Τι συμβαίνει στο Αφγανιστάν - Οι Ταλιμπάν έχουν καταλάβει πάνω από τα μισά εδάφη της χώρας

Στα χέρια τους η δεύτερη και η τρίτη μεγαλύτερη πόλη της χώρας.
Αφγανιστάν
Αφγανιστάν
- via Getty Images

Οι δυνάμεις του Αφγανιστάν μάχονται εναντίον των Ταλιμπάν μέσα και γύρω από πολλές πόλεις, καθώς οι αντάρτες εντείνουν τις επιθέσεις τους.

Το τελευταίο δίμηνο οι Ταλιμπάν έχουν καταλάβει περισσότερα εδάφη στο Αφγανιστάν από οποιοδήποτε διάστημα αφότου έχασαν την εξουσία πριν από 20 χρόνια. Ενθαρρυμένοι από την αποχώρηση των δυνάμεων των ΗΠΑ, οι Ταλιμπάν ανακαταλαμβάνουν περιοχές και πόλεις στα βόρεια, περιλαμβανομένων των Κουντούζ, Σαρ-ε-Πουλ, Ταλοκάν και Σεμπεργκάν, καθώς και τη Ζαράνζ στα νοτιοδυτικά και το Γκάζνι στα ανατολικά, σε απόσταση μόλις 150 χλμ. από την Καμπούλ, ενώ και η Χεράτ στα δυτικά καταλήφθηκε μετά από πολιορκία εβδομάδων, όπως και η Λασκάρ Γκα, πρωτεύουσα της επαρχίας Χελμάντ στα νότια.

Η ταχύτητα της προέλασης των Ταλιμπάν έχει προκαλέσει ένταση και στο εσωτερικό των ΗΠΑ, με κάποιους να κατηγορούν τον Αμερικανό πρόεδρο Τζο Μπάιντεν για την απόφασή του να αποσύρει τα αμερικανικά στρατεύματα από το Αφγανιστάν και να αφήσει μόνη της την κυβέρνηση της χώρας.

Πλέον οι Ταλιμπάν ελέγχουν περίπου τα δύο τρίτα του Αφγανιστάν, με τους τελευταίους Αμερικανούς στρατιώτες να αναμένεται να αποχωρήσουν από την εμπόλεμη χώρα ως το τέλος του μήνα. Ο ανταρτοπόλεμος μαίνεται σε πολλά μέτωπα, με αποτέλεσμα χιλιάδες οικογένειες να εγκαταλείπουν τα σπίτια τους αναζητώντας ασφάλεια στην Καμπούλ.

Αφγανιστάν
Αφγανιστάν
Paula Bronstein via Getty Images

ΝΑΤΟ: Οι Ταλιμπάν πρέπει να καταλάβουν ότι δεν θα αναγνωριστούν από τη διεθνή κοινότητα αν πάρουν τη χώρα με τη βία

Το ΝΑΤΟ θα υποστηρίξει την αφγανική κυβέρνηση όσο το δυνατόν περισσότερο και θα ”προσαρμόσει” τη διπλωματική του παρουσία, ανακοίνωσε σήμερα ο γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ Γενς Στόλτενμπεργκ, μετά την απόφαση της Ουάσινγκτον και του Λονδίνου να αποχωρήσουν από τη χώρα.

″Οι Σύμμαχοι του ΝΑΤΟ ανησυχούν βαθιά για τα υψηλά επίπεδα βίας που προκαλεί η επιχείρηση των Ταλιμπάν, κυρίως οι επιθέσεις εναντίον αμάχων, οι στοχευμένες δολοφονίες και οι πληροφορίες που κάνουν λόγο για άλλες σοβαρές παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων”, πρόσθεσε σε ανακοίνωση.

″Οι Ταλιμπάν πρέπει να καταλάβουν ότι δεν θα αναγνωριστούν από τη διεθνή κοινότητα αν πάρουν τη χώρα με τη βία”.

Ο Γενς Στόλτενμπεργκ πρόσθεσε ότι το ΝΑΤΟ παραμένει προσηλωμένο στην υποστήριξη μιας πολιτικής λύσης στη σύγκρουση.

″Ο στόχος μας είναι να στηρίξουμε την αφγανική κυβέρνηση και τις δυνάμεις ασφαλείας όσο το δυνατόν περισσότερο. Η ασφάλεια του προσωπικού μας είναι υπεράνω όλων. Το ΝΑΤΟ θα διατηρήσει τη διπλωματική μας παρουσία στην Καμπούλ και θα συνεχίσει να προσαρμόζεται όπως απαιτείται”, δήλωσε μετά τις διαβουλεύσεις.

