Για πολλούς από εμάς, η μέρα δεν ξεκινά πριν πιούμε τον πρώτο μας καφέ. Είναι μια καθησυχαστική, ενεργοποιητική συνήθεια και ένα από τα πιο διαδεδομένα ροφήματα στον κόσμο. Ωστόσο, αν και ο πρωινός μας καφές μπορεί να φαίνεται αβλαβής, μπορεί να αλληλεπιδράσει με ορισμένα φάρμακα με τρόπους που μειώνουν την αποτελεσματικότητά τους ή αυξάνουν τον κίνδυνο παρενεργειών.
Από τα κοινά φάρμακα για το κρυολόγημα έως τα αντικαταθλιπτικά, η επίδραση της καφεΐνης στο σώμα υπερβαίνει έναν απλό γρήγορο ενεργειακό «ενεργοποιητή». Το τσάι περιέχει επίσης καφεΐνη, αλλά όχι στις ίδιες συγκεντρώσεις με τον καφέ και δεν φαίνεται να επηρεάζει τους ανθρώπους με τον ίδιο τρόπο.
Ας δούμε τι πρέπει να γνωρίζουμε σχετικά με το πώς ο καφές μπορεί να επηρεάσει τα φάρμακά μας αλλά και πώς να παραμείνουμε ασφαλείς.
1. Φάρμακα για κρυολόγημα και γρίπη
Η καφεΐνη είναι διεγερτικό, πράγμα που σημαίνει ότι επιταχύνει το κεντρικό νευρικό σύστημα. Η ψευδοεφεδρίνη, ένα αποσυμφορητικό που περιέχεται σε φάρμακα για το κρυολόγημα και τη γρίπη, είναι επίσης διεγερτικό. Όταν λαμβάνονται ταυτόχρονα, οι επιδράσεις τους μπορούν να ενισχυθούν, οδηγώντας πιθανώς σε νευρικότητα, αϋπνία, πονοκεφάλους και γρήγορο καρδιακό ρυθμό.
Πολλά φάρμακα για το κρυολόγημα περιέχουν ήδη πρόσθετη καφεΐνη, αυξάνοντας ακόμη περισσότερο αυτούς τους κινδύνους. Ορισμένες μελέτες υποδηλώνουν επίσης ότι ο συνδυασμός καφεΐνης με ψευδοεφεδρίνη μπορεί να αυξήσει τα επίπεδα σακχάρου και τη θερμοκρασία του σώματος, κάτι που είναι ιδιαίτερα σημαντικό για άτομα με διαβήτη.
2. Φάρμακα για τον θυρεοειδή
Η λεβοθυροξίνη, η βασική θεραπεία για τον υποθυρεοειδισμό, είναι πολύ ευαίσθητη στον χρόνο λήψης και ο πρωινός καφές μπορεί να παρεμβαίνει στην απορρόφησή της. Μελέτες δείχνουν ότι η κατανάλωση καφέ πολύ σύντομα μετά τη λήψη της λεβοθυροξίνης μπορεί να μειώσει την απορρόφησή της έως και κατά 50%.
Η καφεΐνη επιταχύνει την κινητικότητα του εντέρου (την κίνηση τροφής και αποβλήτων στο πεπτικό σύστημα), δίνοντας στο φάρμακο λιγότερο χρόνο να απορροφηθεί. Μπορεί επίσης να δεσμευτεί με το φάρμακο στο στομάχι, δυσκολεύοντας την απορρόφησή του. Αυτές οι επιδράσεις μειώνουν τη βιοδιαθεσιμότητα του φαρμάκου, πράγμα που σημαίνει ότι λιγότερο φτάνει στο αίμα όπου χρειάζεται. Η αλληλεπίδραση αυτή εμφανίζεται πιο συχνά με τα δισκία λεβοθυροξίνης και λιγότερο με υγρές μορφές.
Ο ίδιος κανόνας ισχύει και για μια κατηγορία φαρμάκων για την οστεοπόρωση, τα διφωσφονικά, όπως η αλενδρονάτη και η ρισεδρονάτη, τα οποία επίσης απαιτούν άδειο στομάχι και 30-60 λεπτά πριν από την κατανάλωση τροφής ή ποτού.
3. Αντικαταθλιπτικά και αντιψυχωσικά
Η αλληλεπίδραση της καφεΐνης με τα φάρμακα για την ψυχική υγεία μπορεί να είναι πιο σύνθετη.
