Επιστήμονες του Πανεπιστημίου της Βιρτζίνια βρήκαν μια πολλά υποσχόμενη προσέγγιση για την καθυστέρηση της γήρανσης, μέσω της αποτοξίνωσης του σώματος από γλυκερόλη και γλυκεραλδεΰδη, επιβλαβή υποπροϊόντα του λίπους που συσσωρεύονται με φυσικό τρόπο στο πέρασμα του χρόνου.
Τα νέα ευρήματα προέρχονται από την Αϊλίν Χορχελίνα Ο′ Ρουρκ, ερευνήτρια του UVA, και την ομάδα της. Αυτό που επιδιώκουν είναι ο εντοπισμός των μηχανισμών πίσω από τη μακροβιότητα και τη διατήρηση της καλής υγείας σε μεγάλη ηλικία. Η νέα τους δουλειά υποδεικνύει έναν πιθανό τρόπο για αυτό, με τη μείωση των επιβλαβών για την υγεία επιπτώσεων της γλυκερόλης και της γλυκεραλδεΰδης.
«Η ανακάλυψη ήταν απρόσμενη. Κυνηγήσαμε μια πολύ καλά στηριγμένη υπόθεση, πως το μυστικό της μακροβιότητας ήταν η ενεργοποίηση μιας διαδικασίας αναζωογόνησης κυττάρων, της αυτοφαγίας, και καταλήξαμε να βρούμε έναν άγνωστο μηχανισμό παράτασης της υγείας και της διάρκειας ζωής» είπε η Ο’Ρουρκ. Όπως σημειώνει η ίδια, μία συναρπαστική πτυχή της ανακάλυψης είναι πως τα «κλειδιά» για την ενεργοποίηση του μηχανισμού μακροβιότητας είναι δύο ένζυμα που έχουν μελετηθεί πολύ επειδή αποτοξινώνουν το σώμα από την αιθανόλη. «Η υπάρχουσα γνώση διευκολύνει πολύ την αναζήτησή μας για φάρμακα που μπορούν να ενεργοποιήσουν συγκεκριμένα αυτή τη διαδικασία αντι-γήρανσης» είπε.
Στις έρευνές τους για τα μυστικά της επιβράδυνσης της γήρανσης, η Ο′ Ρουρκ, ο τελειόφοιτος Αμπάς Γκαντάρ και ο μεταδιδακτορικός Βινόντ Μονί στράφηκαν σε μικροσκοπικά σκουλήκια, τα C.elegans. Αυτά έχουν πάνω από το 70% των γονιδίων μας και είναι ένα ανεκτίμητης αξίας εργαλείο για τις βιοϊατρικές έρευνες. Δύο βραβεία Νόμπελ έχουν κερδηθεί χάρη σε ανακαλύψεις που έγιναν μέσω της χρήσης αυτού του σκουληκιού.
Προηγούμενες έρευνες σε σκουλήκια πάνω στη γήρανση σε ποντίκια, σκουλήκια και ανθρώπινα κύτταρα έκαναν την Ο′ Ρουρκ και άλλους ερευνητές να υποψιάζονται πως το κλειδί για τη μακροβιότητα ήταν η ενεργοποίηση της αυτοφαγίας, μια διαδικασία η οποία ανανεώνει προβληματικά και παλιά τμήματα των κυττάρων μας. Μα η Ο′ Ρουρκ και οι συνεργάτες της εξεπλάγησαν όταν διαπίστωσαν πως αυτό δεν ήταν απαραίτητο: Οι επιστήμονες βελτίωσαν την υγεία και τη διάρκεια ζωής των σκουληκιών κατά 50%, χωρίς καθόλου αύξηση της αυτοφαγίας. Το έκαναν αυτό αξιοποιώντας έναν μηχανισμό που είχαν ανακαλύψει και ονομάσει AMAR- «αθανασία» στα σανσκριτικά. Επί της προκειμένης, χρησιμοποιείται ως αρκτικόλεξο: «Alcohol and aldehyde-dehydrogenase Mediated Anti-aging Response».
Οι ερευνητές διαπίστωσαν πως μπορούσαν να προκαλέσουν αντιγηραντική αντίδραση ενεργοποιώντας ένα συγκεκριμένο γονίδιο, το adh-1: Το γονίδιο παράγει περισσότερο από το ένζυμο αλκοολική αφυδρογονάση που αποτρέπει την τοξικότητα η οποία προκαλείται από τη γλυκερόλη και, έμμεσα, από την γλυκεραλδεΰδη. Το αποτέλεσμα ήταν τα σκουλήκια να έχουν μεγαλύτερες, πιο υγιείς ζωές.
Φυσικά τα ευρήματα σε εργαστηριακά μοντέλα (ποντίκια, σκουλήκια κλπ) δεν σημαίνουν πως το ίδιο συμβαίνει και με τους ανθρώπους, οπότε οι ερευνητές προχώρησαν περισσότερο για να δουν εάν ίσχυε κάτι τέτοιο. Πρώτα επιβεβαίωσαν πως τα ίδια οφέλη παρατηρούνταν και σε ένα άλλο εργαστηριακό μοντέλο (μαγιά), και μετά μελέτησαν έρευνες πάνω στη γονιδιακή δραστηριότητα σε πλάσματα, μεταξύ των οποίων και οι άνθρωποι, που είχαν περάσει νηστεία ή περιορισμό σε θερμίδες- επειδή είναι γνωστό πως παρατείνουν τη διάρκεια ζωής και υγείας. Ως αποτέλεσμα, βρέθηκαν όντως αυξημένα επίπεδα των ενζύμων αντιγήρανσης σε όλα τα θηλαστικά στα οποία έγιναν δοκιμές, περιλαμβανομένων των ανθρώπων. Οι επιστήμονες υποψιάζονται ότι τα ανθρώπινα επίπεδα γλυκερόλης και γλυκεραλδεΰδης αυξάνονται με φυσικό τρόπο σεο πέρασμα του χρόνου επειδή είναι τοξικά υποπροϊόντα του λίπους, το οποίο αποθηκεύουμε σε μεγαλύτερες ποσότητες καθώς μεγαλώνουμε. Ως εκ τούτου το AMAR ίσως παρέχει μια οδό για την αντιμετώπιση της τοξικότητας που προκύπτει από το λίπος, δίνει περισσότερα χρόνια καλής υγείας- και ίσως βοηθά και στην απώλεια βάρους.