Έχετε ακούσει ποτέ για το λεγόμενο πρωτάθλημα μνήμης;
Υπάρχουν πρωταθλητές μνήμης που διαγωνίζονται κάθε χρόνο, ή και πιο συχνά, σε διάφορες χώρες του κόσμου, επιδεικνύοντας τις απομνημονευτικές τους ικανότητες.
Το πρωτάθλημα μνήμης ξεκίνησε το 1991 και μπορείτε να διαβάσετε περισσότερα γι’ αυτό εδώ.
Η μνήμη είναι ένα θέμα που απασχολεί πολύ κόσμο. Δεν περιορίζεται μόνο σε πρακτικά ζητήματα όπως το πού παρκάραμε το αυτοκίνητο ή πού αφήσαμε τα κλειδιά μας. Ο ρόλος της είναι πολύ βαθύτερος.
Η μνήμη μας είναι η ίδια η ταυτότητά μας. Χωρίς αυτήν δεν ξέρουμε ποιοι είμαστε. Η ίδια μας η ζωή είναι το σύνολο των αναμνήσεών μας και το γεγονός ότι έχουμε την ικανότητα να θυμόμαστε το παρελθόν και να οραματιζόμαστε το μέλλον είναι εκείνο που μας διαχωρίζει από το υπόλοιπο ζωικό βασίλειο.
Κατά την αρχαιότητα μέχρι και τον Μεσαίωνα η τέχνη της απομνημόνευσης αποτελούσε αναπόσπαστο κομμάτι της κλασικής εκπαίδευσης των ανθρώπων. Οι άνθρωποι δεν διδάσκονταν μόνο το “τι” αλλά και το “πώς” να θυμούνται και οι ικανότητες απομνημόνευσης ήταν ένα πολύ σημαντικό προσόν.
Βέβαια, τότε δεν υπήρχε όλη αυτή η τεχνολογία που υπάρχει σήμερα και κάνει τη ζωή μας πιο εύκολη. Στις μέρες μας έχουμε αμέτρητα “δεκανίκια” ώστε να μη χρειάζεται να απομνημονεύουμε τόσο πολλά πράγματα. Από την άλλη, ζούμε στην εποχή της υπορπληροφόρησης και η ανάγκη του να θυμόμαστε όσο περισσότερα μπορούμε είναι επιτακτική.
Τώρα πια δε διδασκόμαστε την τέχνη της απομνημόνευσης με αποτέλεσμα να γίνεται η ζωή μας όλο και πιο δύσκολη. Xάνουμε πολύτιμο χρόνο και ενέργεια στην προσπάθεια να αποστηθίσουμε εκείνα που χρειαζόμαστε. Το πιο σημαντικό, όμως, είναι το πόσο μας ρίχνει ψυχολογικά το να μη θυμόμαστε όσα θέλουμε.
Η ικανότητα της απομνημόνευσης δεν είναι κάποιο ιδιαίτερο ταλέντο με το οποίο γεννήθηκαν οι άνθρωποι που παίρνουν μέρος στο πρωτάθλημα μνήμης. Αντιθέτως, σύμφωνα με τα λεγόμενα των ίδιων, ξεκίνησαν όλοι έχοντας μέτρια μνήμη. Εκείνο που τους καθιστά διαφορετικούς είναι το γεγονός πως εξάσκησαν την δεξιότητα του απομνημονεύειν μέσα από πολύ αποδοτικές τεχνικές.
Υπάρχουν πλέον πολλές έρευνες που αποδεικνύουν πως δεν πρόκειται για ξεχωριστά ανθρώπινα όντα, αλλά για για ανθρώπους που έκαναν μια απλή αλλαγή στον τρόπο που χρησιμοποιούν το μυαλό τους για να απομνημονεύσουν οτιδήποτε. Το καλύτερο απ’ όλα είναι ότι αυτό μπορεί να το κάνει ο καθένας: να αλλάξει τον τρόπο που απομνημονεύει και μαθαίνει και να αποκτήσει μνήμη πρωταθλητή. Ή τουλάχιστον πολύ καλύτερη μνήμη από εκείνη που έχει μέχρι σήμερα.
