Η συνέντευξη του Κυριάκου Μητσοτάκη στον ΑΝΤ1 «έβγαλε» μία σημαντική είδηση που μπορεί να αλλάξει τα δεδομένα στο θέμα της ενεργειακής ασφάλειας της χώρας μας αλλά και της Ευρώπης.
Όπως ανακοίνωσε ο πρωθυπουργός, τις επόμενες ημέρες ξεκινούν έρευνες σε δύο θαλάσσιους χώρους της χώρας για κοιτάσματα φυσικού αερίου.
Μάλιστα ο Κυριάκος Μητσοτάκης τόνισε, αναφερόμενος στην Τουρκία, ότι «ίσως να αιφνιδιάσουμε εμείς αυτή τη φορά» και εξήγησε:
«Οι σεισμικές έρευνες για τη διερεύνηση κοιτασμάτων φυσικού αερίου θα ξεκινήσουν άμεσα. Όταν λέω άμεσα, εννοώ τις επόμενες ημέρες, στα δύο οικόπεδα τα οποία βρίσκονται νοτιοδυτικά της Πελοποννήσου και της Κρήτης, από την ExxonMobil.
Η χώρα μας -όπως έχω πει πολλές φορές- ασχέτως της προσήλωσης στην οποία έχει στη γρήγορη πράσινη μετάβαση, οφείλει να διερευνήσει αν έχει αυτή τη στιγμή τη δυνατότητα να εξορύξει φυσικό αέριο, το οποίο θα συμβάλλει όχι μόνο στην ενεργειακή ασφάλεια τη δική μας, αλλά και στην ενεργειακή ασφάλεια της Ευρώπης.
Επομένως, αυτές οι έρευνες θα ξεκινήσουν από την ExxonMobil τις επόμενες μέρες.»
Το χρονοδιάγραμμα των ερευνών
Όπως αναφέρουν κυβερνητικές πηγές, τον Φεβρουάριο του 2022, η αρμόδια κρατική εταιρεία Ελληνική Διαχειριστική Εταιρεία Υδρογονανθράκων και Ενεργειακών Πόρων, ξεκίνησε ένα φιλόδοξο πρόγραμμα προσέλκυσης μεγάλων διεθνών επενδυτών για τόνωση του προγράμματος εξερεύνησης υδρογονανθράκων.
Λίγες ημέρες μετά, στις αρχές Μαρτίου, ολοκληρώθηκε με επιτυχία, η μεγαλύτερη σεισμική έρευνα της τελευταίας δεκαετίας από τα ΕΛΠΕ στο κεντρικό και νότιο Ιόνιο και όπως τονίζουν από το Μέγαρο Μαξίμου, η επιτυχημένη εκτέλεση των ερευνών έγινε ακόμα πιο σημαντική καθώς ταυτόχρονα εφαρμόστηκαν τα πλέον αυστηρά πρότυπα ασφάλειας και προστασίας του περιβάλλοντος.
Στις αρχές Απριλίου ακολούθησε η δημόσια στήριξη του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη με την ανάδειξη των σχετικών έργων σε έργα εθνικής σημασίας και την εντολή για επιτάχυνση των εργασιών ενώ ανακοινώθηκε και ένα σαφές χρονοδιάγραμμα για τον έλεγχο της προόδου των έργων.
Στελέχη της ΕΔΕΥΕΠ ταξίδεψαν στις Η.Π.Α., μετά και την επίσκεψη ορόσημο του Κυριάκου Μητσοτάκη στην Αμερική τον Μάιο του 2022, για να προβάλουν την νέα στρατηγική της εταιρείας με το όνομα «Υδρογονάνθρακες 2.0». Στο πλαίσιο της νέας στρατηγικής της εταιρείας, αναδείχθηκε η συμβατότητα με την ενεργειακή μετάβαση και το ρόλο της Ελλάδας στην ενίσχυση της περιφερειακής και Ευρωπαϊκής ενεργειακής ασφάλειας.
