Στις 8 Απριλίου, κυρίως η ανατολική ακτή του Μεξικού, των ΗΠΑ και του Καναδά έζησαν το φαινόμενο της ολικής έκλειψης ηλίου, ένα αστρολογικό φαινόμενο που προκύπτει δύο φορές ανά έτος σε διάφορα σημεία της γής, αλλά θα ξανασυμβεί εδώ πάλι σε 200 χρόνια.
Μία ολική έκλειψη ηλίου είναι ένα σπάνιο ουράνιο φαινόμενο κατά το οποίο ο δίσκος της σελήνης εφάπτεται εσωτερικά με τον ηλιακό δίσκο κρύβοντας κάθε ίχνος ηλιακού φωτός για μερικά λεπτά. Αυτό συμβαίνει διότι, στον ουράνιο θόλο, τα δύο σώματα φαίνεται πως έχουν το ίδιο ακριβώς μέγεθος. Πρόκειται για μία κοσμική σύμπτωση, αφού η απόσταση Ηλίου-Γης είναι περίπου 400 φορές μεγαλύτερη από την απόσταση Σελήνης-Γης, αλλά ταυτόχρονα ο Ήλιος είναι περίπου 400 φορές μεγαλύτερος από τη Σελήνη.
Το μονοπάτι της έκλειψης της 8ης Απριλίου 2024 διέσχισε το Μεξικό και περιοχές της Βόρειας Αμερικής, όπως το Τέξας, Οχάιο, Νέα Υόρκη, νότιο Οντάριο και Κεμπέκ.
Κατά τη διάρκεια μιας ολικής έκλειψης, οι επιστήμονες μελετούν την εξώσφαιρα του Ήλιου, γνωστή ως στέμμα ή κορώνα. Έτσι μπορούν να μελετήσουν τις εκλάμψεις, εκρήξεις στα ανώτερα στρώματα του Ήλιου, που απελευθερώνουν τεράστια ποσά ενέργειας και σωματιδίων στο περιβάλλον (ηλιακός άνεμος) και συνοδεύονται με μια λάμψη.
Η φωτογραφία της έκλειψης δείχνει τον δίσκο της Σελήνης να καλύπτει τον δίσκο του Ήλιου Ενώ το συνολικό φαινόμενο διαρκεί μερικές ώρες, η ολικότητα, δηλαδή όταν ήταν εντελώς καλυμμένος ο δίσκος του Ήλιου, διήρκεσε περίπου 4 λεπτά. Το ιδιαίτερο με την έκλειψη της 8ης Απριλίου 2024 είναι ότι το στέμμα της είναι μοναδικό σε σχέση με άλλες εκλείψεις και κάθε φορά αλλάζει. Ο Ήλιος πλησιάζει την κορύφωση της δραστηριότητας του, που έχει περιοδικότητα 11 χρόνια. Η επόμενη ολική έκλειψη Ηλίου λοιπόν, θα έχει διαφορετικό στέμμα, γιατί ο Ήλιος θα βρίσκεται σε διαφορετική φάση της ηλιακής δραστηριότητας.
Αυτή είναι η επιστημονική ανάλυση της έκλειψης, όμως όλοι εμείς στον Ανατολικό Καναδά ζήσαμε αυτό το φαινόμενο σαν μια εμπειρία ζωής που μας άφησε άναυδους. Θα περιγράψω τη δική μου εμπειρία στιγμή προς στιγμή.
Διάβαζα για την ολική έκλειψη της σελήνης που θα γινόταν στις 8 Απριλίου και μέσα μου κορόιδευα τα πλήθη που προσπαθούσαν να βρουν καταλύματα για να πάνε στο Νιαγάρα, στο Κίνγκστον και σε άλλα σημεία του Καναδά να παρατηρήσουν την ολική έκλειψη. Πίστευα πως αυτό ήταν μια ακόμη αμερικανιά.
Ωστόσο, τελικά την ημέρα της έκλειψης ξαφνικά συνειδητοποίησα πως αυτό ήταν ένα φυσικό φαινόμενα που ίσως δεν θα είχαμε την ευκαιρία άλλη φορά να παρακολουθήσουμε. Κι έτσι τρέξαμε στο Πανεπιστήμιο McGill τελευταία στιγμή να προμηθευτούμε γυαλιά για να αντικρύσουμε μέσα από την σκιά τους τη σελήνη να καλύπτει τον ήλιο ...
