Στο διήγημα «Η περιπλανώμενη Γη» του κινέζου συγγραφέα Λιου Κιχίν (που δημοσιεύτηκε για πρώτη φορά στο κινεζικό περιοδικό επιστημονικής φαντασίας Science Fiction World τον Ιούλιο του 2000), οι ηγέτες του πλανήτη συμφωνούν να ωθήσουν τη Γη έξω από το ηλιακό σύστημα για να γλιτώσουν από μια επικείμενη ηλιακή έκλαμξη που αναμένεται να καταστρέψει τον πλανήτη μας.
Αν και πρόκειται για ιστορία επιστημονικής φαντασίας, υπάρχει περίπτωση η Γη να φύγει από το ηλιακό μας σύστημα;
«Είναι πολύ απίθανο», δήλωσε στο Live Science ο Ματέο Τσεριότι, μηχανικός αεροδιαστημικής και λέκτορας μηχανικής διαστημικών συστημάτων στο Πανεπιστήμιο της Γλασκώβης.
Ωστόσο, όπως εξήγησε, «απίθανο» δεν σημαίνει και «αδύνατο» και πρότεινε έναν τρόπο που θα μπορούσε θεωρητικά να γίνει.
«Η Γη θα μπορούσε να απομακρυνθεί από την τροχιά της, εάν ένα τεράστιο διαστρικό αντικείμενο πετούσε στο διαστρικό χώρο, έμπαινε στο ηλιακό σύστημα και περνούσε κοντά από τον πλανήτη μας», εξήγησε.
«Σε αυτή τη στενή συνάντηση, γνωστή ως «flyby», η Γη και το αντικείμενο θα αντάλλαζαν ενέργεια και δυναμική και η τροχιά της Γης θα διαταρασσόταν. Αν το αντικείμενο ήταν ογκώδες, κινείτο γρήγορα και ήταν αρκετά κοντά, θα μπορούσε να ωθήσει τη Γη σε μια τροχιά εκτός του ηλιακού συστήματος», εξήγησε.
Ο Τίμοθι Ντέιβις, ανώτερος λέκτορας Φυσικής και Αστρονομίας στο Πανεπιστήμιο του Κάρντιφ στο Ηνωμένο Βασίλειο, συμφώνησε ότι η Γη θα μπορούσε θεωρητικά να εκτοπιστεί από το ηλιακό σύστημα.
«Οι πλανήτες, όπως υπάρχουν αυτή τη στιγμή, βρίσκονται σε σταθερές τροχιές γύρω από τον Ήλιο. Ωστόσο, αν ο Ήλιος είχε μια στενή συνάντηση με ένα άλλο αστέρι, τότε οι βαρυτικές αλληλεπιδράσεις αυτών των σωμάτων θα μπορούσαν να διαταράξουν αυτές τις τροχιές και ενδεχομένως να ωθήσουν τη Γη έξω από το ηλιακό σύστημα», δήλωσε ο Ντέιβις στο Live Science.
Ωστόσο, ο επιστήμονας σημείωσε ότι, ενώ αυτό το σενάριο είναι εφικτό, είναι εξαιρετικά αμφίβολο αν θα συμβεί – τουλάχιστον, στο άμεσο μέλλον.
«Τέτοιες αστρικές συναντήσεις είναι αρκετά σπάνιες», είπε. «Για παράδειγμα, γνωρίζουμε ότι το άστρο Gliese 710 αναμένεται να πλησιάσει αρκετά κοντά, από αστρονομική άποψη, στον Ήλιο σε περίπου 1 εκατομμύριο χρόνια – αλλά είναι απίθανο ότι θα διαταράξει τους πλανήτες».
Αν και είναι απίθανο ότι εξωτερικές δυνάμεις θα αναγκάσουν τη Γη να εγκαταλείψει το ηλιακό σύστημα σύντομα, θα μπορούσε η ανθρωπότητα να κατασκευάσει μηχανήματα ικανά να μετατοπίσουν τον πλανήτη σε τέτοιο βαθμό ώστε να βγει εκτός τροχιάς;
«Η ενέργεια που απαιτείται για την απομάκρυνση της Γης από την τροχιά της και την εκτόξευσή της από το ηλιακό σύστημα ισοδυναμεί με την ταυτόχρονη έκρηξη εξάκις εκατομμύρια πυρηνικές βόμβες μεγατόνων – κάτι που φαίνεται απίθανο να συμβεί», δήλωσε ο Ντέιβις.
