Η HuffPost προτείνει: 15 νέα βιβλία για την Άνοιξη

Χαρούκι Μουρακάμι, Ιζαμπέλ Αλιέντε, Αχμέτ Ουμίτ, Χαβιέρ Θέρκας, Βιρζινί Ντεπάντ, Αντρέι Κούρκοφ.
Nataliya Kostrykina / EyeEm via Getty Images

Χαρούκι Μουρακάμι, Ιζαμπέλ Αλιέντε, Αχμέτ Ουμίτ, Χαβιέρ Θέρκας, αλλά και η Βιρζινί Ντεπάντ που τάραξε τα νερά της γαλλικής λογοτεχνίας, με το δεύτερο μέρος της τολμηρής, βλάσφημης τριλογίας της «Βερνόν Σουμπουτέξ».

Ακόμη, το μυθιστόρημα «Γκρίζες μέλισσες» του Αντρέι Κούρκοφ, του διασημότερου και πλέον μεταφρασμένου συγγραφέα της Ουκρανίας -απολύτως επίκαιρο και από πολλές απόψεις συνταρακτικό, πραγματεύεται την κρίση στο Ντονμπάς, όπου ουκρανοί μαχητές και φιλορώσοι αυτονομιστές ανταλλάσσουν πυρά σε καθημερινή βάση-, η ζωή του Σαίξπηρ πέρα από τις θεωρίες συνωμοσίας από την πένα του Μπιλ Μπράισον, «Η μεγαλύτερη εφεύρεση: H υπέροχη ιστορία της γραφής» και «Οι Μάγισσες του Βάρντε», ένα μυθιστόρημα εµπνευσµένο από τα πραγµατικά γεγονότα της καταιγίδας στο νορβηγικό Βάρντε και τις δίκες των µαγισσών που έλαβαν χώρα στο νησί.

Η HuffPost προτείνει 15 βιβλία για τον Άνοιξη.

«Σκοτώνοντας τον Κομεντατόρε» του Χαρούκι Μουρακάμι, Τόμος Α΄ και Β΄ (εκδόσεις Ψυχογιός, μετάφραση Βασίλης Κιμούλης)

«Ήμουν έτοιμος να ζωγραφίσω το πορτρέτο του Γουατάρου Μενσίκι. Του Γουατάρου Μενσίκι που ζούσε στη λευκή έπαυλη, στην κορυφή του βουνού, στην απέναντι πλευρά της κοιλάδας. Αυτού του ασπρομάλλη άντρα για τον οποίο ακούγονταν διάφορες φήμες στη γειτονιά, ενός αναμφίβολα συναρπαστικού ατόμου. Με είχε επιλέξει, με είχε προσλάβει να του κάνω το πορτρέτο για ένα αμύθητο ποσό. Αλλά αυτό που συνειδητοποιούσα ήταν ότι αυτή τη στιγμή δεν ήμουν καν σε θέση να ζωγραφίσω ένα πορτρέτο. Ακόμα κι αυτή η συμβατική, ωφελιμιστική μορφή τέχνης ήταν πάνω από τις δυνάμεις μου. Ήμουν στ’ αλήθεια κενός, ένα άδειο κέλυφος».

Ένας ζωγράφος λίγο μετά τα τριάντα, με ειδίκευση στα πορτρέτα, που ζει στο Τόκιο, βρίσκεται σε κρίση όταν τον εγκαταλείπει η γυναίκα του. Ένας παλιός συμφοιτητής του από τη Σχολή Καλών Τεχνών του προτείνει να μείνει στο σπίτι όπου ζούσε ο πατέρας του, σπουδαίος καλλιτέχνης ο οποίος πάσχει πλέον από άνοια. Ο ήρωας εγκαθίσταται στο έρημο σπίτι που βρίσκεται στο βουνό, μέχρι που μια μέρα ακούει έναν θόρυβο στη σοφίτα. Κάπως έτσι αρχίζει και ξετυλίγεται το πολυεπίπεδο, καλειδοσκοπικό νέο μυθιστόρημα του Μουρακάμι, του συγγραφέα που, σύμφωνα με τους New York Times, εφηύρε τη μυθιστοριογραφία του εικοστού πρώτου αιώνα.

«Το όνειρο της Ζέλμα» της Μαριάνα Λέκι (εκδόσεις Gutenberg, μετάφραση Μαρία Αγγελίδου)

Τι κάνει κανείς όταν γνωρίζει την τελευταία μέρα της ζωής του; Τρεις φορές ένα σπάνιο ζώο εμφανίστηκε στα όνειρα της Ζέλμα και κάποιος συγχωριανός της πέθανε. Τώρα που το ονειρεύτηκε ξανά θα συμβεί πάλι το ίδιο; Η Λουίζε, η εγγονή της Ζέλμα, βλέπει τους ανθρώπους γύρω της να αλλάζουν συμπεριφορά μπροστά σε αυτή την πιθανότητα: θαμμένα μυστικά αποκαλύπτονται και αποφάσεις που καθυστερούσαν χρόνια επισπεύδονται. Σε κρίσιμες στιγμές της ζωής της το όνειρο της Ζέλμα θα ωθήσει τη Λουίζε να κάνει και εκείνη σημαντικές επιλογές.

«Ένα βιβλίο σαν τονωτικό για δύσκολους καιρούς· πασπαλισμένο με μαγεία» (Guardian). Το μυθιστόρημα της Μαριάνα Λέκι (γεν. Κολωνία 1973) πούλησε πάνω από 600.000 αντίτυπα μόνο στη Γερμανία, παρέμεινε στη λίστα με τα ευπώλητα του Spiegel πάνω από δύο χρόνια και μεταφράστηκε σε περισσότερες από 20 γλώσσες γοητεύοντας κοινό και κριτικούς.