Τα Ηνωμένα Έθνη δεν απομακρύνουν το προσωπικό τους

Τα Ηνωμένα Έθνη αξιολογούν την κατάσταση ασφαλείας στο Αφγανιστάν σε ”ωριαία βάση” αλλά δεν απομακρύνουν κανένα μέλος του προσωπικού τους από τη χώρα, δήλωσε σήμερα ο εκπρόσωπος του γενικού γραμματέα του ΟΗΕ Στεφάν Ντουζαρίτς.

Ο εκπρόσωπος δήλωσε ότι ο διεθνής οργανισμός είχε ”πολύ ελαφρύ αποτύπωμα” στις περιοχές που καταλήφθηκαν από τους Ταλιμπάν και ότι μεταφέρει ορισμένα μέλη του προσωπικού του στην Καμπούλ από άλλα μέρη της χώρας.

Σφοδρές συγκρούσεις στην Κανταχάρ

Οι συγκρούσεις είναι εξαιρετικά σφοδρές στην Κανταχάρ, όπως δήλωσε ένας γιατρός που βρίσκεται εκεί. Το νοσοκομείο της πόλης έχει δεχθεί δεκάδες πτώματα μελών των αφγανικών δυνάμεων ασφαλείας καθώς και κάποιους τραυματίες Ταλιμπάν.

Οι αντάρτες ισχυρίζονται ότι έχουν καταλάβει τη φυλακή της πόλης.

Στα σύνορα με το Πακιστάν, η Κανταχάρ, όπως και άλλες νότιες και ανατολικές επαρχίες, αποτελούσαν πάντα προπύργιο των Ταλιμπάν, όμως τις τελευταίες εβδομάδες έχουν σημειώσει τις μεγαλύτερες νίκες στον βορρά.

Αφγανιστάν
Αφγανιστάν
Paula Bronstein via Getty Images

Στην Ουάσινγκτον Αμερικανός αξιωματούχος του τομέα της Άμυνας δήλωσε, επικαλούμενος εκτίμηση των αμερικανικών υπηρεσιών πληροφοριών, ότι οι Ταλιμπάν μπορούν να απομονώσουν την Καμπούλ μέσα σε 30 ημέρες και πιθανόν να την καταλάβουν μέσα σε 90 ημέρες.

«Ωστόσο αυτό δεν είναι προδικασμένο αποτέλεσμα», πρόσθεσε ο αξιωματούχος, λέγοντας ότι οι δυνάμεις ασφαλείας του Αφγανιστάν μπορούν να αντιστρέψουν τη δυναμική.

Όλοι οι δρόμοι προς την Καμπούλ, που βρίσκεται σε μια πεδιάδα και είναι περιστοιχισμένη από βουνά είναι γεμάτοι από αμάχους που φεύγουν από τις εστίες τους για να γλιτώσουν από τη βία, δήλωσε δυτική πηγή ασφαλείας, ενώ πρόσθεσε ότι ανάμεσά τους ενδέχεται να έχουν παρεισφρήσει Ταλιμπάν.

Αφγανιστάν
Αφγανιστάν
Paula Bronstein via Getty Images

Οι Ταλιμπάν κατέλαβαν σήμερα και τη Λασκάρ Γκα, την πρωτεύουσα της επαρχίας Χελμάντ, στο νότιο Αφγανιστάν, αφού επέτρεψαν οι δυνάμεις του στρατού, πολιτικοί, αξιωματούχοι και δημόσιοι λειτουργοί να φύγουν από την πόλη, σύμφωνα με πηγή προσκείμενη στα αφγανικά σώματα ασφαλείας.

Σύμφωνα με τον ΟΗΕ, περισσότεροι από 1.000 άμαχοι έχουν σκοτωθεί τον προηγούμενο μήνα, ενώ η Διεθνής Επιτροπή Ερυθρού Σταυρού ανακοίνωσε ότι από την 1η Αυγούστου περίπου 4.000 τραυματίες έχουν λάβει πρώτες βοήθειες σε 15 κλινικές που διαχειρίζεται.

Στο μεταξύ έγινε γνωστό ότι οι Ταλιμπάν κρατούν αιχμάλωτο τον βετεράνο διοικητή πολιτοφυλακής Μοχάμαντ Ισμαήλ Χαν, αφού κατέλαβαν σήμερα την πόλη Χεράτ στο δυτικό Αφγανιστάν. Ο Χαν, που ηγείται μιας πολιτοφυλακής που τις τελευταίες εβδομάδες μάχεται εναντίον των Ταλιμπάν, παραδόθηκε στους αντάρτες μαζί με τον κυβερνήτη της επαρχίας και αξιωματούχους ασφαλείας, δήλωσε ο Γούλαμ Χαμπίμπ Χασίμι, μέλος του περιφερειακού συμβουλίου.

