Ιδιαίτερα αποκαλυπτικός για τα τεκταινόμενα εντός του ΟΠΕΚΕΠΕ ήταν ο πρώην υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης Γιώργος Γεωργαντάς κατά την κατάθεση του στην εξεταστική επιτροπή που διερευνά το σκάνδαλο στον Οργανισμό.
Αίσθηση προκάλεσε η αποκάλυψη που έκανε ο πρώην υπουργός καθώς, όπως ανέφερε, ο πειθαρχικός έλεγχος που είχε ζητήσει από τον ΟΠΕΚΕΠΕ τον Νοέμβριο του 2022 για διευθυντές τμημάτων του Οργανισμού δεν προχώρησε ποτέ.
Οι συγκεκριμένοι διευθυντές, σύμφωνα με τον πρώην υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης, αντί να προβαίνουν σε ουσιαστικούς ελέγχους των αιτήσεων των παραγωγών, για χρόνια περιορίζονταν σε τυπικούς, «στεγνούς», όπως είπε, ελέγχους των εγγράφων που βρίσκονταν μέσα στους φακέλους. Σύμφωνα με τον ίδιο ενώ η επιστολή του μπήκε στο Δ.Σ του ΟΠΕΚΕΠΕ απορρίφθηκε για τυπικούς λόγους.
Ο Γιώργος Γεωργαντάς, κατά την κατάθεση του, αναφέρθηκε εκτενώς και στην προσπάθεια του να μεταφερθούν οι αιτήσεις πληρωμών στο κυβερνητικό «νέφος». Όπως είπε ο πρώην υπουργός αντιμετώπισε έντονες αντιδράσεις από ένα μέρος των Κέντρων Υποδοχής Δηλώσεων, «που προσπάθησαν να απαξιώσουν, να υποβαθμίσουν αλλά και να ακυρώσουν την προσπάθεια».
Ο Γιώργος Γεωργαντάς υπογράμμισε ότι «η όλη μεταρρύθμιση αντιμετωπίστηκε και από τον ΟΠΕΚΕΠΕ με έλλειψη ενεργού συμμετοχής και με αδιαφορία κάποιων να υπηρετήσουν τη μετάβαση», αφήνοντας σαφείς αιχμές για τη στάση στελεχών του Οργανισμού απέναντι στις αλλαγές που επιχειρήθηκαν.
Ο Γιώργος Γεωργαντάς αναφερόμενος στα 2.021 ύποπτα ΑΦΜ που δεσμεύτηκαν κατά τη διάρκεια της θητείας του, αποκάλυψε ότι τελικά πληρώθηκαν μόλις 91 περιπτώσεις, καθώς μόνο αυτοί οι αιτούντες κατάφεραν να προσκομίσουν τα απαραίτητα δικαιολογητικά.
Περιγράφοντας τον τρόπο με τον οποίο λειτουργούσε το σύστημα, σημείωσε ότι οι επιτήδειοι δήλωναν ιδιωτικούς βοσκοτόπους που στην πραγματικότητα ήταν δημόσιες εκτάσεις, και εκμεταλλευόμενοι την έλλειψη Κτηματολογίου αλλά και τη μη διασύνδεση με το gov.gr, δήλωναν νομή χωρίς καμία απόδειξη χωρίς οι υπηρεσίες να ζητούν απόδειξη της νομής.
Ο Γιώργος Γεωργαντάς αναφερόμενος στον Γιώργο Ξυλούρη σημείωσε πως τον γνώρισε στο υπουργείο ωστόσο μετά από 2-3 συναντήσεις δεν τον ξαναείδε και τον παρέπεμψε στον ΟΠΕΚΕΠΕ.
Σαφείς αποστάσεις Γεωργαντά από Αυγενάκη – Το σχόλιο της Μιλένας Αποστολάκη
Ο Γιώργος Γεωργαντάς, κατά την κατάθεση του, αναφέρθηκε τόσο στον πρώην πρόεδρο του ΟΠΕΚΕΠΕ Δημήτρη Σημανδράκο, ο οποίος – υπενθυμίζεται – αποπέμφθηκε από τον Λευτέρη Αυγενάκη που του καταλόγισε λανθασμένη πληρωμή του 2022 όσο και στην Παρασκευή Τυχεροπούλου.