«Γοητευτικότατο, αισιόδοξο, παιχνιδιάρικο».The New York Times

«Εβδομάδες βρίσκεται αυτό το μυθιστόρημα στη λίστα των μπεστ σέλερ μαζί με πολυσυζητημένα και πολυδιαφημισμένα διεθνώς βιβλία. Το ότι ανάμεσα τους βρίσκεται ένας τίτλος που κανείς δεν περίμενε να δει εκεί, προκαλεί μια κρυφή χαρά. Την ίδια χαρά που νιώθουμε σε αθλητικές διοργανώσεις όταν ξαφνικά, ανάμεσα στους παγκόσμιας φήμης συμμετέχοντες, εμφανίζεται ένα αουτσάιντερ και αποδεικνύει πως δεν είναι όλα φράγκα και ντόπα». Spiegel.

Κυκλοφόρησε στις 6 Απριλίου.

«Η Ραψωδία του Πέρα» του Αχμέτ Ουμίτ (εκδόσεις Πατάκη, μετάφραση Θάνος Ζαράγκαλης)

Η ιστορία τριών φίλων. Ταυτόχρονα και η ιστορία της συνοικίας Μπέγιογλου στην καρδιά της Πόλης. Η ιστορία των δρόμων, των κτιρίων, των γνωστών και άγνωστων καταφύγιων, αλλά περισσότερο οι ιστορίες των ανθρώπων. Στη Ραψωδία του Πέρα εξιστορείται η ιστορία μιας φιλίας που ξεκινά από τα παιδικά χρόνια και η γειτονιά είναι ο ζωτικός της χώρος. Οι τρεις φίλοι, ο µετρηµένος Σελίµ, ο φοβισµένος Νιχάτ, ο πανέξυπνος και επιπόλαιος Κενάν.

Η παλιά φιλία αποτελεί το σηµείο όπου συναντιούνται τρεις διαφορετικές προσωπικότητες, τρεις διαφορετικοί τρόποι ζωής. Πρώτα γνωρίζουµε τους φίλους, γινόµαστε µάρτυρες της ζωής τους. Έχουµε την εντύπωση πως όλα θα κυλήσουν έτσι οµαλά. Νοµίζουµε πως η ζωή θα κυλάει στον κανονικό ρυθµό της. Ώσπου κάποια µέρα µια έκθεση φωτογραφίας αλλάζει τη ζωή τους.

Ο Αχµέτ Ουµίτ γεννήθηκε το 1960 στο Γκαζίαντεπ της Τουρκίας και ζει στην Κωνσταντινούπολη. Σπούδασε δηµόσια διοίκηση στο Πανεπιστήµιο του Μαρµαρά και πολιτικές επιστήµες στην Ακαδηµία Πολιτικών Επιστηµών της Μόσχας. Έχει γράψει ποίηση, διηγήµατα και µυθιστορήµατα. Από τις Εκδόσεις Πατάκη κυκλοφορούν επίσης τα µυθιστορήµατά του Μνήµες της Κωνσταντινούπολης, Η πύλη του δερβίση, Έγκληµα στο Πέρα, Η δολοφονία του σουλτάνου, Αντίο, γλυκιά πατρίδα, Oµίχλη και νύχτα, Ο γραφέας του παλατιού, Η κραυγή του χελιδονιού και Η φυλή.

«Βιολέτα» της Ιζαμπέλ Αλιέντε (εκδόσεις Ψυχογιός, μετάφραση Δέσποινα Δρακάκη)

Η Βιολέτα ήρθε στον κόσμο εν μέσω μιας καταιγίδας το 1920. Ήταν η πρώτη κόρη μιας οικογένειας που είχε ήδη πέντε ζωηρά αγόρια. Από την αρχή, η ζωή της σημαδεύτηκε από ξεχωριστά γεγονότα: οι αναταράξεις του Μεγάλου Πολέμου ήταν ακόμη αισθητές, όταν η ισπανική γρίπη έφτασε στις ακτές της Λατινικής Αμερικής, όπου ήταν η πατρίδα της, σχεδόν ταυτόχρονα με τη γέννησή της.
Σε ένα γράμμα που η Βιολέτα γράφει στο πιο αγαπημένο της πρόσωπο, τον εγγονό της, ξεδιπλώνει την ιστορία της ζωής της, που καλύπτει εκατό χρόνια με αβάσταχτους καημούς και παθιασμένους έρωτες, πλούτη και φτώχεια, τρομερές απώλειες και μεγάλες χαρές. Η διαδρομή της ξετυλίχτηκε παράλληλα με τις ιστορικές εξελίξεις ενός ολόκληρου αιώνα και διαμορφώθηκε από τον αγώνα για τα δικαιώματα των γυναικών, την άνοδο και την πτώση τυράννων και, εντέλει, όχι από μία αλλά από δύο πανδημίες, την ισπανική γρίπη και τον Covid-19. Το νέο μυθιστόρημα της Αλιέντε είναι εμπνευσμένο από τη μητέρα της που πέθανε λίγο πριν το ξέσπασμα της πανδημίας.

