Το γαστρεντερικό μας σύστημα φιλοξενεί περίπου 100 τρισεκατομμύρια μικροοργανισμούς, συμπεριλαμβανομένων βακτηρίων, μυκήτων, ιών και άλλων μικροβίων, τα οποία μπορούν να είναι το ίδιο ωφέλιμα αλλά και επιβλαβή. Μερικοί από αυτούς τους οργανισμούς είναι κύτταρα του ανοσοποιητικού που επικοινωνούν συνεχώς με τους υπόλοιπους μικροοργανισμούς του εντέρου. Ωστόσο, υπάρχει μια λεπτή ισορροπία μεταξύ αυτών των μικροοργανισμών που πρέπει να διατηρείται.
Όταν αυτή η ισορροπία διαταραχθεί, μιλάμε για προβληματική «συμβίωση», η οποία μπορεί να οδηγήσει σε χρόνια φλεγμονή και σε διάφορες ασθένειες, όπως αυτοάνοσα νοσήματα, καρδιαγγειακές παθήσεις, εγκεφαλικά και αυξημένη ευαισθησία σε λοιμώξεις.
Στο έντερό μας λαμβάνουν χώρα πολλοί βιολογικοί μηχανισμοί, από την παραγωγή βιταμινών και αμινοξέων μέχρι τη ζύμωση των αδιάλυτων ινών σε λιπαρά οξέα μικρής αλύσου. Όπως δείχνουν οι τελευταίες έρευνες, η λειτουργία του εντέρου επηρεάζει ό,τι συμβαίνει στον οργανισμό μας. Ερευνητές στην Ιταλία ήθελαν να διαπιστώσουν αν μπορούσαν να αποδείξουν μια αιτιακή σχέση μεταξύ του μικροβιώματος του εντέρου και χαρακτηριστικών που σχετίζονται με τη γήρανση.
Η προβληματική «συμβίωση» στο έντερο μπορεί να προκαλέσει εκφύλιση της ωχράς κηλίδας
Οι ερευνητές πραγματοποίησαν μια μελέτη η οποία χρησιμοποιεί γενετικές παραλλαγές για να εντοπίσει αιτιακές συνδέσεις μεταξύ παραγόντων που μπορούν να τροποποιηθούν και αποτελεσμάτων. Δοκιμάστηκαν 55.130 πιθανές αιτιακές σχέσεις μεταξύ 37 χαρακτηριστικών που αντιπροσωπεύουν τη σύνθεση και λειτουργία του μικροβιώματος του εντέρου και χαρακτηριστικών που σχετίζονται με τη γήρανση.
Τα αποτελέσματα της μελέτης υποστηρίζουν μια αιτιακή σχέση μεταξύ του μικροβιώματος του εντέρου και της εκφύλισης της ωχράς κηλίδας η οποία σχετίζεται με την ηλικία, καθώς και με 36 φλεγμονώδεις πρωτεΐνες και 25 καρδιομεταβολικές πρωτεΐνες. Με άλλα λόγια, η σύσκολη «συμβίωση» στο έντερο μπορεί να προκαλέσει εκφύλιση της ωχράς κηλίδας και ασθένειες που σχετίζονται με φλεγμονή, όπως καρδιοπάθειες και διαβήτη. Οι ερευνητές σημειώνουν, ωστόσο, ότι απαιτείται περαιτέρω έρευνα για να επιβεβαιωθούν τα ευρήματα.
Πρέπει να τονίσουμε ότι η απόδειξη αιτιότητας είναι δύσκολη και σχεδόν αδύνατη, καθώς ποτέ δεν μπορούμε να απομονώσουμε πλήρως όλους τους παράγοντες, πάντα θα υπάρχουν πιθανοί παράγοντες που δεν λαμβάνονται υπόψη σε μια μελέτη.
Με λίγα λόγια, η συγκεκριμένη μελέτη συνδέει την υγεία του εντέρου με πιο υγιή γήρανση και μεγαλύτερη διάρκεια ζωής. Αν και υποστηρίζει μια αιτιακή σχέση, οι ερευνητές παραδέχονται ότι δεν μπόρεσαν να την αποδείξουν πλήρως, αλλά μπόρεσαν να εντοπίσουν μια ισχυρή σύνδεση.
Αυτό ενισχύει τα προηγούμενα στοιχεία που συνδέουν την υγεία του εντέρου με τη φλεγμονή και τις ασθένειες. Το δύσκολο σημείο είναι ότι η σχέση είναι αμφίδρομη: η υγεία του εντέρου επηρεάζει τη φλεγμονή και τις ασθένειες, αλλά και οι ασθένειες και η φλεγμονή μπορούν να επηρεάσουν την υγεία του εντέρου.
Όσον αφορά τη διατροφή, το έντερό μας χρειάζεται κυρίως δύο πράγματα: προβιοτικά και ίνες. Τα προβιοτικά είναι ωφέλιμα βακτήρια, τα οποία προσθέτουμε στο έντερο με κατανάλωση ζυμωμένων τροφών, όπως γιαούρτι, κεφίρ και λάχανο τουρσί. Οι ίνες βρίσκονται σε δημητριακά ολικής άλεσης, φρούτα, λαχανικά, όσπρια, ξηρούς καρπούς και σπόρους. Όταν οι ίνες φτάνουν στο παχύ έντερο, τα ωφέλιμα βακτήρια τις «τρώνε» και παράγουν λιπαρά οξέα μικρής αλύσου, τα οποία βοηθούν στη μείωση της φλεγμονής.
Εκτός των άλλων, οι καθημερινές μας συνήθειες επηρεάζουν σημαντικά την υγεία του εντέρου και αντίστροφα. Για παράδειγμα, οι ορμόνες του ύπνου παράγονται στο έντερο, οπότε η δύσκολη «συμβίωση» μπορεί να δυσκολεύει τον καλό ύπνο. Παράλληλα, η έλλειψη ποιοτικού ύπνου μπορεί να επηρεάσει το μικροβίωμα.
Με πληροροφίες από Eating Well