Τα SSRIs (εκλεκτικοί αναστολείς επαναπρόσληψης σεροτονίνης), όπως η σερτραλίνη και η σιταλοπράμη, είναι αντικαταθλιπτικά που χρησιμοποιούνται ευρέως για την κατάθλιψη, το άγχος και άλλες ψυχιατρικές καταστάσεις. Εργαστηριακές μελέτες υποδηλώνουν ότι η καφεΐνη μπορεί να δεσμευτεί με αυτά τα φάρμακα στο στομάχι, μειώνοντας την απορρόφησή τους και ενδεχομένως καθιστώντας τα λιγότερο αποτελεσματικά.
4. Αναλγητικά
Ορισμένα αναλγητικά χωρίς συνταγή, όπως αυτά που περιέχουν ασπιρίνη ή παρακεταμόλη, περιλαμβάνουν πρόσθετη καφεΐνη. Ο καφές μπορεί να επιταχύνει την απορρόφηση αυτών των φαρμάκων, αυξάνοντας την ταχύτητα εκκένωσης του στομάχου και κάνοντάς το πιο όξινο, βελτιώνοντας την απορρόφηση για ορισμένα φάρμακα όπως η ασπιρίνη.
Αν και αυτό μπορεί να βοηθήσει τα αναλγητικά να δράσουν γρηγορότερα, μπορεί επίσης να αυξήσει τον κίνδυνο παρενεργειών όπως ερεθισμός ή αιμορραγία στο στομάχι, ειδικά όταν συνδυάζεται με άλλες πηγές καφεΐνης. Αν και δεν έχουν αναφερθεί σοβαρά περιστατικά, η προσοχή παραμένει απαραίτητη.
5. Φάρμακα για την καρδιά
Η καφεΐνη μπορεί προσωρινά να αυξήσει την αρτηριακή πίεση και τον καρδιακό ρυθμό, συνήθως για τρεις έως τέσσερις ώρες μετά την κατανάλωση. Για όσους λαμβάνουμε φάρμακα για την αρτηριακή πίεση ή φάρμακα που ελέγχουν αρρυθμίες, αυτό μπορεί να αντισταθμίσει τις επιδιωκόμενες επιδράσεις της θεραπείας.
Αυτό δεν σημαίνει ότι όσοι έχουμε καρδιακά προβλήματα πρέπει να αποφύγουμε τελείως τον καφέ, αλλά καλό είναι να παρακολουθούμε πώς επηρεάζει τα συμπτώματά μας και να σκεφτούμε περιορισμό ή επιλογή ντεκαφεϊνέ αν χρειάζεται.
Τι μπορούμε να κάνουμε;
Ο καφές μπορεί να αποτελεί μέρος της καθημερινής μας ρουτίνας, αλλά είναι επίσης μια ισχυρή χημική ένωση που μπορεί να επηρεάσει τον τρόπο με τον οποίο το σώμα μας επεξεργάζεται τα φάρμακα. Δείτε πώς μπορούμε να προστατευτούμε:
-Πίνουμε λεβοθυροξίνη ή διφωσφονικά με άδειο στομάχι και νερό και περιμένουμε 30-60 λεπτά πριν πιούμε καφέ ή φάμε πρωινό.
-Προσέχουμε τα φάρμακα για κρυολόγημα και γρίπη, τις θεραπείες για άσθμα και τα φάρμακα για ADHD, καθώς η καφεΐνη μπορεί να ενισχύσει τις παρενέργειες.
-Αν λαμβάνουμε αντικαταθλιπτικά, αντιψυχωσικά ή φάρμακα για την πίεση, συζητάμε τις συνήθειες καφεΐνης με τον γιατρό μας.
-Σκεφτόμαστε μείωση της πρόσληψης ή επιλογή ντεκαφεϊνέ αν εμφανίζουμε παρενέργειες όπως νευρικότητα, αϋπνία ή καρδιακά εξάρματα.
Όλοι μεταβολίζουμε διαφορετικά την καφεΐνη, καθώς κάποιοι νιώθουμε καλά μετά από τρεις κούπες, ενώ άλλοι εμφανίζουν παρενέργειες μετά από μία μόνο. Σε γενικές φραμμές, πρέπει να προσέχουμε πώς αντιδρά το σώμα μας και συμβουλευόμαστε τον φαρμακοποιό ή τον γιατρό μας αν κάτι μας φαίνεται ανησυχητικό.
Με πληροφορίες από The Independent