Τα βιβλία της Αλιέντε, ανιψιάς του Σαλβαδόρ Αλιέντε, προέδρου της Χιλής την περίοδο 1970-1973, έχουν μεταφραστεί σε 42 γλώσσες και έχουν πουλήσει πάνω από 74 εκατομμύρια αντίτυπα παγκοσμίως. Εκτός από το συγγραφικό της έργο, ασχολείται ενεργά με την προάσπιση των ανθρώπινων δικαιωμάτων. Μετά τον θάνατο της κόρης της το 1992, ίδρυσε στη μνήμη της ένα ίδρυμα αφιερωμένο στην προστασία και χειραφέτηση των γυναικών και των παιδιών σε όλο τον κόσμο. Από το 1987 ζει στην Καλιφόρνια, αλλά, όπως δηλώνει, βρίσκεται πάντα με το ένα πόδι στην Καλιφόρνια και με το άλλο στη Χιλή. Το 2014 ο πρόεδρος των ΗΠΑ Μπαράκ Ομπάμα την τίμησε με το Προεδρικό Μετάλλιο της Ελευθερίας, τη σημαντικότερη διάκριση που απονέμεται σε πολίτη, ενώ το 2018 τιμήθηκε με το Μετάλλιο της Διακεκριμένης Συνεισφοράς στα Αμερικανικά Γράμματα από το Εθνικό Ίδρυμα Βιβλίου των ΗΠΑ.

«Οι Μάγισσες του Βάρντε» της Κίραν Μίλγουντ Χάργκρεϊβ (εκδόσεις Πατάκη, μετάφραση Μυρτώ Καλοφωλιά)

Οι «Μάγισσες του Βάρντε», που είναι εµπνευσµένες από τα πραγµατικά γεγονότα της καταιγίδας στο νορβηγικό Βάρντε και τις δίκες των µαγισσών που έλαβαν χώρα στο νησί, είναι ένα µυθιστόρηµα για το πώς η καχυποψία διαβρώνει έως εσχάτων µια κοινότητα και για το πώς η αγάπη µπορεί να αποδειχτεί επικίνδυνη αλλά και πανίσχυρη. Το βιβλίο πρωτοκυκλοφόρησε στα αγγλικά το 2020 και µεταφράζεται σε περισσότερες από 20 γλώσσες.

Την παραµονή των Χριστουγέννων του 1617, µια τροµερή καταιγίδα ξέσπασε στη θάλασσα της αποµακρυσµένης νορβηγικής νήσου Βάρντε. Η Μάρεν Μαγκνουσντάττερ στέκει και παρακολουθεί, ενώ τα κύµατα καταπίνουν σαράντα ψαράδες, ανάµεσά τους τον πατέρα της και τον αδελφό της. Οι άντρες του χωριού χάνονται από τη µια στιγµή στην άλλη –το Βάρντε είναι πλέον τόπος γυναικών.

Δεκαοχτώ µήνες αργότερα καταφθάνει στο χωριό µια απειλητική µορφή. O Αβεσσαλώµ Κόρνετ ήρθε από τη Σκοτία για να τιθασεύσει ένα µέρος άγριο, στην άκρη του πολιτισµένου κόσµου, και ξέρει τι πρέπει να κάνει για να υποτάξει τις γυναίκες του Βάρντε. Μαζί του ταξιδεύει και η νεαρή του σύζυγος, η Ούρσα. Στο Βάρντε, και στο πρόσωπο της Μάρεν, η Ούρσα βρίσκει κάτι που δεν έχει ξαναδεί – γυναίκες ανεξάρτητες. Ο Αβεσσαλώµ όµως δε βλέπει παρά ένα µέρος όπου ξεχειλίζει ανυπέρβλητο κακό, το οποίο πρέπει να ξεριζώσει πάση θυσία…

Η Κίραν Μίλγουντ Χάργκρεϊβ (γενν. 1990) είναι βραβευµένη ποιήτρια, θεατρική συγγραφέας και συγγραφέας βιβλίων για παιδιά. Έχει τιµηθεί µεταξύ άλλων µε το Waterstones Children’s Book Prize, το British Book Awards Children’s Book of the Year και το Blackwell’s Children’s Book of the Year. Είναι το πρώτο της µυθιστόρηµα ενηλίκων. Πρωτοκυκλοφόρησε στα αγγλικά το 2020 και µεταφράζεται σε περισσότερες από 20 γλώσσες.

«Τέρρα Άλτα» του Χαβιέρ Θέρκας (εκδόσεις Πατάκη, μετάφραση Γεωργία Ζακοπούλου)

Ένα αποτρόπαιο έγκλημα συγκλονίζει την ειρηνική ζωή στην Γκαντέζα, μια μικρή πόλη της ισπανικής Τέρρα Άλτα: ο Φρανθίσκο και η Ρόζα, ένα ζευγάρι ηλικιωμένων, ιδιοκτήτες των Γραφικών Τεχνών Αδέλ, της μεγαλύτερης επιχείρησης της περιοχής, βρίσκονται δολοφονημένοι και κατακρεουργημένοι.

Στην ομάδα αστυνομικών που θα αναλάβουν την υπόθεση συμμετέχει και ο Μελτσόρ Μαρίν, ένας νέος αστυνομικός, φανατικός αναγνώστης λογοτεχνίας και λάτρης των Αθλίων του Βικτόρ Ουγκό, που η ανάγνωσή τους καθόρισε τη ζωή του. Με σκοτεινό παρελθόν, έχει έρθει από τη Βαρκελόνη τέσσερα χρόνια πριν, ύστερα από μια ενέργεια που τον έχει μετατρέψει σε μύθο του σώματος. Όταν η υπόθεση θα μπει στο αρχείο, ο Μελτσόρ θα συνεχίσει κρυφά τις έρευνες, γεγονός που θα ανατρέψει τραγικά τη ζωή του.

