Kαρκίνος, κορονοϊός και περίθαλψη ήταν τα θεματικά κέντρα των φωτογραφιών - γροθιά στο στομάχι που διακρίθηκαν στα βραβεία Γιάννης Μπεχράκης και Athens Photo World για το 2021.
Ο φωτογράφος του Reuters Ντάριν Ζάμιτ Λούπι (Μάλτα) απέσπασε το Διεθνές Βραβείο Φωτοδημοσιογραφίας Γιάννης Μπεχράκης με το έργο του «Η πρώτη φωτογραφία που τράβηξα την κόρη μου, και η τελευταία» ακολουθούμενος από τους δύο φιναλίστ Εμίλιο Μορενάτι (Ισπανία) του Associated Press με το έργο «COVID-19: Απόγνωση και Θάνατος για τους Ηλικιωμένους της Ισπανίας» και τον Τζέρεμι Λεμπίν (Γαλλία) με το έργο «Ο Γιατρός Peyo και ο κύριος Hassen».
Τα βραβεία ανακοινώθηκαν σε ειδική εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε στον Θόλο του Κέντρου Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος την Τρίτη 1Ιουνίου 2021. Tα δύο αυτά χρηματικά βραβεία καθιερώθηκαν το 2019, με δωρεά του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος, που αποτελεί Μέγα Δωρητή της διοργάνωσης και πραγματοποιήθηκαν φέτος για 3η συνεχή χρονιά.
Ο ίδιος ο βραβευμένος Ζάμιτ Λούπι ανέφερε σχετικά:
«Τράβηξα την πρώτη φωτογραφία της κόρης μου, της Ρεμπέκα, λίγα λεπτά μετά τη γέννησή της, στις 3 Αυγούστου του 2005. Λίγο περισσότερο από 15 χρόνια αργότερα, τράβηξα την τελευταία φωτογραφία της κόρης μου, λίγα λεπτά αφότου πέθανε, από καρκίνο, στις 3 Ιανουαρίου του 2021. Είμαι φωτορεπόρτερ. Ήταν φυσικό για μένα να καταγράφω σχεδόν την κάθε στιγμή της όμορφης ζωής της Μπεκς, όπως τη φωνάζαμε εγώ και η σύζυγός μου, Μαρίσα. Όπως όταν ήταν δυο ετών και το πρόσωπό της έμοιαζε να λάμπει από ένα εσωτερικό φως. Δύσκολη, πολύ πιο δύσκολη, ήταν η καταγραφή της ασθένειας και του θανάτου της από μια σπάνια και εξαιρετικά επιθετική μορφή καρκίνου των οστών. Όπως εκείνη τη φορά που καθόταν στο σκοτάδι λαμβάνοντας ενδοφλέβια υγρά μετά από τη χημειοθεραπεία, με τα μακριά και υπέροχα σκούρα μαλλιά της να αποτελούν μια μακρινή ανάμνηση. Ή εκείνη τη φορά που αγκάλιασε το αρκουδάκι της, τον Σναγκλς, σφιχτά, ενώ κοιμόταν στο δωμάτιο του νοσοκομείου, εν τω μέσω μιας τρομερής σειράς ιατρικών διαδικασιών που ελπίζαμε ότι θα μπορούσαν να τη σώσουν. Και εκείνη τη φορά που η μητέρα της έκλαιγε θρηνητικά πάνω από το κορμί της, λίγα λεπτά μετά το θάνατο της Μπεκς, όταν οι φακίδες στο πρόσωπό της αποτελούσαν ένα σκληρό σύμβολο της νεότητας και της ομορφιάς της. Η μάχη της Μπεκς έγινε ακόμη δυσχερέστερη από μια παγκόσμια πανδημία, που μας οδήγησε στην τρέλα στην προοπτική μόλυνσης του καταβεβλημένου ανοσοποιητικού της συστήματος, δημιούργησε άγχος για τις αλυσίδες εφοδιασμού ιατροτεχνολογικών προϊόντων και, το χειρότερο από όλα, έφερε το χωρισμό σε μια στιγμή που η συντροφικότητα ήταν αυτό που χρειαζόμασταν περισσότερο».
Athens Photo World
Το Βραβείο Athens Photo World κέρδισε ο Δημήτρης Τοσίδης με το θέμα «Διάβα, νομαδικός ποιμαντισμός στην ορεινή Βόρεια Ελλάδα». Ο δεύτερος φιναλίστ Άγγελος Τζωρτζίνης με το μακροχρόνιο θέμα «Παγιδευμένοι στην Ελλάδα» θα πάρει δώρο από την εταιρία Samsung ένα κινητό τηλέφωνο Samsung Galaxy S21 Ultra 5G και ο τρίτος φιναλίστ Πέτρος Γιαννακούρης (Associated Press) με το έργο του «Μόρια, Το Τέλος» θα λάβει δώρο μια mirrorless φωτογραφική μηχανή Canon EOS E50 από το κατάστημα φωτογραφικών ειδών Galaios Photostore.