Αν και ένα τέτοιο γεγονός δεν είναι καθόλου πιθανό, τι θα συνέβαινε αν η Γη έφευγε από το ηλιακό σύστημα; Τι επιπτώσεις θα είχε αν ο πλανήτης μας κατέληγε να εκτοξευθεί μόνιμα στα βάθη του σύμπαντος;
«Η Γη θα περιπλανιόταν στο διαστρικό διάστημα μέχρι να αιχμαλωτιστεί ή να καταβροχθιστεί από ένα άλλο άστρο ή μια μαύρη τρύπα», δήλωσε ο Τσεριότι, προσθέτοντας ότι αν η Γη έφευγε από το ηλιακό σύστημα, αυτό θα είχε πιθανότατα ως αποτέλεσμα τον αποδεκατισμό μεγάλου μέρους -αν όχι όλης- της ζωής του πλανήτη.
«Είναι απίθανο να παραμείνει η ατμόσφαιρα. Το παγκόσμιο κλίμα της Γης είναι πολύ ευαίσθητο λόγω της λεπτής ισορροπίας της ακτινοβολίας που εισέρχεται από τον ήλιο και της ενέργειας που διαχέεται στο βαθύ διάστημα. Αν αυτό μεταβαλλόταν, οι θερμοκρασίες θα άλλαζαν αμέσως και δραματικά», εξήγησε ο Τσεριότι.
Ο Ντέιβις συμφώνησε ότι η ζωή στη Γη δεν θα επιβίωνε από την απομάκρυνση του πλανήτη μας από το ηλιακό σύστημα.
«Αν η Γη έφευγε από το ηλιακό σύστημα, είναι πολύ πιθανό ότι η συντριπτική πλειονότητα της ζωής όπως την ξέρουμε θα εξαφανιζόταν. Σχεδόν όλη η ενέργεια που χρησιμοποιούν οι ζωντανοί οργανισμοί της Γης προέρχεται από τον Ήλιο, είτε άμεσα (π.χ. τα φυτά που φωτοσυνθέτουν), είτε έμμεσα (π.χ. τα φυτοφάγα ζώα που τρώνε τα φυτά και τα σαρκοφάγα ζώα που τρώνε τα φυτοφάγα). Σε αυτό το σενάριο, όσο περισσότερο απομακρυνόταν η Γη από τον Ήλιο, τόσο χαμηλότερη θα ήταν η θερμοκρασία της. Στο τέλος θα πάγωνε εντελώς. Η μόνη φυσική πηγή θερμότητας που θα απέμενε θα ήταν η διάσπαση των ραδιενεργών στοιχείων στο φλοιό της Γης που έχουν απομείνει από το σχηματισμό του ηλιακού συστήματος», σημείωσε ο Ντέιβις.
Ο επιστήμονας εξήγησε ότι κάποια ζωή μπορεί να παραμείνει, αλλά τελικά θα ήταν καταδικασμένη.
«Κάποια ακραιόφιλα (ζώα/φυτά που μπορούν να ζήσουν σε ακραία περιβάλλοντα) θα μπορούσαν να ζήσουν από αυτή την ενέργεια, αλλά η σύνθετη ζωή θα εξαφανιζόταν πιθανότατα εντελώς. Αυτή η ραδιενεργή θερμότητα θα επέτρεπε στη Γη να διατηρήσει μόνο μια θερμοκρασία γύρω στους μείον 230 βαθμούς Κελσίου. Σε αυτές τις θερμοκρασίες το μεγαλύτερο μέρος της ατμόσφαιρας θα πάγωνε επίσης, μετατρέποντας τη Γη σε έναν νεκρό, παγωμένο κόσμο», δήλωσε ο Ντέιβις.
Κοιτάζοντας μακριά στο μέλλον, ο Τσεριότι πρόσθεσε ότι το ηλιακό μας σύστημα θα διαταραχθεί τόσο πολύ που η Γη είτε θα εκτοπιστεί από αυτό, είτε θα καταστραφεί εντελώς.
«Προβλέπουμε ότι ο γαλαξίας μας βρίσκεται σε πορεία σύγκρουσης με την Ανδρομέδα -τον πλησιέστερο γειτονικό μας γαλαξία- σε περίπου 4,5 δισεκατομμύρια χρόνια. Μια τέτοια σύγκρουση είναι πιθανό να διαταράξει το ηλιακό σύστημα» δήλωσε.
«Προβλέπεται επίσης ότι στα επόμενα 5 δισεκατομμύρια χρόνια περίπου, ο Ήλιος θα μεγαλώσει και θα καταπιεί τη Γη», πρόσθεσε.
Έτσι, ενώ η Γη θα εγκαταλείψει τελικά το ηλιακό σύστημα, δεν είναι κάτι για το οποίο θα πρέπει να ανησυχούμε για μερικά δισεκατομμύρια χρόνια ακόμα.