Με αφετηρία το έγκλημα σε μια μικρή πόλη της ισπανικής Τέρρα Άλτα, το νέο βιβλίο του βραβευμένου Ισπανού συγγραφέα είναι ένας στοχασμός για την αξία του νόμου, την αποτελεσματικότητα της δικαιοσύνης και τη νομιμότητα της εκδίκησης. Πάνω απ’ όλα, όμως, είναι η εποποιία ενός ανθρώπου που αναζητάει την πατρίδα του στα σύνορα δικαιοσύνης και δικαίωσης.

«Χρυσός, Λιβάνι και Σμύρνη» της Ιφιγένειας Θεοδώρου (εκδόσεις Ίκαρος)

Φέτος, εκατό χρόνια από τη Μικρασιατική καταστροφή το «Χρυσός, Λιβάνι και Σμύρνη» της Ιφιγένειας Θοδώρου αποτελεί πλέον μια ύστατη μαρτυρία για τη Σμύρνη, όχι πριν ή μετά το 1922, αλλά για την ιστορική ανθρωπογεωγραφία και τοπογραφία της πόλης, εκεί όπου ο χωροταξικός νεωτερισμός δεν μπορεί να σβήσει την ιστορική προκυμαία, τον πόνο και την απελπισία ενός ξεριζωμού.

Πρόκειται για μια συλλογή επτά διηγημάτων, επτά «στιγμών» της καθημερινής ζωής στη σύγχρονη Σμύρνη, που συνοδεύονται από επτά σχέδια της Ελένης Θάνου.

Μια Ελληνίδα στη Σμύρνη στο τέλος του εικοστού αιώνα. Η Ιφιγένεια Θεοδώρου, σύζυγος του Έλληνα προξένου, φθάνει στην πόλη και χτίζει την καθημερινότητα της στο παλιό αρχοντικό του Καπετανάκη, σύριζα στη παραλιακή λεωφόρο, στο περίφημο Και. Μετράει τα καραβάκια που τραβούν κατά το Κορδελιό, χάνεται στους δρόμους ψάχνοντας σημάδια του αλλοτινού μεγαλείου και νιώθοντας στην ατμόσφαιρα την αποφορά της πυρκαγιάς. Φορτισμένη συναισθηματικά, διαβάζοντας και εξερευνώντας το εθνικό τραύμα θα μεταγράψει τις εμπειρίες της από τη ζωή της στη Σμύρνη σε επτά αφηγήματα.

Η συγγραφέας, στο ξεψύχισμα του εικοστού αιώνα, μοιράζεται με τους αναγνώστες μια άλλη εικόνα της Σμύρνης, μια σύγχρονη εκδοχή της, με βαθιά τα σημάδια της ιστορίας στις ψυχές των λίγων χριστιανών που ζουν εκεί, ανθρώπων που ρίζωσαν και μεταλαμπάδευσαν πίστη και γλώσσα στην αντικρινή ακτή.

Επανέκδοση, κυκλοφορεί τη Δευτέρα 11 Απριλίου.

«Βερνόν Σουμπουτέξ» της Βιρζινί Ντεπάντ (εκδόσεις Στερέωμα, μετάφραση Ρίτα Κολαΐτη)

Ποιος είναι ο Βερνόν Σουμπουτέξ; Ένας μύθος της πόλης. Ένας πεπτωκώς άγγελος. Ο καθρέφτης όλων μας. «Εμείς μπήκαμε στο ροκ όπως άλλοι μπαίνουν σ’ έναν καθεδρικό ναό, το θυμάσαι Βερνόν; Και η ιστορία μας ήταν ένα ταξίδι στο υπερπέραν. Υπήρχαν άγιοι παντού, δεν ξέραμε μπροστά σε ποιον να γονατίσουμε για να προσευχηθούμε».

Στο δεύτερο μέρος της τολμηρής, βλάσφημης τριλογίας της Βιρτζινί Ντεπάντ που τάραξε τα νερά της γαλλικής λογοτεχνίας, συναντάμε, γύρω από τον άστεγο, πλέον, κεντρικό ήρωα, έναν πρώην ιδιοκτήτη δισκάδικου που μετά την έξωση από το διαμέρισμα του κοιμάται περιστασιακά σε σπίτια παλιών φίλων μέχρι που τελικά βρίσκεται κυριολεκτικά στο δρόμο, μια πλειάδα χαρακτήρων που συνιστούν το πολύχρωμο μωσαϊκό του παρισινού περιθωρίου. «Με γλώσσα ρεαλιστικά ωμή, η Ντεπάντ δίνει μια εκπληκτική τοιχογραφία της Απάνθρωπης Κωμωδίας μας».

Βιρζινί Ντεπάντ
Βιρζινί Ντεπάντ
Julien Hekimian via Getty Images

Η Γαλλίδα συγγραφέας και κινηματογραφίστρια επιχειρεί στο έργο της να διερευνήσει τα όρια του άσεμνου, θέλοντας να λειτουργήσει ως αντίδοτο στη σημερινή πολιτική ορθότητα. Οι ήρωες της είναι συνήθως παραβατικοί, αυτοκαταστροφικοί, απελπισμένοι, αποσυνάγωγοι. Η τριλογία της Βερνόν Σουμπουτέξ συμπεριλήφθηκε στη βραχεία λίστα για το βραβείο Man Booker International 2018.

