Το περίφημο φιλί του Λουίς Ρουμπιάλες στην αρχηγό της γυναικείας ομάδας ποδοσφαίρου, έχει ανοίξει τον ασκό του Αιόλου στην Ισπανία.
Μια ολόκληρη γενιά γυναικών προσπαθεί να ορθώσει ανάστημα και να απεγκλωβιστεί από τη «μάτσο» κουλτούρα που καταδυναστεύει τη χώρα εδώ και δεκαετίες.
Η ισχυρά καθολική κοινωνία της Ισπανίας, δυσκολεύεται να ενσωματώσει νέες αντιλήψεις που σε άλλες γωνιές της Ευρώπης είναι αυτονόητες.
Για παράδειγμα, όταν η Ισπανία με το υψηλότερο ποσοστό γυναικτονιών στην Ευρώπη (από το 2003 έχουν δολοφονηθεί πάνω από 1.831 γυναίκες), αποποινικοποίησε τις αμβλώσεις το 2010 (στην Ελλάδα το 1986), αναγκάστηκε να θεσπίσει άλλο νόμο τον Μάιο του 2022 για να απαγορεύει την παρενόχληση των γυναικών που θέλουν να κάνουν άμβλωση.
Τολμούν να πουν τις ιστορίες τους
Τις τελευταίες εβδομάδες, περισσότερες από 200 γυναίκες από όλη την Ισπανία, μοιράστηκαν ανώνυμα τις προσωπικές τους εμπειρίες σεξισμού ή κατάχρησης εξουσίας στον χώρο εργασίας, κάτι που μέχρι σήμερα δυσκολεύονται να εκφράσουν ελεύθερα. Όμως τώρα το κίνημα του «Se Acabo» (φτάνει πια) εξαπλώνεται σε όλη τη χώρα.
Η Helena Legido-Quigley, καθηγήτρια στο Imperial College του Λονδίνου, μιλώντας στον Guardian βλέπει αυτό το φιλί ως την ευκαιρία των γυναικών στην Ισπανία, να μιλήσουν χωρίς φόβο.
«Όταν μιλάμε μεταξύ μας, οι περισσότερες από εμάς παραδεχόμαστε ότι έχουμε βιώσει κάτι σαν αυτό που συνέβη στην Τζένι Ερμόσο, αλλά οι άνθρωποι φοβούνται πολύ να μιλήσουν».
Σε συνεργασία με μέλη του Women in Global Health Spain, η Legido-Quigley κάλεσε τις Ισπανίδες στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, να μιλήσουν ανοικτά για όσα έχουν βιώσει.
«Όλες μπορούμε να ταυτιστούμε με την Τζένι», έγραψε καλώντας τις γυναίκες στον ακαδημαϊκό χώρο και την υγεία -τους δύο τομείς στους οποίους εργάζεται- να στείλουν ανώνυμα τις εμπειρίες τους.
Μέσα σε πέντε μόλις μέρες, περισσότερες από 200 ιστορίες βγήκαν στο φως με την Legido-Quigley να δηλώνει συγκλονισμένη από την ανταπόκριση που βρήκε η ανάρτησή της.
Το ισπανικό #MeToo
«Αυτό που συνέβη στην Τζένι δημιούργησε πραγματικά μια ευκαιρία για τις γυναίκες να αρχίσουν να μοιράζονται τις ιστορίες τους. Η συμπεριφορά του Ρουμπιάλες, το χειροκρότημα που έλαβε από τα μέλη της ομοσπονδίας ποδοσφαίρου της Ισπανίας, που τον προστάτευαν για αρκετές μέρες αλλά και οι δηλώσεις πολλών ανδρών περί «ψεύτικου φεμινισμού» έδειξαν τον βαθύ σεξισμό που συνεχίζει να υπάρχει σε αρκετά ισπανικά ιδρύματα» είπε.
Οι γυναίκες που επικοινώνησαν με τη Legido-Quigley περιγράφουν λεπτομερώς συμπεριφορές ανδρών που χαρακτηρίζουν «ψευτοφεμινισμό» πρόστυχα σχόλια, ακατάλληλα αγγίγματα και σεξουαλικές επιθέσεις.
«Και το χειρότερο είναι ότι οι περισσότερες γυναίκες έχουν πάνω από μια τέτοιες ιστορίες να διηγηθούν κατά τη διάρκεια της καριέρας τους» αναφέρει η Legido-Quigley.
Οι περισσότερες δεν είχαν αναφέρει ποτέ τα περιστατικά αυτά, είτε λόγου φόβου ή γιατί δεν ήξεραν πως να το χειριστούν.
Κάποιες το ανέφεραν σε συναδέλφους ή στους ανωτέρους τους, οι οποίοι θεώρησαν τις καταγγελίες υπερβολικές ακόμη και αβάσιμες.
Όπου οι γυναίκες κατήγγειλαν επώνυμα αυτά τα περιστατικά, ο νόμος άργησε πολύ να επιβάλλει ποινές.
«Σε πολλές περιπτώσεις, καταστράφηκαν οι καριέρες των γυναικών», είπε η Legido-Quigley. Όμως η ψυχολογική πίεση που υπέστησαν αυτές οι γυναίκες ήταν χειρότερη από το ίδιο το περιστατικό παρενόχλησης ή κακοποίησης.
«Νομίζω ότι αυτή είναι μια στιγμή #MeToo για την Ισπανία, αλλά δεν είμαστε έτοιμες να δώσουμε ονόματα και να ντροπιάζουμε ιδρύματα, γιατί οι γυναίκες αυτές φοβούνται μήπως χάσουν τη δουλειά τους».
Δίωξη στον Ρουμπιάλες για σεξουαλική επίθεση
Οι τελευταίες εβδομάδες όμως έδειξαν ότι η Ισπανία αλλάζει σημαντικά προς την κατυθυνση αυτή.
Και το πρώτο μεγάλο βήμα έγινε την Παρασκευή 9 Σεπτεμβρίου, όταν το Ανώτατο Δικαστήριο της Ισπανίας ανακοίνωσε ότι η υπόθεση του Λουίς Ρουμπιάλες οδηγείται στη δικαιοσύνη.
Μετά την μήνυση που υπέβαλε η Ερμόσο, ο Λουίς Ρουμπιάλες αντιμετωπίζει κατηγορίες για σεξουαλική επίθεση και εξαναγκασμό.