ΣτΕ: Συνταγματικός ο υποχρεωτικός εμβολιασμός ΕΜΑΚ και υγειονομικών

Απόφαση-οδηγός για το μέτρο της υποχρεωτικότητας του εμβολιασμού - Συνταγματικά ανεκτή και η αναστολή ανεμβολίαστων υγειονομικών.
Eurokinissi

Σε μία απόφαση-οδηγό για το μέτρο της υποχρεωτικότητας του εμβολιασμού κατά του κορονοϊού προχώρησε το Συμβούλιο της Επικρατείας (ΣτΕ), με αφορμή αιτήσεις ακύρωσης από προσωπικό της ΕΜΑΚ και υγειονομικούς.

Οπως γράφει το dikastiko.gr, η κρίση του Ανωτάτου Δικαστηρίου ότι το μέτρο δεν αντίκειται σε συνταγματικές ή υπερνομοθετικές διατάξεις ανοίγει ουσιαστικά το δρόμο και για την πιθανή επέκταση του υποχρεωτικού εμβολιασμού και σε άλλες επαγγελματικές ή ηλικιακές κατηγορίες πολιτών.

Παράλληλα, δεδομένου ότι αφορά κύριες αιτήσεις ακύρωσης ενέχει πλέον και χαρακτήρα νομολογίας, που θα αποτελέσει πιλότο και στην περίπτωση προσφυγών για τον υποχρεωτικό εμβολιασμό ατόμων άνω των 60 ετών.

Το αποτέλεσμα της τελικής διάσκεψης που έγινε την περασμένη Παρασκευή 26/11 ανακοίνωσε ο πρόεδρος του ΣτΕ, ενώ οι αποφάσεις αναμένεται να δημοσιευτούν έως τον ερχόμενο Απρίλιο.

Οσον αφορά πάντως την υποχρεωτικότητα εμβολιασμού και στις δυο κατηγορίες (ΕΜΑΚ και υγειονομικοί) υπήρξε μειοψηφία 3 δικαστών που διαφωνούσε, ενώ για την αναστολή εργασίας των υγειονομικών διαφώνησαν 5 δικαστές.

Το σκεπτικό

Σύμφωνα με τον προεδρο του ΣτΕ, όσον αφορά στην ΕΜΑΚ, είναι συνταγματικός γιατί:

α) επιβάλλεται στους υπαλλήλους του ΠΣ που υπηρετούν στις ΕΜΑΚ προς διασφάλιση της αδιάλειπτης επιχειρησιακής λειτουργίας και της πλήρους υπηρεσιακής διαθεσιμότητας του προσωπικού των εν λόγω υπηρεσιών, που έχουν ειδική αποστολή και ιδιαίτερες συνθήκες άσκησης καθηκόντων,

β) προβλέπεται από ουσιαστικό νόμο και διατάξεις που παρέχουν εξουσιοδότηση στον Αρχηγό του ΠΣ να θεσπίσει εγκύρως, ως πρόσθετο προσωρινό, υπό περιστάσεις πανδημίας, όρο για την καλή κατάσταση της υγείας των υπηρετούντων στις ΕΜΑΚ, τον εμβολιασμό τους κατά του κορωνοϊού covid-19,

γ) στηρίζεται σε έγκυρα επιστημονικά δεδομένα επισήμων φορέων στην Ελλάδα (Εθνική Επιτροπή Εμβολιασμών, ΕΟΔΥ) και διεθνώς, σύμφωνα με τα οποία ο εμβολιασμός είναι ο αποτελεσματικότερος τρόπος ελέγχου εξάπλωσης της νόσου, ενώ τα οφέλη των εμβολίων υπερτερούν των τυχόν παρενεργειών, οι οποίες είναι εξαιρετικά σπάνιες.

ε) δεν παραβιάζει τις αρχές της ισότητας και της απαγόρευσης των διακρίσεων, διότι η διαφορετική μεταχείριση με κριτήριο τον εμβολιασμό ερείδεται επί αντικειμενικού κριτηρίου, κυρίως λόγω της μη αμφισβητούμενης ούτε από τους αιτούντες, μειωμένης συχνότητας και έντασης με την οποία νοσούν και μεταδίδουν την νόσο οι εμβολιασμένοι σε σχέση με τους ανεμβολίαστους.

Για τους υγειονομικούς:

α) επιβάλλεται στη συγκεκριμένη επαγγελματική ομάδα στο πλαίσιο της συνταγματικής υποχρέωσης για επίδειξη κοινωνικής αλληλεγγύης, ειδικώς δε όσον αφορά το ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό λόγω της αυξημένης ευθύνης που έχει ως προς τη διαφύλαξη της υγείας των ασθενών,

β) προβλέπεται από τον νόμο,

γ) στηρίζεται σε έγκυρα επιστημονικά δεδομένα τα οποία αποδέχεται η συντριπτική πλειοψηφία των αρμόδιων επιστημονικών φορέων στην Ελλάδα και διεθνώς, σύμφωνα με τα οποία ο εμβολιασμός αποτελεί βασικό εργαλείο για την ανάσχεση της πανδημίας του κορωνοϊού covid-19 και

δ) σύμφωνα με τα υπάρχοντα επιστημονικά δεδομένα, οι σοβαρές παρενέργειες του εμβολιασμού είναι εξαιρετικά σπάνιες.