Ανεβήκαμε στην ταράτσα της πολυκατοικίας μας όπου είχαν στρατοπεδεύσει άλλοι ένοικοι με οικογένεια και φίλους τους. ’Ολοι κρατούσαν τα μαγικά γυαλιά με τους χάρτινους σκελετούς...
Φόρεσα τα γυαλιά και στάθηκα απέναντι στον ήλιο . ’Ήταν 2:15 . Μέσα από το σκιώδες τζάμι έβλεπα σιγά σιγά - ή μάλλον γρήγορα- να υποχωρεί η φωτεινή μάζα του ήλιου και το μαύρο φεγγάρι να καλύπτει σιγά σιγά την επιφάνειά του. Ο ήλιος γινόταν ολοένα και περισσότερο μια πιό λεπτή φέτα και το φεγγάρι καταλάμβανε τη θέση του φωτός. Όταν τα ¾ του ήλιου είχαν καλυφθεί η ατμόσφαιρα άρχισε να κρυώνει αισθητά και όταν τελικά έφτασε στα 9/10 της κάλυψης το κρύο έγινε βαρύτερο.
Η κίνηση στην πόλη είχε σταματήσει εξολοκλήρου, ούτε ένα αυτοκίνητο δεν κινιόταν στο κέντρο του Μόντρεαλ. Ξαφνικά, όλος ο κόσμος είχε απορροφηθεί από το σπάνιο φυσικό φαινόμενο σαν μια ολότητα.
Σε τρία λεπτά, στις 3:27 η μάζα του φεγγαριού είχε καταλάβει πλήρως την επιφάνεια του ήλιου και μόνο ένας φωτεινός κύκλος σαν φωτοστέφανο είχε διαγραφεί στα εφαπτόμενα δύο ουράνια σώματα. Ο ουρανός μαύρισε, σκοτάδι έπεσε παντού, ένα σκοτάδι που είχε αρχίσει να διαφαίνεται κοντά στην ολοκλήρωση της έκλειψης αφήνοντας χρώματα λυκόφωτος στην ατμόσφαιρα. Ο πλανήτης του Δία φαινόταν ολοκάθαρα κοντά μας, η Αφροδίτη επίσης ήταν πασιφανής και άλλα αστέρια εμφανίστηκαν στον σκοτεινό ουρανό.
Για δύο περίπου λεπτά μπορούσες να αντικρύσεις αυτό το φαινόμενο δια γυμνού οφθαλμού και ύστερα άρχισε σταδιακά πάλι η σελήνη να αποχωρεί από την οπτική μάζα του ήλιου ώσπου σιγά σιγά αποκαταστάθηκε η λάμψη του, το φως διαχύθηκε παντού και η θερμοκρασία επανήλθε στο κανονικό της.
Τότε μου ήρθε στο νου ότι η γη ζει μόνο χάρη στον ήλιο, ναι σε δύο λεπτά που χάθηκε το φως του έπεσε σκοτάδι, κρύωσε η ατμόσφαιρα, ο ήλιος έδειξε ότι είναι ο βασιλιάς του πλανητικού μας συστήματος και χωρίς αυτόν δεν θα υπήρχε ζωή στον πλανήτη γή. Ήταν μια σκέψη τρομακτική και ρεαλιστική ταυτόχρονα. Ο ήλιος είναι η ζωή.
Ταυτόχρονα σκέφθηκα πόσο οξύμωρο ήταν αυτό το φαινόμενο, να βλέπεις δηλαδή την ετερόφωτη σελήνη να καλύπτει με αναίδεια τον ήλιο. Να ζεις την οφθαλμαπάτη ότι η σελήνη μπορούσε να επισκιάσει τον ήλιο έστω και για τρία ή τέσσερα λεπτά, αυτή η μικρή σελήνη που φωτίζεται από τον ήλιο και ρίχνει το αμυδρό φώς της στη γη τις νύχτες.
«Πάντα εν σοφία εποίησας», συλλογίστηκα, έβγαλα τα γυαλιά της έκλειψης και μπήκα στο διαμέρισμα της καθημερινότητας! Ο κόσμος μιλούσε με ενθουσιασμό στα τηλεοπτικά δίκτυα γι αυτή την εμπειρία που έγινε συλλογική, σαν μια κραυγή απόλυτου δέους!