Τα Do Not της καλής μητριάς

Τα Do Not της καλής μητριάς
Motortion via Getty Images

Λέει πως: «Η μαμά παντρεύτηκε κάποτε τον μπαμπά και μετά έκαναν εμένα και μετά την αδελφή μου. Παλιά περνούσαμε ωραία αλλά μετά άρχισαν να μαλώνουν συνεχώς και πιο μετά ο μπαμπάς πήγε να μείνει σε άλλο σπίτι για να σκεφτούν. Κάθε Τρίτη, που είχα μπάσκετ, με πήγαινε ο μπαμπάς και κάθε Πέμπτη, που η αδελφή μου είχε μπαλέτο, την πήγαινε πάλι ο μπαμπάς. Κάθε δεύτερο σαββατοκύριακο πηγαίναμε στο άλλο σπίτι με τον μπαμπά και όλη την ώρα παίζαμε x box και τρώγαμε πίτσες και κοιμόμασταν ό,τι ώρα θέλαμε, χωρίς η μαμά να φωνάζει. Μετά ο μπαμπάς ήθελε να μας πει κάτι και εμείς νομίζαμε πως είχαν πια σκεφτεί και πως εκείνος θα γυρνούσε στο κανονικό σπίτι αλλά τελικά κάναμε λάθος γιατί μας είπε πως γνώρισε μια άλλη γυναίκα καινούρια και θα μείνουν μαζί στο άλλο σπίτι. Από εκείνη την στιγμή και μετά εμείς αποκτήσαμε μητριά»

Σκέφτεσαι πως είναι σημαντικό να έχεις επιλογές στην προσωπική σου ζωή και ακόμα πιο σημαντικό να μην δίνεις λογαριασμό σε κανέναν για αυτές. Να μπορείς φερ ειπείν να επιλέξεις να παντρευτείς ή όχι, να κάνεις παιδιά ή όχι, να χωρίσεις, να ξαναπαντρευτείς, να κάνεις ξανά παιδιά, να ξαναχωρίσεις ή ότι άλλο ήθελε προκύψει και πάει λέγοντας. Επιλογές ζωής, κάποιες από τις οποίες, βασίζονται σε σχέσεις μεταξύ ανθρώπων. Διαδρομές, που οδηγούν από και προς αυτές συνυφασμένες, ενδεχομένως, με παράγοντες, που θα μπορούσαν να χαρακτηριστούν ως και αστάθμητοι. Παράγοντες, δηλαδή, που θα πρέπει, αν όχι να καθορίζουν τις επιλογές, τουλάχιστον να λαμβάνονται σοβαρά υπόψη.

Παιδιά. Ένας γάμος που δεν υπάρχει πια και ένας δεύτερος γάμος πιο ελπιδοφόρος από τον πρώτο, πιο γυαλιστερός. Παιδιά που δεν επιλέγουν αλλά σίγουρα επωμίζονται και έρχονται αντιμέτωπα με τις επιλογές των γονιών τους. Παιδιά που έρχονται αντιμέτωπα με τις έννοιες του «πρώην» και του «νυν» και με όποιο χρώμα έχουν αυτές για τον καθένα.

Για παράδειγμα, νυν ίσον απωθημένο, πρώην ίσον ωραίες αναμνήσεις, νυν ίσον ισορροπία, πρώην ίσον εκδίκηση, νυν ίσον αγάπη, πρώην ίσον αδιαφορία, νυν ίσον ελευθερία, πρώην ίσον σιωπή, πρώην και νυν ίσον τόσα πολλά που δεν χωράνε σε ένα και μόνο κείμενο.

Λένε πως

Όλοι με τα ίδια παραμύθια μεγαλώσαμε και δυστυχώς η λέξη μητριά παραμένει ένα ταμπού, που σκιαγραφεί μια πολύ συγκεκριμένη περσόνα, η οποία πορεύεται στους αιώνες των αιώνων ίδια και απαράλλαχτη με τα δηλητηριώδη της μήλα παραμάσχαλα και κάνει τα νυν πράγματα δύσκολα και άδικα.