Τα όσα υποστήριξε ο Γιώργος Γεωργαντάς για τον πρώην πρόεδρο του ΟΠΕΚΕΠΕ Δημήτρη Σημανδράκο επί της ουσίας συνιστούν σαφείς αποστάσεις, αν όχι «άδειασμα», από τα όσα ανέφερε στην χθεσινή του κατάθεση ο Λευτέρης Αυγενάκης. «Ο υπουργός δεν έχει την δυνατότητα να δώσει το εντέλλεσθαι. Εγώ στα αγροτοπεριβαλλοντικά, αυτό που επισήμανα με επιστολή μου προς τον πρόεδρο του ΟΠΕΚΕΠΕ είναι ότι πρέπει να είμαστε εντάξει με τις κανονιστικές υποχρεώσεις. Ζητούσα και επισήμανα τον κίνδυνο και να μην υπερβούμε τις ημερομηνίες και να πληρωθούν οι αγρότες. Είμαι απόλυτα βέβαιος ότι με σύννομο τρόπο έγινε η όποια διαδικασία» σημείωσε ο Γιώργος Γεωργαντάς, αναφερόμενος στην θητεία Σημανδράκου. Σε εκείνο το σημείο η Μιλένα Αποστολάκη, εισηγήτρια του ΠΑΣΟΚ, σημείωσε με νόημα πως «είμαι σίγουρη ότι ο κ. Αυγενάκης μας παρακολουθεί αυτή την ώρα», ο Γιώργος Γεωργαντάς ανέφερε πως «είμαι σίγουρος ότι εντός νομίμου πλαισίου λειτούργησε ο πρόεδρος του ΟΠΕΚΕΠΕ».
Ο Γιώργος Γεωργαντάς αναφερόμενος στην Παρασκευή Τυχεροπούλου ανέφερε πως δεν την γνώριζε, τονίζοντας πως «είδα ένα άτομο συγκροτημένο και την πρότεινα στον κ. Σημανδράκο. Η συνεργασία μου μαζί της ήταν ουσιαστική και παραγωγική».
Πηγές ΠΑΣΟΚ: Η κατάθεση Γεωργαντά εκθέτει ανεπανόρθωτα τον διάδοχό του στο υπουργείο Λευτέρη Αυγενάκη
Σχολιάζοντας την κατάθεση του πρώην υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης Γιώργου Γεωργαντά, πηγές του ΠΑΣΟΚ σημείωναν πως «όπως φάνηκε από μια σειρά απαντήσεων του πρώην υπουργού, κάθε προσπάθεια εκσυγχρονισμού του Οργανισμού και αποσύνδεσή του από τον τεχνικό σύμβουλο και τα ιδιωτικά συμφέροντα, εγκαταλείφθηκε συνειδητά από την επόμενη ηγεσία του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης. Με βάση τις απαντήσεις του κ. Γεωργαντά αποδεικνύεται ότι μια μεταρρύθμιση που διασφάλιζε την διαφάνεια των πληρωμών των αγροτών και την εξάλειψη των πελατειακών εξαρτήσεων ακυρώθηκε από τον Λ. Αυγενάκη».