«Αν το Βερνόν Σουμπουτέξ αφηγείται τη γενικευμένη βαρβαρότητα, οικονομική, κοινωνική, πολιτική, των ημερών μας, και την επίδρασή της στους ανθρώπους, και αν, ανάμεσα στους ήρωες του βιβλίου διαισθανόμαστε την ιδιαίτερη τρυφερότητα που επιφυλάσσει η Ντεπάντ στη σοφή και σαρκαστική Ύαινα, η προσέγγιση της συγγραφέως μπορεί να οριστεί ως το αντίθετο της βίας που εκπέμπει η ηρωίδα της. Το Βερνόν Σουμπουτέξ είναι ένα μυθιστόρημα που καθιστά την ενσυναίσθηση βασική αρχή της γραφής και δίνει σε όλους τους χαρακτήρες του μια ευκαιρία, ή τουλάχιστον τους αφήνει να εκθέσουν τους λόγους για τους οποίους αντιδρούν όπως αντιδρούν».Le Monde.

«Οχτώ ντετέκτιβ» του Άλεξ Παβέζι (εκδόσεις Μεταίχμιο, μετάφραση Γιώργος Μπαρουξής)

Κάθε μυστήριο ακολουθεί συγκεκριμένους απλούς κανόνες. Ο Γκραντ Μακάλιστερ, συγγραφέας αστυνομικής λογοτεχνίας και καθηγητής μαθηματικών, κατάφερε κάποτε να τους εντοπίσει όλους.

Όμως αυτό συνέβη πριν από τριάντα χρόνια. Τώρα ζει μια απομονωμένη ζωή σ’ ένα ήσυχο νησί της Μεσογείου – μέχρι τη στιγμή που του χτυπά την πόρτα η Τζούλια Χαρτ, μια έξυπνη, φιλόδοξη επιμελήτρια. Η Χαρτ σκοπεύει να επανεκδώσει τα πρώτα έργα του, επτά ιστορίες που είχαν κυκλοφορήσει σ’ έναν τόμο με τίτλο Οι λευκοί φόνοι, ιστορίες που τώρα πρέπει να ξανακοιτάξουν οι δυο τους.

Καθώς όμως διαβάζει τις ιστορίες, η Τζούλια ταράζεται από την ανακάλυψη ότι υπάρχουν μέρη που δεν βγάζουν νόημα. Ασυμφωνίες, αστοχίες, καθώς και περίπλοκα στοιχεία που μοιάζουν να αναφέρονται σε έναν πραγματικό φόνο. Έναν φόνο που παραμένει ανεξιχνίαστος εδώ και τριάντα χρόνια.

Για να βρει τις απαντήσεις, η Τζούλια πρέπει να επιστρατεύσει όλη της την εξυπνάδα και να θριαμβεύσει έναντι ενός επικίνδυνα ευφυούς αντιπάλου.
Πρέπει όμως να κινηθεί προσεκτικά: ξέρει ότι υπάρχει ένα μυστήριο εδώ, όμως αυτό που δεν συνειδητοποιεί ακόμα είναι ότι ένας φόνος έχει ήδη γίνει.

Ο Άλεξ Παβέζι ασχολείται πλέον αποκλειστικά με τη συγγραφή (πριν εργαζόταν ως software engineer στη Microsoft). Σπούδασε μαθηματικά, έφτασε μέχρι το διδακτορικό, ενώ εργαζόταν στην αλυσίδα βιβλιοπωλείων Waterstones. Αυτό είναι το πρώτο του μυθιστόρημα.

«Γκρίζες μέλισσες» του Αντρέι Κούρκοφ (εκδόσεις Καστανιώτη, μετάφραση Δημήτρης Β. Τριανταφυλλίδης)

Στο χωριό Μάλαγια Σταρογκράντοφκα, που βρίσκεται στη λεγόμενη «γκρίζα ζώνη» της Ανατολικής Ουκρανίας, έχουν απομείνει μονάχα ο σαρανταεννιάχρονος συνταξιούχος Σεργκέι Σεργκέγιτς και ο πρώην συμμαθητής του Πάσκα. Έχοντας διαμετρικά αντίθετες απόψεις για τη ζωή, είναι αναγκασμένοι να συμφιλιωθούν και το κατορθώνουν υπό νευραλγικές συνθήκες, δεχόμενοι μάλιστα επισκέψεις από διαφορετικούς ανθρώπους, ο ένας στρατιωτικούς του επίσημου κράτους και ο άλλος ρωσόφωνους αυτονομιστές. Με τον ερχομό της άνοιξης, το βασικό μέλημα του Σεργκέγιτς είναι να μεταφέρει τις έξι κυψέλες με τις μέλισσές του όσο γίνεται πιο μακριά από τον πόλεμο, για να μην πάρει το μέλι του τη γεύση των όπλων. Όμως δεν μπορεί να φανταστεί τις δοκιμασίες που του επιφυλάσσει αυτό το ταξίδι. Ύστερα από μια ατυχή στάση κοντά στο Ζαπορόζιε, αποφασίζει να πάει στην Κριμαία και να βρει έναν Τατάρο τον οποίο είχε γνωρίσει παλιότερα σε ένα συνέδριο μελισσοκόμων. Το καλοκαίρι που θα περάσει εκεί θα μάθει στον Σεργκέγιτς να μην εμπιστεύεται κανέναν, ούτε καν τις μέλισσές του.

Αντρέι Κούρκοφ
Αντρέι Κούρκοφ
Roberto Ricciuti via Getty Images

Ο Αντρέι Κούρκοφ, ο πιο διάσημος μυθιστοριογράφος της Ουκρανίας και ο πλέον μεταφρασμένος στο εξωτερικό, ακτινογραφεί την αβέβαιη μοίρα μιας ολόκληρης χώρας.

