Οι τιμές του πετρελαίου «βούλιαξαν» ξανά την Τετάρτη, με το Μπρεντ να πέφτει στο χαμηλότερο επίπεδό του από το 1999, καθώς η αγορά είναι αντιμέτωπη με «υπερχείλιση», εν μέσω κατάρρευσης της ζήτησης στα πάντα- από τη βενζίνη μέχρι τα καύσιμα αεροσκαφών- λόγω της επιδημίας κορονοϊού.
Το Μπρεντ έφτασε τα 15,98 δολάρια το βαρέλι, το χαμηλότερο επίπεδό του από τον Ιούνιο του 1999. Το WTI έπεσε κατά 51 σεντς, ή 4,4% , στα 11,06 δολάρια το βαρέλι.
Οι πτώσεις αυτές έρχονται μετά από δύο από τις χειρότερες ημέρες στην ιστορία του εμπορίου πετρελαίου, καθώς η προσφορά παγκοσμίως φαίνεται πως θα ξεπερνά κατά πολύ τη ζήτηση για μήνες, και οι παρούσες περικοπές παραγωγής δεν φαίνονται να επαρκούν. Το αμερικανικό αργό κινήθηκε σε αρνητικά επίπεδα για πρώτη φορά στην ιστορία του τη Δευτέρα.
Οι τιμές του πετρελαίου έχουν πέσει κατά περίπου 80% φέτος, καθώς η πανδημία εξαπλώνεται ανά τον κόσμο, προκαλώντας περίπου 180.000 θανάτους, κατάρρευση στις αγορές και πιθανώς φέρνοντας τη χειρότερη οικονομική κρίση από τη δεκαετία του 1930. Η ζήτηση για καύσιμα έχει πέσει κατά περίπου 30% παγκοσμίως, και οι εταιρείες ενέργειας στις ΗΠΑ προσπαθούν να βρουν τρόπους αποθήκευσης του επιπλέον πετρελαίου.
Σε δημοσίευμα της Deutsche Welle εξηγούνται κάποια από τα πρωτοφανή φαινόμενα που παρατηρούνται αυτή τη στιγμή στην αγορά πετρελαίου.
Πώς ορίζεται η τιμή;
Η τιμή του πετρελαίου διαμορφώνεται από την προσφορά και τη ζήτηση. Λόγω της κρίσης του κορονοϊού η ζήτηση για πετρέλαιο διεθνώς έχει καταρρεύσει και μαζί της οι τιμές. Μικρές και μεγάλες επιχειρήσεις παραγγέλνουν λιγότερο πετρέλαιο, οι στόλοι των αεροπορικών εταιρειών παραμένουν καθηλωμένοι στο έδαφος και οι καταναλωτές μένουν στο σπίτι και δεν χρησιμοποιούν τα οχήματά τους.
Ποια συμβόλαια προκάλεσαν το σοκ στις πετρελαϊκές τιμές;
Πρόκειται για τα λεγόμενα προθεσμιακά συμβόλαια του Μαΐου, τα οποία έληξαν στις 21 Απριλίου. Που σημαίνει ότι όποιος έχει στη κατοχή του εκείνη τη μέρα ένα τέτοιο συμβόλαιο, του ανήκε και η ποσότητα πετρελαίου που συμφωνήθηκε. Οι αποθηκευτικοί χώρα πετρελαίου είναι ωστόσο γεμάτοι και έτσι το κόστος για επιπλέον αποθηκευτικούς χώρους αυξάνεται. Για το λόγο αυτό οι επενδυτές γύρισαν τη πλάτη σε προθεσμιακά συμβόλαια, τα οποία όχι μόνο έχασαν την αξία τους, αλλά οι τιμές τους έπεσαν σε αρνητικά επίπεδα.
Έργο κερδοσκόπων η ελεύθερη πτώση των τιμών;
Ναι και όχι. Οι κερδοσκόποι ενδέχεται να δείξουν ενδιαφέρον για προθεσμιακά συμβόλαια διότι στην ουσία στοιχηματίζουν στη μελλοντική διαμόρφωση τιμών. Μπορούν συνεπώς να κερδίσουν ή να χάσουν χρήματα. Δεν είναι λίγοι εκείνοι οι κερδοσκόποι που βγήκαν χαμένοι αυτές τις μέρες. Πολλές εταιρείες θέλουν να διασφαλίσουν τις συναλλαγές τους στην αγορά ορυκτών καυσίμων, έτσι ώστε να γνωρίζουν εκ των προτέρων με τι κόστη θα πρέπει να υπολογίσουν. Μόνο που σε αυτή την περίοδο κανείς δεν θέλει πετρέλαιο, του οποίου την παράδοση εγγυώνται τα προθεσμιακά συμβόλαια.