Σε αυτό το πλαίσιο οι ίδιες πηγές σημείωναν πως «ο κ. Γεωργαντάς επιβεβαίωσε ότι η μετάβαση του ΟΣΔΕ στο gov .gr που θα αποτελούσε μια κεντρική μεταρρύθμιση για τη διαφάνεια και τον έλεγχο των επιδοτήσεων υπονομεύθηκε. Ενώ η πλατφόρμα είχε μάλιστα λειτουργήσει επιτυχώς το 2022, επί Υπουργίας του , χωρίς τεχνικό σύμβουλο και με πλήρη διαφάνεια, ο διάδοχός του στο Υπουργείο, ο κ. Αυγενάκης εγκατέλειψε τη μεταρρύθμιση για να επαναφέρει τον παλαιό μηχανισμό, δηλαδή τον μηχανισμό εξάρτησης των αγροτών από τον τεχνικό σύμβουλο. Ο κ. Γεωργαντάς ανάφερε ότι μερίδα των ΚΥΔ υπονόμευσε τη μετάβαση στο gov και μετά από ερώτηση του ΠΑΣΟΚ τόνισε ότι σίγουρα δεν άρεσε στον τεχνικό σύμβουλο η μετάβαση αυτή.
Ο κ. Γεωργαντάς αποκάλυψε ότι το 2022 είχαν δεσμευθεί 2.021 ΑΦΜ που συνδέονταν με ύποπτες αιτήσεις και παράνομες επιδοτήσεις. Οι δικαιούχοι κλήθηκαν να προσκομίσουν στοιχεία, αλλά μόνο 91 προσκόμισαν. Ωστόσο, μετά την αποχώρησή του, η νέα πολιτική ηγεσία προχώρησε στην πληρωμή των δεσμευμένων ΑΦΜ, ακυρώνοντας στην πράξη τον έλεγχο και την κάθαρση που είχε ξεκινήσει. Η κατάθεσή του εκθέτει τον κ. Αυγενάκη αλλά και ολόκληρη την κυβέρνηση Μητσοτάκη, που μεθόδευσε πληρωμές χωρίς έλεγχο, επιβραβεύοντας όσους εμπλέκονται σε παρατυπίες εις βάρος των νόμιμων αγροτών.
Ο πρώην Υπουργός κατέθεσε ότι είχε ζητήσει πειθαρχικό έλεγχο για στελέχη του ΟΠΕΚΕΠΕ λόγω πλημμελούς εκτέλεσης καθηκόντων που αφορούσαν το εθνικό απόθεμα. Όταν ρωτήθηκε από το ΠΑΣΟΚ αν αυτά τα στελέχη θα έπρεπε να παραμένουν στις θέσεις ευθύνης που κατέχουν, απάντησε ότι θα έπρεπε προσωρινά τουλάχιστον να έχουν αντικατασταθεί μέχρι την ολοκλήρωση της έρευνας. Είναι μάλιστα χαρακτηριστική η απάντηση του στην ερώτηση του ΠΑΣΟΚ τι θα έπραττε αν είχε γνώση των επισυνδέσεων του κ. Μέλα, στην οποία επισημαίνει ότι θα επαναξιολογούσε την τοποθέτησή του ως Προέδρου του ΟΠΕΚΕΠΕ. Ακόμη, ο κ. Γεωργαντάς υπερασπίστηκε τις εγκυκλίους του Οργανισμού που εκδόθηκαν επί θητείας του, παραδεχόμενος εμμέσως ότι οι εγκύκλιοι που εξέδωσε ο Βουλευτής της ΝΔ και πρώην πρόεδρος ΟΠΕΚΕΠΕ Θ. Παπάς καθώς έθεταν πιο ελαστικά κριτήρια για τους ελέγχους δεν υπηρετούσαν την διαφάνεια.
Στην κατάθεσή του, ο κ. Γεωργαντάς χαρακτήρισε απολύτως νόμιμη και επιβεβλημένη τη διαδικασία πληρωμών που έκανε με «εντέλλεσθε» ο πρώην πρόεδρος του ΟΠΕΚΕΠΕ, κ. Σημανδράκος αποδομώντας τα επιχειρήματα του κ. Αυγενάκη.
Ταυτόχρονα, απαντώντας σε ερώτηση του ΠΑΣΟΚ κατέθεσε πως αν παρέμενε στη θέση του και μετά τις εκλογές του 2023 θα επέμενε στην ολοκλήρωση της ψηφιακής μετάβασης στο gov, αποδεικνύοντας ότι η διακοπή της δεν οφείλεται σε τεχνικά ή άλλα εμπόδια, αλλά σε πολιτικές σκοπιμότητες.
