Το ελληνικό επιχειρείν αλλάζει πρόσωπο. Μπορεί η εικόνα να παραμένει άνιση, ωστόσο τα δεδομένα δείχνουν πως οι γυναίκες κερδίζουν σταθερά έδαφος σε ρόλους ηγεσίας και επιχειρηματικότητας, προσθέτοντας νέο δυναμισμό στο οικονομικό περιβάλλον.
Σύμφωνα με την πρόσφατη έκθεση Venture Financing Report 2024-2025 του οργανισμού The Foundation, οι γυναίκες ιδρύτριες αντιπροσωπεύουν περίπου 24% των ελληνικών startups. Το ίδιο ποσοστό καταγράφει και το tech.eu, σε ανάλυση του ελληνικού τεχνολογικού τομέα. Πρόκειται για σημαντική εξέλιξη, αν αναλογιστεί κανείς ότι ο χώρος της νεοφυούς επιχειρηματικότητας ήταν μέχρι πρόσφατα σχεδόν αποκλειστικά ανδροκρατούμενος. Το γεγονός ότι σχεδόν μία στις τέσσερις startups ιδρύεται σήμερα από γυναίκα, καταδεικνύει τη στροφή που συντελείται.
Η εικόνα αυτή συνδέεται με μια ευρύτερη τάση που αποτυπώνεται σε διεθνές επίπεδο. Η έρευνα Women in Business 2024 της Grant Thornton καταγράφει ότι οι γυναίκες καταλαμβάνουν πλέον 33,5% των θέσεων ανώτατης διοίκησης (senior management) διεθνώς, από 32,4% το προηγούμενο έτος. Η Ελλάδα ακολουθεί, με μικρότερα ποσοστά αλλά με σαφή βελτίωση: σύμφωνα με τον Δείκτη Ισότητας των Φύλων 2024 του EIGE, η συμμετοχή γυναικών στα διοικητικά συμβούλια των μεγαλύτερων ελληνικών εταιρειών αυξήθηκε περίπου κατά 2% σε σχέση με το 2023.
Η αριθμητική πρόοδος είναι θετική, ωστόσο η πραγματική πρόκληση παραμένει η πρόσβαση στις κορυφαίες θέσεις ευθύνης. Τα ποσοστά γυναικών CEO στην Ελλάδα παραμένουν χαμηλά και η ανισότητα μεγαλύτερη σε παραδοσιακούς κλάδους όπως η ενέργεια, η ναυτιλία ή η βαριά βιομηχανία. Στον αντίποδα, τομείς όπως η τεχνολογία, οι υπηρεσίες και ο τουρισμός αναδεικνύουν όλο και περισσότερα γυναικεία πρόσωπα σε θέσεις-κλειδιά.
Τα διεθνή δεδομένα ενισχύουν την επιχειρηματολογία υπέρ της ισχυρότερης παρουσίας των γυναικών στη διοίκηση. Μελέτες της McKinsey δείχνουν ότι οι εταιρείες με μεγαλύτερη γυναικεία εκπροσώπηση στα διοικητικά τους συμβούλια παρουσιάζουν υψηλότερη κερδοφορία και μεγαλύτερη ανθεκτικότητα σε περιόδους κρίσης. Αντίστοιχα, στην ελληνική πραγματικότητα, οι γυναίκες επιχειρηματίες ξεχωρίζουν για την πειθαρχία τους, τη μεθοδικότητα, αλλά και τη σκληρότητα στις διαπραγματεύσεις – στοιχεία που συχνά συνοδεύονται από μια πιο «ανθρώπινη» προσέγγιση στη διοίκηση ομάδων.
Η πολιτεία και οι επιχειρηματικοί φορείς θα μπορούσαν να ενισχύσουν αυτήν τη δυναμική με στοχευμένες πολιτικές: πρόσβαση σε χρηματοδοτικά εργαλεία ειδικά για γυναίκες επιχειρηματίες, μέτρα συμφιλίωσης επαγγελματικής και οικογενειακής ζωής, καθώς και εκπαίδευση σε τομείς αιχμής όπως η τεχνητή νοημοσύνη και οι πράσινες τεχνολογίες.
Το «άρωμα γυναίκας» στο ελληνικό επιχειρείν δεν είναι μια μόδα της εποχής. Είναι μια βαθιά πολιτισμική αλλαγή που προχωρά, αργά αλλά σταθερά, και που έχει τη δυναμική να μεταμορφώσει όχι μόνο την αγορά, αλλά και την ίδια την κοινωνία.