ε) Εξ άλλου, (με μειοψηφία 5 μελών) κρίθηκε ότι η αναστολή εργασίας χωρίς την καταβολή του συνόλου των αποδοχών είναι συνταγματικώς ανεκτή. Κρίθηκε επίσης αφ’ ενός ότι η υποχρέωση εμβολιασμού μόνο του ιατρικού, παραϊατρικού, νοσηλευτικού και λοιπού προσωπικού δεν παραβιάζει την αρχή της ισότητας εν σχέσει με άλλες κατηγορίες εργαζομένων και αφ’ ετέρου ότι η προβλεπόμενη διαδικασία παρακολούθησης και ελέγχου της συμμόρφωσης με την υποχρέωση εμβολιασμού κατά του κορωνοϊού δεν παραβιάζει τη νομοθεσία περί προστασίας των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα. ΣτΕ

Η ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ

Ανακοίνωση του Προέδρου του Σ.τ.Ε. σχετικά με το αποτέλεσμα της διάσκεψης των υποθέσεων για τον υποχρεωτικό εμβολιασμό που συζητήθηκαν στην Ολομέλεια στις 8 Οκτωβρίου (υποθέσεις ΕΜΑΚ, ΠΟΕΔΗΝ, σωματείου εργαζομένων ΕΚΑΒ, φυσικών προσώπων)

Ο Πρόεδρος του Συμβουλίου της Επικρατείας

Σύμφωνα με το άρθρο 34 παρ.8 του π.δ. 18/1989, όπως προστέθηκε με το άρθρο 25 του ν. 4786/2021

Ανακοινώνει τα εξής:

Την Παρασκευή 26 Νοεμβρίου 2021 η Ολομέλεια του Συμβουλίου της Επικρατείας συνήλθε σε διάσκεψη υποθέσεων α) υπηρετούντων στις Ειδικές Μονάδες Αντιμετώπισης Καταστροφών (ΕΜΑΚ), με εισηγήτρια τη Σύμβουλο Παναγιώτα Καρλή και β) ιατρικού, παραϊατρικού, νοσηλευτικού, υγειονομικού και λοιπού προσωπικού δομών υγείας, με εισηγητή τον Σύμβουλο Βασίλειο Ανδρουλάκη. Οι υποθέσεις αφορούν εμβολιασμό κατά του κορωνοϊού covid-19 και συζητήθηκαν κατά τη δικάσιμο της 8ης Οκτωβρίου 2021.

Ι. Επί της αιτήσεως ακυρώσεως που αφορά την ΕΜΑΚ το Δικαστήριο:

1) Έκρινε (ομοφώνως) ότι η προσβαλλόμενη πράξη του Αρχηγού του Πυροσβεστικού Σώματος (ΠΣ), καθ’ ο μέρος προβλέπει ότι στις ΕΜΑΚ υπηρετεί μόνον εμβολιασμένο προσωπικό και ορίζει απώτατη προθεσμία προγραμματισμού του εμβολιασμού όσων δεν είχαν εμβολιαστεί ή προγραμματίσει τον εμβολιασμό τους προκειμένου να μην απομακρυνθούν από τις υπηρεσίες αυτές, αποτελεί κανονιστική διοικητική πράξη.

2) Έκρινε (ομοφώνως) ότι η ανωτέρω πράξη δημοσιεύθηκε μεν στον εσωτερικό ιστότοπο του ΠΣ, όφειλε όμως να είχε δημοσιευθεί στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.

3) Περαιτέρω, το Δικαστήριο, λόγω της σπουδαιότητας των τιθεμένων ζητημάτων, προχώρησε στην εξέταση αυτών και έκρινε, μεταξύ άλλων, (με μειοψηφία 3 μελών) ότι η προσβαλλόμενη πράξη δεν αντίκειται στις συνταγματικές ή υπερνομοθετικές διατάξεις των οποίων γίνεται επίκληση, διότι :

α) ο εμβολιασμός επιβάλλεται στους υπαλλήλους του ΠΣ που υπηρετούν στις ΕΜΑΚ προς διασφάλιση της αδιάλειπτης επιχειρησιακής λειτουργίας και της πλήρους υπηρεσιακής διαθεσιμότητας του προσωπικού των εν λόγω υπηρεσιών, που έχουν ειδική αποστολή και ιδιαίτερες συνθήκες άσκησης καθηκόντων,

β) προβλέπεται από ουσιαστικό νόμο και, ειδικότερα, από την προσβαλλόμενη κανονιστική πράξη, η οποία εκδόθηκε κατ’ εξουσιοδότηση του άρθρου 79 παρ. 13 του ν. 4662/2020 σε συνδυασμό με άλλες διατάξεις του ίδιου νόμου, οι οποίες παρέχουν εξουσιοδότηση στον Αρχηγό του ΠΣ να θεσπίσει εγκύρως, ως πρόσθετο προσωρινό, υπό περιστάσεις πανδημίας, όρο για την καλή κατάσταση της υγείας των υπηρετούντων στις ΕΜΑΚ, τον εμβολιασμό τους κατά του κορωνοϊού covid-19,