Η εγκατάλειψη της μεταρρύθμισης στο gov, η πληρωμή δεσμευμένων ΑΦΜ χωρίς στοιχεία και η συγκάλυψη ελέγχων στον ΟΠΕΚΕΠΕ είναι η εικόνα της Διοίκησης Αυγενάκη.
Ακόμα, στην συντονισμένη προσπάθεια στελεχών της Νέας Δημοκρατίας να ακυρώσουν την αξιοπιστία της κ. Τυχεροπούλου, δόθηκε σήμερα απάντηση από τον ίδιο τον κ. Γεωργαντά ο οποίος χαρακτήρισε την κ. Τυχεροπούλου “συγκροτημένη υπάλληλο” με την οποία είχε “αποτελεσματική και παραγωγική συνεργασία”».
Καταληκτικά οι πηγές του ΠΑΣΟΚ αναφέρουν πως «η σημερινή κατάθεση του κ. Γεωργαντά γεννά μια σειρά από ερωτήματα στα οποία η Κυβέρνηση καλείται να απαντήσει: Ποιοι ωφελήθηκαν από την ακύρωση της μετάβασης στο gov; Ποιος έδωσε την εντολή για την πληρωμή των δεσμευμένων ΑΦΜ; Γιατί δεν προχώρησε ο πειθαρχικός έλεγχος στον ΟΠΕΚΕΠΕ;».
Γεωργαντάς: Πέντε πρωτοβουλίες για την εξυγίανση του ΟΠΕΚΕΠΕ
Ο Γιώργος Γεωργαντάς στην εισαγωγική του τοποθέτηση στην συνεδρίαση της εξεταστικής επιτροπής αναφέρθηκε σε πέντε καταλυτικές πρωτοβουλίες, όπως είπε, για την εξυγίανση του ΟΠΕΚΕΠΕ και την ενίσχυση της διαφάνειας στον Οργανισμό, οι οποίες ελήφθησαν στη θητεία του. Συγκεκριμένα:
1.Μεταφορά του ΟΣΔΕ στο κυβερνητικό νέφος (gov.g).
2.Πάταξη κάθε απόπειρας απόκτησης επιδοτήσεων από επιτήδειους μη νόμιμους δικαιούχους εθνικού αποθέματος.
Αυτή επιτεύχθηκε με συγκεκριμένα μέτρα, όπως:
-Η τροποποίηση της εγκυκλίου ελέγχων και η αυστηροποίηση αυτής, με σκοπό να ελέγχονται και οι εκτάσεις που δηλώνονται ως βοσκότοποι, χωρίς την ύπαρξη ζωικού κεφαλαίου. Απαιτήθηκε από τους αιτούντες εθνικό απόθεμα η προσκόμιση ισχυρών νομικών εγγράφων για την απόδειξη της ιδιοκτησίας ή της νομής εκτάσεων που δήλωναν ως ιδιωτικό βοσκότοπο. Μόνο για το εθνικό απόθεμα του 2021 δεσμεύθηκαν 2.021 ΑΦΜ.
-Η τροποποίηση της ΚΥΑ του 2015 για την κατανομή βοσκοτόπων, ώστε οι τελευταίοι να κατανέμονται σε κτηνοτρόφους που διαθέτουν ζωικό κεφάλαιο και λαμβάνουν συνδεδεμένη ενίσχυση ή τεκμηριώνουν την παραγωγική δραστηριότητά τους βάσει ετησίου κύκλου εργασιών μεγαλύτερου ή ίσου των 2.000 ευρώ.
-Η τροποποίηση της νέας ΚΑΠ, η οποία εγκρίθηκε τον Νοέμβριο του 2022 και προέβλεπε ότι ως βοσκότοποι νοούνται μόνο οι εκτάσεις που χρησιμοποιούνται για τη βόσκηση ζωικού κεφαλαίου.
