Περισσότερες από δυο εκατομμύρια προβολές και χίλια σχόλια συγκέντρωσε το ταξιδιωτικό βίντεο του χρήστη του TikTok Finding Fiona στο οποίο τόνισε τη σημασία της χρήσης αντηλιακού στις πτήσεις, επικαλούμενη αναφορές ότι οι άνθρωποι υφίστανται περισσότερες βλάβες από τον ήλιο όταν βρίσκονται σε μεγαλύτερο υψόμετρο.
«Παρόλο που βρισκόμαστε μέσα στο αεροσκάφος, λόγω του μεγάλου υψομέτρου, στην πραγματικότητα βιώνουμε ισχυρότερη υπεριώδη ακτινοβολία, ειδικά αν βρισκόμαστε στη θέση του παραθύρου», λέει η ίδια στο βίντεο.
Σύμφωνα με τους δερματολόγους, ο ισχυρισμός της TikToker είναι εν μέρει σωστός – αλλά ενέχει και λάθος. «Τα καλά νέα είναι ότι ο πραγματικός κίνδυνος από μία πτήση, ή κάποιος που πετάει περιστασιακά, είναι μάλλον χαμηλός», δηλώνει η δρ Ελίζαμπεθ Τζόουνς, επίκουρη καθηγήτρια δερματολογίας στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Thomas Jefferson στη Φιλαδέλφεια.
Ωστόσο, η Τζόουνς σημειώνει ότι για τα μέλη του πληρώματος και τους πιλότους, ο κίνδυνος είναι μεγαλύτερος. «Οι άνθρωποι που πετούν κατ′ επάγγελμα, πρόκειται να εκτεθούν πολύ περισσότερο στην υπεριώδη ακτινοβολία δεδομένου – ειδικά, αν βρίσκονται στο πιλοτήριο – του μεγέθους του πιλοτηρίου» και δεδομένου συνολικά του χρόνου που περνούν σε μεγαλύτερο υψόμετρο, λέει.
Η ίδια επεσήμανε μια μελέτη του 2015, σύμφωνα με την οποία οι πιλότοι και το πλήρωμα καμπίνας έχουν περίπου διπλάσια συχνότητα εμφάνισης μελανώματος, μιας λιγότερο συχνής αλλά σοβαρότερης μορφής καρκίνου του δέρματος, σε σύγκριση με τον γενικό πληθυσμό.
Ως εκ τούτου, υπάρχει σύνδεση μεταξύ των πτήσεων και της ηλιακής βλάβης. Παρακάτω, οι δερματολόγοι εξηγούν τι πρέπει να γνωρίζουμε για τον κίνδυνο ηλιακής βλάβης όταν βρισκόμαστε σε υψόμετρο λόγω αεροπορικού ταξιδιού.
Τα παράθυρα των αεροπλάνων εμποδίζουν τις περισσότερες ακτίνες UVB, αλλά όχι όλες τις ακτίνες UVA
«Τα παράθυρα των αεροπλάνων αποκλείουν αποτελεσματικά τις περισσότερες ακτίνες UVB», δηλώνει η δρ Τζόουνς, αναφερόμενη στις ακτίνες που μπορούν να προκαλέσουν ηλιακά εγκαύματα και καρκίνο του δέρματος. Έτσι, ακόμη και αν καθόμαστε «παράθυρο», είναι πιθανό να μην καταλήξουμε με ηλιακό έγκαυμα μετά από μια πτήση. Αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι δεν μπορεί να προκληθούν άλλες βλάβες.
Αυτό ισχύει και για τα παράθυρα που δεν βρίσκονται σε αεροπλάνα, δηλώνει η δρ. Τζένιφερ Χόλμαν, δερματολόγος στην U.S. Dermatology Partners Tyler στο Τέξας. «Τα περισσότερα τυπικά παράθυρα σε ένα σπίτι ή ένα αυτοκίνητο φιλτράρουν… περίπου το 97% έως 98% της ακτινοβολίας UVB, που είναι συνήθως το ”μήκος κύματος” που οι άνθρωποι θεωρούν ότι προκαλεί ηλιακά εγκαύματα», αναφέρει.
Αν και τα παράθυρα εμποδίζουν αυτές τις ακτίνες, δεν εμποδίζουν όλες τις ακτίνες. Σύμφωνα με την δρ Τζόουνς, τα παράθυρα των αεροπλάνων δεν εμποδίζουν πλήρως τις ακτίνες UVA, οι οποίες μπορούν να «προκαλέσουν πρόωρη γήρανση, ρυτίδες και, τελικά, να συμβάλουν και στον καρκίνο του δέρματος».
Και πάλι, αυτό δεν αφορά μόνο τα αεροπλάνα: Η δρ Χόλμαν λέει ότι τα περισσότερα παράθυρα, συμπεριλαμβανομένων των παραθύρων του αυτοκινήτου μας και των παραθύρων του καφέ της γειτονιάς μας, επίσης δεν προσφέρουν προστασία από την UVA. Γενικά, «τα περισσότερα γυαλιά δεν φιλτράρουν τη UVA», σημειώνει.
Η χρήση αντηλιακού στο αεροπλάνο μπορεί να μας προστατεύσει από αυτές τις επιβλαβείς ακτίνες, οι οποίες, σύμφωνα με την ίδια, διεισδύουν «πιο βαθιά στο δέρμα» και μας εκθέτουν «σε κίνδυνο για διάφορους τύπους καρκίνου του δέρματος, συμπεριλαμβανομένης της πιο θανατηφόρας μορφής καρκίνου του δέρματος, του μελανώματος».