Σε σκηνικό παρτίδας σκακιού παραπέμπουν τον τελευταίο καιρό οι κινήσεις Ελλάδας και Τουρκίας στο Αιγαίο, εν όψει της συνάντησης Μητσοτάκη- Ερντογάν που αναμένεται στη Νέα Υόρκη.
Η Τουρκία ανέβασε προσεκτικά το «θερμόμετρο» τον τελευταίο καιρό, με Navtex περί εξόδου του «Πίρι Ρέις» για έρευνες και ασκήσεις με πυρά- ωστόσο το «Πίρι Ρέις» το πρωί της Δευτέρας, με βάση διαθέσιμα στοιχεία, παρέμενε στα ανοιχτά της Σμύρνης, ενώ οι ασκήσεις με πυρά είχαν οριστεί σε περιοχές είτε στα τουρκικά ύδατα (Σμύρνη) είτε σε διεθνή (νότια της Λέσβου). Παρόλα αυτά, δεν έλειψε Navtex με αναφορά (κατά πάγια τουρκική τακτική) στη Συνθήκη της Λωζάννης και «μόνιμα αποστρατιωτικοποιημένα νησιά», ενώ στο ευρύτερο πλαίσιο δημιουργίας κλίματος ερμηνεύεται πως εντάσσονται και οι τουρκικές «προειδοποιήσεις» για τους νέους εξοπλισμούς της Κύπρου.
Από ελληνικής πλευράς απεστάλη ισχυρό μήνυμα αποτροπής και αποφασιστικότητας με την αιφνιδιαστική άσκηση ετοιμότητας την Τετάρτη από τον Έβρο ως τις εσχατιές του Αιγαίου, η οποία περιελάμβανε το σύνολο του στόλου, 60 αεροσκάφη και δυνάμεις του Στρατού Ξηράς, περιλαμβανομένης κινητοποίησης αερομεταφερόμενων δυνάμεων: Αν και αρμόδιες πηγές υπογράμμιζαν πως η συγκεκριμένη άσκηση (στο πρότυπο των ασκήσεων «Πυρπολητής») δεν σχετιζόταν με τις τουρκικές εξαγγελίες περί του «Πίρι Ρέις», οι συγκυρίες δεν θεωρούνται τυχαίες- και αξίζει να σημειωθεί πως, σύμφωνα με πληροφορίες, δεν υπήρξε κάποια αντίδραση επί του πεδίου από τουρκικής πλευράς (πχ με κινητοποίηση αεροναυτικών μονάδων). Παράλληλα, άξιες αναφοράς είναι οι δραστηριότητες επιχειρησιακής εκπαίδευσης (στο πλαίσιο του ετήσιου προγράμματος επιχειρησιακής εκπαίδευσης των μονάδων του αρχηγείου στόλου) στην ευρύτερη περιοχή του Αιγαίου από τις 15 ως τις 18 Σεπτεμβρίου, με τη συμμετοχή φρεγατών, ταχέων σκαφών, υποβρυχίων, πλοίων επιτήρησης και ναρκοπολέμου, δυνάμεων υποβρυχίων καταστροφών και αεροσκαφών της Διοίκησης Αεροπορίας Ναυτικου και της Πολεμικής Αεροπορίας, καθώς και η διμερής άσκηση στο Μυρτώο (17-18 Σεπτεμβρίου) μεταξύ της φρεγάτας «Θεμιστοκλής», του υποβρυχίου «Πιπίνος», ενός ΣΑΠ (σκάφος ανορθοδόξου πολέμου) της ΔΥΚ και της ινδικής φρεγάτας INS «Trikand». Οι ασκήσεις αυτές ήταν προγραμματισμένες εκ των προτέρων, ωστόσο αυτό δεν αναιρεί το μήνυμα αποτροπής που προκύπτει από τις εν λόγω δραστηριότητες στο Αιγαίο- ένα πλαίσιο στο οποίο εντάσσεται αντίστοιχα και η πρόσφατη άσκηση «Ευνομία 6-25», με τη συμμετοχή Ελλάδας, Κύπρου, Γαλλίας και Ιταλίας στην ανατολική Μεσόγειο, σε νερά που «καίνε» την Τουρκία.
Υπενθυμίζεται πως ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, αναμένεται να συναντήσει τον Τούρκο πρόεδρο, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, στο περιθώριο της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη στις 23 Σεπτεμβρίου. Αξίζει να σημειωθεί επίσης πως ο Τούρκος πρόεδρος αναμένεται να συναντήσει τον Αμερικανό ομόλογό του, Ντόναλντ Τραμπ, στις 25 Σεπτεμβρίου, με τον Αμερικανό πρόεδρο να αναφέρει πως οι συνομιλίες θα επικεντρωθούν σε εμπορικές και στρατιωτικές συμφωνίες, περιλαμβάνοντας την «μεγάλης κλίμακας» αγορά αεροσκαφών Boeing, μια «μεγάλη συμφωνία» για F-16, καθώς και τη συνέχιση των διαπραγματεύσεων για το πρόγραμμα των F-35, που -όπως τόνισε- «αναμένεται να ολοκληρωθούν θετικά». Ωστόσο, διπλωματικές πηγές της Αθήνας σχολίαζαν πως η αναφορά του Αμερικανού προέδρου στα F-35 περιορίζεται στη συνέχιση των σχετικών συνομιλιών, οι οποίες λαμβάνουν χώρα από τότε που η Τουρκία αποβλήθηκε από το πρόγραμμα των F-35» και ότι υπάρχουν προβλέψεις στην αμερικανική νομοθεσία που απαγορεύουν την πώληση αμερικάνικου αμυντικού υλικού στην Τουρκία, λόγω της κατοχής των ρωσικών πυραύλων S-400– τους οποίους η Άγκυρα εξακολουθεί να μη φαίνεται διατεθειμένη να αποχωριστεί.
