μάλλον περί μίας σειράς «ελεγχόμενης» αντιπαράθεσης, η οποία διεξήχθη με ανοιχτά χαρτιά και με τη συμμετοχή πλήθους μεγαλόσχημων συνεργατών.

Χαρακτηριστική όμως θα μείνει η τελευταία ατάκα του Τζο Μπάιντεν όταν, αποχωρώντας από την έπαυλη, δέχθηκε καταιγισμό ερωτήσεων με κορωνίδα όλων το αν θεωρεί ότι ο Πούτιν θα αλλάξει στάση εκ νέου. Ο βετεράνος πολιτικός απάντησε τότε: «Εάν δεν το αντιλαμβάνεστε, είστε σε λάθος δουλειά».

Δημοφιλή