Η κολύμβηση προσφέρει μια σειρά από οφέλη για την υγεία, όπως τόνωση και ενδυνάμωση των μυών, μείωση των φλεγμονών και βελτίωση της καρδιακής, πνευμονικής και ψυχικής υγείας. Ωστόσο, εδώ και πολλά χρόνια, μορφές άσκησης όπως το τρέξιμο, η ποδηλασία και η άρση βαρών συγκεντρώνουν όλη την προσοχή.
Αποδεικνύεται ότι η ώθηση του σώματος προς διάφορες κατευθύνσεις μέσα στο νερό, ενεργοποιεί πολλά διαφορετικά συστήματα και καθιστά αυτό το άθλημα, το οποίο χαρακτηρίζεται από χαμηλή ένταση αλλά σημαντικά αποτελέσματα, ασύγκριτο.
«Η κολύμβηση προσφέρει μια σειρά από συγκεκριμένα οφέλη, όπως βελτίωση της καρδιαγγειακής και αναπνευστικής ικανότητας, αύξηση της μυϊκής δύναμης και αντοχής, μείωση του βάρους αλλά και μείωση του κινδύνου τραυματικών κακώσεων που συμβαίνουν κατά τη διάρκεια δραστηριοτήτων υψηλής έντασης, καθώς και βελτίωση της ψυχικής υγείας και ευεξίας», επιησμαίνει ο Μιτς Λόμαξ, πνευμονολόγος και φυσιολόγος άσκησης στο Πανεπιστήμιο του Πόρτσμουθ στο Ηνωμένο Βασίλειο.
Το κολύμπι φροντίζει για την υγεία της καρδιάς
Αναμφισβήτητα, αυτό που προσφέρει απλόχερα η κολύμβηση στην υγεία, είναι η βελτίωση της κυκλοφορίας του αίματος και η αποτελεσματικότερη λειτουργία του καρδιαγγειακού συστήματος, μειώνοντας τον κίνδυνο καρδιακής προσβολής και εγκεφαλικού επεισοδίου που σχετίζονται με καρδιακές παθήσεις.
«Η κολύμβηση είναι μια ρυθμική και δυναμική δραστηριότητα για όλο το σώμα που αυξάνει τον καρδιακό ρυθμό και μειώνει αποτελεσματικά την αρτηριακή πίεση», λέει ο Χιροφούμι Τανάκα, συγγραφέας πολλών ερευνών σχετικά με την κολύμβηση και διευθυντής του Εργαστηρίου Έρευνας για την Καρδιαγγειακή Γήρανση στο Πανεπιστήμιο του Τέξας.
Μειώνοντας τη σκλήρυνση ή την ακαμψία των αιμοφόρων αγγείων σε συνδυασμό με τα επίπεδα οξειδωτικού στρες και φλεγμονής σε όλο το σώμα, συμβάλλει στο να διατηρούμε την αρτηριακή πίεση στα σωστά επίπεδα.
Από την άλλη, «η υδροστατική πίεση της κολύμβησης στο νερό, καθιστά την αναπνοή πολύ πιο δύσκολη», λέει η Λόρι Σέρλοκ, καθηγήτρια φυσιολογίας της άσκησης και συντονίστρια υδροθεραπείας στη Σχολή Ιατρικής του Πανεπιστημίου της Δυτικής Βιρτζίνια.
Αυτή η διαδικασία αυξάνει την πνευμονική χωρητικότητα και ενισχύει τον καρδιακό μυ, «συμβάλλοντας σημαντικά στην αποτελεσματικότητα του καρδιαγγειακού συστήματος», συμπληρώνει ο Τζον Γουάιτ, διευθύνων σύμβουλος και εκτελεστικός αντιπρόεδρος της Αμερικανικής Ιατρικής Ένωσης.