Ποιοι είναι μερικοί από τους σημαντικότερους ηγέτες των αφγανών Ταλιμπάν

Οι Ταλιμπάν είναι ένα σκληροπυρηνικό ισλαμιστικό κίνημα στο Αφγανιστάν και από το 2001, που ανατράπηκαν από την εξουσία, έχουν εξεγερθεί εναντίον της υποστηριζόμενης από τη Δύση κυβέρνησης στην Καμπούλ.

Αρχικά το κίνημα προσήλκυσε μέλη από τους μαχητές «μουτζαχεντίν» που, με την υποστήριξη των Ηνωμένων Πολιτειών, είχαν πολεμήσει εναντίον των σοβιετικών δυνάμεων στα χρόνια του 1980. Η οργάνωση των Ταλιμπάν έγινε το 1994 μία από τις παρατάξεις που συμμετείχαν στον εμφύλιο πόλεμο και έφτασε το 1996 να ελέγχει το μεγαλύτερο μέρος της χώρας, όπου επέβαλε μια αυστηρή εκδοχή του ισλαμικού νόμου. Οι αντίπαλοι των Ταλιμπάν και δυτικές χώρες κατηγόρησαν το κίνημα για βάναυση επιβολή της δικής του εκδοχής της σαρία και για καταπίεση θρησκευτικών μειονοτήτων.

Ο ιδρυτής των Ταλιμπάν και αρχικός ηγέτης τους ήταν ο Μουλάς Μοχάμαντ Όμαρ, ο οποίος διέφυγε και κρύφτηκε μετά την ανατροπή των Ταλιμπάν από τις υποστηριζόμενες από τις ΗΠΑ τοπικές δυνάμεις μετά τις επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου 2001 εναντίον των Ηνωμένων Πολιτειών.

Τόσο μυστικό κρατήθηκε το μέρος όπου κρυβόταν, ώστε ο θάνατός του, το 2013, επιβεβαιώθηκε μόνο δύο χρόνια αργότερα από τον γιο του.

Οι Ταλιμπάν φαίνεται να επικρατούν και πάλι στρατιωτικά στο Αφγανιστάν. Αφότου τα ξένα στρατεύματα άρχισαν να αποσύρονται, έχουν καταλάβει το μεγαλύτερο μέρος του εδάφους της χώρας και τώρα ελέγχουν τις πρωτεύουσες δέκα εκ των 34 επαρχιών.

Ακολουθούν μερικοί από τους σημαντικότερους ηγέτες του κινήματος.

  • Χαϊμπατουλάχ Αχουντζάντα

Γνωστός ως ο «Ηγέτης των Πιστών», αυτός ο μελετητής του ισλαμικού νόμου είναι ο ανώτατος ηγέτης των Ταλιμπάν και έχει τον τελευταίο λόγο στις πολιτικές, θρησκευτικές και στρατιωτικές υποθέσεις της οργάνωσης.

Ο Αχουντζάντα ανέλαβε όταν ο προκάτοχός του, ο Αχτάρ Μανσούρ, σκοτώθηκε από πλήγμα αμερικανικού μη επανδρωμένου αεροπλάνου το 2016 κοντά στα αφγανοπακιστανικά σύνορα. Επί 15 χρόνια, μέχρι την ξαφνική εξαφάνισή του το Μάιο του 2016, ο Αχουντζάντα δίδασκε και κήρυττε σε ένα τζαμί στην Κουσλάκ, μια πόλη στο νοτιοδυτικό Πακιστάν, είπαν στο Ρόιτερς συνεργάτες του και φοιτητές του.

Πιστεύεται ότι είναι περίπου 60 ετών και είναι άγνωστο πού βρίσκεται.

  • Μουλάς Μοχάμαντ Γιακούμπ

Γιός του ιδρυτή των Ταλιμπάν Μουλά Όμαρ, ο Γιακούμπ επιβλέπει τις στρατιωτικές επιχειρήσεις της οργάνωσης και, σύμφωνα με αναφορές τοπικών μέσων ενημέρωσης, βρίσκεται μέσα στο Αφγανιστάν.

Είχε προταθεί για να αναλάβει συνολικά ηγέτης του κινήματος σε διάφορες κούρσες για την ηγεσία, όμως το 2016 προώθησε τον Αχουντζάντα επειδή αισθανόταν πως δεν είχε πείρα στο πεδίο της μάχης και πως ήταν πολύ νέος, σύμφωνα με έναν διοικητή των Ταλιμπάν που συμμετείχε στη συνάντηση κατά την οποία επελέγη ο διάδοχος του Μανσούρ.