«Φωτιά που σιγοκαίει» της Πόλα Χόκινς (εκδόσεις Διόπτρα, μετάφραση Ρόζα Τραϊκόγλου)

«Ποιο είναι το πρόβλημά σου;» Η Λόρα έχει περάσει το μεγαλύτερο μέρος της ζωής της αντιμετωπίζοντας περιφρόνηση. Ξέρει ότι φαίνεται οξύθυμη, προβληματική, αντικοινωνική. Η Μίριαμ ξέρει ότι η Λόρα δεν είναι απαραίτητα δολοφόνος μόνο και μόνο επειδή την είδαν να εγκαταλείπει το σκηνικό ενός φρικτού φόνου με αίμα στα ρούχα της. Οι κακές εμπειρίες του παρελθόντος τής έχουν δείξει πόσο εύκολο είναι να σε δουν στο λάθος μέρος τη λάθος στιγμή. Η Κάρλα αναστατώνεται από τη βάναυση δολοφονία του ανιψιού της. Δεν εμπιστεύεται κανέναν -ακόμα και οι καλύτεροι άνθρωποι είναι ικανοί για τρομερές πράξεις. Πόσο μακριά όμως θα φτάσει για να βρει επιτέλους τη γαλήνη; Αθώοι ή ένοχοι, οι ζωές όλων έχουν καταστραφεί. Μερικών μάλιστα τόσο, που έχουν φτάσει στο σημείο να σκοτώσουν.

Η σταρ του ψυχολογικού θρίλερ, συγγραφέας του βιβλίου που εξελίχθηκε σε εκδοτικό φαινόμενο, Το κορίτσι του τρένου, με 23 εκατομμύρια αντίτυπα παγκοσμίως και μία κινηματογραφική μεταφορά με πρωταγωνίστρια την Έμιλι Μπλαντ, επιστρέφει με νέο βιβλίο, που έγινε Νο1 μπεστ σέλερ των Sunday Times.

«Σαίξπηρ: Όλη η αλήθεια για τη ζωή του» του Μπιλ Μπράισον (εκδόσεις Μεταίχμιο, μετάφραση Ελένη Βαχλιώτη)

Μια βιογραφία που προχωρά πέρα από τις θεωρίες συνωμοσίας για να προσεγγίσει την ουσία: τη ζωή του σπουδαίου συγγραφέα.
Ο Ουίλιαμ Σαίξπηρ, το πιο σημαντικό πρόσωπο των αγγλικών γραμμάτων, μας άφησε κληρονομιά περίπου ένα εκατομμύριο λέξεις, αλλά «μόνο δεκατέσσερις λέξεις είναι γραμμένες από τον ίδιο-έξι υπογραφές με το ονοματεπώνυμο του και οι λέξεις “από εμένα” στη διαθήκη του». Για τη ζωή του, όμως, γνωρίζουμε ελάχιστα και σκόρπια γεγονότα που φωτίζουν τον λαβύρινθο από υποθέσεις για το ποιος πραγματικά ήταν. Δεν είμαστε σίγουροι για τη σωστή ορθογραφία του ονόματος του, αλλά ούτε κι ο ίδιος ήταν σίγουρος: στις υπογραφές που σώθηκαν το όνομα δεν εμφανίζεται ούτε δύο φορές ούτε δύο φορές με τον ίδιο τρόπο. «Δεν ξέρουμε αν έφυγε ποτέ από την Αγγλία. Δεν ξέρουμε με ποιούς ανθρώπους έκανε παρέα ή πώς διασκέδαζε. Οι σεξουαλικές του προτιμήσεις παραμένουν άλυτο μυστήριο. Για ελάχιστες μόνο μέρες της ζωής του μπορούμε να πούμε με σιγουριά πού βρισκόταν. Δεν έχουμε καμία πληροφορία για το πού ήταν τα οκτώ καθοριστικά για την καριέρα του χρόνια, από τότε που άφησε στο Στράτφορντ τη γυναίκα του και τα τρία μικρά παιδιά του και έγινε εν ριπή οφθαλμού πετυχημένος δραματουργός στο Λονδίνο. Όταν πρωτοαναφέρεται στα κείμενα της εποχής ως θεατρικός συγγραφέας, το 1592, βρίσκεται ήδη στο μέσο της ζωής του».

Μέσα από αυτό τον λαβύρινθο ο Μπιλ Μπράισον μας οδηγεί, με ζωντανή αφήγηση και χιούμορ, για να μας αποκαλύψει τον Σαίξπηρ ως άνθρωπο.
Αξιολογώντας προσεκτικά και τεκμηριωμένα τα συμπεράσματα προηγούμενων μελετών, επικεντρώνεται στο τι πραγματικά ξέρουμε για τον Σαίξπηρ και ταυτόχρονα αποτίει φόρο τιμής στον δραματουργό με το μοναδικό ταλέντο και την αστείρευτη ευρηματικότητα.

«Καμένο χαρτί» του Γκράχαμ Γκρην (εκδόσεις Πόλις, μετάφραση Αχιλλέας Κυριακίδης)

Αν και το μυθιστόρημα του Γκρην διαδραματίζεται κυρίως σε ένα λεπροκομείο καθολικού μοναστηριού στο Βελγικό Κονγκό, τη δεκαετία του ’60, δεν είναι ένα βιβλίο για τη λέπρα· είναι ένα ψυχολογικό μυθιστόρημα για έναν άντρα που αρρώστησε από ένα είδος ηθικής λέπρας και βγήκε από αυτή λαβωμένος, ακρωτηριασμένος, χωρίς κανένα ενδιαφέρον πια για τη ζωή και για ό,τι συμβαίνει γύρω του.