Γυμνάζοντας κάθε μυ στο σώμα μας
Η κολύμβηση έχει τεράστια επίδραση στο μυοσκελετικό σύστημα. «Για να προχωρήσουμε προς τα εμπρός, η κολύμβηση απαιτεί τη χρήση πολλών σημαντικών μυϊκών ομάδων του σώματος», λέει η Χέδερ Μάσεϊ, ανώτερη λέκτορας και επιστήμονας αθλητικής άσκησης στο Πανεπιστήμιο του Πόρτσμουθ.
Οι ομάδες αυτές περιλαμβάνουν τους μύες του κορμού, τους καμπτήρες του ισχίου, τους μύες του αυχένα, τους μύες των χεριών, των ώμων και των χεριών, τους μύες του θώρακα και της πλάτης, καθώς και τους γλουτούς και τους μύες των ποδιών.
Αυτή η μορφή αντίστασης στο νερό έχει το πρόσθετο πλεονέκτημα της ενδυνάμωσης και τόνωσης των μυών, «χωρίς να συμπεριλαμβάνεται η φθορά που ακολουθεί μετά την άρση βαρών», λέει η Γουάιτ.
Μελέτες δείχνουν ότι αυξάνει το εύρος κίνησης, μειώνει τον πόνο στις αρθρώσεις, ενισχύει την ευελιξία, βελτιώνει τη στάση του σώματος και επιβραδύνει τη διαδικασία γήρανσης. Μπορεί να βοηθήσει άτομα με αρθρίτιδα και σκλήρυνση κατά πλάκας, ενώ συμβάλλει στη σωστή διαχείριση του σακχάρου στο αίμα.
Ο κυριότερος σύμμαχος του μεταβολισμού
Η κολύμβηση σαν άσκηση και οι κινήσεις που απαιτούνται για να την εκτελέσει κανείς, μπορεί να μας κάνει να κάψουμε πολλές θερμίδες.
Με αυτόν τον τρόπο, αποτελεί μια άσκηση για όλο το σώμα που μπορεί να «βοηθήσει στην επίτευξη των στόχων διαχείρισης βάρους», επισημαίνει ο Μάθιου Αναστάσι, γιατρός και ειδικός αθλητιατρικής στη Mayo Clinic στην Αριζόνα.
Κάτι που πρέπει να προσέξουμε ιδιαίτερα είναι το κρύο νερό, καθώς είναι γνωστό ότι ψύχει το αίμα που κυκλοφορεί γύρω από τον υποθάλαμο, ο οποίος ελέγχει την όρεξη, καθιστώντας έτσι τους κολυμβητές πιο επιρρεπείς στο να τσιμπήσουν κάτι μετά την άσκηση σε σύγκριση με άτομα που συμμετέχουν σε άλλα αθλήματα.
Εκτός από την επίδραση που έχει το κρύο νερό στον υποθάλαμο, το σώμα πρέπει επίσης να εργαστεί πιο σκληρά ώστε να διατηρήσει τη θερμοκρασία του σε κρύο νερό, γεγονός που μπορεί να ανοίξει πολύ εύκολα την όρεξη για φαγητό.
Γι’ αυτό και πολλές φορές, όταν επιστρέφουμε από μία γεμάτη βουτιές μέρα στην θάλασσα, δεν μπορούμε να ρίχνουμε το φταίξιμο για την ακατάπαυστη πείνα μας, στη ζέστη ή στα δύο φρουτάκια που τσιμπήσαμε στην ξαπλώστρα. Και η θάλασσα παίζει τον ρόλο της.
Μία ανάσα ηρεμίας: Τα οφέλη για την ψυχική υγεία
Μελέτες δείχνουν ότι η κίνηση στο νερό αυξάνει τη ροή του αίματος προς τον εγκέφαλο και προκαλεί την απελευθέρωση των ορμονών σεροτονίνης και ντοπαμίνης. Αυτό μπορεί να βοηθήσει στη βελτίωση των διαταραχών της διάθεσης και έχει αποδειχθεί ότι βελτιώνει ακόμη και τη μνήμη.