Γιατί η κατάρρευση τιμών πλήττει τόσο πολύ το αμερικανικό WTI;
Το αργό πετρέλαιο WTI (West Texas Intermediate) έχει περιορισμένες δυνατότητες αποθήκευσης, μιας και οι αγωγοί καταλήγουν στην Οκλαχόμα, όπου στην πόλη Κούσινγκ βρίσκεται ο μεγαλύτερος αποθηκευτικός χώρος στο κόσμο. Όμως εκεί οι χώροι είναι ήδη γεμάτοι και επιπλέον χώροι κοστίζουν περίπου δέκα δολάρια ανά βαρέλι. Και δεν αποκλείεται η τιμή τους να αυξηθεί περαιτέρω. Ας σημειωθεί ότι για τον ευρωπαϊκό τύπο πετρελαίου Brent υπάρχουν περισσότερες δυνατότητες αποθήκευσης.
Γιατί δεν περιορίζεται η ποσότητα παραγωγής;
Όταν ξεκινήσει μια φορά η εξόρυξη πετρελαίου στις πετρελαιοπηγές δεν σταματά εύκολα. Σχεδόν αδύνατος θεωρείται ένας τερματισμό και της σχιστολιθικής παραγωγής στις ΗΠΑ. Για αυτό το λόγο χρησιμοποιούνται αυτό το διάστημα τα τάνκερ ως πλωτοί αποθηκευτικοί χώροι.
Ποιες οι επιπτώσεις για τις εταιρείες πετρελαιοειδών;
Οι εταιρείες πετρελαιοειδών θα αντιμετωπίσουν προβλήματα αν οι τιμές μείνουν σε τόσο χαμηλά επίπεδα. Το γεγονός αυτό ενδέχεται να έχει επιπτώσεις στηνν εξυπηρέτηση δανείων, αλλά και την απασχόληση. Οι χαμηλές τιμές φέρνουν τον τομέα της σχιστολιθικής παραγωγής στα πρόθυρα χρεοκοπίας. Παρατηρητές υπολογίζουν ότι για να καλύψουν τα κόστη τους οι εν λόγω εταιρίες χρειάζονται μια τιμή 50 δολαρίων το βαρέλι.
Γιατί ο Τραμπ αγοράζει τώρα πετρέλαιο;
Η ανακοίνωση του Αμερικανού πρόεδρου για αγορά 75 εκατομμυρίων βαρελιών έχει ως στόχο τη στήριξη των τιμών αλλά και την ενίσχυση των αμερικανικών αποθεμάτων πετρελαίου για ώρα ανάγκης. Επειδή όμως η καθημερινή παγκόσμια ζήτηση για πετρέλαιο βρίσκεται πάνω κάτω στο ίδιο επίπεδο η κίνηση του Τραμπ θεωρείται αναποτελεσματική. Περισσότερο νόημα έχει η συμφωνία του ΟΠΕΚ και άλλων πετρελαιοπαραγωγών χωρών για περιορισμό της καθημερινής ποσότητας άντλησης πετρελαίου κατά 10 εκατομμύρια βαρέλια. Ειδικοί ωστόσο εκτιμούν ότι η μείωση αυτή δεν αρκεί για να εξισορροπήσει την κατάρρευση της διεθνούς ζήτησης. Η δραματική πτώση τιμών φέρνει σε ιδιαίτερα δύσκολη θέση πετρελαιοπαραγωγές χώρες, όπως η Σαουδική Αραβία και η Ρωσία, οι οποίες χρηματοδοτούν μεγάλο τμήμα του προϋπολογισμού τους από τα έσοδα εξαγωγής πετρελαίου.
Επηρεάζονται οι τιμές βενζίνης και πετρελαίου θέρμανσης;
Όχι ιδιαίτερα, καθώς είναι υψηλά τα ποσοστά φόρων και εισφορών.
(με πληροφορίες από Reuters, Deutsche Welle)