Με τον τρόπο αυτό, αντιμετωπίστηκαν οι περιπτώσεις των επιτήδειων- μη πραγματικών δικαιούχων που επιδίωκαν την απόδοση του εθνικού αποθέματος και μειώθηκε σε πολύ μεγάλο βαθμό το διατεθέν ποσό.
Τη συγκεκριμένη χρονιά μάλιστα, εξαιτίας των ανωτέρω μέτρων, δεν χρειάστηκε να γίνει γραμμική μείωση των επιδοτήσεων των υπολοίπων αγροτών προκειμένου να δοθούν πρόσθετα χρήματα σε αιτούντες εθνικό απόθεμα.
-Στο Μέτρο 22 που δόθηκε για την ενίσχυση αγοράς ζωοτροφών το 2023, εισήχθη ως προϋπόθεση η ύπαρξη ελάχιστου τζίρου, με αποτέλεσμα από τους 87.086 αιτούντες να δικαιωθούν τελικά μόνο οι 68.180, καθώς οι υπόλοιποι δεν κάλυπταν κατά κύριο λόγο την ελάχιστη προϋπόθεση πραγματικής παραγωγής.
Το σύνολο των πεπραγμένων υπηρετεί μια βασική αρχή: Καμία επιδότηση χωρίς παραγωγή – καμία ενίσχυση χωρίς πραγματική δραστηριότητα.
3.Monitoring.
To μέτρο εφαρμόστηκε πιλοτικά το 2022 στις Περιφερειακές Ενότητες Ημαθίας, Τρικάλων και Καρδίτσας, για τα καθεστώτα της Βασικής Ενίσχυσης και της Ειδικής Ενίσχυσης Βάμβακος. Από το 2023 εφαρμόστηκε καθολικά σε ολόκληρη τη χώρα. Πρόκειται για μέτρο ενίσχυσης της διαφάνειας και της λογοδοσίας. Η μέθοδος αυτή, που συνεχίζεται και υπό τη νέα Κοινή Αγροτική Πολιτική 2023–2027, επιτρέπει την άμεση επαλήθευση των δηλώσεων για τις φυτικές καλλιέργειες, την πρόληψη λαθών και παρατυπιών και τη στοχευμένη παρέμβαση όπου απαιτείται, διασφαλίζοντας ότι κάθε ενίσχυση φτάνει εκεί όπου πραγματικά πρέπει: στον ενεργό, παραγωγικό αγρότη.
4.Κατάργηση φορέα συντονισμού το 2022.
Το 2022 καταργήθηκε ο Φορέας Συντονισμού, που από το 2014 συμμετείχε μαζί με τα ΚΥΔ στη διαδικασία υποβολής των αιτήσεων ενίσχυσης. Οι αγρότες πλέον δεν επιβαρύνονται με ποσά ύψους 5 – 7 ευρώ ανά αίτηση κατ’ έτος. Με τον τρόπο αυτό, εξοικονομήθηκαν, κατ’ έτος, 4,5 περίπου εκατομμύρια ευρώ, από το κόστος για την υποβολή της ενιαίας αίτησης ενίσχυσης. Πλέον οι υπηρεσίες που θα παρείχε ο Φορέας καλύπτονται από τον ΟΠΕΚΕΠΕ, στο πλαίσιο και των προβλεπομένων του Μνημονίου Συνεργασίας, μεταξύ του Οργανισμού και του Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης.
5.Διαβίβαση πλήθους παράνομων πρακτικών στη δικαιοσύνη.
Ο Γιώργος Γεωργαντάς αναφέρθηκε σε πλήθος αναφορών που διαβιβάστηκαν προς τις εισαγγελικές αρχές και αφορούσαν, όχι μόνο περιπτώσεις όσων λάμβαναν παράνομες ενισχύσεις, αλλά και υπευθύνων Κ.Υ.Δ. Κάποιες, μάλιστα, από αυτές τις υποθέσεις εκδικάστηκαν αυτές τις μέρες στα δικαστήρια.