Αυτός ο άνθρωπος είναι ένας διάσημος αρχιτέκτονας. Το να κάνει έρωτα ήταν γι’ αυτόν συνώνυμο με το να αγαπά. Ανακαλύπτοντας το λάθος του, τον κυριεύει η αμφιβολία και η απελπισία για τους έρωτες που έζησε, για τη δουλειά του, στην οποία διέπρεψε, και για όλες τις επιλογές του, και καταφεύγει στο Κονγκό, χωρίς να έχει καμιά ιδέα για το τι θα κάνει σ’ αυτή τη χώρα. Εκεί συναντά πιστούς χριστιανούς και άθεους.

Ο Γκρην μπορεί να είναι χριστιανός, αλλά δεν είναι καθόλου διδακτικός. Είναι αμείλικτος στα πορτρέτα των χρι- στιανών που σκιαγραφεί. Μόνο ένας σώζεται και ζωγραφίζεται με συμπαθητικά χαρακτηριστικά: ο ηγούμενος της αποστολής, ο οποίος ωστόσο παραμένει ένας νηφάλιος, ουδέτερος παρατηρητής, μακριά από τη δράση. Και η Θεία Χάρις είναι απούσα, εκτός κι αν, ίσως, στο τέλος του βιβλίου, αναφύεται πιθανόν η ελπίδα για την παρέμ- βασή της.

Από την άλλη, η πλευρά των άθεων ζωγραφίζεται με έντονα χρώματα. Ένας δημοσιογράφος χωρίς ενδοιασμούς, η απόλυτη αδιαντροπιά του οποίου επισύρει εντέλει την επιείκεια. Και ένας γιατρός, ακέραιος, θαρραλέος, ευφυής, που δε γνωρίζει τη χαρά της ζωής, αλλά ο αγώνας που δίνει εναντίον της λέπρας τού επιτρέπει να ζει. Αυτός, θρησκεία του οποίου είναι η επιστήμη και η πρόοδος, συμβιώνει αρμονικά με τους μοναχούς.

Γιατί γράφτηκε αυτό το μυθιστόρημα, που από την πρώτη σελίδα του φυλακίζει τον αναγνώστη του σε ένα δάσος γεμάτο υγρασία, μυρωδιές και οδύνες; Είναι άραγε μόνο μια σπουδή για την εσωτερική σκλήρυνση των ανθρώπων, την αδυναμία τους να νιώθουν συγκίνηση και τρυφερότητα; Ή μήπως πρέπει να δούμε, έπειτα από τόσα σημαντικά βιβλία που μας έδωσε ο Γκρην, ύστερα από την επίδειξη δεξιοτεχνίας του μέσω της διαλεκτικής αμαρτίας και χάρης, μετά τη δόξα που απέκτησε, μετά την παραμονή του σε ένα λεπροκομείο που τη φανταζόμαστε συνταρακτική, μήπως πρέπει λοιπόν να δούμε τον απόηχο των ερωτημάτων που θέτει ο ίδιος για τον εαυτό του και για το νόημα της ζωής;

Γιατί αλλιώς, πώς να εξηγήσουμε ότι τούτο το μυθιστόρημα, που δεν έχει την τεχνική τελειότητα του Τέλους μιας σχέσης ούτε το ανθρώπινο βάθος τού Η δύναμις και η δόξα, μας αγγίζει περισσότερο από κάθε άλλο βιβλίο του Γκρην;

[Το παραπάνω κείμενο βασίστηκε κυρίως στην κριτική του André Fontaine που δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Le Monde (25/2/ 1961).]

Ο Graham Greene γεννήθηκε το 1904 στο Berkhamsted της Αγγλίας και πέθανε το 1991 στην Ελβετία. Σπούδασε ιστορία στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης.

Το 1925 εκδόθηκε το πρώτο του βιβλίο, μια ποιητική συλλογή. Το 1926 ασπάσθηκε τον καθολικισμό. Την ίδια χρονιά άρχισε να εργάζεται ως δημοσιογράφος στους Times. Το 1929 εκδόθηκε το πρώτο του μυθιστόρημα, The Man Within. Το 1935 άρχισαν οι μεγάλες περιπλανήσεις του· οι χώρες στις οποίες ταξίδεψε (ανάμεσά τους, Λιβερία, Μεξικό, Σιέρα Λεόνε, Νιγηρία, Μαλαισία, Ινδοκίνα, Κούβα, Κονγκό, Αϊτή, Ελβετία, Άγιος Δομίνικος, Γερμανία, Αυστρία) αποτέλεσαν το σκηνικό πολλών βιβλίων του.

Τα θέματα των βιβλίων του επηρεάσθηκαν έντονα και από τη θητεία του ως πράκτορα των βρετανικών μυστικών υπηρεσιών κατά τη διάρκεια του Β ́ Παγκοσμίου Πολέμου. Ο Γκρην εργάσθηκε επίσης ως ανταποκριτής και απεσταλμένος εφημερίδων (Times, Sunday Times, Sunday Telegraph, Figaro, Observer) στο εξωτερικό, ως στέλεχος εκδοτικών οίκων και ως κριτικός λογοτεχνίας και θεάτρου. Το 1966 εγκαταστάθηκε μόνιμα στη Γαλλία, και έζησε στο Παρίσι και την Αντίμπ.

«Η μεγαλύτερη εφεύρεση: H υπέροχη ιστορία της γραφής» της Σίλβια Φεράρα (εκδόσεις Πατάκη, μετάφραση Άννα Παπασταύρου)

Η ιστορία μιας εφεύρεσης που εξακολουθεί να περιβάλλεται από μυστήριο: της γραφής. Είναι σήμερα σχεδόν βέβαιο ότι η σύλληψη της εφεύρεσης αυτής έγινε πολλές φορές στην ιστορία του ανθρώπου από το μηδέν.