γ) στηρίζεται σε έγκυρα επιστημονικά δεδομένα επισήμων φορέων στην Ελλάδα (Εθνική Επιτροπή Εμβολιασμών, ΕΟΔΥ) και διεθνώς, σύμφωνα με τα οποία ο εμβολιασμός είναι ο αποτελεσματικότερος τρόπος ελέγχου εξάπλωσης της νόσου, ενώ τα οφέλη των εμβολίων υπερτερούν των τυχόν παρενεργειών, οι οποίες είναι εξαιρετικά σπάνιες.

4) Κρίθηκε επίσης ότι η υποχρέωση εμβολιασμού δεν παραβιάζει τις αρχές της ισότητας και της απαγόρευσης των διακρίσεων, διότι η διαφορετική μεταχείριση με κριτήριο τον εμβολιασμό ερείδεται επί αντικειμενικού κριτηρίου, κυρίως λόγω της μη αμφισβητούμενης ούτε από τους αιτούντες, μειωμένης συχνότητας και έντασης με την οποία νοσούν και μεταδίδουν την νόσο οι εμβολιασμένοι σε σχέση με τους ανεμβολίαστους.

5) Τέλος, το Δικαστήριο εφαρμόζοντας το άρθρο 50 παρ. 3 εδ. α του π.δ. 18/1989 και σταθμίζοντας τα έννομα συμφέροντα των διαδίκων, αποφάσισε (ομοφώνως) να αναβάλει την έκδοση οριστικής απόφασης και να χορηγήσει στη Διοίκηση προθεσμία ενός μηνός από την κοινοποίηση σ’ αυτήν της απόφασης της Ολομέλειας, προκειμένου να προβεί στη δημοσίευση της πράξης του Αρχηγού του ΠΣ στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.

ΙΙ. Επί των εννέα αιτήσεων ακυρώσεως που αφορούν το απασχολούμενο σε δομές υγείας ιατρικό, παραϊατρικό, νοσηλευτικό και λοιπό προσωπικό (αιτήσεις ΠΟΕΔΗΝ, Σωματείου εργαζομένων ΕΚΑΒ και υπόχρεων φυσικών προσώπων), το Δικαστήριο

1) απέρριψε ορισμένες ως απαράδεκτες.

2) Τις υπόλοιπες αιτήσεις απέρριψε (με μειοψηφία 3 μελών) με την αιτιολογία, μεταξύ άλλων, ότι ο υποχρεωτικός εμβολιασμός (άρθρο 206 ν. 4820/2021) δεν αντίκειται στις συνταγματικές ή υπερνομοθετικές διατάξεις των οποίων γίνεται επίκληση, διότι, στην προκειμένη περίπτωση, αυτός:

α) επιβάλλεται στη συγκεκριμένη επαγγελματική ομάδα στο πλαίσιο της συνταγματικής υποχρέωσης για επίδειξη κοινωνικής αλληλεγγύης, ειδικώς δε όσον αφορά το ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό λόγω της αυξημένης ευθύνης που έχει ως προς τη διαφύλαξη της υγείας των ασθενών,

β) προβλέπεται από τον νόμο,

γ) στηρίζεται σε έγκυρα επιστημονικά δεδομένα τα οποία αποδέχεται η συντριπτική πλειοψηφία των αρμόδιων επιστημονικών φορέων στην Ελλάδα και διεθνώς, σύμφωνα με τα οποία ο εμβολιασμός αποτελεί βασικό εργαλείο για την ανάσχεση της πανδημίας του κορωνοϊού covid-19 και

δ) σύμφωνα με τα υπάρχοντα επιστημονικά δεδομένα, οι σοβαρές παρενέργειες του εμβολιασμού είναι εξαιρετικά σπάνιες.

Εξ άλλου, (με μειοψηφία 5 μελών) κρίθηκε ότι η αναστολή εργασίας χωρίς την καταβολή του συνόλου των αποδοχών είναι συνταγματικώς ανεκτή. Κρίθηκε επίσης αφ’ ενός ότι η υποχρέωση εμβολιασμού μόνο του ιατρικού, παραϊατρικού, νοσηλευτικού και λοιπού προσωπικού δεν παραβιάζει την αρχή της ισότητας εν σχέσει με άλλες κατηγορίες εργαζομένων και αφ’ ετέρου ότι η προβλεπόμενη διαδικασία παρακολούθησης και ελέγχου της συμμόρφωσης με την υποχρέωση εμβολιασμού κατά του κορωνοϊού δεν παραβιάζει τη νομοθεσία περί προστασίας των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα.

ΙΙΙ. Η δημοσίευση των αποφάσεων αναμένεται μέχρι τον Απρίλιο του ερχομένου έτους.

Πηγή: dikastiko.gr

Δημοφιλή