Συνομιλητές του πρωθυπουργού σημειώνουν ότι η θετική αποδοχή της ελληνικής στρατηγικής επιβεβαιώθηκε με την ισχυρή ψήφο εμπιστοσύνης των επενδυτών στις παραχωρήσεις της Κρήτης, όταν στα τέλη Ιουλίου η ExxonMobil σχεδόν διπλασίασε τη συμμετοχή της και ανέλαβε παράλληλα την διαχείριση των παραχωρήσεων. Μόλις 3 μήνες αργότερα στις αρχές Νοεμβρίου, με την εκκίνηση του προγράμματος σεισμικών ερευνών στα δυτικά και νoτιοδυτικά της Κρήτης, αλλά και νοτιοδυτικά της Πελοποννήσου, στα όρια της Ελληνικής ΑΟΖ με την Ιταλία, η Ελλάδα θα εκτελέσει για πρώτη φορά παράλληλες έρευνες στα βορειοδυτικά και στα νοτιοδυτικά σύνορά μας.
Από την κυβέρνηση τονίζουν ότι η ανταπόκριση και η ταχύτητα με την οποία ανταποκρίθηκε η ExxonMobil, εμπνέει εμπιστοσύνη για το τελικό αποτέλεσμα και φαίνεται να επιβεβαιώνει την στρατηγική σημασία της περιοχής ερευνών.
Σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα, την πρόσκτηση σεισμικών δεδομένων στα μπλοκ δυτικά και νοτιοδυτικά της Κρήτης (2D), θα ακολουθήσει η επεξεργασία των δεδομένων εντός των επόμενων 6 μηνών για την απεικόνιση των γεωλογικών δομών του υπεδάφους. Μετά την ερμηνεία των συλλεγμένων και επεξεργασμένων σεισμικών δεδομένων σε συνδυασμό με τα υπάρχοντα γεωλογικά μοντέλα και άλλα διαθέσιμα επιστημονικά δεδομένα, θα ακολουθήσουν: (α) η επιλογή και ιεράρχηση στόχων για διενέργεια ερευνητικών γεωτρήσεων, (β) η σύνταξη μελέτης περιβαλλοντικών επιπτώσεων για ερευνητική γεώτρηση και (γ) η έναρξη διαγωνιστικής διαδικασίας για τη διενέργεια ερευνητικής γεώτρησης.
Στόχος της κυβέρνησης είναι η απόφαση γεώτρησης εντός του 2024 και διενέργεια της πρώτης ερευνητικής γεώτρησης μέσα στο 2025.
ΕΔΕΥΕΠ: Τα επόμενα βήματα
Σε συνέχεια των δηλώσεων του πρωθυπουργού και των επιτυχημένων γεωφυσικών ερευνών που πραγματοποιήθηκαν στις αρχές του 2022 στο κεντρικό και στο νότιο Ιόνιο, η ΕΔΕΥΕΠ, ανακοίνωσε την Τρίτη τα επόμενα βήματα στο πρόγραμμα εξερεύνησης κοιτασμάτων φυσικού αερίου της χώρας, με την πραγματοποίηση τρισδιάστατων γεωφυσικών ερευνών στο βόρειο Ιόνιο (Block 2) και δισδιάστατων γεωφυσικών ερευνών στις παραχωρήσεις δυτικά και νοτιοδυτικά της Κρήτης.
Τον Απρίλιο, ο πρωθυπουργός ανακοίνωσε την επιτάχυνση του χρονοδιάγραμματος για τη διερεύνηση των δυνητικών αποθεμάτων φυσικού αερίου της χώρας και την επέκταση του σκοπού της ΕΔΕΥΕΠ, η οποία έχει πλέον υπό την επίβλεψη της έργα εξερεύνησης και παραγωγής υδρογονανθράκων, διαχείρισης και δέσμευσης αερίων του θερμοκηπίου, γεωλογικής αποθήκευσης αερίων, ανάπτυξης υπεράκτιων αιολικών πάρκων και διεθνών αγωγών.
Οι γεωφυσικές έρευνες θα πραγματοποιηθούν τους προσεχείς χειμερινούς μήνες με σκοπό την ελαχιστοποίηση τυχόν περιβαλλοντικών επιπτώσεων, σύμφωνα με τα αυστηρότερα και καλύτερα διεθνή πρότυπα για την προστασία του περιβάλλοντος, όπως:
• Χρήση του πρωτοκόλλου «ήπιας εκκίνησης» για να διασφαλιστεί ότι τα θαλάσσια θηλαστικά μπορούν να απομακρυνθούν προσωρινά από την περιοχή διενέργειας των γεωφυσικών ερευνών πριν την έναρξή τους.