Πώς έφτασαν κάθε φορά οι άνθρωποι σε αυτή την επαναστατική σύλληψη; Τι τους ώθησε να γράψουν; Κίνα, Αίγυπτος, Μεξικό, Μεσοποταμία, Κύπρος και Κρήτη. Τα αινίγματα των νησιών, η οργάνωση των πόλεων και των αυτοκρατοριών. Τα πειράματα πάνω στη γραφή και οι μοναχικές εφευρέσεις, τα συστήματα των Νήσων του Πάσχα και της Κοιλάδας του Ινδού, που επίσης δεν έχουν αποκρυπτογραφηθεί ακόμα, το χειρόγραφο Βόινιτς, τα σκοτεινά khipu των Ίνκα, ο δίσκος της Φαιστού και πολλά άλλα.

Η Silvia Ferrara μάς οδηγεί στην ανακάλυψη των γραφών που δημιουργήθηκαν από το μηδέν και εκείνων που ως σήμερα δεν έχουν αποκρυπτογραφηθεί, όχι μόνο ανάμεσα στα μυστικά της ιστορίας, αλλά και μέσα στους μαιάνδρους του νου μας. Η Μεγαλύτερη εφεύρεση είναι ένα ταξίδι στην απεριόριστη ικανότητά μας να γεννάμε ιστορίες και σύμβολα, ένα ταξίδι καμωμένο από σιβυλλικές επιγραφές, από φαεινές ιδέες του παρελθόντος, από την επιστημονική έρευνα του σήμερα και από τον ασαφή, απρόβλεπτο αντίλαλο της γραφής του μέλλοντος.

«Αν κάποιος αμφιβάλλει πως το απώτατο παρελθόν αξίζει εξίσου την προσοχή μας με το μέλλον που οραματίζεται η συγγραφέας, το βιβλίο αυτό θα τον πείσει. Κι όχι μόνο, το βιβλίο αυτό μπορεί να γεννήσει ένα νέο πάθος, μπορεί ακόμη και να αλλάξει μια ζωή». Booklist

«Η τυραννία της αξίας» του Μάικλ Σαντέλ (εκδόσεις Πόλις, μετάφραση Μιχάλης Μητσός)

Τι έχει απογίνει το κοινό καλό; Η εκλογή του Ντόναλντ Τραμπ, όπως και ο θρίαμβος του Brexit στη Βρετανία, ήταν μια οργισμένη αντίδραση ενάντια στην επί δεκαετίες αύξηση των ανισοτήτων και σε μια εκδοχή της παγκοσμιοποίησης η οποία ωφελεί εκείνους που βρίσκονται στην κορυφή, αφήνοντας στους καθημερινούς πολίτες ένα αίσθημα ανημπόριας και ματαίωσης. Ήταν επίσης μια μομφή ενάντια στην τεχνοκρατική αντίληψη της πολιτικής, που αδιαφορεί για την πικρία όσων αισθάνονται ότι έχουν χάσει το τρένο της οικονομίας και του πολιτισμού. Σε ανάλογο αδιέξοδο έχουν περιέλθει και οι ευρωπαϊκές δημοκρατίες.

Σύμφωνα με τον Mάικλ Σαντέλ, αν θέλουν τα παραδοσιακά κόμματα να ξανακερδίσουν τους πολίτες, θα πρέπει να ξανασκεφτούν την αποστολή και τον σκοπό τους. Και για να το πετύχουν, θα πρέπει να διδαχθούν από τη λαϊκιστική διαμαρτυρία που τα εκτόπισε – όχι αντιγράφοντας την ξενοφοβία και τον έντονο εθνικισμό που τη χαρακτηρίζουν, αλλά λαμβάνοντας σοβαρά υπόψη τις θεμιτές αιτιάσεις που βρίσκονται πίσω από αυτά τα διόλου ευχάριστα συναισθήματα. Θα πρέπει επίσης να ξανασκεφτούν κάτι πιο λεπτό, αλλά όχι λιγότερο σημαντικό: τη στάση μας απέναντι στην επιτυχία και την αποτυχία, που συνοδεύει τις τελευταίες δεκαετίες την αύξηση των ανισοτήτων. Η λαϊκιστική διαμαρτυρία δεν είναι μόνο μια εκδήλωση δυσφορίας για τους μετανάστες, την εξωτερική ανάθεση οικονομικών δραστηριοτήτων από τις επιχειρήσεις σε άλλες χώρες και τη μισθολογική στασιμότητα. Στρέφεται, δικαιολογημένα, και εναντίον της τυραννίας της αξίας.

Ο Σαντέλ επισημαίνει την αλαζονεία που γεννά η αξιοκρατία στους κερδισμένους και τη σκληρότητα που υφίστανται εκείνοι που μένουν πίσω. Προτείνει επίσης έναν εναλλακτικό τρόπο προσέγγισης της επιτυχίας – έναν τρόπο που αναδεικνύει τον ρόλο της τύχης στις ανθρώπινες υποθέσεις, ενθαρρύνει μια ηθική της σεμνότητας και της αλληλεγγύης, και είναι πιο ανοιχτός σε μια πολιτική που υπηρετεί την έννοια του κοινού καλού.

«Ο Sandel είναι ο πιο σημαντικός και επιδραστικός φιλόσοφος εν ζωή ... Το νέο του βιβλίο αποτελεί μια εις βάθος κριτική στον ατομικισμό, υποστηρίζοντας τη θέση ότι πρέπει να μετακινηθούμε από τον εαυτό στην κοινότητα, από τη νοοτροπία “το θέλω τώρα” στο “κοινό καλό”». Arlie Hochschild, New York Times Book Review.

Δημοφιλή