Πιστεύω πως

Δυστυχώς, ακόμα και σε εποχές κατόπιν μιλένιουμ, η ταμπέλα αυτή εξακολουθεί να κληρώνεται βαριά στις πλάτες της νυν συντρόφου του πρώην συζύγου και εκείνη καλείται να παλέψει πολλές φορές με δαίμονες, προκειμένου να βγάλει το φίδι από την τρύπα.

Πιστεύω επίσης πως

Το φίδι από την τρύπα είναι ένα πρότζεκτ, που αφορά βασικά τους βιολογικούς γονείς ενός παιδιού. Ο ρόλος της μητριάς, όπως και του πατριού, είναι εξαιρετικής σημασίας σε όλο αυτό αλλά δεν παύει να είναι κα νέα θαρά επικουρικός.

Ένας γονιός, που είναι ούτως ή άλλως αδιάφορος απέναντι στα παιδιά του ή τα χρησιμοποιεί προκειμένου να κάνει τη ζωή δύσκολη στην/στον πρώην σύζυγό του, προφανώς και δεν έχει την συναισθηματική ισορροπία, για να ασχοληθεί με το αν ο νέος σύντροφος θα μπορέσει να σταθεί δίπλα σε αυτά τα παιδιά και τις ανάγκες τους με τρυφερότητα και κατανόηση.

Εστιάζοντας στις μητριές, θεωρώ πως ο κανόνας λέει πως οι περισσότερες γυναίκες, που βρίσκονται σε αυτήν την θέση, κάνουν τα αδύνατα δυνατά, προκειμένου τα παιδιά του συντρόφου τους να εγκλιματιστούν όσο το δυνατόν πιο ανώδυνα στη νέα τάξη των οικογενειακών τους δεδομένων και να νιώσουν επιθυμητά, χαρούμενα και κυρίως ασφαλή.

Από την οπτική ενός γονιού σαν όλους τους άλλους και χωρίς η άποψή μου να έχει, προφανώς, την βαρύτητα εκείνης ενός ειδικού επιλέγω να αφιερώσω αυτό το θυμωμένο κείμενο αποκλειστικά σε εκείνες τις γυναίκες, που έχουν μεν τον ρόλο της μητριάς αλλά δεν τους καίγεται καρφί να σταθούν στο ύψος των περιστάσεων για τους δικούς τους λόγους. Θεωρώ πάντα πως αποτελούν την εξαίρεση, που δεν είναι ικανή να καταδικάσει τον κανόνα.

Οκτώ Do Not λοιπόν παρακάτω, βγαλμένα από γεγονότα, που έχουν καταγραφεί τελείως ψυχρά αλλά όχι αποστασιοποιημένα, μέσω της δια βίου μάθησης, προκειμένου εσύ που ανήκεις στην συγκεκριμένη εξαίρεση να μπορέσεις να βοηθήσεις ώστε να βγει ασπροπρόσωπη μια καθημερινότητα, που είναι αρκετά δύσκολη από μόνη της. Η καθημερινότητα, δηλαδή, των παιδιών που βρέθηκαν στον δρόμο σου χωρίς να το έχεις ή έχουν επιλέξει.

Do Not #1: Φρικάρεις το σαββατοκύριακο που έχετε τα παιδιά στο σπίτι.

