Ολοι, ως καταναλωτές, διαπιστώνουμε καθημερινά ότι στον τομέα των υγρών καυσίμων έχει παγιωθεί μια κατάσταση τιμών σε πολύ υψηλό επίπεδο, που δεν είχαμε διανοηθεί ότι θα συμβεί πριν από μήνες.
Στη χώρα μας, ανέκαθεν οι φόροι επιβάρυναν τις τιμές και στα υγρά καύσιμα, άλλοτε σε μεγάλο και άλλοτε σε πολύ μεγάλο βαθμό, όπως τώρα.
Ο Σύνδεσμος Εταιρειών Εμπορίας Πετρελαιοειδών, μας δίνει ορισμένα στοιχεία, για το πώς έχουμε οδηγηθεί σε αυτή τη κατάσταση.
Ως προς τις τιμές, η Ελλάδα βρίσκεται κοντά στον μέσο όρο της Ε.Ε. (σε ορισμένες περιπτώσεις και κάτω από αυτόν) σχετικά µε τις τιµές των καυσίµων προ φόρων και δασµών. Με την προσθήκη φόρων και δασµών οι τελικές τιµές που διαμορφώνονται είναι πράγματι από τις υψηλότερες.
Για παράδειγμα, στις 13 Ιουνίου 2022, η τιμή της αμόλυβδης βενζίνης στη χώρα μας ήταν 1,227 ευρώ και με την ενσωμάτωση φόρων και διασμών έφθασε στα 2,408, όταν στην ΕΕ ήταν 1,159 και 2,042 ευρώ, αντίστοιχα.
Επίσης, για το πετρέλαιο κίνησης οι τιμές στην Ελλάδα ήταν 1,217 ευρώ και 2,035 ευρώ (μετά φόρων και δασμών) και στην ΕΕ 1,228 και 1,981 ευρώ, αντίστοιχα.
Επίσης, ο Σύνδεσμος επισημαίνει ότι µέσα σε µια δεκαετία (2007-2017) έκλεισαν σχεδόν 2.000 πρατήρια, καθώς δεν άντεξαν τα υψηλά ενοίκια, τον ανταγωνισμό και ορισμένα λόγω παραβατικότητας, με το κέρδος να είναι πολύ περιορισμένο για τους πρατηριούχους. Τονίζει, δε, ότι ακόµη και αν εξαλειφόταν πλήρως το κέρδος των εταιρειών, των µεταφορέων και των πρατηριούχων, το όφελος για τον καταναλωτή θα ήταν σχεδόν µηδαµινό.
Ως παράδειγμα αναφέρει ο Σύνδεσμος την τιμή της αμόλυβδης βενζίνης στις 14/6/2022 η οποία προ φόρων και δασμών ήταν 1,130 ευρώ (47,2% της αξίας του τελικού προϊόντος), οι φόροι ήταν 1,186 ευρώ (49,6%), και το μικτό περιθώριο κέρδους εμπορίας – μεταφορέα – πρατηριούχου μόλις 0,076 ευρώ (3,2%), ώστε η τελική τιμή να διαμορφωθεί στα 2,392 ευρώ.
Για την αυτόματη αύξηση των τιμών στα πρατήρια, μόλις ανεβαίνει η διεθνής τιµή του αργού, χωρίς να µειώνονται ανάλογα όταν πέφτει η τιµή του, ο ΣΕΕΠΕ αναφέρει ότι οι χονδρικές τιµές στην Ελλάδα καθορίζονται από τις διεθνείς τιµές των τελικών προϊόντων πετρελαιοειδών -όχι από τις τιµές του αργού- και διαμορφώνονται από τον μέσο όρο των τελευταίων τεσσάρων ηµερών. Οι εταιρείες εµπορίας διαµορφώνουν τις τιµές τους καθηµερινά, µε βάση τις τιµές των ∆ιυλιστηρίων. Όσο είναι σε ισχύ το «πλαφόν», η εφοδιαστική αλυσίδα είναι υποχρεωµένη να περνά τις όποιες αυξήσεις ή µειώσεις υπάρχουν στην αντλία.
ΣΕΕΠΕ: Η Πολιτεία να περιφρουρήσει το «πλαφόν» και να αποτρέψει την κερδοσκοπία
Ο ΣΕΕΠΕ επισημαίνει ότι το µέτρο του «πλαφόν» έρχεται σε αντίθεση µε τις αρχές της ελεύθερης οικονοµίας και του υγιούς ανταγωνισµού. Ωστόσο, µετά την απόφαση της κυβέρνησης για την εφαρµογή του µέτρου, δεν θα πρέπει να υπάρχει το παραµικρό περιθώριο για αθέµιτη κερδοφορία και η κυβέρνηση έχει την ευθύνη απέναντι στον καταναλωτή, για τον έλεγχο των τιμών στα πρατήρια, και την αυστηρή τήρηση της εφαρμογής του «πλαφόν».
Ως προς τις τιμές διαμόρφωσης στα νησιά, το αυξηµένο µεταφορικό κόστος αυξάνει την τιμή, επιπλέον το διαφορετικό καθεστώς ΦΠΑ σε κάθε νησί, διαμορφώνει και διαφορετικές τιμές, ενώ όσο βρισκόμαστε στο καλοκαίρι, η τιμή επηρεάζεται και από την αυξημένη ζήτηση που παρουσιάζεται για καύσιμα.