• Διπλασιασμός των παρατηρητών των θαλάσσιων θηλαστικών πάνω στα ερευνητικά πλοία που διενεργούν τις γεωφυσικές έρευνες για να διασφαλιστεί η προστασία των κητωδών και άλλων ειδών θαλάσσιας ζωής εντός της ζώνης ασφαλείας.
• Επέκταση της ακτίνας της ελάχιστης ζώνης ασφαλείας γύρω από το πλοίο που διενεργεί τις γεωφυσικές έρευνες σε περίπτωση εντοπισμού μεγάλων θαλάσσιων ζώων.
• Περίοδος αναμονής 30 λεπτών πριν την έναρξη και παύση κάθε εξερευνητικής δραστηριότητας.
• Παθητική ακουστική παρακολούθηση υποβρύχιων ήχων για τη μέτρηση των επιπέδων θαλάσσιου θορύβου για τον εντοπισμό θαλάσσιων θηλαστικών.
• Εφαρμογή ζώνης αποκλεισμού 1 χιλιομέτρου γύρω από τις περιοχές «Natura» καθώς και τις ιχθυοκαλλιέργειες.
• Παρακολούθηση με εναέρια μέσα των κητωδών κατά τη διάρκεια και μετά το πέρας των ερευνών.
• Πλήρης συμμόρφωση με όλους τους εφαρμοστέους κανονισμούς και οδηγίες σύμφωνα με συμβάσεις MARPOL VI και ACCOBAMS και τις κατευθύνσεις του JNCC.
«Η απαρέγκλιτη τήρηση των ανωτέρω μέτρων και όλων των σχετικών διαδικασιών διασφαλίζεται από την παρουσία ανεξάρτητου παρατηρητή της ΕΔΕΥΕΠ επάνω στο ερευνητικό σκάφος. Επιπλέον, στο πλαίσιο των ερευνών δραστηριοποιείται έμπειρο εξειδικευμένο ανθρώπινο δυναμικό, το οποίο βρίσκεται σε συνεχή επικοινωνία με τις εμπλεκόμενες τοπικές και περιφερειακές λιμενικές αρχές καθώς και με τα εμπορικά και αλιευτικά σκάφη που πλέουν πλησίον των περιοχών των ερευνών με στόχο την απρόσκοπτη εκτέλεση τόσο των ερευνητικών προγραμμάτων όσο και των καθημερινών δραστηριοτήτων στις συγκεκριμένες περιοχές» αναφέρεται στην ανακοίνωση.
Ο κ. Αριστοφάνης Στεφάτος, Διευθύνων Σύμβουλος της ΕΔΕΥΕΠ, σχολίασε: «Θα ήθελα να ανακοινώσω με μεγάλη χαρά την πρόοδο που σημειώνουμε, με βάση το σχέδιο που είχαμε ανακοινώσει νωρίτερα μέσα στο έτος με τον πρωθυπουργό. Οι διεθνείς επενδυτές τόσο στις συμβατικές όσο και στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας ανταποκρίθηκαν πολύ θετικά σε αυτό το σχέδιο. Τον Αύγουστο καλωσορίσαμε την ExxonMobil ως νέο διαχειριστή στην Κρήτη και ο ρυθμός με τον οποίο προοδεύουμε είναι απόδειξη της άριστης συνεργασίας μας με κορυφαίες εταιρείες ενέργειας και παρόχους υπηρεσιών, όπως οι ExxonMobil, Helleniq Energy, Energean καθώς και η PGS — μια κορυφαία εταιρεία πρόσκτησης και επεξεργασίας γεωφυσικών δεδομένων παγκοσμίως.
Ο κ. Rikard Scoufias, Πρόεδρος της ΕΔΕΥΕΠ καλωσόρισε την πρόοδο και ανέφερε ότι: «Σηματοδοτεί ένα ακόμη σημαντικό ορόσημο στη στρατηγική μας για την αξιοποίηση των πόρων φυσικού αερίου της Ελλάδας και τις προσπάθειές μας να επιταχύνουμε την ενεργειακή μετάβαση σε ένα πιο βιώσιμο ενεργειακό μείγμα και να ενισχύσουμε την εφοδιαστική ασφάλεια. Το ελληνικό φυσικό αέριο μπορεί να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο — όχι μόνο για την Ελλάδα, αλλά και για την υποστήριξη της ευρύτερης περιοχής και της αυξανόμενης ζήτησης της Ευρώπης για ενεργειακούς πόρους σε μια κρίσιμη στιγμή για την ενεργειακή ασφάλεια».