Μπορεί να μην είναι και το πιο εύκολο πράγμα στον κόσμο αλλά τα παιδιά έχετε όχι απεντόμωση, που δεν μπορεί να σταθεί ρουθούνι όρθιο. Τα παιδιά του άντρα, που αγάπησες και επέλεξες να σας χωρίσει μόνο ο θάνατος και άλλα συναφή, χιλιοειπωμένα και αειθαλή μπλα μπλα. Τα παιδιά, που προϋπήρχαν της δικής σας γνωριμίας, δεν τα έκανε κατόπιν, εκτός και αν στα έκρυβε. Αν λοιπόν δεν έπεσες στην δεύτερη περίπτωση, που έκανε θραύση ως σενάριο στους σινεμάδες μισό αιώνα πριν, δεν έχεις κανέναν απολύτως λόγο ή μάλλον κανένα απολύτως δικαίωμα να κατεβάζεις την μούρη μέχρι το πάτωμα κάθε φορά που ανοίγει η πόρτα και τα βλέπεις μπροστά σου.

Μην ξεχνάς πως το ίδιο εύκολα μπορείς να ψάξεις πάνω τους χαρακτηριστικά του συντρόφου σου και να αρκεί αυτό για να σε γεμίζει τρυφερότητα απέναντί τους.

Do Not #2: Συμπεριφέρεσαι στα παιδιά σαν να είναι το μάτι της πρώην μέσα στο σπίτι σας.

Μπορεί και να ισχύει. Υπάρχουν όντως περιπτώσεις, που η πρώην σύζυγος περιμένει πως και τι την επιστροφή των παιδιών της από το σαββατοκύριακο με τον μπαμπά τους, προκειμένου να μάθει ακόμα και σε ποιο ντουλάπι έχει η νυν σύντροφος το μίξερ. Όπως υπάρχουν και περιπτώσεις, που η πρώην βάζει τρικλοποδιές στην σχέση των παιδιών της με την νυν, προκειμένου να προκαλέσει προβλήματα στην σχέση της νυν με τον πατέρα τους.

Συνήθως, όμως, το μόνο που αφορά την πρώην και πάντα θα βρίσκει τρόπο να αλιεύσει την συγκεκριμένη πληροφορία είναι το κατά πόσο εσύ είσαι εντάξει με τα παιδιά της και κατά πόσο εκείνα είναι εντάξει μαζί σου. Αυτό που θεωρεί βασικό, αν μη τι άλλο, είναι το καλό των παιδιών της. Επομένως, θεώρησε πιο πιθανό να προτρέπει τα παιδιά της να έχουν μαζί σου μια καλή σχέση, απλά και μόνο για την δική τους ψυχολογική ισορροπία.

Επιπρόσθετα, λάβε υπόψη σου πως εκείνη εκμεταλλεύεται το σαββατοκύριακο της για να βάλει καμιά σκούπα παραπάνω, να πιει καφέ με τις φίλες της, ή να αφιερώσει χρόνο στον δικό της νυν και όχι να καταστρώσει σχέδιο για το πώς θα σου κόψει εσένα η μπεσαμέλ.

Do Not #3: Το παρατραβάς με το πόσο καλά περνάς με τον πατέρα τους τα σαββατοκύριακα που δεν είναι εκείνα στο σπίτι σας.

Θυμήσου πως είσαι ενήλικη και τακτικές του στυλ «με τον Γιωργάκη περνάω καλύτερα όταν εσύ δεν είσαι μαζί μας στο διάλειμμα» θα έπρεπε, αν μη τι άλλο, να τις είχες ξεχάσει στα σχολικά προαύλια. Η φαντασία των παιδιών, ούτως ή άλλως, καλπάζει. Τις λεπτομέρειες του τι γίνεται μέσα στο σπίτι σας όσο αυτά δεν είναι εκεί τις φτιάχνουν και τις εμπλουτίζουν από μόνα τους. Δεν χρειάζονται την βοήθειά σου σε αυτό, εκτός και αν είναι για εσένα ζώσης σημασίας να στείλεις στην πρώην σύζυγο το μήνυμα του πόσο καλά περνάτε με τον πρώην της και πίσω από τις κάμερες.

Do Not #4: Δεν σέβεσαι τον προσωπικό τους χώρο μέσα στο σπίτι σας.