«Η κολύμβηση βελτιώνει τις αρνητικές συναισθηματικές καταστάσεις και μειώνει ακόμη και τα συμπτώματα του άγχους και της κατάθλιψης, χάρη στη διαλογιστική φύση της ρυθμικής αναπνοής και της καταπραϋντικής επίδρασης του νερού», εξηγεί η Γουάιτ. Η πρακτική αυτή βοηθά επίσης ορισμένους ανθρώπους να κοιμούνται καλύτερα, πιθανώς λόγω των οφέλη της στην ανακούφιση από το άγχος και των απαιτήσεων σωματικής άσκησης.
Η κολύμβηση δεν είναι μόνο καλή για την ψυχική μας υγεία, αλλά είναι και ένας θαυμάσιος τρόπος για να συνδεθούμε και να αλληλεπιδράσουμε με άλλους άνθρωπους.
Πώς να ξεκινήσουμε την κολύμβηση
Το καλύτερο, σύμφωνα με τους ειδικούς, είναι ότι τα οφέλη της κολύμβησης δεν περιορίζονται στους νέους αθλητές.
Ένας λόγος είναι ότι το νερό μειώνει την καταπόνηση των μυϊκών αρθρώσεων και του μυϊκού ιστού, γεγονός που καθιστά την άσκηση προσιτή σε πολλούς ανθρώπους. «Η κολύμβηση ξεπερνά τους φυσικούς περιορισμούς, έτσι ώστε ακόμη και άτομα που πάσχουν από νευρολογικές, ορθοπεδικές, καρδιαγγειακές, αναπνευστικές ή μυοσκελετικές διαταραχές ή ασθένειες μπορούν να επωφεληθούν», εξηγεί η Σέρλοκ.
Η πυκνότητα του νερού παρέχει επίσης στήριξη και μειώνει τον κίνδυνο πτώσης που υπάρχει πιο συχνά σε δραστηριότητες όπως το τρέξιμο ή η άσκηση ενεργών αθλημάτων σε ξηρά.
Όσο προσιτή και αν είναι η κολύμβηση, απαιτεί μια διαδικασία εκμάθησης των κολυμβητικών κινήσεων και της σωστής τεχνικής. Αν δεν ξέρουμε να κολυμπάμε, «ένα καλό σημείο εκκίνησης είναι να παρακολουθήσουμε ένα πρόγραμμα κολύμβησης στο τοπικό κολυμνητήριο, στο γυμναστήριο ή στην κοινοτική πισίνα», προτείνουν οι ειδικοί.
Τα περισσότερα προσφέρουν μαθήματα κολύμβησης για αρχάριους, ενώ μερικά έχουν προγράμματα για προχωρημένους ή και αθλητές.
Τα μαθήματα αερόβιας γυμναστικής στο νερό που προσφέρονται σε κοινοτικές εγκαταστάσεις δεν απαιτούν εμπειρία στην κολύμβηση, αλλά παρέχουν πολλά από τα οφέλη που προσφέρει η άσκηση στο νερό.
Ορισμένοι ειδικοί συνιστούν έναν συνδυασμό κολύμβησης και άλλων ασκήσεων στο νερό όταν ξεκινάμε. «Το να κάνουμε μία ή δύο γύρες κολύμβησης και στη συνέχεια να περπατήσουμε ή να τρέξουμε στο νερό, επαναλαμβάνοντας αυτή την πορεία, αυτη η μέθοδος μπορεί να φανεί πιο προσιτή για τους αρχάριους», προτείνει η Σέρλοκ.
Πάνω απ’ όλα, όπως και με κάθε μορφή άσκησης, το να την κάνουμε διασκεδαστική είναι το κλειδί για να εξασφαλίσουμε ότι θα γίνει μέρος της ρουτίνας μας.
Με πληροφορίες από The National Geographic