Ο Γιακούμπ πιστεύεται πως είναι ηλικίας 30-35 ετών.

  • Σιρατζουντίν Χακάνι

Γιός του εξέχοντος διοικητή των μουτζαχεντίν Τζαλαλουντίν Χακάνι, ο Σιρατζουντίν ηγείται του δικτύου Χακάνι, μιας χαλαρά διαρθρωμένης οργάνωσης που επιβλέπει τα οικονομικά των Ταλιμπάν και τους στρατιωτικούς εξοπλισμούς τους στα σύνορα μεταξύ Πακιστάν και Αφγανιστάν. Μερικοί ειδικοί πιστεύουν πως οι Χακάνι εισήγαγαν τις επιθέσεις καμικάζι στο Αφγανιστάν και έχουν κατηγορηθεί για πολύκροτες επιθέσεις, ανάμεσα στις οποίες μια επιδρομή σε κορυφαίο ξενοδοχείο της Καμπούλ, μια απόπειρα δολοφονίας του τότε προέδρου Χαμίντ Καρζάι και μια επίθεση καμικάζι εναντίον της ινδικής πρεσβείας.

Ο Χακάνι πιστεύεται πως είναι ηλικίας από 45 έως 55 ετών. Το πού βρίσκεται είναι άγνωστο.

  • Μουλάς Αμπντούλ Γάνι Μπαράνταρ

Ένας από τους συνιδρυτές των Ταλιμπάν, ο Μπαράνταρ ηγείται τώρα του πολιτικού γραφείου του κινήματος και είναι μέλος της διαπραγματευτικής ομάδας που έχουν οι Ταλιμπάν στην Ντόχα στο πλαίσιο των προσπαθειών για την εκπόνηση μιας πολιτικής συμφωνίας που θα μπορούσε να ανοίξει το δρόμο για μια κατάπαυση του πυρός και για ειρήνη διαρκείας στο Αφγανιστάν. Η διαδικασία δεν έχει προχωρήσει σημαντικά τους τελευταίους μήνες.

Ο Μπαράνταρ, ο οποίος αναφέρεται ως ένας από τους πιο έμπιστους διοικητές του Μουλά Όμαρ, είχε συλληφθεί το 2010 από δυνάμεις ασφαλείας στο Καράτσι του νότιου Πακιστάν και είχε απελευθερωθεί το 2018.

  • Σερ Μοχάμαντ Αμπάς Στανεζκάι

Πρώην υφυπουργός στην κυβέρνηση των Ταλιμπάν πριν από την ανατροπή της, ο Στανεζκάι έζησε στην Ντόχα για σχεδόν μια δεκαετία και το 2015 τέθηκε επικεφαλής του πολιτικού γραφείου της οργάνωσης εκεί.

Έχει λάβει μέρος σε διαπραγματεύσεις με την αφγανική κυωέρνηση και έχει εκπροσωπήσει τους Ταλιμπάν σε διπλωματικά ταξίδια σε αρκετές χώρες.

  • Αμπντούλ Χακίμ Χακάνι

Είναι επικεφαλής της διαπραγματευτικής ομάδας των Ταλιμπάν. Πρώην σκιώδης αρχιδικαστής των Ταλιμπάν, ηγείται του ισχυρού συμβουλίου των μελετητών του ισλάμ και θεωρείται ευρέως πως είναι ο άνθρωπος που ο Αχουντζάντα εμπιστεύεται περισσότερο.

Αφγανιστάν: Οι Ταλιμπάν δηλώνουν ότι η γρήγορη πτώση των μεγάλων πόλεων δείχνει ότι οι Αφγανοί τους καλωσορίζουν

Εκπρόσωπος των Ταλιμπάν δήλωσε σήμερα στο τηλεοπτικό δίκτυο Al Jazeera ότι η γρήγορη πτώση των μεγάλων πόλεων δείχνει ότι οι Αφγανοί καλωσορίζουν την ισλαμιστική οργάνωση.

Πρόσθεσε ότι ”εμείς δεν θα κλείσουμε την πόρτα στην πολιτική πορεία”.

Απεσταλμένοι από τις Ηνωμένες Πολιτείες, την Κίνα και άλλα κράτη κάλεσαν σήμερα να επιταχυνθεί η ειρηνευτική διαδικασία για το Αφγανιστάν ως ένα ”θέμα επείγουσας ανάγκης” και να σταματήσουν αμέσως οι επιθέσεις στις επαρχιακές πρωτεύουσες και πόλεις στο Αφγανιστάν.

Δημοφιλή