Το δωμάτιό τους δεν είναι αποθήκη για την σιδερώστρα, την απλώστρα ή τον διάδρομο γυμναστικής. Είναι ο προσωπικός τους χώρος. Μπορεί να μην μένουν εκεί καθημερινά αλλά το να νιώθουν επισκέπτες, που έρχονται για δυο μέρες και τους στρώνεις, όπου βολεύει να κοιμηθούν, ισοδυναμεί με το «σε φιλοξενώ, δεν ανήκεις εδώ».

Αν σου φαίνεται αυτό υπερβολικό καλό θα ήταν να δοκιμάσεις να κοιμηθείς ένα βράδυ με τα βρακιά αλλουνού απλωμένα πάνω από το μαξιλάρι σου και μετά να μας πεις πως νιώθεις.

Do Not #5: Διαστρεβλώνεις την πληροφορία που φτάνει στα αυτιά του πατέρα τους.

Όχι, δεν σφουγγάριζες από το πρωί το μπαλκόνι επειδή το μικρό αναποδογύρισε μία γλάστρα. Όχι, δεν τα υπηρετούσες σαν σκλάβα όσο εκείνος έλειπε επειδή σου ζήτησαν να τους φτιάξεις πρωινό. Όχι, δεν έγινες ψυχολογικό κουρέλι επειδή το μεγάλο σου είπε πως αγαπάει την μάνα του περισσότερο από εσένα. Στην τελική, όχι, δεν κατάπιες ένα κουτί βαλεριάνες επειδή εκείνος πετάχτηκε στην δουλειά του σαββατιάτικα για τρεις ώρες και σε άφησε μόνη να χαϊδεύεις τα εννιά κεφάλια κάποιου μυθικού τέρατος.

Ναι, πάψε να βρίσκεσαι σε μια μόνιμη επίθεση προκειμένου να αφοπλίσεις πληθυσμό που στην πραγματικότητα είναι άμαχος. Μην ακολουθείς, δηλαδή, τακτικές, που καταστρώνονται απλώνοντας τις μπουγάδες στις ταράτσες. Έχουμε αλλάξει αιώνα. Έχουμε αλλάξει και νοοτροπία.

Do Not #6: Χρησιμοποιείς συνέχεια χαρακτηρισμούς του τύπου «είναι κακομαθημένα» ακόμα και αν αυτοί ισχύουν.

Αν δεν σε απασχολεί πρωταρχικά να τονίσεις το πόσα ανέχεσαι επειδή αγαπάς τον σύντροφό σου ή ότι η πρώην σύζυγός του δεν ξέρει να μεγαλώνει παιδί ούτε για πλάκα, ίσως μπορέσεις να καταλάβεις πως αυτό το «κακομαθημένα» είναι ο τρόπος τους να ανιχνεύσουν τις ισορροπίες της καινούριας τους οικογενειακής κατάστασης. Πιο δόκιμος σαν όρος είναι το «πληγωμένα» ή το «γεμάτα ενοχές για το διαζύγιο των γονιών τους». Τα περισσότερα παιδιά των διαζυγίων έχουν ενοχές επειδή θεωρούν πως είναι υπεύθυνα για την επιλογή των γονιών τους να μην είναι πια μαζί.

Σε πείσμα των απολύτως φυσιολογικών τους αντιδραστικών συμπεριφορών, λοιπόν, εσύ κράτα ψηλά την λευκή σου σημαία να διακρίνεται καθαρά και χρησιμοποίησε όση περισσότερη θετική ενέργεια έχεις στις αποθήκες σου προκειμένου να τους δείξεις έμπρακτα πόσο σημαντικά είναι για σένα η αποδοχή, ο σεβασμός και κατ’ επέκταση την αγάπη τους.

Do Not #7: Βάζεις τον σύντροφό σου συνεχώς, εμμέσως πλην σαφώς, στο δίλλημα «ή τα παιδιά σου ή εγώ».