Τα μυστικά των πρωταθλητών μνήμης
Η σημαντικότερη τεχνική απομνημόνευσης που χρησιμοποιούν όλοι οι πρωταθλητές είναι το λεγόμενο Παλάτι της Μνήμης ή αλλιώς η μέθοδος των τόπων. Πρόκειται για έναν οικείο χώρο που επιλέγει κανείς και τον χρησιμοποιεί για να αποθηκεύσει μέσα σε αυτόν νοερά πληροφορίες. Μπορείτε να μάθετε πώς να εφαρμόσετε την τεχνική βήμα-βήμα εδώ.
Η τεχνική αυτή είναι εξαιρετικά αποδοτική και τη χρησιμοποιώ είτε θέλω να μάθω κάτι καινούργιο και να το συγκρατήσω για μελλοντική χρήση είτε θέλω να δώσω μια ομιλία δίχως σημειώσεις, παρουσίαση powerpoint ή άλλα βοηθήματα, όση ώρα κι αν κρατάει. Οι εφαρμογές της τεχνικής είναι πάρα πολλές και αποτελεί ένα ισχυρό εργαλείο για όσους θέλουν να απομνημονεύουν μεγάλο όγκο πληροφοριών γρήγορα, εύκολα και αποδοτικά. Πέραν τούτου, είναι τρομερά διασκεδαστική.
Το δεύτερο μυστικό είναι το γεγονός πως οι πρωταθλητές μνήμης σκέφτονται με εικόνες. Όλοι σκεφτόμαστε με εικόνες, είτε το συνειδητοποιούμε είτε όχι. Αυτές οι εικόνες, ανάλογα με το πόσο ζωντανές, αστείες και ευφάνταστες είναι, καταχωρούνται άμεσα στη μακροπρόθεσμη μνήμη μας. Το δύσκολο είναι το να μάθουμε να μετατρέπουμε κάθε πληροφορία σε εικόνα και αυτό είναι κάτι που απαιτεί εξάσκηση. Όσο περισσότερο, όμως, εξασκούμε τη λεγόμενη οπτική δημιουργικότητά μας τόσο πιο εύκολο γίνεται με τον καιρό.
Το τρίτο μυστικό των πρωταθλητών μνήμης είναι η συνεχής εξάσκηση. Μάλιστα, εξασκούνται γύρω στις τέσσερις με πέντε ώρες την ημέρα. Αυτό δε σημαίνει πως πρέπει κι εμείς να κάνουμε το ίδιο. Αντιθέτως, μπορούμε να αρχίσουμε να εφαρμόζουμε τις τεχνικές σε πράγματα που κάνουμε μέσα στην καθημερινότητά μας μέσα από απλές καθημερινές ασκήσεις. Έτσι, θα αρχίσουμε να χτίζουμε από την αρχή τη δεξιότητα της απομνημόνευσης και με τον καιρό θα γίνεται όλο και πιο δυνατή.
Για εκείνα που θέλουμε να απομνημονεύσουμε και να συγκρατήσουμε για πολύ καιρό παίζει σημαντικό ρόλο και ο ρυθμός της επανάληψης. Καλό είναι να γίνεται σε διαστήματα όχι ίσα μεταξύ τους. Θα μάθετε περισσότερα για τη λεγόμενη Επανάληψη σε Αυξανόμενα Διαστήματα ή αγγλιστί Spaced Repetition εδώ.
Η αλήθεια είναι πως έχουμε όλοι την ικανότητα του απομνημονεύειν. Δυστυχώς, δεν έχουμε μάθει τον τρόπο και αυτό πολλές φορές μας οδηγεί στο να πιστεύουμε πως δεν έχουμε καλή μνήμη. Στην πραγματικότητα, εκείνο που χρειαζόμαστε είναι το να αρχίσουμε να σκεφτόμαστε και να βλέπουμε τα πράγματα με αξιομνημόνευτους τρόπους και σε αυτό οι τεχνικές μνήμης μπορούν να βοηθήσουν.
Η καλή μνήμη είναι κάτι που μαθαίνεται και μπορεί να διδαχθεί. Το να σκέφτεστε πως δεν έχετε καλή μνήμη δε βοηθά. Αντ’ αυτού, αρχίστε να σκέφτεστε πως η μνήμη σας γίνεται κάθε μέρα όλο και καλύτερη. Η σκέψη αυτή από μόνη της μπορεί να κάνει τη διαφορά και να σας ανοίξει μονοπάτια εκεί που βλέπατε μόνο εμπόδια.