«Κωνσταντίνος πρώην Βασιλέας» ή «Κωνσταντίνος Γκλύξμπουργκ»; Ιστορία ενός ονόματος

Στο δημόσιο λόγο, μετά την κατάργηση της βασιλείας, αναφερόταν συνήθως ως Τέως Βασιλιάς Κωνσταντίνος ή Κωνσταντίνος Γκλύξμπουργκ.
Open Image Modal
Eurokinissi

 

Στην Ελλάδα, στον δημόσιο λόγο μετά το 1974 ο Κωνσταντίνος αναφερόταν συχνά ως Κωνσταντίνος Γκλύξμπουργκ. 

Μετά την κατάργηση της Βασιλευόμενης Δημοκρατίας το 1974, επανειλημμένα είχε δηλώσει ότι αναγνωρίζει τη δημοκρατία, τους νόμους και το Σύνταγμα της Ελλάδας, αλλά επέμενε να χρησιμοποιεί τον τίτλο «βασιλιάς Κωνσταντίνος», αν και δεν μπορούσε να χρησιμοποιεί πλέον το «Κωνσταντίνος, Βασιλεύς των Ελλήνων».

Έλληνες πολιτικοί υποστήριξαν στο παρελθόν, ότι ο Κωνσταντίνος θα έπρεπε να διαθέτει επώνυμο, εφόσον δεν κατείχε το βασιλικό αξίωμα. Το επίσημο ελληνικό διαβατήριο του Κωνσταντίνου τον προσδιόριζε ως «Κωνσταντίνο, πρώην βασιλέα των Ελλήνων».

Open Image Modal
Ο ΤΕΩΣ ΒΑΣΙΛΙΑΣΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΜΕ ΤΟ ΣΚΑΦΟΣ ΤΟΥ ΣΤΟ ΠΟΡΤΟ ΧΕΛΙ
Panorama Press - Εurokinissi

 

Όμως, με βάση τον νόμο του 1994, το διαβατήριο αυτό του αφαιρέθηκε μαζί με την ιθαγένεια. Ο νόμος του έδινε τη δυνατότητα να τα ανακτήσει μόνο εάν υιοθετούσε επώνυμο, κατά το πρότυπο άλλων έκπτωτων βασιλικών δυναστειών της Ευρώπης.

Ο Κωνσταντίνος (εδώ η ιστοσελίδα της αυτοαποκαλούμενης «ελληνικής βασιλικής οικογένειας» που αναφέρεται σε αυτόν) αρνήθηκε να αποκτήσει επώνυμο για λόγους αρχής, όπως υποστήριζε: «Δεν έχω επώνυμο - η οικογένειά μου δεν έχει επώνυμο. Ο νόμος που ο κ. Παπανδρέου (Ανδρέας Παπανδρέου) πέρασε, θεωρεί ότι δεν είμαι Έλληνας και ότι η οικογένειά μου ήταν Ελληνική μόνο ενόσω ασκούσαμε τα μοναρχικά μας καθήκοντα. Και έπρεπε να παρουσιαστώ και να αποκτήσω ένα επώνυμο. Το πρόβλημα είναι ότι η οικογένειά μου προέρχεται από τη Δανία, και η Δανική βασιλική οικογένεια δεν έχει επώνυμο. Το Glücksburg (Γκλύξμπουργκ) δεν ήταν επώνυμο αλλά το όνομα μιας πόλης».

Open Image Modal
(Photo by Nicolas Koutsokostas/NurPhoto via Getty Images)
NurPhoto via Getty Images

 

Το Συμβούλιο της Επικρατείας στην απόφασή του με αριθμό Α4575/1996 αναγνώρισε ότι η ονομασία «Κωνσταντίνος, τέως Βασιλεύς των Ελλήνων» μπορεί να προσδιορίσει την ταυτότητα του Κωνσταντίνου. Αναγράφεται στην απόφαση:

«Στην προκείμενη περίπτωση, ο αιτών, για να προσδιορίσει την ταυτότητά του, αναφέρει, στο δικόγραφο της κρινόμενης αίτησης, ότι η αίτηση αυτή ασκείται από τον Κωνσταντίνο, πρώην βασιλιά των Ελλήνων. Η ονομασία αυτή, ”πρώην βασιλιάς”, αναφέρεται στο δικόγραφο όχι ως τίτλος ευγενείας, ο οποίος απαγορεύεται από το Σύνταγμα (άρθρο 4 παρ. 7), αλλά για να προσδιοριστεί η ταυτότητα του αιτούντος, ο οποίος στερείται, για τους λόγους που αναφέρθηκαν, επωνύμου. Έχει, δηλαδή, την έννοια ότι ο αιτών είναι ο Κωνσταντίνος εκείνος που διατέλεσε βασιλιάς των Ελλήνων έως την έκπτωσή του. Πρόκειται για αναφορά σε ένα ιστορικό γεγονός που, όπως και άλλα στοιχεία, μπορεί πράγματι να προσδιορίσει την ταυτότητα του πιο πάνω προσώπου, προκειμένου το πρόσωπο αυτό να τύχει δικαστικής προστασίας.»

Open Image Modal
Photograph of a young Constantine II of Greece (1940-) who reigned from 1964 until the abolishment of the monarchy in 1973.. (Photo by: Universal History Archive/Universal Images Group via Getty Images)
Universal History Archive via Getty Images

 

Ο Κωνσταντίνος διέθετε διπλωματικό διαβατήριο της Δανίας ως «Constantine de Grecia» (σε μετάφραση από τα ισπανικά: «Κωνσταντίνος της Ελλάδας») ενώ οι σύγχρονες συνθήκες διακίνησης εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αλλά και η εξέλιξη των πολιτικών ηθών στην Ελλάδα, είχαν καταστήσει ξεπερασμένο το ζήτημα του διαβατηρίου για ταξίδια προς την Ελλάδα. Το 2003 ταξίδεψε στην Ελλάδα με αυτό το όνομα.

Ενίοτε, εκτός Ελλάδος και υπό συγκεκριμένες περιστάσεις, ο Κωνσταντίνος αποκαλείτο ως «Βασιλιάς Κωνσταντίνος» (King Constantine) και τον προσφωνούσαν ως «Μεγαλειότατο» (His Majesty).

Open Image Modal
October 17, 2011 in Crowthorne, Berkshire, England. (Photo by Kirsty Wigglesworth - WPA Pool/Getty Images)
WPA Pool via Getty Images

 

Ενδεικτικά, τον αποκαλούσαν έτσι στις επίσημες ιστοσελίδες της Διεθνούς Ολυμπιακής Επιτροπής, της Παγκόσμιας Ιστιοπλοϊκής Ομοσπονδίας και της Διεθνούς Ενώσεως Μοντέρνου Πεντάθλου - οργανισμών στους οποίους είχε δραστηριοποιηθεί. 
Το 2015 εκδόθηκε από την εφημερίδα «Το Βήμα» η τρίτομη αυτοβιογραφία του, με τίτλο «Βασιλεύς Κωνσταντίνος. Χωρίς Τίτλο», προκαλώντας αντιδράσεις. 

 

πηγή: wikipedia