Καταλήγοντας, ως προς τον ανταγωνισμό στην αγορά καυσίµων αν λειτουργεί προς όφελος του καταναλωτή, ο ΣΕΕΠΕ τονίζει ότι σε μια χώρα με λίγα Διυλιστήρια, και πολύ µεγάλο αριθµό εταιρειών και πρατηρίων, πολύ µεγαλύτερο από τον αντίστοιχο μέσο όρο της Ευρώπης, ο µόνος ανταγωνισµός που λειτουργεί εις βάρος της αγοράς, των καταναλωτών και του ίδιου του κράτους είναι ο αθέµιτος ανταγωνισµός από την παράνοµη αγορά λαθρεµπόριο, νοθευµένα καύσιµα, «πειραγµένες» αντλίες).
Και σε αυτόν τον τομέα, ο ΣΕΕΠΕ υποστηρίζει σθεναρά, εδώ και χρόνια, ότι βασική προτεραιότητα για τον έλεγχο της αγοράς και την καταπολέμηση της παραβατικότητας, είναι η λειτουργία ενός σύγχρονου Συστήματος Εισροών – Εκροών, που δεν λειτουργεί αποτελεσματικά, καθώς υπάρχει έλλειψη του κατάλληλου λογισμικού (Software), εξοπλισμού (hardware) και επαρκούς προσωπικού ελέγχου στην ΑΑ∆Ε και ΓΓΠΣ.
Ερώτηση της Huffpost στον Σταϊκούρα: Υπάρχει περιθώριο για μείωση στην φορολογία των καυσίμων;
Ο υπουργός Οικονομικών απάντησε στην ”καυτή” ερώτηση των ημερών που έθεσε η Huffpost στο πλαίσιο του Energizing Greece, τονίζοντας ότι ”με τα μέτρα που ανακοινώσαμε εξαντλήσαμε το δημοσιονομικό χώρο για φέτος. Ομως με βάση την πορεία εκτέλεσης του προΫπολογισμού εικάζουμε ότι θα υπάρξει πρόσθετος δημοσιονομικός χώρος. Αυτός θα δοθεί στην κοινωνία ανάλογα με την δυναμική της οικονομίας και τις δυνατότητες που θα ορίσει ο Ελληνας πρωθυπουργός”.
Ο Χρήστος Σταϊκούρας επισημαίνει ταυτόχρονα ότι μία μείωση κατά 20 λεπτά / λίτρο στην τιμή των καυσίμων θα έχει δημοσιονομικό κόστος 1,5 δις ευρώ.
″Το σύνολο των παρεμβάσεων για τα καύσιμα (fuel pass) είναι 600 εκ ευρώ. Στο ρεύμα έχουμε βοηθήσει με 2,5 δις και έχουμε άλλα 3,5 δις για το β′ εξάμηνο. Αν ακριβύνει περαιτέρω η τιμή της ενέργειας, τότε θα πρέπει ο προϋπολογισμός να έχει πόρους για να βοηθήσει. Ο μέχρι σήμερα δημοσιονομικός χώρος εξαντλήθηκε, αλλά ελπίζουμε και εικάζουμε ότι με την καλή εκτέλεση του Προϋπολογισμού θα μπορέσουμε να δώσουμε κι άλλη βοήθεια με τρόπο κοινωνικά δίκαιο”, ανέφερε.
Γεωργιάδης: Η Ελλάδα προσελκύει επενδύσεις που την μεταμορφώνουν
Παρουσιάζοντας αναλυτικά παραδείγματα για μεγάλες ξένες επενδύσεις που κατάφερε να προσελκύσει η χώρα μας την τελευταία τριετία, ο υπουργός Ανάπτυξης Άδωνις Γεωργιάδης, επιχειρηματολόγησε ότι η εικόνα της Ελλάδας σε ολόκληρο τον κόσμο έχει αλλάξει άρδην: ”Ακόμα και στην Κούβα να ρωτήσετε θα σας το πουν σήμερα”, ήταν η χαρακτηριστική του ατάκα.
Ωστόσο, σημειώνει ότι ”εξαρτώμεθα απόλυτα από το που θα πάει η παγκόσμια οικονομία. Το 2023 και το 2024 σε περίπτωση που ο πόλεμος δεν σταματήσει, θα ζήσουμε δύο προκλητικά δύσκολα για την οικονομία της Ευρώπης χρόνια. Η Ελλάδα θα πηγαίνει σχετικά καλύτερα, αλλά όταν οι πελάτες σου ζορίζονται, ζορίζεσαι κι εσύ”, είπε σχολιάζοντας τις σοβαρές παρενέργειες του πολέμου στην Ουκρανία.
Στο θέμα των καυσίμων, που απασχολεί όλο και εντονότερα το μέσο ελληνικό νοικοκυριό, ο υπουργός Ανάπτυξης ήταν περισσότερο κάθετος σε σύγκριση με τον υπουργό Οικονομικών: ”Είμαι αρνητικός σε αιτήματα, γιατί η κυβέρνηση έχει δώσει πολλά χρήματα ήδη. Ο κόσμος πράγματι υποφέρει από την ακρίβεια, λόγω του πληθωρισμού που έφερε ο πόλεμος. Όμως αν επιστρέψουμε στην συνταγή του λαϊκισμού όπως στο παρελθόν και μοιράζουμε χρήματα χωρίς να υπολογίζουμε τις πραγματικές μας δυνατότητες, θα επιστρέψουμε και σε όσα ζήσαμε την περασμένη δεκαετία”, είπε μεταξύ άλλων.
Αντίθετα, εμφανίστηκε πολύ αισιόδοξος για τις επενδύσεις: ”Η Ελλάδα το 2021 σημείωσε ρεκόρ 28 ετών στις άμεσες ξένες επενδύσεις. Το 2022 πηγαίνουμε για ρεκόρ όλων των εποχών. Οι μεγαλύτερες εταιρείες του πλανήτη έχουν έρθει στην Ελλάδα ή σχεδιάζουν να έρθουν”, τόνισε.