Για τους φωτογράφους που διακρίθηκαν στον διαγωνισμό για το Βραβείο Athens Photo World η Νατάσα Μαρκίδου, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια και Πρόεδρος του Τμήματος Φωτογραφίας και Οπτικοακουστικών Τεχνών του Πανεπιστημίου Δυτικής Αττικής και μέλος της κριτικής επιτροπής του διαγωνισμού είπε:
«Η κριτική επιτροπή του βραβείου Αthens Photo World 2021 μελέτησε ένα σύνολο από ενδιαφέρουσες και πρωτότυπες εργασίες που ανήκουν στην ευρύτερη κατηγορία του φωτογραφικού ντοκουμέντου. Τις αξιολόγησε ισότιμα θεωρώντας εξίσου σημαντική τη διαδικασία της φωτογράφισης (capturing process) με αυτήν της επιλογής των εικόνων (editing) που συγκροτούν μια ενότητα. Προσμετρήθηκε επίσης θετικά το συνοδευτικό κείμενο που καταδεικνύει αν ο/η φωτογράφος αρθρώνει μια συγκροτημένη σκέψη για το έργο του/της.
Για το πρώτο βραβείο επιλέχθηκε η εργασία του Δημήτρη Τοσίδη με τίτλο Διάβα, μια αναφορά σε πρακτικές και παραδόσεις σε περιοχές της χώρας μας που δεν έχουν επαρκώς αναπαρασταθεί φωτογραφικά. Πρόκειται για θέματα τα οποία σχετίζονται άμεσα ή έμμεσα με την ζωή μας, τον τόπο καταγωγής μας, θέματα τοπικά αλλά ταυτόχρονα παγκόσμια.
Το δεύτερο βραβείο δόθηκε στην ενότητα με τίτλο Trapped in Greece του Άγγελου Τζωρτζίνη που σχετίζεται με τη φωτογραφική αναπαράσταση της καθημερινότητας και των προβλημάτων των προσφύγων στα κέντρα φιλοξενίας νησιών όπως η Σάμος και η Λέσβος. Η χρήση του ασπρόμαυρου καθώς και αυτή του πανοραμικού φορμά προσδίδουν στις εικόνες μια διαφορετική οπτική.
Τέλος, το τρίτο βραβείο δόθηκε στην εργασία με τίτλο Moria, The End του Πέτρου Γιαννακούρη με φωτογραφίες από την καταστροφή του καταυλισμού στις 9 Σεπτεμβρίου του 2020 και τις δραματικές συνέπειες για τους 12.000 πρόσφυγες που έμειναν άστεγοι. Οι εικόνες περιγράφουν την ανθρωπιστική κρίση που αντιμετώπισε η Λέσβος εφάμιλλη και ίσως μεγαλύτερη αυτής που έλαβε χώρα το 2015».
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον φέτος είχε η επιλογή της κριτικής επιτροπής του διαγωνισμού για το βραβείο Γιάννης Μπεχράκης μιας ακόμη ενότητας φωτογραφιών, ως άξιας τιμητικής αναφοράς. Πρόκειται για το «The Ameriguns» του Ιταλού φωτογράφου Γκαμπριέλε Γκαλιμπέρτι «διότι αιχμαλωτίζει όπως ποτέ στο παρελθόν την τρέλα και την κουλτούρα των όπλων στην Αμερική».
Οι κριτικές επιτροπές
Οι κριτικές επιτροπές των δύο διαγωνισμών αποτελούνταν από τους:
Ελισάβετ Σαρίδου Μπεχράκη (πρόεδρος άνευ ψήφου)
Στηβ Κρισπ, φωτογράφος
Κέλι Ρηντ Γκραντ, αρχισυντάκτρια Φωτογραφικού Τμήματος, Yahoo News
Τζερόμ Ντιλέι, επικεφαλής φωτογραφικού Associated Press Αφρικής
Και
Γιώργος Καραχάλης φωτοειδησεογράφος - ανταποκριτής ξένου τύπου
Αναστασία Μαρκίδου αναπληρώτρια Καθηγήτρια και πρόεδρος του Τμήματος Φωτογραφίας και Οπτικοακουστικών Τεχνών του Πανεπιστημίου Δυτικής Αττικής
Συμέλα Πατζαρτζή φωτορεπόρτερ/ photo-editor, ΑΠΕ-ΜΠΕ
Οι φορείς
Σημαντική για το 2021 είναι η συμβολή όλων των φορέων, δημόσιων και ιδιωτικών, που αγκαλιάζουν και υποστηρίζουν το Athens Photo World ενισχύοντας την εμβέλεια των εκθέσεων και των εκδηλώσεών του. Η υποστήριξη του Δήμου Αθηναίων, του Εθνικού Κήπου, του Μεγάρου Μουσικής Αθηνών, του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών και του Πανεπιστημίου Δυτικής Αττικής αλλά και νέες συνεργασίες όπως με το Ιταλικό Μορφωτικό Ινστιτούτο, την ΑΟΝ, τη Samsung και το Athens Plaza βοηθούν το Athens Photo World να συνεχίσει την πορεία που ξεκίνησε το 2019.
Κι ο εμπνευστής
Το Athens Photo World είναι πάντα αφιερωμένο στη 30ετή δουλειά και τη μνήμη του Γιάννη Μπεχράκη και παραμένει αφοσιωμένο στην προβολή και την υποστήριξη των φωτορεπόρτερ παγκοσμίως, ιδίως σε καιρούς που δοκιμάζουν την ανθρωπότητα στο σύνολό της. Φέτος, περισσότερο από κάθε άλλη χρονιά, αξίζει να στραφούν οι προβολείς σε αυτούς και στο έργο τους. Οι φωτορεπόρτερ είναι πάντα εκεί έξω και εργάζονται με όλα τα απαραίτητα μέτρα προστασίας για την ενημέρωσή μας.