Σταμάτα να γκρινιάζεις όλη την ώρα επειδή τα τρέχει σε δραστηριότητες ή περνάει χρόνο μαζί τους. Καλά κάνει. Έτσι πρέπει. Έτσι θα κάνει μελλοντικά και για τα δικά σας παιδιά. Ο χρόνος αυτός τους ανήκει, δεν είναι κομμάτι του κοινού σας χρόνου. Κατάλαβε πόσο πολύτιμος είναι και πως η ενεργή συμμετοχή του στη ζωή τους θα πρέπει να τσιμεντώνει την επιλογή σου να μοιραστείς την δική σου ζωή μαζί του. Οπότε, μην τον ρωτάς «για εμένα πότε θα βρεις λίγο χρόνο;» με το ύφος «γιατί δεν είναι δικός μου και αυτός ο χρόνος;»

Do Not #8: Βάζεις τον σύντροφό σου συνεχώς, εμμέσως πλην σαφώς, στο δίλλημα «τα δικά μας παιδιά ή τα δικά σου;».

Έχω να σου πω πως αν εκείνος έχει ψυχανεμιστεί τέτοιου είδους σκεπτικό πάνω σου και δεν έχει φύγει ακόμα με παρκούρ, μάλλον δεν έχει λεφτά για δεύτερη διατροφή. Να σε πληροφορήσω επίσης πως διακρίσεις κάνουμε στα διαμερίσματα, στα αγροτεμάχια, και ούτω καθεξής. Για παράδειγμα, αυτό έχει καλύτερη θέα, αυτό είναι βορεινό, κλπ, κλπ. Όσον αφορά στα παιδιά, ως σωστοί γονείς, αγαπάμε όλου του κοσμάκη από άποψη. Τα θέματα που υπεισέρχονται στα αγαπησιόμετρα και καθορίζονται από τα DNA του καθενός αποτελούν τα μεγαλύτερα κοινωνικά mind the gap του αιώνα. Θα σου πρότεινα, λοιπόν, να γεφυρώσεις αυτές τις τεχνητές αποστάσεις και να ευχαριστηθείς την νέα σου πολυμελή οικογένεια, παρά να σπαταλιέσαι σε διακρίσεις και συναισθηματικά πασαλείμματα χειρίστης μορφής απέναντι στα παιδιά του άλλου, όπως συνηθίζεις να τα αποκαλείς.

Συμπερασματικά,

Προσπάθησε να μπεις στην θέση αυτών των παιδιών, να σκεφτείς ή μάλλον να νιώσεις όπως αυτά τα παιδιά και να φερθείς όπως ακριβώς θα ήθελες να φερθούν σε εσένα. Δεν είναι εύκολο αλλά ούτε και ακατόρθωτο. Τα περιβάλλοντα, που αλλάζουν, όπως και οι εκάστοτε συνθήκες, είναι δύσκολα αφομοιώσιμα από όλους, πόσο μάλλον από ένα παιδί.

Όταν κάποιος επιλέγει έναν σύντροφο ο οποίος έχει παιδιά από προηγούμενο γάμο, καλό θα ήταν να έχει την επίγνωση της κατάστασης στην οποία μπαίνει και την επιθυμία να την σεβαστεί προσπαθώντας, στο ποσοστό που του αναλογεί, να την κάνει όσο το δυνατόν πιο λειτουργική για όλους. Δυστυχώς, δεν είναι δεδομένο πως το αποτέλεσμα θα είναι ανάλογο της προσπάθειας αυτής, όμως, επειδή πρόκειται για παιδιά, θεωρώ πως αξίζει πραγματικά τον κόπο.

Κοντολογίς, αν δεν μπορέσεις να καταλάβεις πως τροχοπέδη στην σχέση με τον σύντροφό σου δεν θα αποτελέσουν τα παιδιά του αλλά η ενδεχόμενη προβληματική δική σου συμπεριφορά απέναντί τους, θα θυμίζεις μια ζωή πρωταγωνιστή σε μελό ταινία, που δεν πρόκειται να βγει ούτε σε ντι βι ντι.